ضرورت ایجاد یکپارچگی در بین مسلمانان و تاثیرات همگرایی در جهان اسلام(بخش نخست)

گالیا توانگر

فاصله میان ۱۲ ربیع‌الأول که سالگرد ولادت پیامبر اعظم(ص) بنا بر روایات اهل سنت تا ۱۷ ربیع الأول که تاریخ ولادت حضرت محمد(ص) بنا بر روایات موجود در شیعه است، از سوی امام خمینی(ره) به‌عنوان هفته وحدت نامگذاری شده است.

همواره این دغدغه  در ذهن علمای اسلام و مسلمین وجود داشته که مبادا روزنه برخی اختلافات به شکاف‌های عمیق  تبدیل شده و از این شکاف ایادی استکبار و توطئه‌گران بیشترین سود را ببرند.

از جمله نکاتی که بسیاری از علمای اسلامی بر آن تاکید داشته و دارند، بحث همگرایی اسلامی است.منظور از همگرایی اسلامی، اتفاق نظر پیرامون‏ مشروعیت سیاسی نظام اسلامی از یک سو و اتحاد پیرامون کلیات اصول دین و پذیرش‏ آن از سوی فرق اسلامی، از دیگر سو است.

 آیت‌الله علامه محمد واعظ ‌زاده خراسانی، نخستین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی درباره وحدت در اندیشه مقام معظم رهبری می‌گوید:«ا ین اصل را باید پذیرفت که تمام افراد آرزومند بازگشت مسلمانان به عظمت گذشته‌شان‌، طرفدار وحدت نیز بوده‌ و هستند، زیرا مهم‌ترین خطر و آفت برای مسلمانان، اختلاف بوده و هست. آیت‌الله خامنه‌ای از مدت‌ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در اندیشه‌ وحدت اسلامی، بیداری اسلامی و بازگشت مسلمانان به عظمت گذشته بودند.

ایشان با طیف وسیعی از علما و روشنفکرانی که از طرفداران بیداری اسلامی بودند ارتباط و دوستی و همکاری داشتند؛ شخصیت‌هایی همچون مرحوم شهید دکتر بهشتی، مرحوم آیت‌الله مطهری، مرحوم آیت‌الله طالقانی، مرحوم آیت‌الله کاشانی و مانند ایشان.همچنین آیت‌الله خامنه‌ای مدتی که در قم بودند، با آراء و افکار مرحوم آیت‌الله‌العظمی بروجردی و مرحوم آیت‌الله سید صدرالدین صدر نیز آشنا شدند. همان‌طور که می‌دانید، مرحوم آیت‌الله بروجردی به‌شدت بر مسئله‌ وحدت اسلامی تکیه می‌کرد و به‌شدت از حامیان دارالتقریب قاهره بود. مرحوم آقا سید صدرالدین صدر نیز چنین دیدگاه‌هایی داشتند.»

وحدت لازمه جامعه اسلامی است

با توجه به شرایط امروز جهان اسلام و توطئه‌های هر روز استکبار جهانی، وحدت یکی از محوری‌ترین و ضروری‌ترین مباحث جوامع اسلامی محسوب می‌شود.

ماموستا ملا محمد محمدی امام جمعه اهل سنت کرمانشاه در گفت‌وگو با شبکه اطلاع رسانی مرصاد، ضمن تاکید بر حفظ وحدت میان مسلمانان، اظهار می‌دارد: «از برکات نظام جمهوری اسلامی وجود وحدت بین اهل تشیع و تسنن است.»

وی می‌افزاید: «امیدواریم این وحدت با تمام توان ادامه داشته باشد و مسلمانان در کنار هم و در امنیت کامل و آرامش زندگی کنند.»

ماموستا محمدی خاطر نشان می‌کند: «دشمنان همواره برای بر هم زدن وحدت کشورهای اسلامی تلاش کرده و برنامه‌های مختلفی را طرح‌ریزی کرده‌اند تا به دنبال آن بتوانند نقشه‌های خود را در این کشورها پیاده کنند.»

 امام جمعه اهل سنت کرمانشاه تاکید می‌کند: «وحدت امت مسلمان موجب اقتدار دنیای اسلام شده و موجب خواهد شد دشمن جرأت تعرض حتی به یک وجب از خاک کشورهای اسلامی را نداشته باشد.»

 وی در ادامه عمل به دستورات قرآنی و تعالیم اسلامی را موجب تحقق وحدت میان مسلمانان عنوان می‌کند و می‌گوید: «ایجاد اختلاف میان مسلمانان موجب تسلط دنیای استکبار بر آنها خواهد شد.»

 ماموستا محمدی همچنین به اقتدار روز افزون ایران اسلامی اشاره کرده و می‌گوید: «این پیشرفت و اقتدار روزافزون موجب نگرانی قدرت‌های استکباری شده و آنها را بر آن داشته تا با توطئه و فتنه‌گری راه این پیشرفت را ببندند.»

 وی وحدت را لازمه امت‌‌های اسلامی دانسته و یادآور می‌شود: «امروز دشمنان کشور با برنامه‌های مختلف فرهنگی جوانان را مورد هدف خود قرار داده‌اند، لذا همه ما وظیفه داریم در راستای آگاه‌سازی و هوشیاری این قشر تلاش کنیم.»

تجربه‌اندوزی از نتایج مثبت همگرایی مسلمانان

رهبر معظم انقلاب نه تنها بر ضرورت دنبال کردن نقاط وحدت و همگرایی  همراه تاکید داشته و دارند بلکه عدول از همگرایی مسلمین را آرزوی دیرینه استکبار دانسته و می‌فرمایند: «دنیای استکبار در کنار سیاست اسلام‌هراسی، سیاست شیعه‌هراسی را نیز به صورت ویژه دنبال می‌کند که باید در مقابل این تلاش‌ها کاملا هوشیار بود.»

اسماعیل کوثری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید:« وحدت دل‌های مسلمین را به هم نزدیکتر می‌کند. ما باید کاری کنیم که این ریسمان هر روز محکم‌تر شود. اولین قدم در راه نیل به این هدف بزرگ این است که ازپرداختن به مسائل جزئی – که زمینه‌ساز اختلاف می‌شوند- بپرهیزیم و بر نقاط مشترک بین شیعه و سنی تاکید بورزیم.همواره به یاد داشته باشیم که اگر وحدت و یکپارچگی نباشد دشمن خوشحال می‌شود و سعی خواهد کرد از راه شکافی که ایجاد شده،فرصت‌یابی کرده و به اهداف پلیدش برسد.»

وی دومین گام محکم‌تر شدن حبل‌المتین وحدت کلمه در بین مسلمین را زوم کردن بر مسائل اصولی،مهم و کلان جهان اسلام دانسته و می‌گوید:«باید در این مسیر کلام بنیانگذار جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری را سرلوحه قرار داد. تاکیدات مقام معظم رهبری بر مقوله همگرایی جهان اسلام یکی  از مهم‌ترین راهکارهای مقابله با ایادی استکبار محسوب می‌شود و باید با جدیت دنبال شود.اگر راهکارهای رهبری را با ظرافت به اجرا درآوریم هم توطئه دشمنان در ایجاد شکاف بین جهان اسلام خنثی شده و هم دل شیعه وسنی -مسلمانان حقیقی- شاد خواهد شد.»

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بر ضرورت رجوع به الگوهای مدافع همگرایی اسلامی در طول تاریخ اسلام اشاره کرده و می‌گوید: «در طول تاریخ مشاهیر بسیاری در جهان اسلام مدافع تقویت وحدت بین شیعه و سنی بوده‌اند. باید به کلام و سیره ایشان رجوع کرده و راهکارها را استخراج کرد. ضمن اینکه سوره صف قرآن مجید را با دقت هر چه بیشتر مطالعه کنید و مباحث مربوط به تقویت وحدت را کشف نمایید.»

وی به تجربه همگرایی در حوادث مهم تاریخ انقلاب به‌ویژه همگرایی که در 9 دی 88 رقم خورد اشاره کرده و می‌گوید: «ما در تاریخ انقلاب اسلامی مصادیق بارز و پر افتخاری از وحدت داریم. در 9 دی 88 بدون اینکه تبلیغاتی صورت پذیرد مردم بطور خودجوش و به صورت سراسری در صفوف میلیونی شانه به شانه هم قرار گرفتند و نتیجه را شاهد بودیم که چطور توانستند در سایه این همگرایی فتنه را از خیابان‌ها جمع کنند.بنابراین به تجربه و به صورت واضح دریافته‌ایم که وحدت می‌تواند عامل موفقیت و پیروزی‌های بزرگ باشد. اگر از جزئیات مورد اختلاف فاصله گرفته و رهنمودهای مقام معظم رهبری را برای وحدت جهان اسلام پیش روی خود قرار دهیم، بزرگترین پیروزی‌ها در سایه این همگرایی اسلامی پدید می‌آید.»

میثاق وحدتمان نظام جمهوری اسلامی و رهبری است

علیرضا محجوب نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این نکته ظریف که مسئله وحدت بین مسلمین امروزه به یکی از مهم‌ترین مسائل خاورمیانه مبدل شده در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «قطعا این موضوع وحدت و همگرایی اسلامی مهم‌ترین موضوع درتاریخ جهان اسلام و در تاریخ معاصر ایران است. سیدجمال‌الدین اسدآبادی یکی از پایه‌گذاران نهضت وحدت اسلامی ضمن اصرار بر این عقیده که وحدت مسلمین جزو دغدغه‌های اصلی ماست،خطاب به زمامداران دول مسلمان می‌گوید: «ای زمامداران بزرگ! چه شده شما را با بیگانگان. شما آنان را دوست دارید امّا آنان شما را دوست ندارند.

نیت و غرض آنها را دریافته‌اید و شکی در آن باقی نمانده است. اگر به شما و ملت شما بدی برسد غمگین نمی‌شوید و اگر برای شما خوبی نصیب گردد خرسند نمی‌گردند. به فرزندان وطن خود روی آورید و به برادران دینی خود توجه کنید. مقداری از آن توجهی که به بیگانه دارید به ملت خود متوجه شوید. در زمانه فعلی نیز با آنچه که آمریکا و ایادی‌اش در الجزایر، مصر، سومالی، یمن، پاکستان و... انجام می‌دهند روشن است که استکبار تمام تلاش خود را به کار گرفته تا بذرتفرقه بپاشد. از همین‌روست که مقام ‌معظم رهبری وحدت مسلمین را به مثابه شجره طیبه و درخت پرثمری توصیف می‌کند که دولت‌های اسلامی باید در تحکیم بیش از پیش آن حرکت و تلاش داشته باشند. ایشان با بیانات روشنگرایانه خود چهارچوب را روشن کرده‌اند و ما باید در این چهارچوب گام برداریم.»

این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: «میثاق وحدت ما نظام جمهوری اسلامی، ولایت فقیه، امام و رهبری است. اهل سنت هم تا آنجایی که در مجلس شاهدم همین میثاق را در کشور به رسمیت می‌شناسند.اگر در دولت‌های اسلامی خاورمیانه نیز بذر تفرقه توسط آمریکا و ایادی‌اش پاشیده نشده بود در آنجا هم همین گونه  اتحاد را سرلوحه ارکان سیاست‌های خود قرار می‌دادند.»

وی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «در هفته وحدت  مهم‌ترین شاخصه اساسی که باید به آن تاکید و تبلیغ شود،اتحاد بین مسلمین اعم از شیعه و سنی است.از همین روست که امام(ره) نهی کرده‌اند اگر کسی به حج برود و نماز جماعت نخواند و یا کم به جماعت برود.بنابراین امام (ره) در جایگاه ناجی،وحدت را به گونه‌ای معرفی فرموده که مسلمانان ایران وحدت را اساس بدانند و از این نظر که باید وحدت محور قرار گیرد شکی باقی نگذاشته‌اند.»

محجوب در باب تجربیات تاریخی تاثیر وحدت بر مسائل سیاسی روز می‌گوید:«در همان ایام فتنه هم شاهد تاثیرات مثبت همگرایی بعینه بودیم. مهم‌ترین میثاقِ وحدت رهبری است. اگر سخنان رهبری را موبه مو اجرا کنیم و به نحوه برداشت‌ها و شیوه نگاه ایشان تاسی داشته باشیم، پیروز میدان خواهیم بود.»

هیچ مستکبری نمی‌تواند در برابر مسلمانان قد علم کند

حجت‌الاسلام محمد مریدی‌زاده، قائم‌مقام نمایندگی ولی فقیه درامور اهل سنت هرمزگان ضمن تشریح برنامه‌های مودت‌انگیز هفته وحدت در این خطه می‌گوید: «استان هرمزگان یک نمونه وحدت در بین جامعه اهل سنت وشیعه است که رمز این موفقیت هوشیاری مردم و دینداری و رهنمودهای علمای دینی و گوش دادن به فرامین ودستورات رهبرمعظم انقلاب در زمینه وحدت است که راهگشاست.»

وی ادامه می‌دهد:«مردم مسلمان هرمزگان نگاهشان به عالمان دینی و رهبرفرزانه انقلاب است و درکنار آن اصحاب رسانه نیز در زمینه ترویج وحدت و تقریب گام بزرگی برمی‌دارند وهمین امر هرمزگان را به یک الگو در وحدت جامعه اسلامی مبدل کرده است. هدف وسیره عملی پیامبر‌اکرم‌(ص) نیز وحدت ویکپارچگی بین امت اسلامی است وامام خمینی(ره) و رهبر فرزانه انقلاب نیز بر انسجام و وحدت ملی تاکید دارند که اگر مسلمانان درکنار هم امت واحده داشته باشند هیچ مستکبر وظالمی نمی‌تواند در برابر مسلمانان قدعلم کند.»

قائم‌مقام نمایندگی ولی‌فقیه درامور اهل سنت هرمزگان ضمن تبریک هفته وحدت درتشریح برنامه‌های این هفته می‌گوید:«ارسال فراخوان مقاله با موضوع امام جعفرصادق(ع) به دانشگاه‌ها، دستگاه‌های فرهنگی وحوزه‌های علمیه با 12 موضوع، همایش محوری درشهرستان‌های بندرلنگه، جاسک وقشم با موضوع وحدت، دیدار با ائمه جمعه، دیدار با استاندارهرمزگان، غبارروبی گلزار شهدا، دیدار با خانواده شهدا و مولودی‌خوانی در شب میلاد پیامبر(ص) درسراسر استان از مهم‌ترین این برنامه‌هاست. توزیع یکهزار نسخه حبل‌المتین با موضوع وحدت امت اسلامی، چاپ ویژه نامه وحدت امت اسلامی در پنج هزار نسخه، مسابقات با موضوع وحدت اسلامی و نشست‌های تقریبی با حضور چهره‌های شیعه واهل سنت در صداوسیما از دیگر برنامه‌های هفته وحدت است.»