آمادگي براي ورود به ميهماني خدا

 اهميت روزهاي اول
موقعي كه روزه مي گيريد، اگر آن اندازه از آداب كه ياد گرفته اي، در همان روزهاي اول و مخصوصاً روز اول، عمل بكنيد، دنبالش را هم توفيق خواهيد داشت. اين چيز عجيب اسرارآميزي است! به شرط اينكه سعي خودتان را داشته باشيد. اما اگر روز اول و يا روزهاي اول چندان سعي نكرديد، قساوت مخصوصي عايد مي شود كه بعدش تلاش تان براي مراعات آن آداب چندان به ثمر نمي رسد. اين هم يك رمز است.
شبيه آن مسئله اي است كه در نماز هست. مضمون روايتي را كه مي فرمايد: خداي متعال سه بار اقبال مي كند، اگر انسان در اين سه اقبال به خودش آمد نماز خوب مي خواند و اگر به خودش نيامد، ديگر به خود آمدن در آن نماز مشكل است.
يعني وقتي كه شما تصميم گرفتيد با حضور و توجه نماز بخوانيد، بعد خراب كرديد دوباره تصميم گرفتيد، دوباره خراب كرديد، دوباره تصميم گرفتيد، سومين بار هم خراب كرديد، ديگر چهارمين بار تصميم گرفتن مشكل است. در روزه هم چنين چيزي هست. نمي گويم مضمون روايتي است كه من به صراحت ديده باشم ولي يك چيز مجربي است. از همان روز اول سعي كنيد كه آن آدابي كه ياد گرفته ايد كه روزه دار واقعي نسبتاً بايد داشته باشد، آنها را مراعات كنيد.
مثلاً روزه دار بايد كم صحبت كند و حتي المقدور از صحبت هاي بي جا بپرهيزد تا آن صفاي روزه كه در درون هست، آن ضيا و روشني كه دارد و مخصوص روزه است و موجب انجذاب انسان به سوي خدا مي شود نصيبش شود. آن ضيافت هاي ربوبي كه در باطن امر براي روزه دار هست با بي جا صحبت كردن خيلي لطمه مي خورد، با خيلي چيزها لطمه مي خورد، آن بركاتي كه بايد پشت پرده باشد، رفته است و آن افاضه كه در باطن علي الاتصال براي روزه دار مي شود، مانع در برابرش ايجاد شده است. اين را از باب مثال مي گويم، اين كم صحبت كردن را در همان روزهاي اول اگر شروع كرديد و تا آخر هم ادامه داديد، از آن بركات كم صحبت كردن بهره مند خواهيد شد. اما اگر روزهاي اول مسامحه كرديد، بعد از چند روز خواستيد اين را عمل بكنيد، نه اينكه بعد از چند روز اين سعي تان بي ثمر خواهد بود، ولي آن ثمر را نخواهد داشت.
درك ضيافت حقيقي
دعايي كه براي روز اول ماه در صحيفه سجاديه هست، اين دعا را الان قبل از اينكه ماه رمضان بشود به شما توصيه مي كنم، از اول تا آخر مكرر مطالعه بكنيد. ببينيد كه آنجا امام در اول ماه مبارك از خدا چه خواسته براي ماه مبارك چه خواسته است.
در آن دعا آنچه كه انسان بايد آن آداب را در روزه داشته باشد رئوسش ذكر شده است و شما را آماده مي كند كه در ماه مبارك روزه بودن تان به آن شكلي كه بايد باشد رعايت كنيد. اگر آن دعا را مطالعه بكنيد، خوب از خدا بخواهيد خدايا چنينم بكن، چنانم بكن، از چه چيزها بازم بدار، به چه چيز موفقم بكن. همه اش در ارتباط با اين است كه روزه، روزه باشد و آداب ماه مبارك مراعات بشود.
مواظبت بر اوقات نماز
سعي بكنيد چه در ماه مبارك و چه در غير ماه مبارك، حدود اركان نماز را ضايع نكنيد! در همان دعاي اول ماه مبارك خوانده مي شود: خدايا مرا موفق بكن به آن ميقات هاي نماز و مراعات آن حدودي كه براي اركان نماز قرار داده اي.
وقت نماز وقت ميقات است. چطور حضرت موسي(ع) رفت به ميقات و در آن ميقات با خدا صحبت كرد و خدا با او صحبت كرد و آدابي داشت، ميقات بود، يعني آن موعد و وقت معين كه قرار گذاشته مي شود كه در آن موقع دو موجود با هم برخورد بكنند و صحبت هاي شان را بكنند.
وقت نماز ميقاتي است بين خدا و بنده. يك وعده گاهي است كه بين ما و خدا، وقت معيني است كه وعده گذاشته شده است كه ما در محضر خدا حاضر باشيم و به مناجات بپردازيم.
فرض كنيد ظهر مي شود فوري برود با عجله يك وضو بگيرد، حواس و فكرش اين در و آن در باشد و پراكنده و هيچ نداند چه كار مي كند؟! اينجور به ميقات آمدن هيچ نمي شود اسمي بر آن گذاشت!
وقتي كه توجه دارد ميقات است، وقتي كه موقع وضو گرفتن مي شود، افكارش عوض مي شود. در روايت آمده، عايشه گفته است كه رسول الله (صلوات الله عليه وآله) ما را، يعني عيالاتش را مي ديد و صحبت مي كرد ولي وقت نماز كه مي شد، وقتي ما را مي ديد، كانه ما را نمي شناسد! يعني آنچنان مجذوب آن ميقات و آداب و حدود مي شد!
وقت نماز كه مي شود، خودتان را خوب جمع كنيد كه به ميقات مي رويد. با حضور وضو بگيريد، در وضو آن دعاها را بخوانيد. بدانيد كجا ايستاده ايد، ميقات است.
از اول در خلقت اين در نظر گرفته شده است كه اين ساعت قرار است شما با خدا صحبت بكنيد. خدا منتظر اين است كه شما چه آورديد، ميقات است، كلمه «ميقات» را فراموش نكنيد.
در اين دعايي كه امام سجاد(عليه السلام) در اول ماه مبارك مي خواند، يكي از چيزهايي كه از خدا مي خواهد كه بتواند آداب آن را رعايت كند، اركان نماز است. اركانش كه عبارت است از: نيت، قيام، ركوع و سجود و اينها را مراعات بكنيم.
فكر نكنيد كه اينجور چيزها كه گاهي در دعاها هست از جمله در اين دعا عبارت است از مثلاً نيت و قيام و ركوع و امثال اين ها، يعني صورت ظاهرش را! نه، خوب بجا آوردن اين است كه حق ركوع را ادا بكنم، ركوع ركن است. يعني آن جنبه باطني ركوع را كه ركن است مراعات بكنم.
مطلب را باز مي كنيم؛ در ركن گفته مي شود، ـ در رساله خوانده اي ـ كه اركان نماز را اگر انسان سهواً و عمداً فراموش بكند، نمازش باطل مي شود. نه تنها در ظاهر اين طور است بلكه اصلش ناظر به حقيقت ركوع است ـ كه انسان در ركوع چه حالتي بايد داشته باشد ـ اگر حق ركوع را كه ركن است در عبوديت بجا نياوردي ـ چه عمداً باشد چه سهواً باشد ـ نماز باطل است! يعني اگر تعظيم در برابر خدا نداشتي يا عظمت خدا را در 42 ساعت در احوال خودت مراعات نكردي، خداي عظيم در نزد تو در وجود تو عظمتش حساب نداشت، آيا تو در ركوع هستي يا نيستي؟ خضوع در برابر عظيم را بجا آورده اي يا نياورده اي؟ نياورده اي! گرچه ظاهر ركوع را بجا آورده باشي، وقتي تو در خم شدن، شكسته شدن در برابر عظيم را نداشته باشي، عمدي باشد يا سهوي باشد، تو ركوع را جا گذاشته اي! يعني نماز تو ديگر حقيقت نماز نيست!
از حالا خودتان را آماده بكنيد و هم اول ماه مبارك، آن دعا را با خضوع با تضرع بخوانيد. از الان معاني اش را مطالعه بكنيد و خودتان را آماده بكنيد كه خدايا زبانم چگونه باشد، نيتم چگونه باشد. امام تا آخر شمرده تا اينكه نمازم چگونه باشد.
ماه مبارك بهترين فصل است، بهترين مقطع است براي اين منظور و بندگان خدا اگر در مواقع ديگر موفق نشده اند خودشان را مشمول مغفرت خدا بكنند، سعي مي كنند در ماه مبارك مشمول مغفرت باشند.