تسليحات هسته‌اي كره شمالي و ايران

(ماهنامه آمريكا از نگاهي ديگر ـ 1382/10/01 ـ شماره 131 ـ صفحه 40)

اگر ايران و كره شمالي به زاغه‌هاي هسته‌اي دسترسي پيدا كنند، تسليحات آنها خطرات جدي را براي ايالات متحده، سربازان و متحدان آن و ثبات منطقه‌اي و جهاني دربرخواهد داشت. با توجه به بين بست‌هاي موجود در مذاكرات با تهران و پيونگ يانگ، لزوم برخورد با اين دو كشور و جلوگيري از اقدامات مشابه كشورهاي ديگر مشهودتر مي‌شود. دولت بوش با انجام چنين كاري مي‌تواند امنيت قرن 21 را بهبود بخشد. مهمترين و سودمندترين روش در جلوگيري از گسترش تسليحات هسته‌اي كره شمالي و ايران، استفاده از ابزارهاي منع تكثير تسليحاتي از قبيل ديپلماسي و اعمال تحريمات بين‌‌المللي عليه اين گونه كشورها مي‌باشد. ايالات متحده و متحدان آن بايستي با اقدامات خود از دنبال كردن چنين برنامه‌هايي توسط اين گونه كشورها جلوگيري كنند. تنها استفاده از برنامه‌هاي منع تكثير تسليحاتي نمي‌‌تواند اين دو كشور را از دسترسي به تسليحات غير متعارف باز دارد.

پيش‌گيري از اقدامات غير قانوني چنين كشورهايي مستلزم به كارگيري راهبردهاي ديگري به جز برنامه‌هاي منع تكثير تسليحاتي است. مهمترين موضوعي كه بايستي بدان اشاره كرد اين است كه معاهده منع تكثير هسته‌اي به كشورهاي فاقد تسليحات هسته‌اي اين امكان را مي‌دهد كه تكنولوژي ساخت تسليحات و سوختهاي ديگر براي راكتورهاي هسته‌اي غير نظامي را كسب كنند. براي جلوگيري از سوءاستفاده از اين معاهده، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اقدام به بازرسي دقيق از اين كشورها مي‌كند. اما اين سيستم فقط مي‌تواند به عنوان يك سيستم هشداردهنده عمل كرد و هرگز نمي‌تواند از سوءاستفاده از اين نوع مواد جلوگيري كند. در واقع هدف معاهده منع تكثير تسليحات هسته‌اي ارائه چنين تكنولوژي به كشورهاي فاقد تسليحات هسته‌اي است. سوءاستفاده كره شمالي و ايران از مفاد قيد شده در معاهده منع تكثير تسليحات هسته‌اي مي‌تواند اعتبار اين معاهده و سيستم‌هاي بين‌المللي را تضعيف كند. كاملاً مشخص است كه در زمينه تسليحات هسته‌اي و خطرات مربوط به آنها، همه كشورهاي در يك سطح قرار نگرفته‌اند.

كشورهاي فاقد تسليحات هسته‌اي كه داراي اورانيوم غني شده و توليدات پولوتونيوم هستند نگراني‌هاي زيادي را به بار مي‌‌آورند. كشورهايي كه با سوءاستفاده از موقعيت جغرافيايي خود و بي‌ثباتي منطقه‌اي سعي در كسب تسليحات هسته‌اي دارند در مقايسه با كشورهايي كه بطور كامل با سيستمهاي سياسي، ديپلماتيك و اقتصادي سروكار دارند. خطرات زيادتري را به منطقه و كل جهان وارد مي‌‌آورند. ايران و كره شمالي در اين خصوص خطرناكترين كشورها به حساب مي‌آيند. در سال 1960، سناتور جان اف كندي هشدار داد كه اگر ايالات متحده، سياست خود را تغيير ندهد بسياري از كشورها در آينده نزديك خود را مجهز به تسليحات هسته‌اي خواهند كرد. با استفاده از يك ديپلماسي قدرتمند و گسترش و تقويت معاهده و منع تكثير تسليحات هسته‌اي، تا حدودي بحرانهاي مربوط به ايران و كره شمالي حل شده است. همانطور كه زماني جان اف كندي نيز بدان اشاره كرد هنوز اين امكان وجود دارد،‌ قبل از اينكه اين نوع تسليحات ما را ريشه‌كن كنند ما آنها را از بين ببريم.

ش.د820365ف