بحران‌سازي سلفي‌ها در تونس

سرويس خارجي: تلاش سلفي‌هاي تونس براي برهم زدن آرامش، با موضع گيري دولت اين كشور و «راشد الغنوشي» رهبر «النهضه» عليه تندروي اين گروه‌ها روبرو شده است.

رهبر حزب‌‌النهضه در موضع گيري در قبال سلفي هاي تونس، جنگ با نيروهاي امنيتي اين كشور را كفر آميز توصيف كرد و ادعاي جهاد از سوي اين گروه ها را با ارتش و دولت تونس زير سئوال برد.

الغنوشي با اشاره به مسلمان بودن مردم وپليس تونس،از گروه هاي سلفي خواست اگردرادعاي خودبراي جهادصادق هستند، به فلسطين بروند، زيراجهادبايددر سرزمين هاي اشغالي فلسطين وبااشغالگران صورت گيرد.

اين در حالي است كه وزارت كشور تونس نيز براي مقابله با تندروي‌هاي گروه هاي سلفي،تصميمات جديدي اتخاذ كرد.

اين وزارتخانه هرگونه فعاليت تبليغي گروه‌ها، احزاب،جمعيت‌هاو اشخاص را در اماكن عمومي بدون مجوز قبلي، ممنوع اعلام كرد.

اين اقدام پس ازآن صورت گرفت كه زمزمه هايي درباره احتمال حمله برخي گروه هاي تندرو به عوامل و مقر اين وزارتخانه شنيده شد.

پيش از اين نيزگروه هاي سلفي تلاش داشتند چادرهاي خود را بدون مجوز قبلي در منطقه «سيدي حسين» نصب كنند، اما با مخالفت نيروهاي امنيتي روبرو شدند که نهايتا به درگيري سلفي ها با نيروهاي امنيتي منجر شد.

به عنوان نمونه، سلفي‌ها در يک مورد درگيري، در منطقه «منيهله» با استفاده از مواد آتش زا و سنگ، به نيروهاي امنيتي حمله و در مقابل، نيروهاي امنيتي نيز از گاز اشك آور استفاده كردند.

برپايي تجمعات غيرقانوني درمراكز شهرهاي مختلف اين كشورتوسط سلفي ها،عموما به دليل استفاده تندروهاازسلاح سردعليه نيروهاي امنيتي،به خشونت كشيده مي‌شودووزارت كشورتونس نيزضمن محكوم كردن اقدامات سلفي هاوبرهم زدن امنيت كشور،دستوربازداشت برگزاركنندگان اين تجمعات راصادرمي كند.

گزارش هانشان مي دهدکه نيروهاي امنيتي تونس همواره تلاش داشته اند بدون توسل به خشونت،از برگزاري تجمعات غيرقانوني جلوگيري كنند.

يكي از مشكلات اساسي موجود دربرگزاري تجمعات غيرقانوني ازسوي سلفي ها،نحوه مقابله باآن است،زيرادرصورت بروزهرگونه درگيري وبرخوردخشونت آميز از سوي پليس ونيروهاي امنيتي،برگستره خشونت هادامن زده مي شودوازهمين رو،به نظرمي رسد نيروهاي امنيتي تونس تلاش دارندضمن جلوگيري ازتجمعات غيرقانوني درشهرها، از تشديد خشونت ها جلوگيري كنند. اين تنش هادرحالي صورت مي گيردكه يكي ازدلايل اصلي تجمعات،اعتراض به بيكاري فزاينده‌اي است كه در كشور وجود دارد.

پس ازانقلاب سال 2011 تونس وفرار«زين العابدين بن علي» ديكتاتورسابق اين كشور،هنوزبيكاري درتونس وجود دارد.

اساساجرقه بيداري اسلامي درخاورميانه از سوي جواني زده شد كه براثر مشكل اشتغال دست به خودسوزي زد.

زماني كه«محمد بوعزيزي» شهروند تونسي،نتوانسته بودبه كارخودكه دست فروشي بودادامه دهد،دست به خودسوزي زد.

ازهمين رو،رفع مساله بيكاري براي دولت تونس ازاهميت زيادي برخوردار است، اما آنچه مساله را بغرنج تر مي كند، مدت زمان لازم براي حل اين مساله در تونس است.

حل اين مساله، صرفا بر مبناي اقتصاد نيست،بلكه ثبات سياسي وتامين امنيت،دراين زمينه ازاهميت برخوردارند.

اگر كشوري از ثبات سياسي و امنيت برخوردار نباشد، امكان حل مشكلات اقتصادي را نيز نخواهد داشت.

با اين حال، بحراني كه در تونس ديده مي شود، فراتر از اعتراض به مشكلات اقتصادي است.

از آنجاكه اصلي ترين طرف درگيردراين تنش ها سلفي هاي تونس هستند،بايد به اين نكته توجه كردكه حضورآنهادرسراسرخاورميانه وشمال آفريقاوحتي ديگرنقاط جهان، امروزه به مشكلي اساسي براي حكومت‌ها تبديل شده است.

زماني كه غرب به رهبري آمريكا از القاعده حمايت مي كرد و طالبان را در افغانستان مي‌پروراند، هيچگاه گمان نمي كرد چنين حمايت هايي منجر به تعميق خشونت در سراسر جهان شود؛ هر چند آمريكا نقش خود را در گسترش سلفي گري، به تنهايي ايفانكردو نشانه‌هاي حضور استعمار پير انگليس نيز در اين مساله، به ويژه گسترش سلفي گري، کاملا آشكار است.

به اين ترتيب،آنچه ازاهميت برخورداراست،نگاه به ريشه هاي بحران هاي كنوني ايجاد شده در خاورميانه و شمال آفريقاازسوي سلفي هااست.

سلفي هاباارائه تفاسيري ازاسلام كه برظاهرگرايي وقشري گري بنا دارد، زمينه رابراي افزايش خشونت فراهم مي كنند.

اين مساله كه درگفتارالغنونشي درباره جهادنيزديده مي شود، به راحتي نشان مي دهد كه سلفي هاچگونه برمبناي اين تفسيرظاهرگرايانه وسطحي ازاسلام، مشكل اصلي جهان اسلام راكه مساله فلسطين است،فراموش كرده وبه دنبال جهاد دركشورهاي اسلامي مي‌گردند!از همين رو، بايد در نظر داشت كه سلفي‌گري از نگاه گفتماني،نمي‌تواند از مولفه‌هايي برخوردار باشد كه زمينه را براي پيشرفت سياسي- اقتصادي جهان اسلام ايجادكندوازسوي ديگر،روابط نزديك سلفي‌ها باكشورهاي غربي به ويژه آمريكا،ازميزان اقبال مسلمانان به آنان مي كاهد. در نهايت،به نظرمي‌رسدتنهاراه حل موجود براي كاهش خشونت‌هاي اين چنيني درجهان اسلام،تلاش براي ريشه كني سلفي گري است.

اگرچه اين مساله از زواياي پنهان بسياري برخورداراست كه به دليل گره خوردن بامنافع كشورهاي غربي،ريشه كني سلفي گري رالزومابا مشكلات عديده روبرومي سازد،امااين نكته نبايد صورت مساله راپاك كند.

به هر حال،تازماني كه سلفي‌ها در جهان اسلام به تندروي خودادامه مي دهند،نه تنهاازامكان ثبات سياسي و برقراري امنيت دركشورهاي مسلمان مي كاهند، بلكه زمينه‌هاي تنش‌هاي مذهبي ميان مسلمانان نيز فراهم مي‌شود. ازاين رو،جهان اسلام زماني مي‌تواندروي آرامش ببيند كه سلفي‌ها را در خود نبيند.