اردن، اتاق جنگ واشنگتن علیه سوریه

اردن عملا به اتاق جنگ کشورهای معارض نظام سوریه تبدیل شده است، نقشی که به اذعان ناظران، نه تنها چیزی عاید امان نمی‌کند بلکه تهدیدی برای امنیت آن نیز خواهد بود.

اسنادی که از نشست محرمانه دستگاه‌های اطلاعاتی کشورهای بحران آفرین سوریه در امان پایتخت اردن، به دست مقامات سوریه رسیده، حاکی است که اردن به اتاق جنگ واشنگتن علیه سوریه تبدیل شده است و اکثر طرح‌های ضد سوری در اردن مورد بررسی قرار می‌گیرد. اسنادی که اخیرا از نشست سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای مخالف نظام سوریه به دست مقامات سوریه رسید و در رسانه‌ها نیز بازتاب گسترده داشته حاکی است این کشورها تلاش می‌کنند تا با هماهنگی یکدیگر سناریوی خطرناکی را در سوریه رقم زنند. اسناد بر ملا شده حاکی است، آموزش نیروهای مخالف نظام سوریه و طرح استقرار سامانه موشکی پاتریوت در اردن هم در این راستا انجام می‌شود. روس‌ها که همواره از سوریه حمایت کرده‌اند تحکیم حضور نظامی آمریکا در منطقه را در چنین شرایطی که در سوریه بحران حاکم است خطرناک دانسته‌اند.

کادرسازی ضد سوری در اردن

روزنامه "تایمز"انگلیس درگزارشی پیرامون اوضاع سوریه نوشت: ایالات متحده آمریکا و همپیمانان این کشور برای جنگ با نظام سوریه به آموزش برخی عناصر می‌پردازند. آمریکا و همپیمانان این کشور بر پایگاه آموزش عناصر مخالف نظام سوریه در اردن نظارت دارند و تلاش می‌کنند تا با آموزش عناصر میانه رو به مبارزه با نظام سوریه بپردازند.

این روزنامه نوشت: این اقدام از سوی واشنگتن بیانگر این است که آمریکا به طور مستقیم در بحران سوریه وارد شده است. همچنین این روزنامه تصریح کرد: قدرت‌های غربی از به قدرت رسیدن عناصر تندرو در سوریه عمیقا نگرانند، بنابراین در امر آموزش نیرو تلاش می‌کنند تا از عناصر میانه رو استفاده کنند.

روزنامه مذکور به نقل از مسوولان دستگاه اطلاعاتی کشورهای غربی و دیپلمات‌های منطقه می‌نویسد: عناصری که تحت آموزش قرار گرفته‌اند آموزش‌هایی درباره چگونگی استفاده از سلاح‌های سرد و همچنین آموزش‌هایی درباره چگونگی اجرای مانورهای پیچیده مثل نحوه تامین امنیت تاسیسات سلاح شیمیایی می‌بینند.

بنا به نوشته روزنامه تایمز، یکی از دیپلمات‌های غربی در امان گفته است با وجود این که آموزش در تاسیسات نظامی اردن انجام می‌شود، این امر تحت نظارت و سازماندهی کارشناسان نظامی آمریکایی انجام می‌گیرد.

بر اساس گزارش روزنامه مذکور یکی از افسران اردنی گفته است آمریکا از پنج ماه پیش آموزش این عناصر را آغاز کرده است.

بنا به نوشته این روزنامه یکی از سیاست‌هایی که در ورای این اقدام وجود دارد، کنترل سلاح‌هایی است که در دست عناصر افراطی قرار گرفته است، اما آنچه روزنامه تایمز می‌نویسد تمام پشت پرده اقدام مشترک آمریکا و اردن نیست و برخی منابع، ابعاد دیگری از این طرح را افشا کرده اند؛ طرحی که قرار است به بهانه تسلیحات شیمیایی، خطر تروریست‌های وابسته به القاعده و همچنین تحت پوشش موضوع پناهندگان و بحران انسانی، زمینه را برای مداخله نظامی علیه سوریه فراهم کنند.

مجله "فارین پالیسی" در مقاله‌ای با قلم "ادوارد جیرجیان"و با عنوان "استراتژی هماهنگ آمریکا" در سوریه نوشت: گزارش‌ها حاکی است که آمریکا اخیرا حمایت خود را از گروه‌های مخالف نظام سوریه بیشتر کرده است و در اردن هم به آموزش شبه نظامیان وابسته به ارتش آزاد سوریه می‌پردازد.

روزنامه واشنگتن پست نیز طی گزارشی نوشت: آمریکا و اردن از طریق آموزش نیروهای معارض سوریه که با هدف ایجاد منطقه حایل در مرزهای جنوبی سوریه انجام می‌شود، باعث شدت یافتن تنش شده‌اند. این روزنامه به نقل از دو مقام امنیتی اردن نوشت: قرار بود آموزش 3 هزار تن از افسران ارتش آزاد سوریه در ماه جاری به پایان رسد. بنا به نوشته این روزنامه هدف از ایجاد منطقه حایل (به بهانه پناهندگان سوری)، تبدیل مناطقی حضور عناصر ارتش آزاد، به پناهگاه دایمی برای عناصر جدا شده از ارتش است.

امان، بازنده اصلی بازی در زمین آمریکا

سلیم حربا تحلیل گر سوری مسایل استراتژیک، در گفتگو با شبکه خبری "راشاتودی" با به چالش کشاندن موضع اردن در قبال سوریه گفت: اردن از دخالت در بحران سوریه چه نفعی می‌برد که کشورش را به مرکز فعالیت تروریست‌های مسلح و دستگاه‌های اطلاعاتی تبدیل کرده است؟ این تحلیل گر سوری ابراز اطمینان می‌کند، با وجود وعده‌هایی که به مسوولان اردن داده می‌شود، از نظر سیاسی، نظامی، امنیتی و دیگر جهات، هیچ منافعی در نتیجه دخالت اردن در سوریه عاید این کشور نخواهد شد.

او گفت که بشار اسد رئیس جمهور سوریه در اتهام اخیرش به اردن به برخی اسناد استناد کرده است. بسیاری از تروریست‌های دستگیر شده اعتراف کرده‌اند که با دستگاه‌های اطلاعاتی اردن، عربستان، رژیم صهیونیستی و آمریکا در ارتباط هستند. همچنین این عناصر اعتراف کرده‌اند که در اردن آموش دیده‌اند. برخی از رسانه‌های جهان نیز صراحتا اعلام کرده‌اند که اردن مستقیما در بحران سوریه مداخله کرده است.

این مسئول سوری در این مصاحبه گفته است بیش از سه تن اسلحه و مواد منفجره توسط هواپیماهای اردن، ترکیه و عربستان به خاک اردن منتقل شده است. این مسوول سوری گفته است اردن یا اطلاع ندارد در مرزهایش چه می‌گذرد و یا اینکه به مزکر فعالیت سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی تبدیل شده است تا علیه نظام سوریه به فعالیت پردازند.

سلیم حربا گفته است هدف از سفر اخیر مقامات آمریکا به اردن برای تقسیم نقش‌های جدید و دیکته کردن سیاست‌های خود به مقامات اردن بوده است.

بشار اسد در یک مصاحبه تلویزیونی تصریح کرد: دمشق حدود یک ماه پیش هیاتی امنیتی را به امان پایتخت اردن ارسال کرده است تا اطلاعاتی را جمع آوری کند. اطلاعات این هیات حاکی است که اردن به طور عملی در تهدید امنیت ملی سوریه نقش دارد.

روزنامه الاخبار لبنان هم از منابع آگاه به بخش‌های مهمی از این اطلاعات که در اختیار مقامات سوریه قرار گرفته، دست یافته است.

بنابه گزارش این منابع، این اطلاعات حاکی است که نمایندگان دستگاه‌های اطلاعاتی اردن، آمریکا، قطر و اسراییل، نشستی مشترک در امان داشته‌اند. به گزارش الاخبار، اطلاعات نشست مذکور از طریق فاش شدن سندی توسط دستگاه اطلاعاتی یکی از کشورهای مشارکت‌کننده به دست مقامات سوریه افتاده است. این سند فاش می‌کند که موضوع اساسی نشستی که در امان برگزار شده، مطالعه درباره تشکیل نیروهای ویژه از عناصر سوری، غربی و اردنی است که هدفش تخریب زرادخانه سلاح شیمیایی سوریه یا در اختیار گرفتن آن است.

در نشست امان، قطر، رژیم صهیونیستی را قانع کرده است تا در اندیشه پایان بخشیدن به تهدیدات زرادخانه شیمیایی سوریه باشد. اسراییل هم با این طرح موافقت کرده است.

این سند تصریح می‌کند که در این نشست بر اقدامات زیر توافق شد:

- در اردن اردوگاهی برای آموزش نیروهای ویژه به وجود آورند تا از این طریق عملیات تخریب یا در اختیار گرفتن زرادخانه سلاح شیمیایی سوریه انجام شود.

- آمریکا نظارت بر آموزش این گروه ویژه را بر عهده گیرد.

- عناصر این نیرو شامل نیروهایی از اردن، آمریکا و عناصر جدا شده ارتش سوریه مقیم اردن باشند.

همچنین این سند نقش رژیم صهیونیستی را در این طرح مشخص می‌کند. در این طرح ماموریت اسراییل فراهم کردن اطلاعات از موقعیت زرادخانه‌های شیمیایی سوریه است. اسراییل با به کارگیری فناوری‌های جاسوسی مختلف مثل جاسوسی هوایی این اقدام را انجام می‌دهد تا اطلاعات دایمی در اختیار اعضا قرار دهد. همچنین تل آویو، هرگونه تغییر مراکز شیمیایی توسط نظام سوریه را رصد می‌کند.

طبق این اسناد، دمشق طرح آمریکا برای ارسال 200 کارشناس نظامی آمریکا به سوریه را خارج از اطلاعات نشست مذکور نمی‌داند. همچنین طرح آمریکا برای استقرار سامانه موشکی پاتریوت در مرزهای اردن با سوریه هم اقدامی است که مورد توجه اعضا قرار گرفته است. در اردن توافق حاصل شده تا برای مقابله با عکس العمل ارتش سوریه، در خاک اردن سامانه موشکی پاتریوت مستقر شود.

این منابع، مجموعه‌ای از سناریوهای احتمالی را بر اساس اسناد به دست آمده از نشست اردن ترسیم می‌کنند. از جمله این سناریوها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

- طرف‌های خارجی با انفجار شیمیایی تلاش می‌کنند تا زمینه عملی کردن طرح خود را فراهم کنند. این طرف‌ها تلاش می‌کنند با انفجار شیمیایی طرح مورد توافق خود در نشست اردن را توجیه کنند و به مرحله اجرا در آوردند.

- با تبلیغات منفی رسانه‌ای و سیاسی هشدار می‌دهند، وقوع زرادخانه شیمیایی سوریه در دست عناصر جبهه النصره و عناصر وابسته القاعده محتمل است و تهدید تلقی می‌شود. این اقدام انجام می‌شود تا در اختیار گرفتن این زرادخانه توسط نیروهایی که هم اکنون در اردن آموزش می‌بینند، قابل توجیه باشد.

دام قطر برای اردن

بنا به گزارش روزنامه؟العرب الیوم؟، سند اطلاعاتی فاش شده که توسط روزنامه؟الاخبار؟ لبنان منتشر شده است، از ماهیت رویکرد و روشی که اردن را در ورطه همکاری با کشورهای همپیمان مخالف نظام سوریه قرار داده، پرده بر می‌دارد. این اقدامی است که هیچ ارتباطی با منافع اردن ندارد.

العرب الیوم می‌افزاید: تلاش برای دخالت اردن در این باره ابتکار عملی از سوی قطر بوده است و با توجه به شکافی که میان دوحه و امان دیده می‌شود عجیب است که چرا اردنی‌ها متوجه این دام که قطری‌ها برای آنها گسترده اند، نشدند. قطری‌ها تصمیم گرفته‌اند نظام سوریه را ساقط کنند و تلاش می‌کنند در قبال سلاح‌های شیمیایی به اسراییل اطمینان خاطر دهند. به همین دلیل طرح همکاری میان دو کشور را پیشنهاد کردند تا ماموریت کنترل سلاح‌های شیمیایی به نیروهای آمریکایی و اردنی گذاشته شود بدون اینکه اسراییلی‌ها مجبور شوند مستقیما وارد عمل شوند. این اقدام در نشست چهارجانبه امان حاصل شده است و سوریه به جزییات آن دست یافته است. در اینجا دو سوال مطرح می‌شود آیا این اخبار عمدا توسط اردنی‌ها فاش شده است تا دمشق (از ناحیه ورود مستقیم نظامی اسراییل)، آرامش و اطمینان خاطر داشته باشد؟ یا اینکه این اسناد توسط قطری‌ها فاش شده تا میان اردن و سوریه به آتش و جنگ دامن بزنند؟

بنا به نوشته العرب الیوم، این طرح تلاش دارد تا اتاق عملیات نظارتی ایجاد کند که نیروهای اردن و آمریکا عهده‌دار آن باشند و تعدادی از عناصر جدا شده از نظام سوریه آموزش داده شوند و تجهیز گردند. این گروه‌ها، سپس به سوریه فرستاده می‌شوند تا ماموریت شناسایی و موقعیت یابی را بر عهده داشته باشند. برخی دیگر در اردن باقی می‌مانند و در انتظار ساعت صفر هستند (زمان سقوط نظام سوریه یا افتادن سلاح‌های شیمیایی سوریه به دست سلفی ها). این افراد در نقشی "سوپرمنی"، ماموریت تامین امنیت این سلاح‌ها را بر عهده خواهند داشت.

اردن پس از این هدف خود را تغییر می‌دهد و از ادعایی مبنی بر اینکه نظام سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کرده است سو استفاده می‌کند تا برای دخالت خود توجیهی داشته باشد.

بر اساس این گزارش، قطری‌ها، گروه‌های تروریستی را مامور کردند که به طور آزمایشی مواد شیمیایی را در حلب به کار گیرند و سپس نظام سوریه را متهم به استفاده از سلاح شیمیایی کنند، اما شرایط پرتاب موشک و وضعیت عملیاتی آن، این اتهام دروغین را رد می‌کند.

العرب الیوم می‌افزاید: طرح ایجاد منطقه حایل در داخل سوریه که به بهانه پناهگاهی برای پناهندگان سوریه مطرح شده هدف خطرناک دیگری است. به عنوان مقدمه سازی برای این طرح پناهندگان زیادی توسط شبکه‌های وابسته به گروه‌های مسلح که قطر نفوذ زیادی میان آنها دارد، جذب و تشویق شده‌اند که به اردن پناه ببرند.

این گزارش تاکید می‌کند: 80 درصد حجم اعلامی پناهندگان سوریه در اردن تصنعی است و کافیست که راه‌های نفوذ غیر قانونی در مرزهای دو کشور بسته شود تا این پدیده نیز پایان یابد. همچنین می‌توان با همکاری و تفاهم با دمشق زمینه بازگشت آنها را فراهم کرد، زیرا بسیاری از آنان از سوی نظام سوریه تحت تعقیب امنیتی نیستند. ایجاد منطقه حایل طبیعتا با مداخله نظامی امکان پذیر است و اگر چه اردن مداخله نظامی نکرده است، اما اراضی خود را در اختیار نیروهای آمریکایی و بین‌المللی قرار می‌دهد. هدف از چنین اقدامی، اشغال سوریه و تلاش برای سقوط نظام سوریه با شعار انسان دوستانه است، اما همه این اقدامات، هیچ یک از منافع ملی اردن را که در همه عرصه‌ها هزینه‌های گزافی را متحمل می‌شود، تامین نمی‌کند.

در ادامه گزارش این رسانه عربی آمده است: جنگ، هرج و مرج، خشونت، سرازیر شدن پناهندگان و افتادن جنوب سوریه به دست عناصر سلفی بعد از ترک ارتش کشورهای بیگانه، باعث خواهد شد که اردن در مقابله با عناصر سلفی تنها باشد. در این صورت موجودیت اردن به کلی در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. خوشبختانه نظام سوریه قدرتمند است و هر روز هم قدرتمند‌تر می‌شود. این کشور است که ابتکار عمل سیاسی و میدانی را بر عهده خواهد گرفت.

دمشق هیچ تیری را روانه اردن نخواهد کرد و هیچ ترسی در این زمینه نیست، اما تحولات میدانی برای اردن گران تمام خواهد شد و گریزی هم از آن نیست. در حالی که ارتش سوریه در سه محور شرق، غرب و شمال مشغول پاکسازی دمشق از تروریست و تحکیم قدرت است، محور جنوبی را رها کرده است تا با اردوگاه یرموک (پناهندگان فلسطینی) در نزدیکی اردن درگیری برخوردی نداشته باشد، اما اردوگاه یرموک و مرزهای اردن، گذرگاهی امن برای عناصر مسلح جبهه تروریستی النصره و دیگر گروه‌هایی است که در مخالفت با نظام سوریه سلاح به دست گرفته‌اند.

این روزنامه پیشنهاد می‌دهد که راه حل اردن برای مصون ماندن از تبعات بحران سوریه، لغو عملیات مشترک با آمریکایی و بستن همه راه‌های غیر قانونی، تفاهم امان با دمشق درباره بازگشت پناهندگان سوریه به میهن خود و اتخاذ موضع بی‌طرفی است، هرچند که فشارها زیاد باشد و گران تمام شود.

موشک‌های پاتریوت

بنا به گزارش روزنامه فرانسوی "لوفیگارو" با هدف حمایت از اراضی اردن و تامین امنیت رژیم صهیونیستی در اردن چهار موشک پاتریوت مستقر خواهد شد. 0روزنامه "الشرق الاوسط"چاپ لندن نیز نوشت، منابع اردنی درخواست امان برای استقرار موشک‌های پاتریوت در خاک این کشور را فاش کرده‌اند.

منابع اردنی در گفتگو با روزنامه الشرق الاوسط تصریح کردند: نیروهای آمریکایی در اردن در طول روزهای آینده به 500 نفر خواهند رسید. ماموریت نیروهای آمریکا مطالعه توپوگرافی و نظارت بر دستگاهای رادار جهت رصد کردن تحرکات نیروهای طرفدار نظام سوریه، مخالفان و به ویژه جبهه النصره است. این منابع افزودند: مطالعه توپوگرافی منطقه با هدف تعیین موقعیت احتمالی استقرار موشک‌های پاتریوت انجام می‌شود.

بنا به گزارش روزنامه الشرق الاوسط برخی از یگان‌های اردن درباره چگونگی استفاده از سلاح‌های شیمیایی آموزش می‌بینند. این منابع گفته‌اند که مقامات اردن طی سفر اخیر اوباما از منطقه خواسته‌اند تا موشک‌های پاتریوت را در این کشور مستقر کند و آمریکا هم وعده داده که سامانه موشکی را از کویت و قطر به اردن منتقل کند.

بنا به گزارش پایگاه خبری روزنامه "دار الحیات"اردن، یک کارشناس نظامی اردنی گفته است استقرار موشک‌های پاتریوت در مرزهای اردن پیامدهای وخامت باری را به همراه خواهد داشت. وی افزود: استقرار موشک در مرزها برای اردن گران تمام خواهد شد و کمر اردن را خواهد شکست. این کارشناس نظامی هدف از استقرار موشک در اردن را تامین امنیت اسراییل و نه اردن، می‌داند. وی می‌گوید: به نظر می‌رسد ما شاهد جنگی منطقه‌ای با استقرار موشک‌ها در اردن با هدف تامین امنیت اسراییل خواهیم بود.

واکنش روسیه به تحکیم جای پای آمریکا

بنابه گزارش شبکه خبری راشاتودی "الکساندر لوکاشویچ" سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه روسیه هشدار داده است تحکیم حضور نظامی آمریکا در اردن باعث وخیم شدن بحران سوریه می‌گردد. این در حالی است که "هگل" وزیر امور خارجه آمریکا پیش از این گفت: کشورش 200 کارشناس نظامی را برای تحکیم حضور نظامی خود و آموزش نیرو به اردن ارسال می‌کند.

سخنگوی وزارت خارجه روسیه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که تحکیم حضور نظامی آمریکا در زمان کنونی برای حل بحران سوریه گامی مطلوب نیست. سخنگوی وزارت خارجه روسیه می‌گوید چنین اقدامی از سوی آمریکا باعث وخامت بحران سوریه که بعد مصیبت بار منطقه‌ای به خود گرفته می‌شود. اتخاذ چنین راهکاری از سوی آمریکا مخالف تعهدات و مواضع سیاسی است که در بیانیه ژنو توسط بازیگران اساسی در حل بحران سوریه مورد توافق قرار گرفته است.

وی افزود: روسیه از همه شرکای غربی و منطقه‌ای در همه سطوح می‌خواهد که دست از اقدامات خطرناک درباره پرونده سوریه بردارند و به تعهدات سیاسی خود درباره سوریه پایبند باشند.

بنا به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه، "ویچلاو ماتوزوف"، تحلیل گر سیاسی روسی گفته است غرب و آمریکا برای ویرانی جهان عرب از همه شیوه‌های استفاده می‌کنند و هدف از این اقدام خدمت به منافع آمریکا است. این مقام روسی از عرب‌ها و مسلمانان خواست تا موضع آمریکایی‌ها را در منطقه ارزیابی مجدد کنند. این کارشناس روس در مصاحبه با تلویزیون سوریه گفت: این اقدام با هزینه‌های آمریکا انجام نمی‌شود، بلکه با هزینه دلارهای نفتی قطر و عربستان انجام می‌شود.

وی این اقدام آمریکایی‌ها را جنایتی بزرگ برشمرد. ماتوزوف ادعای آمریکایی را مبنی بر آمادگی برای حل سیاسی بحران سوریه دروغ خواند و گفت: ارسال 200 تن از کارشناسان نظامی برای آموزش تروریست‌ها در اردن دروغ بودن ادعاهای آمریکایی را به اثبات می‌رساند. آمریکا از اوضاع منطقه سو استفاده می‌کند تا حضور نظامی خود را در منطقه تحکیم بخشد. او می‌گوید که وجود موشک‌های پاتریوت در ترکیه و اردن با صدها سرباز و افسر آمریکایی، باعث می‌شود این کشورها به پایگاه نظامی آمریکا تبدیل شوند.

وی گفت: سوریه با جنگ و ویرانی هدفمندی از سوی مزدوران و تروریست‌هایی که توسط برخی از قدرت‌های افراطی مورد حمایت قرار می‌گیرند، دست و پنجه نرم می‌کند و علت این مساله این است که نظام سوریه در برابر نفوذ آمریکا تسلیم نشده است.