برداشت گزینشی غرب از نامه رهبر معظم انقلاب به جوانان غربی/محمد مرادی

پایگاه بصیرت؛ گروه بین الملل: رهبر معظم انقلاب اسلامی، در روز اول بهمن ماه امسال،  نامه ای را خطاب به جوانان در اروپا و آمریکای شمالی درباره شناخت حقیقی اسلام  نگاشتند. در این نامه ایشان از جوانان خواسته اند از زیر سایه سنگین رسانه های غرب خارج شده و با رجوع به قرآن، اسلام واقعی را بشناسند. این نامه این گونه آغاز شده است: « حوادث اخیر در فرانسه و وقایع مشابه در برخی دیگر از کشورهای غربی مرا متقاعد کرد که درباره ی آنها مستقیماً با شما سخن بگویم. من شما جوانان را مخاطب خود قرار می دهم؛ نه به این علّت که پدران و مادران شما را ندیده می انگارم، بلکه به این سبب که آینده ملّت و سرزمینتان را در دستان شما می بینم و نیز حسّ حقیقت جویی را در قلب های شما زنده تر و هوشیارتر می یابم. همچنین در این نوشته به سیاستمداران و دولتمردان شما خطاب نمی کنم، چون معتقدم که آنان آگاهانه راه سیاست را از مسیر صداقت و درستی جدا کرده اند.»

 معظم له در ادامه از عموم جوانان غربی خواستند تا با مراجعه به قرآن و شیوه زندگی پیامبر(ص)، اسلام را بشناسند.

این نامه در شرایطی نوشته شد که هجمه رسانه های غربی علیه اسلام روز به روز بیشتر می شود و گروه های افراطی و تروریستی هم چون داعش نماد اسلام معرفی می شوند. این اقدام رهبری بازتاب هایی را در رسانه های بین المللی و غربی داشته است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.

اکثر رسانه های غربی و عربی این نامه را بازتاب دادند. از جمله آن ها می توان اینترنشنال بیزینس تایمز، روزنامه اورشلیم پست، خبرگزاری یونایتدپرس، القدس العربی (چاپ لندن)، راشاتودی، خبرگزاری فرانسه، صدای روسیه، هاآرتص و تایم اشاره کرد ��ه مهم ترین آن ها را بررسی می کنیم.

سایت شبکه خبری سی ان ان با اشاره به این نامه نوشت: "رهبر ایران نامه ای را روی صفحه توئیتر و سایت رسمی اش منتشر کرد که در آن از جوانان غربی خواسته است اسلام را بر اساس حرکت های تروریستی پاریس ارزیابی نکنند. وی خطاب به این جوانان گفته است که اسلام متفاوت تر از آن چیزی است که به شما گفته می شود."

 این سایت خبری بخش هایی از این نامه را عینا بر روی صفحه خود قرار داد و هم چنین در پایان مطلبش لینک مستقیم این نامه را از وب سایت رسمی رهبری در اختیار مخاطبان قرار داد. سی ان ان در ادامه نوشت رهبر ایران پیش از این در صفحات مجازی فعال بوده و چندی پیش نیز در صفحه توئیترش متنی را با عنوان "9 دلیل برای نابودی اسرائیل" منتشر کرده بود. جالب این که این سایت در میانه متنی که در این خصوص نوشته بود به شکل مغرضانه واژه هایی مثل بوکوحرام و داعش را در کنار اصطلاح "نامه ای برای شما" آورده بود که این مسئله می توند نوعی پیش فرض برای خواننده ایجاد کند و محتوای اصلی نامه را تحت تأثیر قرار دهد.

روزنامه نیویورک تایمز، که از مطرح ترین و پرتیراژترین روزنامه های آمریکایی است یک ستون از قسمت بین المللی روزنامه اش را به این سخنان اختصاص داد و نوشت ایران در طول تاریخ همواره به دنبال ترویج اسلام سیاسی بوده است به همین سبب رهبر ایران، غرب و بالاخص ایالات متحده را مسئول به وجود آوردن گروه های تروریستی مثل داعش می داند و معتقد است رسانه های غربی به اختلاف بین شیعه و سنی دامن زده اند. این روزنامه در ادامه نوشت که آیت الله خامنه ای از جوانان غربی خواسته است خودشان قرآن را بخوانند و خطاب به آن ها گفته است که آینده کشورتان در دستان شماست.

اندیشکده فارین پالیسی یکی از مهم ترین و تاثیر گذار ترین اندیشکده های آمریکایی است. این اندیشکده در این خصوص نوشت : « رهبر ایران در نامه‌ای سرگشاده و غیرمنتظره به جوانان اروپا و آمریکا گفت: "اصرار نمی‌کنم که برداشت من یا هر تلقی دیگری از اسلام را بپذیرید بلکه می‌گویم اجازه ندهید این واقعیت پویا و اثرگذار در دنیای امروز، با اغراض و اهداف آلوده به شما شناسانده شود."

خبرگزاری فرانسه سپس در بخش‌هایی از بازتاب سخنان رهبری، توصیه ایشان به جوانان را منعکس کرد که: " اسلام را از طریق منابع اصیل و مآخذ دست‌اول آن بشناسید. نباید تلقی من یا هر تلقی دیگری از اسلام را بپذیرید بلکه می‌گویم اجازه ندهید این واقعیت پویا و اثرگذار در دنیای امروز، با اغراض و اهداف آلوده به شما شناسانده شود."

در گزارش خبرگزاری فرانسه، آنجا که معظم له در نامه می گویند: « من اصرار نمیکنم که برداشت من یا هر تلقّی دیگری از اسلام را بپذیرید بلکه ....» با عبارت نفی مطلق آمده که نوعی تحریف محسوب می شود.

قسمت انگلیسی بی بی سی نیز جملات رهبری در این نامه را با ادبیاتی که کمتر شبیه به سخنان رهبری است، بازتاب داد و نوشت: « رهبر ایران صریحا از جوانان غربی خواسته است تا خودشان اسلام را بیازمایند و بر شیوه پدران و رسانه های غربی راجع به اسلام قضاوت نکنند.»

عبارت « اسلام را بیازمایند» در نامه رهبری وجود ندارد و این عبارت نوعی جهت گیری بر سخن اصلی نامه تحمیل می کند و  پیام اصلی آن که « اسلام را از طریق منابع اصیل و مآخذ دست اوّل آن بشناسید» را به حاشیه می برد.

البته بی بی سی فارسی نیز به این نامه اشاره کرد و بخش هایی از آن را بازتاب داد.

روزنامه اسرائیلی هاآرتص نیز در این باره تیتر زد: "خامنه ای خطاب به جوانان: قرآن را بخوانید، افسانه‌های ضد اسلامی را باطل کنید." این روزنامه در توضیح این نامه به شکل مغرضانه ای نوشت رهبر ایران جوانان غربی را ترغیب کرده است که مطالعه کنند و ببیند که یک دین بزرگ چگونه در طول تاریخ به دشمنی ترسناکی تبدیل شده است. در واقع هاآرتص این مسئله را بار دیگر به نوعی دیگر بازگو نموده است که اسلام هم اکنون منبعی از ترس و وحشت است.

سایت رادیو اروپای آزاد نیز طی مطلبی در این خصوص نوشت رهبر ایران از جوانان اروپایی و آمریکایی خواسته است اسلام را فرا بگیرند.

هرچند که این نامه همانند دیگر سخنان رهبر انقلاب اسلامی در سطح وسیعی در رسانه های مختلف بازتاب داشته است اما نباید فراموش کرد که گردانندگان رسانه های بزرگ دنیا که همواره رویکردی ضد اسلامی داشته و دارند آن قدر باهوش و کارکشته هستند که بدانند کدام قسمت از متن نامه رهبر را بازتاب دهند که با رویه اسلام هراسی که سال هاست آغاز کرده اند تداخل نداشته باشد.

اکثر این بازتاب ها تنها به بخش هایی از متن نامه اشاره کرده است و کمتر سایتی متن اصلی آن را در اختیار مخاطبان خود قرار داده است. مهم تر از این، برخی رسانه های همچون خبرگزاری فرانسه و بی بی سی آشکارا دست به تحریف نامه معظم له زدند و رسانه صهیونیست ها هم که کاملا حقیقت را واژگون کرده است.

این در حالی است که رسانه های اروپای شرقی، روسی و چینی، بازتاب صادقانه ای از نامه رهبری داشتند و بخش های زیادی از نامه معظم له را بدون تحریف بازتاب دادند. رسانه های روسی در این موضوع پیشگام بودند و شبکه‌های تلویزیونی روسیه پس از انتشار این نامه بلافاصله به آن پرداختند و این اقدام حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را یک پاسخ متفاوت جهان اسلام به توهین‌های غرب به مقدسات اسلامی دانستند. صدای روسیه در‌این‌باره گزارش داد: رهبر معظم انقلاب ایران در نامه‌ای سرگشاده جوانان اروپا و آمریکای غربی را دعوت کرد تا اسلام را بشناسند و گفت غرب به دنبال هراس‌افکنی و نفرت‌پراکنی علیه اسلام است.

رادیو بین‌المللی چین هم در مطلبی با عنوان «نامه رهبر ایران به جوانان اروپا و آمریکای شمالی» نوشت: رهبر معظم انقلاب ایران در پی حوادث فرانسه، از جوانان اروپا و آمریکای شمالی خواست از طریق قرآن با زندگی پیامبر اسلام آشنا شوند. این رسانه با انتشار بخشی از نامه رهبری، ادامه داد: وی همچنین از جوانان غربی بویژه جوانان فرانسه و آمریکای شمالی خواست اجازه ندهند حوادث پیش آمده آنان را در مرزهای ساختگی و ذهنی محصور کند.

این موضوع به معنای این است که کشورهای غیر غربی درک درست تری از اسلام و مسلمانان دارند و همانند غربی ها، اسلام را به عنوان نقطه مقابل خود تعریف نمی کنند، بلکه به دنبال همزیستی و تعامل با مسلمانان هستند. البته کاملا آشکار است که این کشورها، به ویژه چین و روسیه، تعامل با اسلام را با اهداف اقتصادی و حتی امنیتی، به معنای جلوگیری از رشد افراط گرایی اسلامی در بخش های مسلمان نشین خود دنبال می کنند، اما در هر حال چنین رویکردهایی نشان می دهد، عقل و تفکر در غرب بیش از دیگر جوامع محصور رسانه و شانتاژ تبلیغاتی شده و از این منظر رویکرد فریبکارانه و دروغ پردازی بر تفکر غرب سیطره انداخته است. این مقوله قبل از هر چیز سبب سردرگمی بیشتر خود غربی ها می شود، آنچنان که سردرگمی آنان در قبال تحولات خاورمیانه باعث مشکلاتی برای آنان شده است.  

نوع بازتاب گزینشی رسانه های غرب از نامه رهبر انقلاب، نشان می دهد که رسانه های غربی قصد دارند با بازتاب این نامه نوع خاصی از اطلاع رسانی را به مخاطبانشان انجام دهند تا جوانان اروپایی به همین اطلاعات گزینشی منعکس شده بر روی سایت ها اکتفا کنند. مسئله ای که به وضوح در رسانه های غربی محرز است این است که تقریبا هیچ کدام از این رسانه ها از واژه اسلام راستین حداقل در تیتر هایشان استفاده نکرده اند و همگی به واژه اسلام بسنده کرده اند؛ همان اسلامی که آن ها همواره آن را نماد خشونت و تروریسم معرفی می کنند.

به هر حال سلطه رسانه های غربی بر هیچ کس پوشیده نیست و نباید از آن ها توقع دیگری داشت، اما اتاق های فکر و اندیشکده های غرب به خوبی پیام اصلی نامه را درک می کنند و در راهبردهایی که به سیاستمداران خود تجویز می کنند، این پیام را لحاظ خواهند کرد. از طرفی اقدام رهبر معظم انقلاب در نگارش چنین نامه ی منطقی و همراه با دوستی و صداقت، استفاده از ابزارهای نوین دیپلماسی، یعنی دیپلماسی عمومی برای خطاب دادن غرب است و می تواند در آینده دستاوردهایی بزرگی برای اسلام داشته باشد./