تاریخ انتشار : ۲۵ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۲:۱۳  ، 
کد خبر : ۲۹۰۸۰۴

ليبي پس از قذافي؛ ناامني، داعش وگروه‌هاي مسلح داخلي

(روزنامه اطلاعات ـ 1394/10/12 ـ شماره 26340 ـ صفحه 12)

سرويس خارجي: از بين تمامي کشورهاي عربي که طعم بهار عربي را چشيدند، ليبي نخستين کشوري بود که گرفتار آشوب و ناآرامي کامل شد. خبرگزاري اسپوتنيک در گزارشي نوشت، «مرگ معمر قذافي، ديکتاتور سابق ليبي به دست شورشيان و با حمايت هوايي ناتو ، قرار بود دموکراسي و آزادي را براي تمامي مردمي که انقلاب جديد ليبي را به پا کرده بودند به ارمغان آورد،اما ليبي که زماني ثروتمندترين کشور در آفريقا بود، نه تنها به دموکراسي و آزادي دست نيافت بلکه به دنبال مرگ رهبرش گرفتار آشوب، ناآرامي و تباهي شد.»

فعالان حقوق بشر در ليبي و ديگر کشورها بارها نگراني خود را نسبت به معافيت از مجازات شورشيان مسلح که هر يک خود را "انقلابي حقيقي" توصيف کرده و در اين کشور فعاليت مي‌کنند، ابراز کرده‌اند. اين گروه‌هاي مسلح غيرقانوني که پس از قتل معمر قذافي پديدار شدند نه تنها با يکديگر بر سربه دست آوردن قلمرو و اموال مبارزه مي‌کنند بلکه گهگاه دستورات قتل يا آدم ربايي را در ازاي دريافت پول انجام مي‌دهند.ربودن علي زيدان، نخست وزير ليبي در سال 2013 ميلادي توسط افراد مسلح يکي از اين نمونه‌هاست. اين تنها نمونه‌اي است که رسانه‌ها آن را به خاطر اهميت جايگاه و مقام قرباني به طور گسترده پوشش دادند.پس از اين رويداد فعالان مرتبا اين سوال را مطرح کردند: اگر مقامات ارشد به اين راحتي ربوده مي‌شوند، بر سر مردم عادي ليبي چه مي‌آيد؟

براساس گزارش سازمان‌هاي حقوق بشر، تعدادکل افراد ربوده و گم شده در جريان جنگ داخلي بين 5 تا 10 هزار تن است. اين گزارش همچنين حاکي از آن است که شهر "سبها" يکي از شهرهاي کوچک ليبي در راس فهرست تبهکارترين شهرهاي جهان قرار دارد .طارق عبدالهادي، هماهنگ کننده کميته ليبي براي يافتن افراد ربوده شده گفت: در شهرهاي بزرگ همچون"مصراته" تعداد آدم ربايي به 850 مورد رسيده است.در بين افراد ربوده شده 20 کودک و 25 فرد مسن وجود دارد. آدم ربايان معمولا به کل خانواده‌ها حمله مي‌کنند.

بعثم السول، سخنگوي سابق انجمن قبايل ليبي و يکي از فعالان حقوقي اين کشور در رابطه با تعداد زناني که در زندان‌هاي غيرقانوني گروه‌هاي مسلح اسير هستند، گفت: در بنغازي، مصراته و سرت ساختمان‌هاي قديمي وجود دارند که توسط گروه‌هاي شورشيان به زندان‌هاي غيرقانوني تبديل شده و در آنجا زناني را که به حمايت از دولت معمر قذافي متهم شده‌اند، نگهداري مي‌کنند. تمامي اين زنان در زمان قذافي از پست و سمت‌هايي در نهادهاي دولتي برخوردار بودند. تنها در شهر مصراته شمار زندانيان زن که شکنجه شده‌اند به 4300 تن مي‌رسد. براساس گزارش صليب سرخ در ليبي، پس از بهار عربي در سال 2014 ميلادي 72 هزار و 628 خانواده در اين کشور بي‌خانمان و مجبور به ترک خانه‌هايشان شدند چرا که روستاهاي آن ها هدف حملات گسترده شبه نظاميان قرار داشت.

براساس گزارش وزارت خارجه ليبي، حدود 16هزار تن در اين کشور تسليحات غيرقانوني دارند و جزء گروه‌هاي تبهکار مختلف محسوب مي‌شوند. منبع تامين اين تسليحات عمليات هوايي ناتو بود. نيروهاي ناتو در اين عمليات اين تسليحات را براي نيروهايي معروف به "انقلابيون" پرتاب مي‌کردند تا آنها با دولت مشروع قذافي در سال 2011 ميلادي بجنگند.تاکنون مقامات جديد ليبي نتوانسته‌اند اين گروه‌هاي غيرقانوني را خلع سلاح کنند به علاوه متحد کردن اين گروه‌هاي مسلح زير يک پرچم و برگزاري مذاکرات با آن‌ها تاکنون ميسر نبوده است.کودکان نيز به قربانيان بي‌گناه اين آشوب و ناآرامي تبديل شده‌اند.

آنها با هدف باج‌گيري ربوده مي‌شوند و از زمان ظهور گروه تروريستي داعش حدود 20 هزار کودک براي پيوستن به اين گروه تروريستي شستشوي مغزي شده‌اند.بعثم السول مي‌گويد، کودکان در شهر سرت ربوده شده و به تروريست‌هاي داعش که مي‌کشند، تجاوز مي‌کنند و دست به اقدامات تروريستي مي‌زنند، تبديل شده‌اند. آنها طرز تفکرشان را تغيير مي‌دهند. اطلاعات مربوط به حقيقت تروريست‌هاي داعش که در صفحات اين گروه در رسانه‌هاي اجتماعي منتشر شده حاکي از آن است که سرکرده‌هاي داعش حدود 6000 دلار و دون پايه‌ترين تروريست‌هاي داعش حدود 265 دلار دريافت مي‌کنند. که البته اين مبلغ طي زمان افزايش مي‌يابد. ليبي که يکي از نفت‌خيزترين کشورها در آفريقا و خاورميانه است، به خاطر رويدادها در اين کشور بحران نفتي را تجربه مي‌کند سکوهاي حفاري نفتي خط لوله‌ها و مخازن نفتي دليل درگيري‌هاي ميان شورشيان در ليبي بوده و هر يک در تلاشند تا منبع درآمدي به دست آورند.

طبق آمار شرکت ملي نفت ليبي در سال 2010 ميلادي ميانگين استخراج نفت در اين کشور روزانه يک ميليون و 500 هزار بشکه بوده است، اما در سال 2015 ميلادي اين آمار به استخراج روزانه 500 هزار بشکه تبديل شد که يک سوم تعداد بشکه‌اي است که قبل از بهار عربي روزانه در ليبي استخراج شده بود. باقي اين نفت از مناطق تحت کنترل داعش استخراج شده يا به خاطر نبود تجهيزات و امکانات لازم يا خرابکاري اصلا استخراج نشده است.

ليبي؛ خطرات ادامه تشتت و تاثير آن بر امنيت منطقه و جهان

سه دولت اکنون درليبي حاکم هستند؛ دولت طبرق، دولت طرابلس و دولت به اصطلاح اسلامي در ليبي که به تازگي با حضور رسمي داعش در سرت محسوس تر شد. با اين ترکيب هويت اين کشور در انواع نظام‌هاي سياسي و ايدئولوژي‌هاي مذهبي و سکولار گم شده است.

سعيدرضا دل شکيب در خبرگزاري فارس نوشت،ليبي در آستانه پنجمين سالگرد کشته شدن سرهنگ قذافي و دومين سالگرد جنگ طرابلس و زايش دو حکومت و دو پارلمان است ولي هنوز هيچ افق روشني براي بازگشت ثبات و امنيت در اين کشور پديد نيامده است. جماهيريه ليبي که توسط قذافي مطرح شد يک اصطلاح پوشالي و توخالي بوده ولي اکنون و بويژه با حضور محسوس و رسمي گروهک تروريستي داعش در اين کشور با سابقه ناامن کردن کشورهايي چون عراق و سوريه، جماهيريه گروه‌هاي مسلح و ميليشياهاي قبيله‌اي، ايدئولوژيکي و عقيدتي در ليبي يک واقعيت ملموس و يک حقيقت تلخ و اندوهگين است.

روند مذاکره و گفتگو ليبي- ليبي شاهد دهها نشست واجلاس در پايتخت و شهرهاي مختلف بوده که آخرين آنها در مغرب بود ولي همگي عقيم و نابارور ماندند. علل شکست گفتگو ليبيايي‌ها براي حل مشکل کشورشان در بسته‌اي از اختلافات دروني و منافع بازيگران منطقه و فرامنطقه نهفته است.در ليبي فعلي سه دولت حکمفرما هستند، دولت طبرق، دولت طرابلس و دولت باصطلاح اسلامي در ليبي که اخيرا با حضور رسمي داعش در سرت محسوس تر شده است. هويت دولت ليبي در انواع نظام‌هاي سياسي و ايدئولوژي‌هاي مذهبي و سکولار گم شده است. هواداران نظام سلطنتي و نظام فدراليته با طرفداران جمهوري و نظام وحدت‌گرا در حال منازعه و درگيري هستند. در اين ميان داعش خواهان پايه‌ريزي آنچه امارت اسلامي در ليبي مي‌خواند، است .سه مجموعه نظامي و ارتش در ليبي براي توسعه قدرت خود در حال منازعه هستند. ائتلاف نظامي‌گرانه به فرماندهي ژنرال بازنشسته خليفه حفتر که طرفدار دولت طبرق و مجلس نمايندگان ليبي و ائتلاف ميليشيايي فجر ليبي که حامي دولت طرابلس و پارلمان کنگره ملي مستقر در غرب ليبي است .داعش در منطقه سرت و بخشي از هلال نفتي «ميادين نفتي در ليبي» تمامي گروه‌هاي مسلج ليبي و منطقه را براي مقابله با دولت طبرق و طرابلس فراخوانده است.سازمان ملل در اين ميان براي حل بحران ليبي و جلوگيري از توسعه تنش و جنگ آن به حريم امنيت ملي اتحاديه اروپا، ليون برناردينو را به عنوان نماينده ويژه به اين کشور اعزام داشت و وي طي يک سال اخير بر گفتگوهاي ملي ليبي اشراف داشته است.

در اين راستا دهها نشست و اجلاس در قاهره، الجزيره، بروکسل، ژنو و مغرب برگزار شد ولي هنوز به نتيجه واقعي و ملموس نرسيدند. در نشست‌ها شهر ضميرات در مغرب طرف‌هاي رقيب به تفاهم‌ها و توافقاتي رسيدند و در اين رهگذر چهار پيش نويس مطرح شد و اين طرف‌ها چهارمين پيش‌نويس را مورد موافقت قرار داده و سندي را مبني بر تشکيل دولت وفاق ملي امضا کردند که سازمان ملل، اتحاديه اروپا واتحاديه عرب آن را تائيد کردند. تشکيل دولت وفاق ملي به رياست فائز السراج تشکيل شوراي رياستي براي اداره ليبي، در مرحله گذار «به مدت دو سال» و نامزدي 17 وزير در نشست اخير ضميرات مورد توافق شد ولي در عمل طرفين منازعه زير بار پيشنهادات سازمان ملل و اتحاديه اروپا نرفتند.

ثبات و امنيت ليبي با چالش‌ها و تهديدات فراوان و پيچيده‌اي روبرو است از جمله:

1- توسعه قلمروي نفوذ و قدرت داعش و گروه‌هاي مسلح وابسته به القاعده و شاخه‌هاي آن در مناطق ليبي و به ويژه منطقه هلال نفتي اين کشور

2-ادامه وضع دولت و حکومت شکست خورده و ناکارآمد که در حقيقت فروپاشي کشور ليبي به عنوان دولت- ملت خواهد بود.حضور سه حکومت با ايدئولوژي‌ها و مرامنامه‌هاي و منافع خاص در طبرق، سرت و طرابلس عملا کشور را به نواحي و سرزمين‌هاي تجزيه شده تبديل مي‌کند.

3-ليبي كه کشوري نفت‌خيز با انواع معادن غني و ثروتمند است اکنون در حال ورشکستگي مالي و اقتصادي است و بيش از 5 ميليون نفر از جمعيت اين کشور نياز به کمک‌هاي ضروري و لازم سازمان ملل و ديگر کشورها دارند.

4-استمرار جنگ تنش در ليبي امنيت کشورهاي همجوار آفريقايي و نيز امنيت منطقه مديترانه و منطقه کشورهاي ساحل و صحرا از سنگال گرفته تا مرز غربي سودان را به مخاطره جدي انداخته است.

چرا «سِرت» ليبي پناهگاه داعشي‌ها شده است؟

يک پايگاه خبري تحليلي دلايل جذابيت شهر ساحلي سرت ليبي براي گروه تروريستي داعش و پيامدهاي تبديل شدن اين شهر به پايتخت داعشي‌ها را تشريح کرد.به گزارش تسنيم به نقل از پايگاه خبري تحليلي العربي الجديد، افزايش حملات هوايي و زميني به مناطق تحت کنترل گروه تروريستي داعش در سوريه و عراق بويژه در شهر رقه واقع در شمال سوريه و پيشروي نيروهاي زميني ارتش سوريه، برخي از سرکردگان اين گروه تروريستي را واداشته است تا به همراه خانواده خود به شهر موصل در شمال عراق مهاجرت کنند، اما شهر موصل نيز در محاصره نيروهاي عراقي است و به زودي حمله گسترده براي آزادسازي اين شهر نيز آغاز خواهد شد. بنابراين با توجه به اين وضع، جبهه ليبي و به طور مشخص شهر سرت زادگاه معمر قذافي ديکتاتور معدوم اين کشور به عنوان جايگزيني براي داعش در صورت سقوط رقه و موصل جلوه گر مي شود.

بر اساس گزارش‌هاي مطبوعاتي، اخيرا ديده شده است که سرکردگان و عناصر داعش از عراق و سوريه از راه دريا به سمت ليبي به ويژه به سمت شهر ساحلي سرت که تحت کنترل اين گروه تروريستي است مهاجرت کرده اند. بر اساس برخي از احتمالات، ابوبکر بغدادي سرکرده اصلي داعش هم به دليل تشديد حملات نظامي به مواضع اين گروه در عراق و سوريه به سمت سرت گريخته است.«ابونبيل الانباري» يکي ديگر از سرکردگان داعش هم که دولت آمريکا اعلام کرده بود وي را در حمله هوايي ماه گذشته کشته است، به شهر درنه واقع در شمال شرق ليبي مهاجرت کرده است.

برخي گزارشهاي ديگر هم حکايت از اين دارد که البغدادي همچنين «ابوحبيب الجزراوي» يکي از معاونان خود را براي گرفتن بيعت به ليبي فرستاده است. ابونبيل الانباري که يکي از نيروهاي ارتش صدام بود که نقش مهمي در درگيري هاي فلوجه، صلاح الدين و وموصل ايفا کرده است و اعزام او به ليبي نشان مي دهد که داعش به آينده خود در مغرب عربي بسيار دل خوش کرده است. اما چرا داعش شهر سرت را انتخاب کرده است؟

چند دليل موجب شده است که داعش شهر سرت را به پناهگاه يا مرکزي براي خود انتخاب کند. اول اينکه اين شهر در مرکز سواحل ليبي قرار دارد و بر همه سواحل اين کشور مشرف است و تا نزديکي عمق آفريقا به سمت مصر و عمق مغرب عربي به سمت الجزاير از طريق تونس امتداد مي يابد. در نتيجه به يک کابوس نظامي و امنيتي براي کشورهاي همسايه تبديل خواهد شد و نکته بعدي اينکه سرت اينک خارج از کنترل دو دولت درگير در ليبي است و در نتيجه محاصره آن براي نيروهاي دولتي دشوار خواهد بود و اين امر اين فرصت را در اختيار داعش قرار مي دهد که ابتکار عمل براي گسترش دامنه خود در شرق و غرب را به دست بگيرد.

اين گسترش دامنه نفوذ داعش چه بسا برخي از گروههاي وابسته به القاعده ماننده گروه "الشباب" سومالي يا گروه "المرابطين" يا القاعده در سرزمين‌هاي مغرب عربي را به تجديد نظر در محاسبات و وفاداريشان وا دارد. از لحاظ اقتصادي نيز سرت و اطراف آن سرشار از منابع نفتي است و اين منطقه ساحلي به داعش اين امکان را مي دهد که از بندرهاي آن نفت را به طور قاچاقي صادر کند. از سوي ديگر امکانات زراعي سرت به داعش امکان خودکفايي مي دهد.

از لحاظ نظامي نيز بايد گفت که حدود 5000 تروريست داعشي متشکل از اتباع ليبي، تونس، سودان، يمن و آفريقا در سرت هستند که در واقع اين افراد از کساني هستند که يا از دست گروه انصار الشريعه تونس و برخي از گروههاي مسلح ليبي گريخته اند يا از القاعده سودان، سومالي و قبايل الطوارق به سرت آمده اند.اين جنگجويان در سرت زادگاه قذافي به تجارب نظامي، امنيتي و اطلاعاتي دست يافته اند. آنها همچنين به زرادخانه تسليحاتي که از جنگ عليه قذافي باقي مانده است، دست يافته اند. در نتيجه جغرافياي سرت، منابع انساني و مالي سرت، همه عواملي است که به داعش اين امکان را مي دهد که سرت را به جاي رقه سوريه به پايتختي براي خود تبديل کند. به همين دليل هم اخيرا روند مهاجرت تروريست‌ها از مغرب عربي به سمت سوريه کاهش يافته است.گروه تروريستي داعش تحميل نظام عقيده اي خاص خود بر شهروندان سرت همانند ساير شهرهاي تحت کنترل خود آغاز کرده است.

اما تغيير مرکزيت داعش از شرق به غرب منجر به گسترده‌تر شدن دامنه جغرافيايي درگيري و دخالت بازيگران منطقه‌اي جديد مي شود.در شرق ايران نقش محوري براي مبارزه با اين گروه را ايفا مي‌کنند و در مغرب هم مصر و الجزاير خود را در درگيري مستقيم با خطر اين دگرگوني مي بينند. زيرا موفقيت داعش در تبديل کردن سرت به پايتختي براي خود به جاي رقه چندين پيامد دارد. حضور داعش در سرت موجب مي شود که بسياري از نيروهايي که اين گروه را مبارزه کننده واقعي با نيروهاي خليفه حفتر فرمانده ارتش ليبي مي دانند، به آن جذب شوند .همچنين افرادي که از لحاظ امنيتي در تونس، مصر، الجزاير و مغرب تحت تعقيب هستند به اين گروه جذب مي شود.

از سوي ديگر سرت و به طور کلي ليبي به پايگاهي براي حمله به کشورهاي همسايه و بر هم زدن ثبات کشورهايي مانند مصر، الجزاير و تونس تبديل مي شود.همچنين سرت آنچه را که رقه يا موصل براي داعش فراهم نکرده بود، فراهم مي کند و آن هم نزديکي به اروپا است. اين نزديکي خود به افزايش نگراني غربي ها و دخالت آنها در ليبي منجر مي شود .

با گذشت 4 سال از پيروزي انقلاب فوريه در ليبي، نه‌ تنها اين کشور هنوز به ساحل آرامش نرسيده است، که بعد از سرنگوني دولت، امور در اين کشور متشنج شده و ناآرامي و هرج و مرج همه جا را فرا گرفته است. در واقع نه انقلابي در ليبي تحقق يافته و نه نظامي جديد تشکيل شده و نه نظام قبلي باقي‌مانده است. گروه‌هاي مختلف شبه نظامي در ليبي که از حمايت کشورهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي برخوردارند با يکديگر درگير هستند و گروه‌ تروريستي داعش نيز بخش‌هايي از اين کشور را به اشغال خود در آورده است. تاکنون تلاش‌هاي مختلف سازمان ملل متحد و کشورهاي همسايه ليبي براي حل بحران اين کشور به دليل دخالت‌هاي منطقه اي و فرامنطقه اي نتيجه اي در بر نداشته است.

پشت پرده مخالفت پارلمان ليبي با طرح سازمان ملل

پارلمان رسمي ليبي و دولت برخاسته از آن يعني دولت «عبدالله الثني» که از سوي جامعه بين الملل به رسميت شناخته شده است، بر خلاف آنچه انتظار مي‌رفت با پيشنهاد سازمان ملل مبني بر تشکيل دولت وفاق در اين کشور مخالفت کرد.بسياري از کارشناسان و تحليلگران معتقدند که استفاده کنندگان از وضعت موجود در ليبي، گروه طرابلس در غرب اين کشور يعني شبه نظاميان گروه موسوم به فجر ليبي و کنگره ملي که دوره آن به پايان رسيده و دولت «عمر الحاسي» که غير از دولت‌هاي حامي اخوان المسلمين يعني ترکيه و يک کشور عرب خليج فارس هيچ دولتي آن را به رسميت نمي شناسد هستند. اين گروه بر اغلب مناطق غرب ليبي کنترل دارد و دامنه سيطره خود را تا شرق ليبي نيز گسترش داده است. اين گروه از گسترش گروه‌هاي تکفيري در خاک ليبي بر اين اساس که عامل تضعيف گروه ديگر به شمار مي‌رود بهره مي‌برد. در نتيجه ادامه مذاکرات بين گروه‌هاي درگير در ليبي در "الصخيرات" مغرب گروه فوق الذکر را خيلي آزار نميدهد و اين در حالي است که دولت طبرق و پارلمان آن که مورد حمايت ارتش ملي است، به حل سريع اين بحران نياز دارد.

علي رغم اينکه فرستاده سازمان ملل در ليبي حدود دو هفته قبل ضمن اعلام نام اعضاي حکومت وفاق ملي ليبي، « فايز السراج» را به عنوان نخست‌وزير پيشنهاد کرد، اما پارلمان طبرق و دولت برخاسته از آن يعني دولت «عبدالله الثني» که از سوي بين الملل به رسميت شناخته شده است، بر خلاف آنچه انتظار آن مي رفت با تشکيل دولت وفاق که برخاسته از گفتگوهاي ملي زير نظر سازمان ملل بود مخالفت کرد. ظاهرا اين گروه به دليل اعتقاد به اينکه گروههاي اخواني بر پست‌هاي وزارتي مهم در دولت پيشنهادي سيطره دارند و ديگران کنار گذاشته شده اند، هرگز از مواضع خود عقب نشيني نمي کند.پارلمان طبرق که در مرزهاي با مصر واقع است خواستار ضرورت ادامه گفتگوهاي ملي زير نظر سازمان ملل متحد شده است. اغلب تحليلگران معتقدند که اين خواسته پارلمان طبرق، حاوي اين پيغام براي جامعه بين الملل است که بايد براي ايجاد يک توافق ديگر از طريق ارضاي تيم طبرق با سپردن پست‌هاي وزارتي جديد به اين گروه يا اعطاي آن به افراد مستقلي که هيچ ارتباطي با جنبشهاي اخواني ندارند تلاش کنند.

مشکلات پيش روي نماينده سازمان ملل

به نظر مي‌رسد برنارديو ليون فرستاده سازمان ملل براي کمک به حل بحران ليبي و مهندس دولت وفاق که قرار بود «فايز السراج» رياست آن را به عهده داشته باشد، در قانع کردن گروه‌هاي ليبي به راه حل‌هاي خود با مشکل روبرو است. برخي از کارشناسان و تحليلگران اين موضوع را اينگونه تفسير مي کنند که نماينده سازمان ملل متحد با خرد جمعي مردم ليبي و ويژگي‌هاي اين ملت آشنايي ندارد.

عجله غرب براي آرام کردن اوضاع در ليبي

اين در حالي است که دولتهاي غربي براي آرام کردن اوضاع ليبي سريع‌تر گام بر ميدارند تا چپاول منابع اين ملت را از طريق شرکت‌هاي خود که تحت بازسازي در ليبي فعال مي‌شوند آغاز کنند. آمريکا، انگليس،فرانسه، اسپانيا، آلمان و ايتاليا صريحا اعلام کردند هر کسي را که به راه حل هاي برنارديو ليون و تيم وي احترام نمي گذارد،کنار خواهند گذاشت.بنابراين انتظار مي‌رود که فشارها در مرحله آينده به گروه طبرق براي پذيرش راه حل سازمان ملل متحد بيشتر شود.با گذشت چهار سال از پيروزي انقلاب فوريه در ليبي، نه‌ تنها اين کشور هنوز به ساحل آرامش نرسيده است، که بعد از سرنگوني دولت، امور در اين کشور متشنج شده و ناآرامي و هرج و مرج همه جا را فرا گرفته است. در واقع نه انقلابي در ليبي تحقق يافته و نه نظامي جديد تشکيل شده و نه نظام قبلي باقي‌مانده است. گروه‌هاي مختلف شبه نظامي در ليبي که از حمايت کشورهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي برخوردارند با يکديگر درگير هستند و گروه‌ تروريستي داعش نيز بخش‌هايي از اين کشور را به اشغال خود در آورده است.

http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2016\01\01-01\20-22-58.htm&storytitle=%E1%ED%C8%ED%20%81%D3%20%C7%D2%20%DE%D0%C7%DD%ED%BA%20%E4%C7%C7%E3%E4%ED%A1%20%CF%C7%DA%D4%20%E6%90%D1%E6%E5%9D%E5%C7%ED%20%E3%D3%E1%CD%20%CF%C7%CE%E1%ED

ش.د9404999

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات