این پیش نویس توسط سازمان ملل و احتمالاً با هماهنگی آل سعود تدوین شده و گروههای یمنی هیچ گونه دخل و تصرفی در تدوین آن نداشته اند و به نوعی یک پیش نویس تحمیلی است که توسط گروههای یمنی یا باید پذیرفته شود یا در صورت عدم پذیرش به عنوان مقصر اصلی در ادامه بحران یمن شناخته خواهند شد.
پیش نویس آتس بس در یمن در حالی از سوی سازمان ملل به انصارالله تحویل شده است که تحولات میدانی همچنان به نفع گروههای یمنی در حال شکل گرفتن است. این پیش نویس شامل 20 بند است که مهمترین بندهای آن شامل:
الف) انصارالله و کنگره مردمی متعهد می شوند از روز دهم آوریل (22 فروردین) دست از اقدامات نظامی بکشند. این توقف درگیری ها تا زمان تکمیل مذاکرات و عقب نشینی و تحویل سلاح ادامه خواهد داشت. توقف درگیری ها شامل توقف همه حملات زمینی، هوایی و دریایی و تحرکات نظامی در مرز و داخل یمن میشود.
ب) طرف‌ها اجازه دارند فقط برای دفاع از خود، از سلاح استفاده کنند؛ اما به شرط آن که از کمترین میزان نیرو بهره ببرند.
ج) هیأت‌های امدادی و انسانی باید بتوانند بدون هیج مانعی به همه مناطق یمن دسترسی پیدا کنند. انصارالله و کنگره مردمی باید همزمان با توقف درگیری ها آرامش رسانه ای را رعایت کنند.
د) کمیته ای برای ایجاد و حفظ آتش بس و هماهنگی ها شامل چهار افسر بلند پایه نظامی و دو افسر عملیاتی تشکیل خواهد شد. این کمیته در کویت تشکیل جلسه خواهد داد و فرستاده سازمان ملل، مکان بعدی برگزاری جلسات آن را تعیین خواهد کرد. اعضای این کمیته اجازه مصاحبه با رسانه ها را نخواهند داشت و در شبکه های اجتماعی نمیتوانند درباره موضوعات کمیته اظهار نظر کنند.
در مورد پیش نویس این توافق، نکات قابل ذکری وجود دارد:
1) ابتدا ذکر این نکته ضروری است که این پیش نویس یک طرفه بوده است. سخنگوی جنبش انصارالله با بیان اینکه: «سازمان ملل متحد پیش نویس توافق آتش بس در این کشور را به این جنبش تحویل داده است.» تلویحاً از یک طرفه بودن تهیه این پیش‌نویس پرده برداشت. بنابراین این پیش نویس توسط سازمان ملل و احتمالاً با هماهنگی آل سعود تدوین شده و گروههای یمنی هیچ گونه دخل و تصرفی در تدوین آن نداشته اند و به نوعی یک پیش نویس تحمیلی است که توسط گروههای یمنی یا باید پذیرفته شود یا در صورت عدم پذیرش به عنوان مقصر اصلی در ادامه بحران یمن شناخته خواهند شد.
2) طبق مفاد مزبور، آتش بس ابتدا باید در مرزها برقرار شود و سپس حملات در داخل یمن متوقف بشود. از این بند می توان استنباط کرد که آنچه مدنظر عربستان است، ابتدا باید محقق شود و سپس به خواستههای گروههای یمنی تن داد.
عربستان امروزه در مرزهای خود با یمن، و در دو استان نجران و جیزان، هم دچار تلفات سنگینی شده است و هم مواضع بسیاری را از دست داده است. بنابراین می توان استنباط کرد که عربستان در مرحله اول به دنبال جلوگیری از پیش‌روی انصارالله به داخل خاک خود است و در مرحله دوم به دنبال تثبیت مجدد موقعیت خود در مرزها با استفاده از آتس بس است.
3) شاید یکی از مهم ترین بندهای پیش نویس بحث تحویل سلاح و عقب نشینی انصارالله از مواضع خود است. این بند دقیقاً شامل دو بند اصلی قطعنامه2216 است که انصارالله از پذیرش آن سرباز زده بود. طبق مفاد قطعنامه 2216، انصارالله باید از مناطق تحت تصرف خود عقب نشینی، سلاح خود را تحویل، از تهاجم موشکی به کشورهای همسایه خودداری نماید و منصور هادی بر اساس طرح شورای همکاری رییس جمهور یمن شناخته شود. بنابراین عربستان بر اساس یک طرح گام به گام ابتدا در صدد خلع سلاح و عقب نشینی انصارالله از مناطق تحت تصرف خود است و سپس سعی کند با استفاده از خلأ قدرت پیش آمده، منصورهادی را بار دیگر به قدرت برساند. شاید یکی از عواملی که چندی پیش نیز در تغییر خالد بحاح از نخست وزیری یمن اتفاق افتاد، مسأله عدم دوگانگی قدرت در بین رهبران یمنی بود که می تواند در آینده به عنوان دردسر جدیدی گریبان آل سعود را بگیرد.
4) نکته آخر نیز به عدم خوش بینی به طرح های ارائه شده توسط عربستان و سازمان ملل باز می‌گردد. عربستان بارها نشان داده که به توافقات خود پایبند نیست و از طرح مسایلی همچون آتس بس، بدنبال بدست آوردن فرصتی برای امتیازگیری و تغییر مطلوب مواضع میدانی خود است.
نتیجه گیری
پیش نویس آتس بس در مقطع کنونی نشان از شکست آل سعود در عرصه میدانی و در تجاوز یک ساله به یمن است. عربستان اگر قادر به پیروزی در عرصه میدانی در یمن بود، مطمئناً هیچ گاه به راه حل سیاسی متوسل نمی شد. از سوی دیگر در صورت توافق بر سر پیش نویس، انصارالله باز به عنوان بازیگر اصلی در تحولات یمن باقی مانده و نقش این جنبش در آینده یمن نیز به عنوان بازیگر اول همچنان پابرجا خواهد ماند.
