راه تعامل باز است

(روزنامه شرق – 1395/03/10 – شماره 2595 – صفحه 3)

نامزد فهرست «امید» از شهر قم، رئیس موقت مجلس دهم شد. علی لاریجانی در حالی بر کرسی ریاست تکیه زد که بسیاری از اصولگرایان تندرو این اتفاق را پیروزی اصولگرایانه و شکست اصلاح‌طلبانه تلقی کردند.

این در حالی است که بسیاری از فعالان اصلاح‌طلب از ابتدا قائل به دوقطبی عارف و لاریجانی نبودند و حالا هم با پیروزی لاریجانی معتقدند نبايد از آنچه رخ داده، نگران بود؛ زيرا از ابتدا بنا بر رقابت بود تا تکلیف و وزن نیروهای سیاسی در مجلس روشن شود و آنچه امروز به دست آمده مي‌تواند نقشه راه تعاملات بعدی در صحن مجلس باشد. این چکیده سخنان فعالان اصلاح‌طلب است. محمدرضا عارف هم پیش‌تر بارها تأکید کرده بود که اصالت جمهوری اسلامی به وجود دو گفتمان است که با یکدیگر رقابت هم می‌کنند و این رقابت، اصالت‌‌بخش است. او در گفت‌وگوی خود با «شرق» هم اشاره کرد که حضورش در رقابت مجلس پاسخ به بدنه اجتماعی و جریان‌های سیاسی است که خواهان حضور او در این رقابت بودند، هرچند که او و تیمش تلاش زیادی را هم برای تعامل به خرج دادند. رضا خاتمی هم پیش‌تر به ایرنا گفته بود که ما باید ضمن اینکه قدردان زحمات اشخاص و حافظ شأن و جایگاه آنها باشیم، راهکاری را نیز در نظر بگیریم که ائتلافی که در انتخابات مجلس صورت گرفته همچنان ادامه پیدا کند و کمک‌حال دولت باشد.

درعین‌حال، حال کسب ١٠٣ رأی عارف گواه وجود فراکسیون قدرتمندی در مجلس دهم است که از این پس می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در موازنه نیروها در صحن بهارستان داشته باشد. چه‌بسا اگر رقابتی شکل نمی‌گرفت، باوجود آنکه هر دو گزینه حامی دولت هستند، نقشه سیاسی مجلس هم شکل نمی‌گرفت و مبنای تعاملات را چهره‌ها و نه فراکسیون‌ها شکل می‌دادند. مشابه آنچه در جریان مجلس هفتم با نقش‌آفرینی باهنر به چشم می‌خورد.

شكست مطلق تندروها

دراین‌میان نباید از شکست مطلق تندروها و مخالفان صددرصدی دولت هم چشم پوشید؛ همان‌ها که الان پیروزی لاریجانی را به نام خود سند منگوله‌دار زده‌‌اند و مشغول شادی و شعف در رسانه‌ها و فضاهای مجازی متبوع خود هستند. این در حالی است که بخش عمده‌ای از آرای علی لاریجانی متعلق به جریان اعتدال و توسعه و مستقلین بوده است. جالب آنکه عقلای اصولگرا چنین واکنشی نسبت به این موضوع نداشته‌اند. اصلا قبل از برگزاری رقابت‌های مربوط به ترکیب هیأت‌رئیسه، سعید حجاریان آرایش سیاسی کشور را صف‌بندی برجامیان و نابرجامیان دانسته بود. او بعدا باز هم در گفت‌وگویی دیگر تأکید کرده بود که آرایش سیاسی کشور تغییری نکرده است و می‌توان همچنان به آن دوگانه حامی و مخالف دولت قائل بود. از‌این‌رو حاصل آنچه به دست آمده، کسب پیروزی برای یک حامی برجام و برنامه‌های دولت است؛ موضوعی که عبدالله رمضان‌زاده هم به آن اشاره کرده است.

درهمین‌باره قدرتعلی حشمتیان، رئیس جبهه «مستقلین و اعتدالگرایان» در گفت‌وگو با ایسنا از رأی هم‌طیفی‌های خود به لاریجانی پرده برداشته و گفته است: «در جلسه دیشب (شنبه) شورای‌عالی جبهه مستقلین که با حضور تعدادی از منتخبان مردم در مجلس دهم همراه بود، مقرر شد تا بنا بر مصلحت کشور، در سال نخست مجلس دهم، جبهه مستقلین و اعتدال‌گرایان به دلیل سوابق ریاستی آقای لاریجانی در مجالس گذشته از ایشان حمایت کنند».

حشمتیان با بیان اینکه ٧٠ رأی لاریجانی مربوط به جبهه مستقلین و اعتدال‌گرایان است، گفت: تفاوت رأی لاریجانی و عارف ٧٠ رأی بود که این تعداد مربوط به جبهه مستقلین است و البته این کف رأی جریان ماست و سقف رأی ما نیز ١٣٢ رأی به علی مطهری است.

رئیس جبهه مستقلین و اعتدال‌گرایان با تأکید بر اینکه سقف رأی اصولگرایان ١٢٢ رأی است، گفت: «سقف رأی اصولگرایان در مجلس، آقای حاجی‌بابایی است که ١٢٢ رأی داشت، بنابراین اصولگرایان نباید به خود غره شوند و گمان کنند که رأی مربوط به آقای لاریجانی از طرف آنها داده شده است». او ادامه داد: «مستقلین و اعتدال‌گرایان در مجلس تأثیرگذار خواهند بود و در هیأت‌رئیسه دائم این مجلس و در انتخاب اعضای فراکسیون‌ها و تصویب لوایح به ایفای نقش خواهند پرداخت».

مسعود پزشکیان که به عنوان نایب‌رئیس موقت هیأت‌رئیسه انتخاب شده است، درباره انتخاب علی لاریجانی به ایسنا گفت: «حضور آقای لاریجانی در رأس مجلس به‌عنوان یکی از کاندیداهای لیست امید که درعین‌حال به‌نوعی از جریان مقابل لیست امید پشتیبانی‌هایی هم کرد، معادلات را غیرقابل‌پیش‌بینی کرد اما نهایتا آنچه به دست آمد، حضور سلایق مختلف در هیأت‌رئیسه بود».

منتخب مردم تبریز در مجلس بیان کرد: تا حدود زیادی نتیجه آرای هیأت‌رئیسه بار سیاسی داشت اما نمی‌شود کاملا قضاوت کرد که فقط سیاست در این انتخابات نقش داشته است و در ‌آینده نیز همین مسیر تداوم خواهد داشت و شاید در آینده با تعامل‌ها و گفت‌وگوهای بین نمایندگان جدیدالورود و هم‌گرایی بین نمایندگان تغییراتی ایجاد شود اما امیدواریم این تغییرات در جهت هم‌گرایی باشد نه واگرایی.

از انتخاب لاریجانی احساس نگرانی نمی‌کنیم

در همین‌باره، عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت اصلاحات، در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه از نظر اصلاح‌طلبان دوگانه بین عارف و لاریجانی تعریف نشده است، گفت: «انتخاب لاریجانی به‌عنوان ریاست مجلس برای ما نگرانی ایجاد نمی‌کند».

او درباره‌ ترکیب هیأت‌رئیسه مجلس دهم گفت:‌ «خوشحالیم که اصولگرایان به کسی رأی دادند که به او توهین می‌کردند و جلسه او را به‌هم می‌زدند، این یک نکته مثبت است و نشان می‌دهد کشور در جهت اعتدال گام برمی‌دارد».

او در ادامه افزود: ‌بخشی از دوستان ما این بحث را داشتند که اتفاقی که افتاده، تعیین‌تکلیف بین طرفداران و مخالفان برجام است که به‌هرحال طرفداران برجام رأی آوردند، این یک نکته مثبت دیگر است».

رمضان‌زاده در ادامه با اشاره به اینکه در مجلس ششم که اکثریت با اصلاح‌طلبان بود، افراد ثابت‌قدمی وجود داشتند و پای رأی خود می‌ماندند، گفت: «من این مجلس را نسبت به مجلس ششم ثابت‌قدم‌تر می‌دانم. در مجلس ششم ما ٨٠ نفر ثابت‌قدم داشتیم، اما در مجلس دهم ١٠٣ نفر ثابت‌قدم هستند. البته باید فشارهای بیرونی به منتخبان را هم برای اینکه رأی خود را چگونه تنظیم کنند، در نظر گرفت».

او افزود: «در مجموع من این انتخاب را مثبت می‌دانم، زیرا برای اولین‌بار در ١٢ سال گذشته ما در هیأت‌رئیسه حضور داریم، ١٠٣ پای کار داشته و یک فراکسیون قدرتمند داریم اینها نشان می‌دهد اتفاق مثبتی افتاده و ما بابت آن خوشحالیم. البته خوشحالیم که اصولگرایان نیز خشنودند و رأیشان به ما نزدیک شده است».

او در ادامه درباره اینکه گفته می‌شود با ترکیب هیأت‌رئیسه، تکلیف اکثریت و اقلیت مجلس مشخص شد، گفت: «اصولگرایان ادعا می‌کردند ١٨٨ رأی دارند؛ ما مشکلی نداریم که اکثریت مجلس از جناح آقای لاریجانی باشد. مهم این است که ما یک فراکسیون قوی با حداقل ١٠٣ داریم و مطمئنیم در انتخاب هیأت‌رئیسه دائمی هم تعداد آرای دائمی ما بیشتر می‌شود؛ چون فشارها دیگر کارآمد نخواهد بود و ما نگرانی‌اي درباره ترکیب مجلس نداریم». این فعال سیاسی اصلاح‌طلب افزود: «اکثریت و اقلیت در مجلس دهم، حول محور اعتدال و حمایت از دولت شکل می‌گیرد».

ترکیب هیأت ‌رئیسه مجلس آینه نزدیک به واقعیت انتخابات بود

احمد پورنجاتی هم در گفت‌وگو با «ایسنا»، با بیان اینکه ترکیب اعضای هیأت‌رئیسه موقت مجلس آینه نسبتا نزدیک به واقعیت از شرکت‌کنندگان در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی است، گفت: «به‌دست‌آمدن چنین ترکیبی برای هیأت‌رئیسه مجلس در مجموع به سود یک مجلس یاری‌رسان به روند عمومی اداره کشور است که از سال ٩٢ آغاز شده است، بر این اساس معتقدم وزن و سهمی برای طیف تندرو در مجلس نمی‌توان لحاظ کرد».

او در ادامه افزود: «مجلس دهم یک مجلس دوران‌ گذار تلقی می‌شود؛ به این مفهوم که فضای نسبتا یکدست سیاسی کشور به‌ویژه در مجلس هشتم و نهم تغییر کرده است و پس از یک آزمون نسبتا موفق در سال ٩٢، گام دوم در انتخابات ٩٤ برداشته شد و جامعه در سطح ملی یک ترکیب نسبتا واقع‌گرایانه را که نماینده بخش مهمی از افکار عمومی است روانه مجلس کرد».

پورنجاتی افزود: «‌اگر این رقابت به قطب‌بندی تبدیل می‌شد، نوعی شکست بود، اما رأی‌گیری در صحن علنی مجلس شیوه‌ای وفادارانه به عقل جمعی و بدنه اجتماعی جریان‌های سیاسی بود و برخلاف تصور تندروها، نمی‌توان وزن و سهمی برای تأثیرگذاری تندروها لحاظ کرد».

دلگرمي از حضور اصلاح‌طلبان در هیأت‌ رئیسه

عبدالله ناصری دیگر فعال اصلاح‌طلب هم درباره ترکیب هیأت‌رئیسه موقت مجلس دهم گفت: «حضور اصلاح‌طلبان در هیأت‌رئیسه و نقش‌آفرینی آنها در تصمیمات مجلس، موجب ایجاد دلگرمی برای پایگاه اجتماعی لیست امید است».

او افزود: ‌«امید» تلاش کرد که ریاست مجلس را هم در اختیار بگیرد اما به هر حال این اتفاق رخ نداد اما اصلاح‌طلبان اکنون یک اقلیت بسیار قابل‌توجه را در هیأت‌رئیسه مجلس به خود اختصاص داده‌اند که نقش بسیار مهمی در تصمیمات مجلس خواهند داشت. پیش‌بینی ما این بود که ائتلاف شکل‌گرفته در دوره انتخابات، در مجلس ادامه یابد که همین اتفاق هم افتاد و این ائتلاف مخدوش نشده است».

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به اینکه از این پس فراکسیون امید باید تشکیلاتی‌تر عمل کند، افزود: «عارف به عنوان رئیس فراکسیون امید در این بین باید بار اصلی را بر دوش بکشد و فراکسیون امید خود را برای انتخاب اعضای هیأت‌رئیسه در سال بعد مجلس آماده کند».

ناصری همچنین گفت: «به عنوان یک اصلاح‌طلب از ترکیب هیأت‌رئیسه موقت استقبال می‌کنم زیرا رقابت خوبی انجام شد و ائتلاف و تعامل و رفاقت در مجلس تداوم می‌یابد».

سهیلا جلودارزاده منتخب لیست امید تهران هم در گفت‌وگو با «ایلنا» ضمن تأکید بر اینکه قدرت فراکسیون امید بالا خواهد بود، گفت: «در مجلس دهم صدای مخالفت اصلاح‌طلبان مقابل اتفاقات نادرست درون مجلس قطعا شنیده خواهد شد و این یعنی فراکسیون فعال اصلاح‌طلب در مجلس وجود دارد».

http://www.sharghdaily.ir/News/94110

ش.د9500447