هافینگتن پست در گزارشی به عوامل تیره شدن روابط دیپلماتیک ایران و عربستان پرداخت.
پایگاه بصیرت: "جسیکا شولبرگ" نوشت: ایران و عربستان هیچگاه دوست یکدیگر نبودند؛ اما سابقه نداشت روابط دیپلماتیک دو کشور به اندازه روزهای اخیر تیره شده باشد. هر دو کشور برای اعمال قدرت بیشتر در خاورمیانه با یکدیگر رقابت تنگاتنگی دارند. باوجود اینکه در یک دهه گذشته هر دو کشور تقریبا در تمام درگیری‌های نظامی منطقه ایفاگر نقشی بودند؛ هرگز روابط دیپلماتیک خود را به طور کامل قطع نکردند.
به دنبال اعدام شیخ "نمر النمر،" روحانی برجسته شیعه در عربستان و اعتراض گسترده ایران به این اقدام غیرقانونی، ریاض در اقدامی شتاب‌زده علاوه بر قطع روابط دیپلماتیک با تهران؛ برقراری روابط تجاری و مسافرت میان دو کشور را نیز لغو کرد. "عادل الجبیر،" وزیر خارجه عربستان مدعی شد اعتراضات گسترده در ایران به اعدام شیخ نمر نشان دهنده دخالت این کشور در امور منطقه و اشاعه ناامنی و بی‌ثباتی در آن است.
"جیمز بی اسمیت،" سفیر سابق آمریکا در عربستان، درمورد قطع روابط دیپلماتیک ریاض با تهران گفت: واکنش عربستان به اعتراضات ایران کمی فراتر از حد طبیعی بود. عربستان از ایران می‌خواهد توافقنامه‌ای با موضوع پایبندی تهران به حفظ امنیت اتباع خارجی و در امان ماندن اموال و سفارتخانه‌های آنها امضا کند؛ اما بعید است ایران به خواسته عربستان تن دهد زیرا مخالف ناامنی و بی‌ثباتی در کشور است. به این ترتیب روابط همچنان سرد باقی می‌ماند.
"فهد ناظر،" کارشناس اسبق سفارت عربستان در واشینگتن، در این باره گفت: وقتی به چالش‌های منطقه‌ای نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم در سوریه، عراق، یمن و یا لبنان، همواره ایران و عربستان حضور داشته‌اند؛ اما هرکدام از گروه یا جناحی کاملا مخالف با دیگری حمایت کرده است.
کارشناسان مسائل دیپلماتیک معتقدند اعدام شیخ نمر دسیسه‌ای برای به خشم آوردن امت‌های شیعه در خاورمیانه بود. مدارک محرمانه‌ای به دست روزنامه ایندیپندنت رسیده است که نشان می‌دهد مقامات سعودی به خوبی از خشونت‌های بوجود آمده پس از اعدام آگاهی داشتند و به مقامات امنیتی دستور داده بودند در بالاترین سطح از آمادگی باشند.
"تریتا پارسی،" رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکایی، مستقر در واشینگتن، نوشت: خیلی سخت است باور کنیم عربستان از واکنش شیعیان منطقه نسبت به اعدام شیخ نمر آگاه نبوده است. مقامات این کشور می‌دانستند ایران درباره اعدام شیخ نمر سکوت نخواهد کرد و از بروز تنش میان ریاض و تهران استقبال کردند. ماجرای حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران نیز بهانه کافی به دست آل سعود داد تا تصمیم خود برای قطع روابط را عملی کند.
هافینگتن پست در ادامه نوشت: می‌دانیم ایران و عربستان هرگز دوست هم نبودند؛ اما گرایش مثبت آمریکا به ایران، مقامات سعودی را سخت نگران کرده است. آل سعود بارها از مقامات آمریکایی خواست مانع از امضای توافق هسته‌ای با ایران شوند، آنها ناامن بودن منطقه خاورمیانه به دلیل حضور ایران هسته‌ای را بهانه این درخواست خود قرار داده بودند؛ اما سرانجام توافق هسته‌ای امضا شد و عربستان را به فکر انداخت تا خود برای مهار "ایران قدرتمند" دست به کار شود.
سازمان ملل متحد 25 ژانویه نشستی در ژنو با موضوع صلح در سوریه برگزار خواهد کرد و برای نخستین بار از ایران نیز برای حضور در این نشست دعوت به عمل آمده است. ایران و عربستان دارای دو دیدگاه کاملا متفاوت در زمینه حل بحران داخلی سوریه هستند و ریاض مایل نیست از این پس در نشست و اجلاس‌های منطقه‌ای شاهد حضور ایران باشد.
هافینگتن پست در پایان نوشت: سردی روابط ایران و عربستان بر مذاکرات منطقه‌ای تاثیر منفی خواهد گذاشت. "استفان دی میستورا،" فرستاده ویژه سازمان ملل در سوریه، نیز به همین دلیل هفته آینده به تهران و ریاض سفر خواهد کرد تا دو کشور را به آرامش و حل اختلاف نظرات مشترک دعوت کند.
منبع: جوان
