یادداشت: دفاع آژانس از اعتبار بازرسی‌های هسته‌ای از ایران

پایگاه بصیرت: گروه ترجمه- پایگاه اینترنتی وال‌استریت‌ژورنال 22 سپتامبر 2015 (31 شهریور) در مقاله‌ای به همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرداخت و نوشت: روز دوشنبه ایران فاش کرد، بدون حضور بازرسان بین‌المللی از تأسیسات نظامی پارچین نمونه‌برداری کرده است. این موضوع انتقادات تازه کنگره آمریکا درباره نحوه تحقیقات آژانس از گذشته هسته‌ای ایران را به همراه خواهد داشت. یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تحقیقات آژانس دفاع کرد و گفت: پس از اجازه ایران به وی و یک مقام عالی‌رتبه دیگر از آژانس برای بازدید از تأسیسات نظامی پارچین، پیشرفت چشمگیری حاصل شده است. این موضوع جدی‌ترین اظهارنظر مثبت آمانو درباره همکاری‌های ایران بود؛ اما موضوع نمونه‌برداری ایرانی‌ها بدون حضور کارشناسان آژانس، تنها نگرانی‌ها را افزایش می‌دهد که جهان هرگز از گذشته هسته‌ای ایران، درک روشنی نخواهد داشت. ایران بارها برنامه ساخت تسلیحات هسته‌ای را رد کرده است.

در ادامه مقاله آمده است: تحقیقات آژانس کانون انتقادات از توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی، از جمله ازسوی برخی اعضای کنگره آمریکا بوده است. بخشی از توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 این است که آژانس باید تا ماه دسامبر گزارشی را در تأیید همکاری تهران با تحقیقات آژانس منتشر کند. این اقدام، پیش‌درآمدی برای برداشته‌شدن تحریم‌های ایران خواهد بود. مقامات آژانس تأکید کرده‌اند، تحقیقات‌شان بهترین شانس جامعه بین‌الملل برای آگاهی از جزئیات فعالیت‌های گذشته ایران است. همچنین، کاخ سفید انتقادات از روند تحقیقات را رد کرده است. جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید گفت: اوباما به کار آژانس اطمینان دارد و می‌گوید روند کنونی نشان می‌دهد، ایران با بازرسان همکاری می‌کند. آژانس شواهد و مدارک دقیقی را منتشر کرده است که ایران در اوایل دهه 2000 آزمایش‌های انفجاری را در پارچین صورت داده که می‌تواند در تسلیحات هسته‌ای به کار گرفته شود. آژانس به‌دنبال نمونه‌های خاک، هوا یا غبار پارچین است تا مواد رادیواکتیو را ردیابی کند. همچنین، این سازمان بین‌المللی به‌دنبال سایر شواهد و مدارکی است که می‌تواند به‌منظور ساخت تسلیحات هسته‌ای به کار رود. خبرگزاری ایران به نقل از بهروز کمالوندی، سخنگوی آژانس انرژی اتمی ایران نوشت که نمونه‌‌برداری‌ها در پارچین «تنها ازسوی کارشناسان ایرانی و بدون حضور بازرسان آژانس صورت گرفته است». آژانس از اظهار نظر در این‌باره امتناع کرده است. آقای آمانو گفت: آژانس می‌تواند «انسجام روند نمونه‌برداری و اصالت نمونه‌ها را تأیید کند».

در پایان مقاله آمده است: سناتور تام کاتن، منتقد جدی توافق هسته‌ای ایران، اقدامات اخیر را شواهد مشخص‌تر درباره نواقص توافق هسته‌ای ایران خواند و گفت:‌ «این واقعیت که ایران خود نمونه‌برداری کرده است، نشان می‌دهد، روند راستی‌آزمایی یک کمدی خجالت‌آور است و درواقع امتیاز دیگری است که به انبوهی از امتیازهای اعطایی به ایران افزوده می‌شود؛ این شرایط، توافق ایران را خطرناک می‌کند». مقام دوم آژانس روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: تمهیدات پارچین شبیه تمهیداتی است که برای بیش از 40 کشور دیگر نیز به کار گرفته می‌شود. همچنین، وی گفت که آژانس از نظارت ویدئویی، دوربین و سامانه‌های جی‌پی‌اس به‌منظور اطمینان از فریب‌کاری‌نکردن کشور مورد نظر استفاده می‌کند. آقای آمانو در ادامه گفت: در بازدید روز یکشنبه از ساختمان مشکوک در پارچین شواهدی مبنی‌بر بازسازی تازه و نیز تجهیزات در این ساختمان دیده نشد؛ اما در عین حال، وی دیدگاه آژانس را تکرار کرد که ساخت‌وساز ایران در پارچین توانایی آژانس برای تأیید اتفاقات این مرکز نظامی را تضعیف کرده است.