استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسایل اوراسیا با بیان این که بیش از پنج هزار نیروی چچنی در میان داعش حضور دارند اظهار کرد: بازگشت این افراد با جنگ افزارها و تجربه ای که به دست می آورند ممکن است تمامیت ارضی روسیه و دیگر کشورها سی آی اس یا همان کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت دسته جمعی را تحت تاثیر قرار دهند، از این جهت مبارزه در محل وجود تروریست ها از اهداف روسیه است.
پایگاه بصیرت: دکتر بهرام امیر احمدیان در گفت و گو با خبرنگار شفقنا بیان کرد: هر اقدامی که روسیه بخواهد علیه داعش صورت دهد باید این را هم در نظر بگیرد که داعش در درون شهرها و در میان مردم حضور دارد و مبارزه با داعش مانند مبارزه طالبان در افغانستان است. بنابراین وقتی در میان مردم و در داخل شهرها هستند به نوعی شهروندان را گروگان گرفته اند. روسیه می خواهد در صحنه سیاسی خاورمیانه حضور داشته باشد ولی حضور روسیه در سوریه بیشتر به جهت تامین منافع ملی این کشور است که بتواند به پایگاه نظامی دریایی در بندر طرطوس دسترسی داشته باشد.
او ادامه داد: روسیه علاقه مند است که رژیم بشار اسد در قدرت بماند و در فرایند واگذاری حکومت به یک دولت ائتلافی حتما شخص بشار اسد شرکت داشته باشد در حالی که غرب به این موضوع علاقه مند نیست. با این حال روسیه برای ضربه زدن به مواضع داعش وارد سوریه شده است و از یک سال قبل هم نیروهای غربی با سرکردگی آمریکا، ائتلافی تشکیل دادند که با [داعش در] عراق مبارزه می کنند.
حضور داعش در میان مردم مانعی برای مبارزه علیه این گروه است
احمدیان، حضور نیروهای داعش در میان مردم سوریه را مانعی برای مبارزه با این گروهک تروریستی دانست و گفت: یک نکته اساسی را باید در نظر گرفت که آن حضور داعش در داخل شهرهاست که مبارزه با آنها را مشکل می کند چراکه در بین مردم حضور دارند پس نیاز به همکاری های هماهنگ شده است. البته روسیه و آمریکا علاقه مند نیستند با هم همکاری کنند. آمریکا و غرب ائتلافی تشکیل دادند ولی در سوی دیگر، روسیه به تنهایی عمل می کند و اینکه در بعضی مواقع ایران با روسیه هماهنگ است به این معنا نیست که ائتلافی تشکیل داده باشد بلکه سیاست خارحی ایران مستقل است و ممکن است همزمان با هم اقداماتی صورت دهند ولی به مفهوم اینکه ایران تحت نظر روسیه یا هماهنگ با آن می خواهد کار کند چنین چیزی وجود ندارد.
او تصریح کرد: ایران منافعی در سوریه دارد که با منافع روسیه متفاوت است به جهت اینکه ایران ائتلافی با سوریه و حزب الله علیه صهیونیسم دارد در صورتی که روسیه با اسراییل همکاری نزدیک و روابط سیاسی دارد. پس حضور روسیه در سوریه یه این معنا نیست که با ایران همسو است بلکه ایران به جهت اینکه از دولت اسد حمایت می کند مادامی که دولت اسد در سوریه کنار گذاشته نشوند ایران دولت اسد را به عنوان دولت مشروع و قانونی می داند و در برنامه ای که برای انتقال قدرت وجود دارد ایران هم علاقه مند است که این انتقال قدرت بر اساس آرای مردم باشد و در یک انتخابات آزاد به دست بیاید بر خلاف غرب که می خواهد رژیم حاکم را ساقط و یک رژیم جدید سر کار بیاورد.
فرایند تغییر رژیم در سوریه زمان بر است
کارشناس مسایل اوراسیا فرایند تغییر رژیم را در بحران سوریه بسیار طولانی دانست و اظهار کرد: سیاست غرب در تغییر رژیم سوریه طولانی و دشوار است. به همین سبب وجود یک قدرت در فرایند دوره انتقالی قدرت یا برگزاری انتخابات مهم است چراکه باید یک دولتی روی کار باشد تا بتواند انتظام امور را به دست بگیرد. در غیر اینصورت باید نیروهای حافظ صلح سازمان ملل با تصویب شورای امنیت سازمان ملل اقدام به اعزام نیرو کرده و آتش بس برقرار کنند ولی این امر نیازمند دریافت مجوز شورای امنیت سازمان ملل است و با وجود اینکه روسیه دارای حق وتوست بعید به نظر می رسد که چنین ابتکاری را بتوانند به سرانجام برسانند. پس غرب یک جبهه ای از سمت غرب و عراق باز کرده و روسیه هم از سمت دمشق و حلب فعالیت های خود را در هماهنگی با دولت سوریه انجام می دهد به عنوان اینکه دولت سوریه از کشور روسیه به دلیل اینکه با یکدیگر همکاری استراتژیک دارند دعوت به عمل آورده تا در مبارزه علیه داعش وارد شود.
قدرت قهاری که بتواند همه مسایل را پوشش دهد وجود ندارد
احمدیان در ادامه افزود: در حال حاضر موضوع اساسی این است که قدرت قهاری که بتواند همه مسایل را پوشش دهد وجود ندارد در دوره ای که جهان دو قطبی بود همه مسایل جهان بین ابرقدرت شرق و غرب تقسیم شده بود. الان فقط یک ابر قدرت وجود دارد و آن هم کشور آمریکاست. پس اگر هر نوع مساله ای بخواهد به شورای امنیت ارسال شود، ۵ قدرت دارای حق وتو خواسته ها و نگرانی های یکسانی ندارند. بنابراین یک وفاق عمومی برای حل مسایل عمومی وجود ندارد و شاید هر کدام از طرفین، جنگ نیابتی را در سوریه و عراق راه انداخته باشند.
جهان باید به یک عقلانیتی در خصوص بحران منطقه برسد
استاد دانشگاه تهران درخصوص راه حل مشکل سوریه گفت: به نظر من بحران سوریه تا زمانی که جهان به یک عقلانیتی برسد که سازمان ملل بتواند اقدامی کند و کشورهای دارای حق وتو به این باور برسند که بدون همکاری با هم امکان حل مشکل وجود ندارد، رفع نخواهد شد. از سوی دیگر الان تروریسم بین الملل با ابزارهای جدید روی کار آمده است، مثلا طالبان، داعش، القاعده و بوکوحرام که فعالیت آنها از شرق آسیا تا غرب آفریقا، در دو قاره کشیده شده است که از سمت شمال هم به سمت اروپا حرکت می کند و بحران فراوانی پیش آورده است. با وجود اینکه اروپا با مشکلات زیادی از سوی مهاجرین روبه رو است جهان باید به این عقلانیت برسد که این مساله را می خواهد حل کند و مادامی که این مساله حل نشود تروریسم و مساله آوارگان هم باقی خواهد ماند.
مبارزه با تروریسم مرز نمی شناسد
او تصریح کرد: گمان من این است تا رسیدن به آن عقلانیتی که جهان بتواند این مساله را حل کند راه درازی در پیش است. باید در این زمینه کاری صورت بگیرد که طرفین متقاعد شوند که جلوی این فاجعه جهانی گرفته شود، ولی از سوی دیگر روسیه در این اواخر علاقه مند شده است که بیشتر در صحنه خاورمیانه به ویژه خاورمیانه عربی ایفای نقش کند. روسیه که بنا به گفته پوتین یکی از صادرکنندگان اسلحه به خارج است، خب این اسلحه بالاخره باید در یک جایی مورد استفاده قرار بگیرد و همه این اسلحه ها برای دفاع نیست بلکه می تواند برای تهاجم هم باشد. به همین سبب است که مبارزه با تروریسم مرز و دولتی نمی شناسد و بسیار دشوارتر از جنگ با دولت خاصی در چهارچوب مرزهای شناخته شده بین المللی است. بنابراین گروه های تروریستی مانند شبکه های عنکبوتی بین المللی با هم فعالیت می کنند شاید با یکدیگر ارتباطی نداشته باشند ولی ممکن است در یک ایدئولوژی با یکدیگر هماهنگ شوند مانند اینکه شاهد هستیم برای ابوبکر البغدادی، خلیفه داعش، در افغانستان و آسیای مرکزی هم نیروهایی تشکیل داده اند. بنابراین بدون همکاری های تمام کشورها تحت نظر سازمان ملل و با وحدت و هماهنگی امکان مبارزه با داعش یا هر گروه تکفیری دیگر فراهم نیست.
داعش تمامیت ارضی روسیه را تهدید می کند، بیش از پنج هزار نیروی چچنی در میان داعش وجود دارد
او حضور نیروهای چچنی در میان داعش را از دیگر دلایل حضور روسیه در جنگ ضد داعش دانست و اظهار کرد: روسیه از حضور در خاک سوریه هدف دیگری هم دارد، بنا بر اظهارات نماینده این کشور در اتحادیه اروپا یکی دیگر از اهداف حضور روسیه برای همکاری در جنگ ضد داعش این است که بین ۵ تا ۷ هزار نیرو از چچن و کشورهای سی آی اس جزو گروه تروریستی داعش هستند؛ بنابراین بازگشت این افراد با جنگ افزارها و تجریه ای که به دست می آورند ممکن است تمامیت ارضی روسیه و دیگر کشورها سی آی اس یا همان کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت دسته جمعی را تحت تاثیر قرار دهند. از این جهت مبارزه در محل وجود تروریست ها از اهداف روسیه است روس ها احساس می کنند که وجود این گروه ها تهدیدی علیه روسیه خواهد بود پس آمده اند تا تهدید را در محل خودش رفع کنند.
منافع روسیه و آمریکا در منطقه همخوانی ندارد
[امیر] احمدیان در رابطه با منافع مشترک روسیه و آمریکا در سوریه گفت: منافع روسیه با منافع آمریکا هماهنگی ندارد آمریکا فعلا با تهدیدی رو به رو نیست. زیرا همانطور که گفتم در آن سوی اقیانوس ها قرار دارد درحالی که روسیه به نحوی در جهت زندگی و جغرافیای خود در منطقه حضور دارد. پس یکی مبارزه با این گروه ترورسیتی و دیگر حفظ پایگاه دریایی در شرق دریای مدیترانه که در طرطوس قرار دارد روسیه را به سمت مبارزه با داعش آن هم در خاورمیانه کشیده است.
او تصریح کرد: هر چند منافع آمریکا در منطقه هم وجود دارد ولی آمریکایی ها رسما اعلام کردند که داعش و دولت اسلامی ممکن است در آینده خطری برای آمریکا باشد. اوباما نیروهای نظامی خود را از عراق خارج کرد و عراق هم نپذیرفت با آمریکا همکاری استراتژیک داشته باشد. بنابراین امکان پیاده کردن نیروی زمینی برای فیصله دادن به موضوع داعش برای آمریکا فراهم نیست و از حملات هوای استفاده می کند. از این منظر چون دولت عراق علاقه مند نیست آمریکا دوباره نیروی نظامی به آنجا وارد کند در حد محدودی از مستشاران نظامی آمریکا استفاده می کند که این امر روند مبارزه با داعش را کند می کند و در آنجایی که داعش حضور دارد مردم یا به زور یا از روی بی تفاوتی، حکومت تکفیری داعش را پذیرفتند. مانند موصل که بیش از دو میلیون نفر جمعیت دارد که در داخل شهر هستند و اداره امور شهر را در دست دارند و مانند دولت عمل می کنند مثلا مالیات می گیرند و پاسپورت صادر می کنند.
با حملات هوایی نمی توان داعش را از بین برد
این کارشناس مسایل قفقاز در ادامه افزود: پس اینکه خیلی خوش بینانه فکر کنیم با حملات هوایی می توان داعش را از بین برد درست نیست همانطور که یک سال و نیم است که مواضع داعش بمباران می شود ولی هنوز از بین نرفته است. پس مساله داعش نیاز به یک حرکت جهانی دارد تا بتوانند یک راهکاری برای آن پیدا کنند و مادامی که ساختار نظام امنیت به این صورت است من فکر نمی کنم روسیه علاقه مند باشد که با آمریکا در یک ائتلاف بین المللی مشارکت داشته باشد چراکه هر دو کشور دارای جاه طلبی های خاص خودشان هستند.
اینکه داعش بتواند هواپیمای روسی را در ارتفاع سی هزار پایی ساقط کند بسیار خطرناک است
او در پایان در خصوص سقوط هواپیمای روسی که داعش مسوولیت آن را بر عهده گرفت اظهار کرد: این هواپیما در خاک مصر سقوط کرد. مکانی که این هواپیما سقوط کرده است یک استراحتگاه در دریای سرخ بوده و منطقه ای است که جریانات تروریستی در آنجا خیلی فعال است. داعش اعلام کرده است که این هواپیما را ساقط کرده است ولی اینکه این گروهک تروریستی تجهیزاتی داشته باشند که بتوانند در فاصله سی هزارپایی موشکی را پرتاب کنند که به هواپیما برسد، مقداری بعید به نظر می رسد. به هر حال نمی توان تا خواندن جعبه سیاه اظهار نظری در این زمینه کرد. هنوز پرونده هواپیمای مالزی که در شرق اوکراین ساقط شد کامل نشده است؛ اگر هواپیمای روسی نقص فنی داشت سالم به زمین می رسید و بعد منفجر می شد اما این هواپیما در هوا منفجر شده است و اگر قدرت داعش آنقدر باشد که بتواند هواپیمایی را در فاصله سی هزار پایی ساقط کند خیلی وحشت انگیز است.
منبع: ایراس
