تاریخ انتشار : ۲۵ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۲:۳۴  ، 
کد خبر : ۲۸۹۲۳۰

بایسته‌های دستگاه ديپلماسي

پایگاه بصیرت / محمد اسماعيلي

(روزنامه جوان - 1394/08/11 - شماره 4666 - صفحه 2)

بایسته‌های دستگاه ديپلماسي«مذاكرات هسته‌اي» را بايد مهم‌ترين و چالش‌برانگيزترين موضوعي دانست كه جامعه ايراني طي دو سال اخير با آن درگير بوده و مباحث پيراموني بسيار حياتي نظير‌ «تحريم»، «نفوذ»، « توسعه درون يا برون‌زا»، «غرب‌گرا يا غرب‌ستيز بودن»، «حفظ يا حذف شاخص‌هاي مهمي مانند استكبارستيزي» را وارد ادبيات روزمره‌ نخبگان و مردم كرده است.

به تبع نوع فعاليت‌هاي وزارتخانه مربوطه در بحث مذاكرات و برجام كه به صورت مستمر افكار عمومي را با خود درگير كرده و طي دو سال اخير با چالش‌ها و تنش‌هاي فراواني همراه بوده بايد داراي الزاماتي باشد كه حاوي مباني و اصول گفتمان انقلاب اسلامي و هم منافع و مصالح نظام جامعه اسلامي باشد. حال زماني مي‌توانيم حساسيت وظايف دستگاه ديپلماسي كشور را بيشتر درك كنيم كه بدانيم نظام سلطه اولويت خود را همچنان «براندازي و استحاله نظام سياسي» ايران قرار داده و با برجام و بي‌برجام راهبرد خود را بر اساس چنين مؤلفه‌‌اي ترسيم كرده است. نگاهي به تحولات مهم و فراگير منطقه كه در كشورهاي سوريه، عراق، يمن، لبنان و بحرين بخشي از آن را مي‌توان مشاهده كرد هم لزوم رويكرد هوشمندانه و انقلابي وزارت امور خارجه كشور را بيش از گذشته مطرح مي‌نمايد.

در چنين شرايط مهم داخلي و بين‌المللي به‌راستي وظايف دستگاه ديپلماسي كشور چيست و وزير امور خارجه و ساير مقامات اين وزارتخانه بايد در چه مسيري حركت نمايند كه اهداف انقلاب و مطالبات جامعه برآورده شود؟ يا آنكه مقابله با سياست‌هاي خصمانه و براندازانه غرب كه نمونه‌اي از آن پروژه « نفوذ» است با چه راهكار و روش‌هايي خنثي و ناكارآمد مي‌شود؟ آيا آقاي ظريف و وزارتخانه متبوع ايشان طي 25 ماه اخير توانسته بر اساس مباني و اصول انقلاب عمل كند و در مقابل سياست‌هاي نظام سلطه مبني بر «تحقير»، «تهديد» يا «تغيير رفتار و رويكرد جمهوري اسلامي ايران» رويكردي مناسب و هوشمندانه اتخاذ نمايد؟ به‌راستي بايسته‌هاي يك ديپلماسي فعال توأم با هيبت چه شاخص‌هاي مهمي مي‌تواند داشته باشد كه با عمل به آن مي‌توان سياست خارجه‌اي توأم با عزت، حكمت و مصلحت داشت؟ براي پاسخ به اين سؤالات و بايسته‌هاي فعاليت وزارت امور خارجه از اين به بعد بايد به سخنان روز گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامي در جمع مسئولان اين وزارت توجه كرد. محور سخنان ايشان در اين ديدار «اصول و راهبردهاي ثابت و پايدار سياست خارجي در قانون اساسي و الزامات ناشي از اين اصول و سياست‌ها» بود كه در محورهاي مهمي از جمله « تبيين اصول و مباني سياست خارجه»، «عواقب توجه نكردن به مباني مورد اشاره» و «‌الزامات ناشي از اين اصول » شكل گرفت.

1ـ رهبر معظم انقلاب اصول حاكم بر سياست خارجه جمهوري اسلامي ايران را منبعث از « مباني اسلام» دانست: «در قانون اساسي، اسلام معيار سياست خارجي است بنابراين موضع‌گيري در مقابل كشورها و مسائل مختلف، بايد مختصات ديني داشته باشد.» مسئله‌اي كه ضرورت «دفاع از ملت و دولت‌هاي مظلوم» توسط دولتمردان، به خصوص مسئولان اين وزارتخانه را بيش از گذشته مطرح مي‌كند و نشان مي‌دهد كه مقامات دستگاه ديپلماسي بيش از گذشته بايد در اين باره موضع و رفتار روشن و انقلابي داشته باشند. به همين دليل است كه معظم له در ادامه « تعهدات برادرانه به همه مسلمانان جهان و حمايت بي‌دريغ از مستضعفان» را يك اولويت براي وزارت امور خارجه بر مي‌شمارند.

برهمین اساس حمايت از جنبش‌هاي مردمي منطقه و دفاع از آنها در مقابل نظام سلطه يكي از عناصر مهم «حفاظت از عظمت و هيبت كشور» به شمار مي‌رود و در شرايطي كه نهضت‌هاي مردمي در كشورهاي لبنان، عراق، سوريه، يمن، بحرين و برخي ديگر از كشورها، انقلاب اسلامي ايران را الگوي خود قرار داده‌اند توقع اين است كه دستگاه سياست خارجه حمايت‌هاي قانع‌كننده‌تري از جنبش‌هاي مردمي در بحرين، حزب الله در لبنان، انصارالله يمن و ساير نقاط به عمل بياورد.

در مقابل گستاخي برخي مقامات منطقه‌اي نسبت به جامعه ايراني و قتل عام مردم كشورهايي نظير يمن و بحرين و سوريه هم مواضعي شفاف‌تر و انقلابي‌تر داشته باشد چراكه تعرض بي‌محاباي ائتلاف عربي- امريكايي به سرزمين‌هاي اسلامي و قتل عام آنها دست‌اندازي مستقيم به منافع بين‌المللي كشورمان به شمار مي‌آيد و ضرورت حمايت‌هاي بهتر و مؤثرتر دولتمردان را گوشزد مي‌كند. آنچنان كه در اصل 154 قانون اساسي هم آمده است: «جمهوري اسلامي ايران. . . در عين خودداري كامل از هر‌گونه دخالت در امور داخلي ملت‌هاي ديگر، از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفين در برابر مستكبرين در هر نقطه از جهان حمايت مي‌كند.»

2ـ دفاع مطلوب از اتباع كشور در مقابل تعرضات ساير كشورها هم مي‌تواند عنصر تاثيرگذاري در «حفظ و دفاع از شخصيت و هويت ملي و بين‌المللي جامعه ايراني» باشد؛ مولفه‌اي كه در شرايط كنوني بايد يك اولويت براي دستگاه سياست خارجه باشد.

موضع‌گيري محكم، قاطع و توأم با شجاعت در مقابل تهديدات روزافزون مقامات غربي ديگر مؤلفه‌اي است كه در صورت تحقق مي‌تواند از سقوط هيبت و عظمت يك ملت جلوگيري كند، آن هم در شرايطي كه مقامات غربي در طول 22 ماه مذاكره هسته‌اي با كشورمان دهها بار جمهوري اسلامي ايران را به حمله نظامي تهديد كرده‌اند و از گزينه‌هاي روي ميز سخن به ميان آورده‌اند. توقعي بجاست كه مقامات اصلي دولت در واكنش به چنين اظهاراتي پاسخي درخور و هم‌سطح بدهند ‌. به همين دليل است كه معظم‌له در اين ديدار« انقلابي بودن» را يكي از خصايص سياست‌هاي خارجه جمهوري اسلامي ايران دانسته و تأكيد مي‌كند‌ که «اعتماد به نفس، صراحت و استحكام در مواجهه با عوامل مخالف و موانع » بايد رويه مقامات اين وزارتخانه باشد.

حال «تكرار انقلابي» اصول و راهبردهاي انقلاب اسلامي را بايد يكي از مهم‌ترين وظايف وزير امور خارجه و ساير مقامات دستگاه ديپلماسي دانست، آنگونه كه معظم له هم تأكيد مي‌كنند: « با «استحكام و اقتدار و افتخار»، ادامه‌ اصول انقلابي و راهبردهاي ثابت سياست خارجي را تكرار كنيد تا بيگانگان و دنباله‌هاي داخلي آنان، به تغيير در سياست خارجي جمهوري اسلامي دل خوش نكنند.» بر اساس آنچه عنوان شد مسئولان دستگاه سياست خارجه بايد در شرايط حساس داخلي و بين‌المللي وبا توجه به چالش‌هاي احتمالي پس از برجام، با حفظ اقتدار كشور و توجه ويژه به مباني انقلاب اسلامي رويكردي متفاوت‌تر از گذشته اتخاذ و با تكرار اصول و مباني انقلاب اسلامي در لفظ و رويكرد دلخوشي غربي‌ها براي تغيير در سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران را به ناخشنودي تبديل كنند.

http://javanonline.ir/fa/news/750953

ش.د9404410

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات