سمت‌گیری متضاد رسانه‌های عربی به ائتلاف جدید سعودی

(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1394/10/02 ـ شماره 10485 ـ صفحه 12)

اعلان مقام‌های سعودی در زمینه تشکیل ائتلاف کشورهای اسلامی برای مبارزه با تروریسم، رخدادی است که طی روزهای گذشته مورد توجه رسانه‌های جهان و منطقه قرار گرفته است. در این میان، رسانه‌های عربی در تحلیل و ارزیابی تشکیل ائتلاف اسلامی به رهبری ریاض رویکردهایی متفاوت را انتشار داده‌اند.

«محمد بن سلمان» وزیر دفاع و جانشین ولیعهد عربستان بیست و چهارم آذرماه در نشست خبری در ریاض از تشکیل ائتلاف کشورهای اسلامی برای مبارزه با تروریسم خبر داد. بر پایه اعلان بن سلمان، 34 کشور در این ائتلاف نظامی حضور خواهند داشت و 10 کشور خارج از ائتلاف نیز از آن پشتیبانی می‌کنند. قرار است اتاق عملیات این ائتلاف در شهر ریاض باشد.

بنابر اعلام منابع سعودی در کنار عربستان، کشورهای اردن، امارات، پاکستان، بحرین، بنگلادش، بنین، ترکیه، چاد، توگو، تونس، جیبوتی، سنگال، سودان، سیرالئون، سومالی، گابون، گینه، فلسطین، جمهوری کومور، قطر، ساحل عاج، کویت، لبنان، لیبی، مالدیو، مالی، مالزی، مصر، مغرب، موریتانی، نیجر، یمن و اوگاندا در این ائتلاف حضور دارند. جمهوری اسلامی ایران، عمان، عراق، سوریه و الجزایر کشورهای اسلامی به شمار می‌روند که نامشان در فهرست مورد نظر سعودی‌ها جای نگرفته است.

اعلان تشکیل این ائتلاف بازتاب‌هایی متفاوت در منطقه و جهان داشت. این گزارش در بردارنده مهم‌ترین تحلیل‌هایی است که رسانه‌های عربی در زمینه ابتکار ریاض در تشکیل ائتلاف کشورهای اسلامی با هدف مبارزه با تروریسم منتشر ساخته‌اند.

ائتلافی ابتکاری برای سرکوب تروریست ها!

روزنامه‌های «الشرق الاوسط» و «الریاض» عربستان، «الحیات» چاپ لندن و «الاهرام» مصر تشکیل ائتلاف کشورهای اسلامی برای مبارزه با تروریسم را تحولی مثبت ارزیابی کردند که فرصت یکه تازی گروه‌های تروریستی را از بین خواهد برد.

روزنامه الشرق الاوسط در گزارشی به قلم «عبدالرحمن الراشد» با عنوان «ائتلاف و به دست گرفتن زمام امور» آورد: ما خوشحالیم که ریاض پایتخت جهان اسلام حرکت کرد و در خلا موجود تصمیم گرفت زمام امور را بر عهده گیرد و با میکروب تروریسمی رویارویی کند که به سرعت در همه قاره‌ها در حال گسترش است. امروز تروریسم دشمن نخست جهان به شمار می‌آید و بسیار مهم است که حرکتی برای سرکوب آن صورت گیرد. نباید اجازه داد دیگران مسوولیت ما را بر عهده گیرند. این غیرت، نقشه فکری و سیاسی جهان را ترسیم خواهد کرد. موفقیت عربستان در تشکیل ائتلاف، تحول مهمی است که رخدادهای بزرگی را در پی خواهد داشت.

روزنامه الاهرام نیز در سرمقاله خود نوشت: اعلام ائتلاف مبارزه با داعش با ابتکار عربستان نشان می‌دهد این کشور اشتیاق صادقانه‌ای برای تلاش در رویارویی با تروریسم دارد تا مانع از گسترش این پدیده شود. به یقین برای همه آشکار است که عربستان و مصر بیش از همه کشورها از تروریسم زیان دیده‌اند. این اقدام عربستان تکمیل‌کننده طرح‌هایی است که این کشور پیش از این برای ریشه کن کردن وبای تروریسم انجام داده است. اگر مصر حمایت خود را از عربستان اعلام کرده به این دلیل است که این دو کشور در یک قایق هستند و ائتلاف عربستانی یک هدف را دنبال می‌کند و آن هم رویارویی با تروریسم است.

روزنامه الحیات هم در گزارشی به قلم «زهیر قصیبانی» نوشت: کشورهای حاشیه خلیج (فارس) و عربستان از زمانی که داعش بخش گسترده‌ای از خاک عراق و سوریه را زیر کنترل خود در آورده به خطرناک بودن اوضاع پی برده‌اند. این کشورها اکنون دو راه بیشتر ندارند؛ یا اینکه در برابر چنین وضعیتی تسلیم شوند که چنین مساله‌ای گسترش سرطان تروریسم را در همه جا در پی خواهد داشت یا اینکه اقدام‌هایی را برای رویارویی با این مساله صورت دهند.

به نوشته قصیبانی، به احتمال زیاد دست‌های پنهانی در منطقه با شیوه‌های رایج با ائتلاف اسلامی مخالفت می‌کند. این ائتلاف پس از اینکه منطقه خلا سیاست خارجی دولت آمریکا را به مدت درازی آزمود و دید که واشنگتن فقط به حمله به پایگاه داعش بسنده می‌کند و فعالیتی برای کشیدن دندان این گروه نمی‌کند، شکل گرفت.

به نوشته روزنامه الریاض عربستان، ائتلاف نظامی کشورهای اسلامی علیه داعش در راستای منشورهای سازمان ملل، سازمان همکاری اسلامی و منشور و عرف بین الملل شکل گرفت که تروریسم را به عنوان آفتی جدی قلمداد می‌کنند؛ آفتی که باید برای نابودی آن مبارزه کرد. بنابراین اکنون باید از این ائتلاف تاریخی برای رویارویی با تروریسم پشتیبانی کرد.

ائتلاف سعودی برای رهایی از فشارها

روزنامه «الوطن» سوریه با اشاره به حمایت عربستان و ترکیه از تروریسم، تشکیل ائتلاف کشورهای اسلامی علیه تروریسم را تلاشی برای فرار از فشارهایی ارزیابی کرد که پشتیبانان تروریسم با آن روبرو هستند. الوطن نوشت: پس از اینکه ثابت شده است آل سعود، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه و گروه‌های اخوان المسلمین وابسته به وی از تروریسم پشتیبانی می‌کنند نیاز به تصمیم سیاسی ظاهری برای فرار رو به جلو و اعلام مبارزه با تروریسم مورد توجه قرار گرفت.

برپایه گزارش الوطن، ایالات متحده آمریکا، فرانسه و انگلیس از ریاض خواسته‌اند دست به چنین اقدامی بزند تا از فشار رسانه‌های پرمخاطب که آل سعود را به داعش تشبیه و عربستان را بزرگ‌ترین پشتیبان تروریسم می‌دانند، بکاهد.

به نوشته الوطن، اکنون افکارعمومی در آمریکا و اروپا به کلی پی برده‌اند که آل سعود به طور مستقیم از تروریسم جهانی و جریان‌های تکفیری پشتیبانی می‌کند. حوادث 11 سپتامبر آمریکا و پس از آن رخدادهای تروریستی در اروپا و خاورمیانه همه با مکتب وهابیت که از تکفیری‌ها پشتیبانی مالی می‌کند در ارتباط است.

بر پایه این گزارش، اعلام ائتلاف کشورهای اسلامی برای مبارزه با تروریسم به سرکردگی عربستان مانند یک شوخی برای آرامش افکار عمومی جهانی از اقدام‌های آل سعود و همپیمانان به ویژه اردوغان است که به تروریست‌ها اجازه ورود و خروج به سوریه را داد.

تعارض دیدگاه‌ها در ائتلاف سعودی ساز

روزنامه‌های «العرب» چاپ لندن، «الاخبار» لبنان و الوطن سوریه، نبود دیدگاه مشترک میان اعضای ائتلاف اسلامی مبارزه با داعش را چالش بزرگی در موفقیت این ائتلاف دانستند. به نوشته روزنامه العرب، «محمود زاهر» کارشناس نظامی مصری بر این باور است که نبود دیدگاه سیاسی مشترک میان اعضای ائتلاف اسلامی مبارزه با تروریسم، سنگی در مسیر موفقیت آن است. به باور او، نبود زبان، مرز و دیدگاه مشترک علیه تروریسم سبب می‌شود تا این ائتلاف نتواند نقش موثری داشته باشد. همچنین توصیف این ائتلاف به اسلامی سبب شده است تا چگونگی تعامل با برخی کشورها، پرونده‌ها و مسایل دشوار باشد زیرا برخی از اعضای این ائتلاف عرب نیستند. همچنین برخی از این کشورها دارای مذاهب متفاوتند و از طایفه‌های گوناگونی تشکیل شده‌اند که هر یک دیدگاه ویژه‌ای در مبارزه با تروریسم دارد. افزون بر این، منافع برخی از کشورهای این ائتلاف در سوریه و لیبی با هم برخورد می‌کند.

به نوشته روزنامه الوطن سوریه، بسیاری از کشورهایی که در ائتلاف عربستان عضویت دارند از اصول جنگ علیه تروریسم چیزی نمی‌دانند.

به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، ائتلافی که عربستان آن را اعلام کرده است ثبات منطقه را تهدید می‌کند و برای ساکنان آن مصیبت به بار خواهد آورد. عربستان می‌خواهد از عنوان این ائتلاف برای سرپوش نهادن بر جنایت‌های خود استفاده کند. این کشور می‌خواهد دایره آتشبازی با گروه‌ها تروریستی در عراق، لیبی و یمن را بیش از پیش گسترش دهد. این یک ماجراجویی تازه است و به زودی مشخص خواهد شد که عربستان فقط توانست تشکیل این ائتلاف را اعلام کند و از تامین مالی آن هم ناتوان خواهد بود.

تلاش عربستان برای رهایی از شکست‌های منطقه ای

سایت اینترنتی «البدیل» مصر و نشریه فلسطینی «المنار» از رسانه‌هایی بودند که ضمن برجسته سازی اختلاف‌ها در ائتلاف کشورهای عربی به سردمداری عربستان در حمله به یمن، تشکیل ائتلاف اسلامی مبارزه با تروریسم را تلاش تازه عربستان برای رهایی از شکست‌های منطقه‌ای به ویژه در سوریه و یمن خواندند.

البدیل مصر در گزارشی به قلم «هدیر محمود» نوشت: شکست ائتلاف کشورهای عربی در یمن و افزایش خسارت‌های مادی، انسانی و گسترش انتقادها در عرصه بین‌المللی سبب شده است که این ائتلاف در معرض فروپاشی قرار گیرد. وجود شکاف و اختلاف منافع میان عربستان و امارات پس از گذشت مدت کوتاهی از حمله به یمن سبب شد که هر یک از این 2 کشور دیگری را متهم و مسوول شکست معرفی کنند. پر رنگ شدن این شکاف‌ها سبب شده است سخن از پایان جنگ یمن و فروپاشی ائتلاف کشورهای عربی به میان آید. با وجود چنین مسایلی، اکنون عربستان ائتلاف کشورهای اسلامی برای مبارزه با داعش را تشکیل می‌دهد تا راه فراری از ائتلاف عربی داشته باشد.

نشریه المنار در گزارشی آورد: مملکت وهابیت رهبری ائتلاف اسلامی مبارزه با تروریسم را بر عهده دارد. به عبارتی عملیات ریشه کنی وهابیت تازه را دولت پشتیبان تروریسم آغاز کرده است و وهابی‌های تکفیری ائتلاف مبارزه با تروریسم را هدایت می‌کنند. این‌ها معادله‌هایی است که هرگز برقرار نبوده و نخواهد بود. نادان‌ها در ریاض فکر می‌کنند مردم جهان از هدف‌های آنان سر در نمی‌آورند. اعلام مبارزه با تروریسم از جانب آنان خنده آور است. نظام وهابی عربستان، مردمی را که در یمن از حاکمیت، آزادی و استقلال خود دفاع می‌کند، تروریسم می‌داند. در نتیجه چنین دیدگاهی، عربستان با تشکیل ائتلاف تلاش می‌کند به کمک وهابی‌هایی بشتابد که به دلیل سیاست‌های شکست خورده در حال غرق شدن هستند.

به نوشته المنار، این اقدام وهابی‌ها نشان از این دارد نظام وهابیت در تنگنا گرفتار شده و پایه‌هایش پوسیده و پس از شکست در یمن، سوریه و عراق در حال فروپاشی است. پس از ضربه‌های کمرشکنی که ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در نزدیکی تنگه «باب المندب» به تروریسم و مزدوران عربستان وارد کرده اند، وزیر دفاع عربستان چاره‌ای جز اعلام تشکیل ائتلاف خنده آور نداشت تا توجه‌ها و همدردی‌ها را به سوی خود جلب کند. تشکیل ائتلاف به رهبری عربستان، تلاشی برای بازیابی توازن و سرپوش نهادن به اقدام‌ها و سیاست‌های ویرانگر است.

http://jomhourieslami.net/?newsid=74306

ش.د9405079