رقابت ژنرال‌ها‌ براي رياست کميسيون‌ها‌

قطار مجلس دهم کم کم با شکل‌گيري بخش‌هاي مختلف آماده حرکت از ايستگاه اول است. در بخش اول ترکيب هيات رئيسه مجلس شوراي اسلامي با راي‌گيري در صحن علني مشخص شد و بعد از آن نمايندگان براي شروع قانونگذاري و نظارت بر اجراي قانون آمادگي خود را براي حضور در کميسيون‌هاي تخصصي اعلام کردند. در جريان عضويت در کميسيون‌ها حواشي به وجود آمد که روند ايجاد تشکيل کميسيون‌ها به تاخير افتاد و برآورد زماني که هيات رئيسه مجلس داشت محقق نشد.

ترافيک در کميسيون‌هاي خاص

برخلاف سرعت بسيار زياد نمايندگان در شعب پانزده‌گانه براي بررسي و تاييد اعتبار‌نامه‌ها، در تعيين تکليف ترکيب کميسيون‌هاي تخصصي شاهد کندي و پافشاري برخي نمايندگان براي حضور در کميسيون‌هاي جذاب و عدم حضور در برخي کميسيون‌هايي که شايد به لحاظ سياسي و قانون‌گذاري خروجي خاصي ندارد، بوديم. در اين بين کميسيون‌هاي امنيت ملي و سياست خارجي(38 داوطلب)،صنايع و معادن(32 داوطلب)، برنامه، بودجه و محاسبات(31 داوطلب) و اقتصادي(29 داوطلب) بيشترين استقبال براي حضور را دارند. در مقابل کميسيون‌هايي چون فرهنگي، قضايي، اصل 90 و شوراها با سه تا هفت داوطلب رکورد‌دار کمترين اقبال هستند. در ليست ابتدايي ثبت نام نمايندگان براي عضويت در کميسيون‌ها تنها چهار نفر براي کميسيون فرهنگي نام‌نويسي کردند که با واکنش داخلي و بيروني مجلس مواجه شد.

در صحن علني زماني که علي مطهري سکان اداره جلسه را بر عهده داشت نسبت به اين موضوع تذکر داده شد اما نکته حائز اهميت اين است که شخص مطهري با وجود اينکه سابقه حضور در کميسيون فرهنگي را دارد، در مجلس دهم براي حضور در اين کميسيون هميشه تعطيل حاضر به ثبت‌نام نشد. اما علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي که اولويت نخست خود را حضور در کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي در نظر گرفته بود بعد از آنکه متوجه استقبال کمرنگ از کميسيون فرهنگي شد، براي حضور در اين کميسيون داوطلب شد. فداکاري لاريجاني مسبوق به سابقه است در مجلس نهم که کميسيون شوراها با اقبال خوبي مواجه نشد، لاريجاني اولين نفري بود که تغيير کميسيون داد و شوراها را براي عضويت انتخاب کرد.

نگاه آيين‌نامه به عضويت هيات رئيسه

طبق آيين‌نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي هر کميسيون تخصصي بايد 23 عضو داشته باشد بنابراين براي ايجاد تعادل در ترکيب کميسيون‌ها راهکارهايي در آيين‌نامه ديده شده است. در مسير متوازن کردن تعداد اعضاي کميسيون‌ها، روساي شعب پانزده‌گانه با نواب رئيس نشست‌هايي برگزار مي‌کنند تاکنون تنها يک نشست تشکيل شده است و بر‌اساس اخبار منتشر شده داوطلبان کميسيون‌هاي پر طرفدار راضي به حضور در کميسيون‌هاي ديگر نشدند. اما در اين بين شاهد خروج دو عضو هيات رئيسه مجلس از جذاب‌ترين کميسيون، يعني کميسيون برنامه و بودجه بوديم، دليل اين خروج نيز به ماده 21 آيين‌نامه داخلي مجلس بر مي‌گردد که عضويت اعضاي هيات رئيسه در کميسيون برنامه را ممنوع کرده است به اين جهت احمد اميرآبادي فراهاني و محمد قسيم عثماني از کميسيون برنامه و بودجه انصراف دادند و به کميسيون پر طرفدار ديگر يعني اقتصادي رفتند.

علاوه بر ممنوعيت حضور اعضاي هيات رئيسه در کميسيون برنامه و بودجه، اين نمايندگان نمي‌توانند در کميسيون‌هاي تخصصي جايگاه رئيس و سخنگو را داشته باشند. اما در ادامه اين گزارش ترکيب احتمالي اعضاي هيات رئيسه بر‌اساس سوابق کاري و علمي‌شان بررسي مي‌شود.

کميسيون آموزش و تحقيقات، اصلاح‌طلب يا اصولگرا

بعد از آنکه تکليف رئيس مجلس مشخص شد و با راي نمايندگان محمدرضا عارف از تکيه زدن به کرسي رياست قوه مقننه محروم شد، نفر اول تهران اعلام کرد: براي حضور در کميسيون آموزش و تحقيقات نام نويسي خواهد کرد. اين اقدام بر‌خلاف تصور بسياري از کارشناسان بود چرا که برآورد مي‌کردند که اين شخصيت دانشگاهي با توجه به اينکه دوره‌اي رياست سازمان مديريت و برنامه‌ريزي کشور را بر عهده داشت به کميسيون برنامه و بودجه خواهد رفت. از سوي ديگر برخي نزديکان عارف از احتمال رياست او در مرکز پژوهش‌ها خبر مي‌دهند با اين حال گفته مي‌شود معاون اول دولت اصلاحات تمايلي به حضور در مرکز پژوهش‌ها ندارد. اما از اردوگاه اصولگرايان محمد مهدي زاهدي وزير دولت احمدي‌نژاد با سابقه رياست کميسيون آموزش، مي‌تواند رقيب سرسختي براي عارف بر سر سکانداري کميسيون آموزش و تحقيقات باشد.

علي مطهري نيز براي حضور در کميسيون آموزش نام‌نويسي کرده است اما از آنجايي که در مجلس نهم حضور او در اين کميسيون پذيرفته نشده است اين احتمال وجود دارد با توجه به دغدغه‌هاي فرهنگي‌اش مجدد به کميسيون فرهنگي برود. در بين افرادي که در اين کميسيون نام‌نويسي کردند حضور فريده اولاد قباد با سابقه آموزش و تحقيقات به چشم مي‌خورد و احتمال مي‌رود که يکي از کرسي‌هاي هيات رئيسه کميسيون را در اختيار بگيرد. جبار کوچکي‌نژاد نيز با توجه به تجربه سخنگويي کميسيون آموزش، به نظر مي‌رسد بخواهد مجدد رابط کميسيون با رسانه‌ها باشد.

کميسيون اجتماعي، کميسيوني زنانه

از 17 نماينده زن مجلس دهم، پنج خانم در اين کميسيون نام نويسي کردند و همين تعداد قابل توجه احتمال حضور آنها در ترکيب هيات رئيسه کميسيون را افزايش خواهد داد. در بين اين زنان، سهيلا جلودارزاده از شانس بيشتري برخوردار است چرا که در مجلس ششم او تجربه حضور در ترکيب هيات رئيسه مجلس را داشته بنابراين مي‌تواند، يکي از کرسي‌هاي هيات رئيسه اين کميسيون را به نام خود بزند. به نظر مي‌رسد همچنان مجلس آمادگي حضور زنان در رياست کميسيون‌هاي را نداشته باشد بنابراين نبايد انتظار داشته باشيم بانوان ما بتوانند بر اين کرسي تکيه بزنند. در اين کميسيون از اردوگاه اصلاح‌طلبان شاهد حضور عليرضا محجوب و از گعده اصولگرايان عبدالرضا مصري هستيم که اين دو فرد به دليل سوابق اجرايي و نمايندگي که دارند مي‌توانند رقيبي براي تکيه زدن بر کرسي رياست کميسيون اجتماعي باشند.

جدال هيات رئيسه شدن در کميسيون اقتصادي

برخلاف کميسيون اجتماعي، در کميسيون اقتصادي تنها شاهد حضور يک نماينده خانم است. فاطمه سادات حسيني که در کارنامه کاري‌اش حضور در سازمان نظام مهندسي وجود دارد خواهان حضور در کميسيون اقتصادي يکي از پر طرفدارترين کميسيون‌هاي مجلس است. همان طور که گفته شد اين کميسيون طرفدار زيادي دارد و به احتمال زياد در زمان انتخابات هيات رئيسه جنجال سختي شکل بگيرد چرا که از هر دو جريان سياسي کشور شاهد حضور افراد پر توان هستيم که بايد ديد شانس کدام براي رياست کميسيون بيشتر خواهد بود، کاظم دلخوش، الياس حضرتي، محمدرضا پور ابراهيمي، سيد ناصر موسوي لارگاني و محمود بهمني براي رياست در اين کميسيون داوطلب خواهند شد. در اين بين شانس پور ابراهيمي و بهمني بالاتر است. رحيم زارع هم مانند چهار سال گذشته در ليست اين کميسيون قرار داد و احتمالا مجدد سخنگويي را بر عهده خواهد گرفت.

رقابت کواکبيان و بروجردي براي رياست کميسيون امنيت ملي

علي لاريجاني، مصطفي کواکبيان، کاظم جلالي، مجتبي ذوالنوري، سيد‌حسين نقوي‌حسيني، حشمت‌الله فلاحت پيشه، کريمي قدوسي، علاءالدين بروجردي، محسن علوي و محمد علي وکيلي از جمله افراد سرشناسي هستند که براي حضور در کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس دهم نام نويسي کردند. از همين ابتدا بايد نام لاريجاني، وکيلي و علوي را براي حضور در ترکيب هيات رئيسه اين کميسيون به دلايل مختلف خط زد. لاريجاني انصراف داد، وکيلي طبق آيين نماينده نمي‌تواند در پست رياست و سخنگويي قرار بگيرد و محسن علوي پسر وزير اطلاعات روحيه محافظه کارانه‌اي دارد بنابراين بعيد است براي تکيه زدن بر يکي از کرسي‌هاي هيات رئيسه کميسيون داوطلب شود. از بين اسامي باقي مانده بايد به اين نکته اشاره کرد که تا امروز کاظم جلالي تاکيد داشته است مي‌خواهد تنها عضو ساده کميسيون باشد شايد او براي رياست مرکز پژوهش‌ها خوابي ديده که تمايلي براي حضور در ترکيب هيات رئيسه ندارد.

اما براي رياست کميسيون امنيت به نظر مي‌رسد، کواکبيان و بروجردي دو رقيب اصلي باشند. در مجلس نهم کريمي قدوسي هرگز شانسي براي حضور در ترکيب هيات رئيسه کميسيون نداشت اما شايد اين بار با اتحاد اوليه در اردوگاه اصولگرايان او بتواند دبير کميسيون بشود.نقوي حسيني سه سال اول مجلس نهم سخنگوي کميسيون امنيت بود و توانست سخنگويي کميسيون برجام را هم در اختيار بگيرد اين بار نيز شايد چنين شانسي به او داده شود تا مجدد رابط کميسيون و رسانه‌ها باشد. اما در فهرست اوليه منتشر شده براي حضور در کميسيون‌ها نام دو خانم در کميسيون امنيت ديده مي‌شود. پروانه مافي با تجربه حضور در مجمع تشخيص مصلحت نظام و‌ها‌جر چناري که بيشتر در زمينه اجتماعي کار کرده است خواهان حضور در سياسي‌ترين کميسيون مجلس هستند.

کميسيون برنامه، جذاب‌ترين کميسيون

کميسيون برنامه از آنجايي که بيشترين تماس را با بخش‌هاي اقتصادي دولت دارد از جاذبه خاصي در بين نمايندگان برخوردار است و به جهت افراد زيادي براي حضوردر اين کميسيون نام نويسي کردند. اما به نظر مي‌رسد براي کرسي رياست رقابت جدي بين محمدرضا تاجگردون از اردوگاه اصلاح‌طلبان، با حميدرضا حاجي‌بابايي و جهانبخش محبي‌نيا از جريان اصولگرايي شکل بگيرد. همچنين افرادي چون محمدرضا تابش، غلامعلي جعفرزاده ايمن آبادي،‌ها‌دي قوامي، فرهاد تجري و محمد مهدي مفتح در اين کميسيون حضور دارند که براي نايب رئيسي تا سخنگويي مي‌توانند شانس بالايي داشته باشد با اين حال جعفرزاده اعلام کرده است ترجيح مي‌دهد عضو ساده باشد تا بتوانند مسائل را با فراغ بال بيشتري دنبال کنند.

کميسيون بهداشت مغفول از نام آشناها

در کميسيون بهداشت و درمان تنها يک وزير حضور دارد که از آنجايي که نايب اول رئيس مجلس است نمي‌تواند رياست کميسيون را بر عهده داشته باشد. بعد از پزشکيان، علي نوبخت حقيقي برادر سخنگوي دولت، نام آشناي اين کميسيون است، او براي حضور در ترکيب هيات رئيسه مجلس ثبت‌نام کرد و به نظر مي‌رسد اين بار براي رياست کميسيون بهداشت سکان اين بخش مجلس را در اختيار بگيرد تا تنش مقننه و مجريه در بخش بهداشت و سلامت به کمترين حد خود برسد. از اعضاي کميسيون بهداشت مجلس دهم، رستميان و خضري به مجلس دهم راه يافته‌اند اما هر دو نماينده براي حضور در کميسيون اجتماعي داوطلب شده‌اند.

کميسيون شوراها تکرار مجلس نهم

کميسيون شوراها تنها سه داوطلب دارد که دو نفر آن رئيس و نايب رئيس اول کميسيون شوارهاي مجلس نهم است، به نظر امير خجسته و کوليوند بدون دغدغه دوباره بر کرسي‌هاي قبلي خود تکيه بزنند. اما اگر کواکبيان تصميم بگيرد کميسيون امنيت را رها و به کميسيون شوراها بيايد، خجسته بايد راه سختي را براي رسيدن به رياست کميسيون طي کند.

کميسيون صنايع دومين کميسيون پرطرفدار

32نفر از نمايندگان مجلس براي رسيدن به کرسي‌هاي کميسيون صنايع و معادن اعلام آمادگي کرده‌اند که در نهايت تنها 23 نفر آنها شانس حضور در اين کميسيون را خواهند داشت. عبدالرضا‌ ها‌شم‌زايي نفر آخر تهران و رئيس سني مجلس دهم در کميسيون صنايع و معادن حضور دارد و از آنجايي که سن او از همه بيشتر است شايد رياست کميسيون را بر عهده گيرد. با اين حال عزير اکبريان، نادرقاضي پور، حميدرضا فولادگر، حسن سبحاني‌فر، احسان قاضي‌زاده ‌ها‌شمي، علي‌اصغر يوسف‌نژاد نيز در کميسيون صنايع حضور دارند که براي نايب‌رئيسي و دبيري داوطلب مي‌شوند . اما در اين بين زهرا سعيدي مبارکه که تحصيلاتي در زمينه صنايع دارد با قاطعيت از سخنگويي کميسيون مي‌گويد و اميدوار است همکارانش به او اعتماد کنند.

وضعيت 5 کميسيون ديگر

کميسيون‌هاي ديگر مجلس از جمله عمران، فرهنگي، کشاورزي، قضايي و حقوقي و اصل 90 خالي از افراد سرشناس هستند. در عمران مهرداد لاهوتي شانس بيشتري براي رياست داد. در کميسيون فرهنگي به طور قطع احمد سالک بر کرسي رياست تکيه مي‌زند. محمد دهقاني و الهيار ملکشاهي براي رياست کميسيون قضايي و حقوقي به رقابت مي‌پردازند و از آنجايي که دهقان از عدم حضور در ترکيب هيات رئيسه مجلس دلخور است، به نظر مي‌رسد براي جبران آن رياست کميسيون قضايي به او برسد. در کميسيون کشاورزي شاهد حضور مجدد احمد علي کيخا نماينده سابق مجلس هشتم هستيم که شايد بر‌‌اساس تجربه‌اي که در مجلس دارد شانس رياست او افزايش يابد.

اما در کميسيون اصل 90 اوضاع کمي فرق مي‌کند چرا‌که بر‌اساس آيين‌نامه داخلي رئيس اين کميسيون با راي مستقيم نمايندگان در صحن علني و با پيشنهاد هيات رئيسه مجلس تعيين مي‌شود. حسن نوروزي و محمدعلي پورمختار هر دو تجربه حضور يک دوره‌اي در کميسيون اصل 90 را دارند و بايد ديد کداميک به هيات رئيسه مجلس نزديکتر هستند تا سکان کميسيون اصل 90را که کميسيوني نظارتي است بر عهده مي‌گيرد. فردا يکشنبه 23 خرداد نشست ديگري بين روساي شعب پانزده‌گانه با نواب رئيس مجلس برگزار مي‌شود تا ترکيب کميسيون‌ها نهايي و انتخابات براي هيات رئيسه آنها تا دوشنبه برگزار شود.

http://mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=249388

ش.د9500715