سوال: دارایی‌های بلوکه شده ایران در آمریکا چه مقدار است؟

پایگاه بصیرت/مبلغ ۱۲ميليارد دلار دارايي­های ايران در آمريكا بلوکه شده است. این 12 ميليارد دارايي بلوكه شده ايران در امريكا شامل اموال ديپلماتيك، وجوه نقد، اموال نظامی و اموال محمدرضا شاه و خانواده‌اش می­شود که در پي تسخیر لانه جاسوسی در ۱۳آبان 1۳۵۸ از سوي ايالات متحده مسدود و توقيف شد، هر چند بعدها با ميانجيگري كشور الجزاير، دو كشور بر سر استرداد دارايي ايران از سوی واشنگتن به توافق رسيدند اما در برخی استدلال‌های حقوقی اختلافاتی ميان ايران و امريكا بروز كرد كه دو كشور براي حل اختلافات خود به ديوان داوري لاهه مراجعه كردند. به موجب قرارداد الجزاير، امريكا متعهد شد كه با اعاده «وضعيت مالي ايران» به قبل از ۲۳ آبان ماه ۱۳۵۸ كليه دارايي‌ها و اموال مسدود شده ايران پس از تسخير لانه جاسوسی(سفارتخانه امریکا) را آزادكند اما اين اتفاق هيچ­گاه روي نداد.
دارایی های ایران که در آمریکا بلوکه شده­اند متنوع هستند. بعضی از این دارایی­ها در بانک­های آمریکا هستند. این دارایی ها مربوط به زمان محمدرضا پهلوی است که بابت خرید اسلحه پول آنها پرداخت شده بود ولی با وقوع انقلاب این سلاح ها به ایران تحویل داده نشدند. این تجهیزات نظامی شامل زیردریایی، هواپیمای آواکس، هواپیمای اف ۱۵ و مربوط به اموال بنیاد پهلوی مانند ساختمان هایی است که در نیویورک بود. مجموع این اموال را در حدود ۱۲ میلیارد دلار پیش­بینی می کنند. در باره فرایند مسترد کردن این اموال و دارایی ها باید گفت: این اموال در چهارچوب اختیارات رئیس جمهور آمریکا است که می تواند آنها را به تعلیق دربیاورد یا اینکه کلاً آنها را بردارد.
البته همان طور که می­دانید تحریم های یکجانبه مضاعفی که کشور آمریکا علیه ایران صورت داده سه نوع است؛ نوع اول آن قسمتی از تحریم ها است که در اختیار رئیس جمهور آمریکا است که چندان مشکلی برای رفع آنها وجود ندارد. نوع دوم تحریم­ها با این که در اثر مصوبه­های کنگره است ولی به رئیس جمهور آمریکا برای اجرا یا متوقف کردن آنها در این زمینه آزادی عمل داده شده است و در مورد آنها تاحدودی دست رئیس جمهور باز است. ولی نوع سوم، مصوباتی است که باید اجرا شود؛ حتی اگر رئیس جمهور این مصوبات را امضا نکند و به کنگره بازگردد و دوباره مورد تائید قرار گیرند، رئیس جمهور مجبور به اجرای آنها است. این نوع تحریم ها هم گسترده­تر و هم پیچیده­تر هستند. این نوع تحریم ها مرتبط با مسائلی چون حقوق بشر، تروریسم و ... هستند. قاعدتاً دو نوع تحریمی که اول گفته شد رئیس جمهور در آنها آزادی عمل بیشتری دارد اما نوع سوم روند طولانی­تر و پیچیده­تری دارند و برای آنها به مصوبه کنگره نیاز است.