(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1395/04/30 ـ شماره 10643 ـ صفحه 12)
چنانچه رویدادهای حاکم برعرصه جهانی را در یک «دستگاه مختصات قطبی» در نظر بگیریم، درآن صورت پدیده «تروریسم» بیشک بر روی یکی ازمحورهای آن قرارمی گیرد و دراین میان، عربستان بیشترین تحرک را روی این محور دارد وبیشترین نقاط را دراین محور به خود اختصاص داده است.
عبور عربستان سعودی از نقطه «تبلیغات تروریستی» تا نیل به «تروریسم تبلیغاتی» و حرکت از این نقطه برای رسیدن به نقطه «نمایش تبلیغاتی علیه تروریسم» بیانگر تحرک گسترده، مستمر والبته هدفمند ریاض درجابجایی بر روی محور تروریسم است.
بیش از دو دهه پیش وهنگام شکل گیری گروههایی نظیر طالبان والقاعده، تبلیغات گستردهای ازسوی برخی کشورها با هدف جذب نیرو برای این گروهها شکل گرفت که از این نقطه میتوان با عنوان «تبلیغات تروریستی» یاد کرد و به نوعی آغاز حرکت جدی، هدفمند وسازماندهی شده این کشورها ازجمله عربستان سعودی بر روی محور تروریسم بود.
درشرایطی که ازدو دهه پیش، جامعه جهانی اقدامات گروههایی نظیر طالبان والقاعده را نماد تروریسم بین الملل توصیف میکرد و درمحکومیت آن میکوشید، برخی کشورهای حامی این گروهها در آشکار و پنهان، آنان را جهادگر میدانستند و با ارسال کمکهای مالی و تسلیحاتی به ادامه حیات این گروهها و تقویت آنان کمک کردند.
با عبور از این بخش، کشورهای حامی تروریسم به نقطه «تروریسم تبلیغاتی» رسیدند. در این مرحله بود که « تبلیغات سیاه» علیه مبانی فکری و سیاسی اسلام بطور جدی آغاز شد و گروههای تکفیری نظیر «داعش» متولد شدند. هدف قطبهای حامی تروریسم با ایجاد این گروه، سیاه نمایی علیه اسلام و مسلمانان بوده و است.
رد پای ریاض درحمایت عقیدتی، مالی وتسلیحاتی ازگروه تکفیری- تروریستی داعش، مساله پنهانی نیست و ازدید جامعه جهانی به دور نمانده است. شخصتیهای مختلف سیاسی و رسانهای جهان در مناسبتها و تحلیلهای گوناگون بارها بر وابستگی فکری گروه تکفیری داعش به کانون عقیدتی ریاض تاکید داشتهاند. این تعلق خاطر و وابستگی فکری داعش به ریاض موجب شد که عربستان سعودی طی سالهای گذشته خود را در جایگاه متهمان حمایت از تروریسم ببیند.
از دید کارشناسان رسانه ای، سال گذشته رژیم سعودی برای مقابله با این شرایط، دراقدامی شتابزده از تشکیل یک ائتلاف ضد تروریستی با عضویت 34 کشور خبر داد ولی این اقدام ریاض از همان ابتدا از سوی محافل بینالمللی و کشورهای غربی مورد تردید قرار گرفت.
مقامات سعودی در ابتدا اعلام کردند این ائتلاف علاوه بر کشورهای حاشیه خلیج فارس و مصر، شامل ترکیه، پاکستان، مالزی و تعدادی از کشورهای آفریقایی همچون نیجریه و مالی نیز میشود. اما تنها یک روز از تشکیل این ائتلاف گذشته بود که کشورهایی همچون مالزی، لبنان و پاکستان حضور خود را در این جریان رد کردند و ازعضویت در آن اظهار بیاطلاعی نمودند. عراق، سوریه و اندونزی نیز از ابتدا در این ائتلاف حضور نداشتند.
اظهار بیاطلاعی برخی کشورهای عضو ائتلاف ضد تروریستی عربستان در این طرح از یک سو و فضای رسانهای متعاقب آن از سوی دیگر موجب شد که این طرح عربستان از سوی جامعه جهانی یک «بازی و نمایش تبلیغاتی» قلمداد شود.
تحلیلگران و کارشناسان عرب در واکنش به این طرح و در انتقاد از آن اعلام کردند کشوری که خود به عنوان تشویقکننده افراط گرایی شناخته میشود، چگونه میتواند علیه افراطیها وارد جنگ شود؟
به گزارش ایرنا، «عیاد البغدادی»، تحلیلگر عرب، در این زمینه به نشریه انگلیسی گاردین گفت: این ائتلاف در حقیقت یک نمایش تبلیغاتی است.
حیدر الخوئی، کارشناس عراقی در اتاق فکر «چتهام»، نیز تاکید کرد: این موضوع بیشتر شبیه یک شوخی است.
مصطفی علانی، کارشناس مرکز تحقیقات خلیج فارس هم اظهارداشت: سعودیها تحت فشار رسانهای قرار گرفته اند، زیرا رسانهها ریاض را مسئول شکل گیری داعش میدانند، بنابراین سعودیها میخواهند با این طرح در نبرد رسانهای چندان دست خالی نباشند.
براین اساس با شکست نمایش تبلیغاتی عربستان در مبارزه با تروریسم، بعید نیست ریاض به طرح جدیدی مانند انفجارهای اخیر در عربستان سعودی روی آورده باشد. انفجارهایی که در روزهای اخیر در شهرهای القطیف، جده و در مدینه روی داد گرچه ظاهرا حکایت از سرایت تروریسم به عربستان سعودی داشت ولی از سوی محافل سیاسی و رسانهای جهان با تردیدهای جدی مواجه شد.
«عبدالباری عطوان» سردبیر روزنامه رای الیوم در سرمقالهای نوشت: عربستان تلاش میکند با بهره گیری ازانفجارهای حرم مقدس مسجد نبوی در کسوت قربانی تروریسم داعش ظاهر شده و ازاین حوادث در جهت بهبود وجهه خود بهرهبرداری کند.
وی افزود: عربستان با بهره گیری از این انفجارها تلاش میکند خود را از اتهام حمایت از داعش تبرئه کرده و مدعی ورود به جنگ با آن شود. نخستین نشانه این رویکرد هم سفر سراسیمه و شتاب زده الجبیر وزیر امور خارجه عربستان به امریکا و پیشنهاد اعزام نیروی زمینی به سوریه برای جنگ با داعش است.
از سخنان سردبیر روزنامه رای الیوم چنین میتوان نتیجه گرفت که انفجارهای اخیر عربستان دو دستاور مهم برای ریاض دارد. نخست اینکه عربستان از اتهام حمایت از گروه تکفیری – تروریستی داعش مبرا میشود و ثانیا راه برای مداخله نظامی این کشور در سوریه هموار میگردد. هدفی که ریاض از مدتها پیش به دنبال آن بوده است.
سخن آخر اینکه، در انفجارهای اخیر عربستان سعودی دو احتمال عمده وجود دارد. نخست اینکه چنانچه ریاض خود عامل این انفجارها باشد و بخواهد از آن به نفع خویش بهرهبرداری کند، درآن صورت از دید رسانههای جهانی وارد نمایش مضحکی شده که به مخدوش شدن بیشتر چهره سیاسی ریاض منجر خواهد شد؛ و ثانیا چنانچه واقعا داعش عامل اصلی این انفجارها باشد باید نتیجه گرفت که عربستان سعودی در دامی افتاده که خود پهن کرده و در آتشی خواهد سوخت که خود افروخته است.
http://jomhourieslami.net/?newsid=99047
ش.د9501407