پایگاه بصیرت؛ گروه بین الملل: در حوزه سیاست خارجی آمریکا دو اتفاق مهم هفته قبل رخ داد که به لحاظ ضرورت درک رفتار آمریکائی ها برای ایران، قابل توجه است. اتفاق اول اعلام از سرگیری روابط با کوبا و برداشتن تحریم های این کشور بود که بعد از اعلام این خبر برخی از افراد در داخل و خارج از احتمال تکرار چنین رفتاری در قبال ایران توسط آمریکا سخن گفتند. اتفاق دوم جنگ سایبری بین آمریکا و کره شمالی بود که با توجه به حملات سایبری آمریکا به ایران در سال قبل، ضرورت آگاهی از ابعاد این موضوع وجود دارد.
دکتر فؤاد ایزدی در گفتگو با پایگاه بصیرت به ابعاد مختلف این دو موضوع، می پردازند:
بصیرت: چرا با وجود سیطره جمهوریخواهان بر کنگره آمریکا، موضوع از سرگیری رابطه آمریکا با کوبا و رفع تحریم های آن از سوی آمریکا مطرح شد و آیا این به معنای عادی شدن روابط است؟
دکتر ایزدی: رابطه آمریکا و کوبا عادی نشده است، اتفاقی که افتاده این است که دولت اوباما اعلام کرده که روابط دیپلماتیک در حال برقراری است، به این معنی که دولت آمریکا در کوبا سفارت ایجاد میکند و دولت کوبا در واشنگتن سفارت ایجاد میکند و اینکه دو کشور سفارت داشته باشند به این معنی نیست که وضعشان عادی است به این معنی است که روابط دیپلماتیک وجود دارد و این دلیل نمی شود که بگویم روابط خوب شده است.
مثلاً در طول جنگ سرد آمریکاییها به صورت مستقیم و غیرمستقیم به کشتهشدگان و همچنین سربازان شوروی کمک میکردند و شوروی هم به کشتهشدگان و فرماندهان آمریکایی کمک می کردند که با این کار حتی رابط دیپلماتیک هم داشتند. از این جهت تفاوت مشخص می شود که روابط خوب نشده است، ولی روابط دیپلماتیک ایجاد شده است، مشکلی که وجود دارد بحث تحریمهای آمریکا علیه کوبا که اکثر آنها سرجای خودشان قرار دارند چرا چون دست کنگره است.
بصیرت: آیا کنگره با توجه به این ایجاد رابطه سیاسی حاضر است که این تحریمها را بردارد؟
دکتر ایزدی: هر چند خیلی راحت نیست، اما ممکن است. چون برخلاف موضوع ایران که لابی اسرائیل مخالف است و میخواهد تحریمها علیه ایران ادامه پیدا کند این مشکل را کوبا ندارد، و از طرفی شرکتهای آمریکایی که در حوزه توریست و هتلداری کار میکنند سالهاست به دولت آمریکا فشار میآورند که کشورهای دیگر در کوبا سابقه اقتصادی و سود دارند و ما نداریم و لابی مخالف جدی و قوی در این باره علیه کوبا وجود ندارد. لابی کوباییهای مقیم آمریکا که مخالف رابطه بودند، یک زمانی لابی قوی و تأثیرگذاری بود، منتهی در حال حاضر آن لابی هم قدرتش کمتر شده است. چون انقلاب کوبا 52 سال پیش بود. لابی کوبا توسط آدم هایی که 52 سال پیش به آمریکا مهاجرت کردند، درست شد که بعد انقلاب کوبا ایجاد شد و الان خیلی از آنها بعد از این همه سال فوت کرده اند و نسل دوم آن ها حالت های ضد دولت کوبا را ندارند.
در مجموع مسئله آمریکا و کوبا به آن معنا حل نشده است. اما در مقایسه با مسئله ایران و آمریکا قابل حل شدن است.
بصیرت: برخی معتقدند تغییرنگاه آمریکا به کوبا در ارتباط با ایران نیز تکرار خواهد شد. نظر شما در این مورد چیست؟
دکتر ایزدی: این که چرا آمریکایی ها تصمیم گرفتند روابط سیاسی خودشان با کوبا را دوباره برقرار کنند؟ این خیلی نیازی به تحلیل ندارد خود اوباما جواب این سوال را داده است.
جوابش این بوده که سیاست قبلی نسبت به کوبا جواب نداده است. این به این معنی نیست که حکومت فعلی کوبا را به همین شکل کاملاً پذیرفته اند و دیگر به دنبال سرنگونی و ایجاد مشکل نیستند. هیچکدام از این معنای را شما نمیتوانید درک کنید.
حرفی که اوباما زد این است که آن سیاست های قبلی آمریکا جهت رسیدن به اهداف نسبت به کوبا موثر نبوده و در حال حاضر یک سیاست جدیدی را پیش میگیرند و بعد خودشان اعلام میکنند زمانی که ما سفارت میزنیم، امکان رفت و آمد آمریکائی ها بیشتر میشود؛ زمانی که توریست آمریکایی میرود و افراد تابع آمریکا راحتر وارد کوبا میشوند و این ها به ایجاد تغییر در کوبا کمک میکنند. این موضوعات را خودشان میگویند و پنهان نمیکنند.
بحث کوبا یک شباهتهایی با موضوع ایران دارد. شباهتش این است که آنها 52 سال پیش انقلاب کردند و بعد تحریمها شروع شد و در ارتباط با ما هم همین اتفاق رخ داد و تحریم آمریکایی ها شروع شد و از این جهت به هم شباهت داریم، اما در حوزه وجود لابی اسرائیل، کوبائی ها با این موضوع مواجه نیستند، اما ما با لابی اسرائیل مواجه هستیم.
نکته دومی که نشان می دهد هنوز اختلافات حل نشده، و باید به آن توجه شود آن است که برخی از رهبران کوبا هوشمندانه عمل کردند. یعنی شما نشنیدید که مثلاً آقای کاسترو که ما میخواهیم با دنیا رابطهمان را خوب کنیم و منظورش آمریکا باشد و این را نگفتند. زمانی که دولت آمریکا آنها را تحریم کرد، آنها نگفتند خزانه ما خالی است. این ایجاد ارتباط سیاسی، نتیجه مذاکرات یکسال و نیم بود و یک شبه نبوده است، اما مسئولان کوبایی به گونهایی برخورد نکردند که به شدت علاقمند به رابطه با آمریکا هستند و اعلام نکردند که تحریمهای آمریکایی تأثیرگذار و موفق بوده است و این گونه برخورد نکردند که تمام تخم مرغ هایشان را در سبد مذاکرات خارجی بگذارند تا طرف مقابل احساس کند، کشور مقابل برای رسیدن به نیاز خود احتیاج به توافق دارد.
بصیرت: مناقشه اخیر آمریکا و کره شمالی که از حیطه سایبری شروع شد، به کجا خواهد انجامید؟
دکتر ایزدی: در خصوص این موضوع بحث طولانی وجود دارد، اما نکتهایی که برای ما مهم است این که تنها زبانی که آمریکایی ها در طول تاریخ داشته اند، زبان «زور» بوده است و همچنین برخورد دوگانه دولت آمریکا در حوزه جنگ سایبری که قابل توجه است. اولین باری که در دنیا جنگ سایبری جدی رخ داد، جنگ آمریکا بر علیه ایران بود با ویروس «استاکس نت» و در آن زمان خیلیها میگفتند که آمریکا نباید این نوع جنگ را شروع میکرد چون آمریکا نشان داده که با این کار، این نوع جنگها را پذیرفته است. همان طوری که آمریکاییها برای اولین بار از بمب اتم استفاده کردند. همچنین برای اولین بار هم یک جنگ سایبری گستردهایی را بر علیه جمهوری اسلامی ایران بدون دلیل و منطق انجام دادند و اگر کره شمالی و کشور دیگری در حوزه سایبری با آمریکایی ها برخورد کند نه تنها جای تعجب ندارد، بلکه کاری است که خود آمریکایی ها وضع کردند./
با تشکر از جناب دکتر ایزدی که وقت خود را در اختیار بصیرت قرار دادند.
مصاحبه از: وحید قاسمی