تحليل‌ها در باب فعاليتهاي سياسي احمدي نژاد

با نزديک تر شدن به زمان انتخابات رياست جمهوري بازار تحليل هاي سياسي پيرامون نامزدهاي احتمالي و نحوه ورود آنها به کارزار انتخابات داغ شده است. در اين ميان محمود احمدي نژاد، رئيس جمهور پيشين به سبب مباحث خاصي که از گذشته تاکنون داشته است، نقش ويژه اي پيدا کرده است.

محمود احمدي نژاد پس از پايان دوران رياست جمهوري استراتژي سکوت را در پيش گرفت. وي که در ايام رياست جمهوري‌اش نشان داده بود که چندان اهل مصلحت انديشي نيست و از خود چهره‌اي صريح‌الهجه به نمايش گذاشته بود، اکنون در برابر حجم انبوه تخريب ها و اتهامات رئيس دولت فعلي و کابينه‌اش و رسانه‌هاي اصلاح‌طلب کمترين واکنش را نشان داده و ترجيح مي‌دهد تا سياست خود را ادامه دهد.

در اوايل سال جاري بود که در واکنش به سوال خبرنگاري در مورد حضور در انتخابات رياست جمهوري دوازدهم گفت: «ان شاالله سال 96 همه همديگر را خواهيم ديد.» اين جواب و آغاز سفرهاي استاني و شهرستاني احمدي نژاد گمانه ها در خصوص حضور وي در انتخابات را تقويت کرد.

با اين حال علي اکبر جوانفکر مشاور رسانه‌اي رئيس جمهور سابق در گفت‌وگو با ايسنا با بيان اينکه احمدي‌نژاد فعلا هيچ برنامه‌اي براي انتخابات ندارد، دليل سفرها و سخنراني‌هاي رئيس‌جمهور پيشين را به خاطر درخواست‌هاي مکرر مردم مي‌داند و مي‌گويد که اگر احمدي‌نژاد قصدي براي کانديداتوري داشته باشد به صراحت با مردم در ميان خواهد گذاشت. اما اسماعيل کوثري نماينده پيشين مجلس در خصوص تحرکات احمدي نژاد براي کانديداتوري مي‌گويد: «چيزي که ما هم از دور و نزديک مطلع هستيم ايشان مصمم است که در صحنه بيايد»

در اين ميان بررسي واکنش تشکل ها و احزاب سياسي به احتمال نامزدي احمدي نژاد خالي از لطف نيست.

واکنش حاميان

فعالين سياسي نزديک به احمدي نژاد از اخبار فعاليت‌هاي سياسي وي حمايت کرده و حضور وي در عرصه انتخابات را مثبت قلمداد کردند. احمد بخشايشي نماينده پيشين مجلس در گفتگو با روزنامه اعتماد تنها راه وحدت اصولگرايان را احمدي‌نژاد دانسته است. وي با توجه به انتخابات مجلس در تهران، اصولگرايان را در کما توصيف کرده و احمدي نژاد را صداي فقرا و توده‌هاي مردم مي‌داند. از اين رو معتقد است بهترين گزينه اصولگرايان احمدي نژاد است.

روح الله حسينيان نماينده پيشين مجلس نيز مي‌گويد احمدي‌نژاد از اصولگرايان درخواست پشتيباني نخواهد کرد. همچنين وي ابراز اطمينان کرده است که احمدي نژاد رکورد راي در ايران را مي شکند. محسن پيرهادي عضو اصولگراي شوراي شهر تهران نيز معتقد است احمدي نژاد 24 ميليون رأي داشته و مي‌تواند از ظرفيت بالايي در کشور برخوردار باشد. او بايد به عنوان يک گزينه جدي مورد توجه قرار گيرد.

غلامحسين الهام سخنگوي دولت دهم در واکنش به احتمال رد صلاحيت احمدي نژاد گفت: «همه گروه ها راجع به صلاحيت احمدي نژاد سخنگوي شوراي نگهبان شده اند. تقاضاهاي مردمي براي حضور آقاي احمدي نژاد در انتخابات بالاست.»

سيد محمد حسيني وزير ارشاد دولت دهم معتقد است: «اصول‌گرايان هنوز به جمع‌بندي نرسيده‌اند، البته احزاب و شخصيت‌هاي شناخته شده‌ اصولگرا چندان تمايلي به حمايت از احمدي‌نژاد ندارند، اما بدنه مردمي نيروهاي انقلاب و ارزشي بر اين باورند که تنها احمدي نژاد مي‌تواند شرايط را تغيير دهد چون از پشتوانه قوي مردمي برخوردار است.» عضو هيات موسس جبهه يکتا در واکنش به ادعاي رد صلاحيت احمدي نژاد گفت: «وي منصوب مقام معظم رهبري در مجمع تشخيص مصلحت نظام است و بعيد به نظر مي‌رسد تاييد صلاحيت نشود. اگر قرار باشد احمدي‌نژاد به خاطر برخي مواضع يا اظهارات و رفتارها تائيد نشود، اين وضعيت و ترديد در خصوص ديگر داوطلبان از جمله روحاني که نقدها و اشکالات جدي به او وجود دارد، نيز مطرح مي‌شود؛ در هرحال بعيد به نظر مي‌رسد شوراي نگهبان چنين برنامه‌اي داشته باشد. اظهار نظر افراد بيشتر براساس ديدگاه‌ها و آرزوهاي خودشان است و درباره ردصلاحيت‌ها پيشاپيش فضاسازي مي‌کنند.»

اسماعيل کوثري نماينده پيشين مجلس نيز معتقد است موردي که بخواهد موجب رد صلاحيت احمدي نژاد وجود ندارد و آنچنان منعي وجود ندارد.

واکنش اصولگرايان

مساله حضور يا عدم حضور احمدي نژاد در ميان اصولگرايان با واکنش‌هاي متفاوتي همراه بوده است. بخشي از اصولگرايان ترجيح دادند تا در مخالف با وي اظهارنظر صريح ننمايند. دبيرکل جامعه روحانيت مبارز آيت‌الله موحدي‌کرماني با بيان اينکه تاکنون هيچ بحثي درباره گزينه‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري انجام نشده است، اظهار داشت: ان شاءالله به زودي وارد بحث انتخابات رياست‌جمهوري خواهيم شد، اما تا اين لحظه هيچ بحثي درباره انتخابات نداشته‌ايم.

حسين نجابت، نماينده اصولگراي سابق مجلس نيز مي‌گويد: در حال حاضر يک گردونه ٣٠ نفره براي انتخابات رياست‌جمهوري سال ٩٦ مطرح هستند و آقاي احمدي‌نژاد هم يکي از آنهاست، اما هنوز هيچ چيز مشخص نيست و اين افراد بايد ارزيابي شوند.

همچنين مجتبي ذوالنور نماينده اصولگراي قم در رابطه با احتمال حمايت اصولگرايان از احمدي نژاد معتقد است: اصولگرايان هنوز به نتيجه‌اي نرسيده‌اند و هنوز معلوم نيست كه اصولگرايان آيا از احمدي‌نژاد حمايت مي‌كنند يا نه. زيرا اصولگرايان بايد مسير را تا ته بروند و همه گزينه‌ها را مورد بررسي و مقايسه قرار دهند و به گزينه‌اي برسند. ممكن است آن گزينه كسي باشد همانند احمدي نژاد و يا گزينه‌اي غير از احمدي‌نژاد باشد.

دسته‌اي ديگر از اصولگرايان نيز واکنش‌هاي منفي از خود بروز داده‌اند. محسن کوهکن نايب رئيس جبهه پيروان امام و رهبري در گفتگو با باشگاه خبرنگاران در شرايط فعلي حمايت اصولگرايان از احمدي‌نژاد را بعيد دانسته و حتي آن را کمتر از ده درصد دانسته است. همچنين محمدرضا باهنر دبير جبهه پيروان امام و رهبري نيز عدم نامزدي احمدي نژاد در انتخابات را به صلاح وي دانسته است.

در ادامه حميد رضا ترقي معاون بين‌الملل حزب موتلفه نيز مي‌گويد: معتقدم احمدي نژاد در انتخابات شرکت نمي‌کند و اگر بخواهم نظر شخصي خودم را بگويم معتقدم جريان اصولگرايي هر ضربه اي تا به امروز خورده از آقاي احمدي نژاد و تک‌روي برخي افراد بوده است و طبيعتا نبايد اين اشتباه را تکرار کند.

غلامرضا مصباحي مقدم، سخنگوي جامعه روحانيت مبارز در گفتگو با روزنامه اينگونه اظهار داشت که احمدي‌نژاد در انتخابات رياست‌جمهوري حضور پيدا نمي‌كند. اما اگر حضور پيدا كند بسيار بعيد است مورد حمايت جريان اصولگرا قرار بگيرد.

واکنش اصلاح طلبان

جريان اصلاح طلب نيز واکنش‌هاي جالبي به اين احتمال حضور احمدي نژاد داده اند. دسته اي از اصلاح‌طلبان نيز با احساس خطر از احتمال حضور احمدي نژاد بحث رد صلاحيت وي را مطرح ساختند. محسن غرويان فعال سياسي اصلاح‌طلب معتقد است شوراي نگهبان بايد محمود احمدي‌نژاد را رد صلاحيت کند. احمدي‌نژاد هيچ‌گاه قابل پيش بيني نبوده است و نمي‌توان به طور قطعي در مورد تحرکاتش سخن گفت.

همچنين رسول منتجب نيا قائم مقام حزب اعتماد ملي با بيان اينکه اگر محمود احمدي نژاد براي انتخابات دوازدهمين دوره رياست جمهوري اعلام کانديداتوري کند، شوراي نگهبان قطعا" او را رد صلاحيت خواهد کرد، ادامه داد: «من ترديدي ندارم فردي باسابقه مديريتي احمدي نژاد و تمام پرونده‌هاي مفتوحي که خودش و نزديکانش در دستگاه قضايي کشور دارند با قطعيت کامل از سوي شوراي نگهبان رد صلاحيت خواهد شد.»

دسته‌اي ديگر از اصلاح‌طلبان تنها گزينه‌اي که توانايي مقابله با روحاني را احمدي نژاد معرفي مي‌کنند. فيض‌الله عرب‌سرخي فعال اصلاح طلب در گفتگو با آرمان معتقد است: «اصولگرايان هر کسي را که فکر مي‌کردند توان رقابت دارد مطرح کرده‌اند. احمدي‌نژاد هم خود را اصولگرا نمي‌داند. اگر احمدي‌نژاد را کنار ‌گذاريم، چهره قابل طرحي را در مقابل آقاي روحاني نمي‌بينم.»

همچنين صادق زيباکلام فعال سياسي اصلاح‌طلب معتقد است در چهره‌هاي اصولگرايي که احتمال کانديداتوري از سوي ايشان براي انتخابات رياست‌جمهوري قوت دارد، از جمله سعيد جليلي، احمد توکلي، محسن رضايي و... هيچ‌کدام جايگاهي را که احمدي‌نژاد توانسته در ميان قشر خاصي از جامعه کسب کند، دارا نيستند. وي در ادامه اينگونه اظهار مي‌کند که در اردوگاه اصولگرايان تنها دو چهره هستند که اگر وارد عرصه انتخابات شوند مي‌توانند آقاي روحاني را به چالش بکشند که البته معناي اين حرف اين نيست که مي‌توانند پيروز انتخابات شوند، اما رقابت جدي خواهد شد. اين دو چهره محمود احمدي نژاد و سردار قاسم سليماني هستند؛ منتهي درباره هر دو نفر حرف و سخن بسيار است که آيا مي‌توانند به عنوان نامزد اصولگرايان وارد انتخابات شوند يا خير.

الياس حضرتي نماينده اصلاح طلب مجلس و مدير مسئول روزنامه اعتماد در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان مي‌گويداصول‌گرايان راهي جز اين(احمدي نژاد) را ندارند چرا که نمي‌توانند زير پرچم رئيس دولت اصلاحات بيايند و مجبورند همانند جريان اصلاح‌طلب در اردوگاه اصول‌گرايي به دنبال فردي با محبوبيت بالا باشند. احمدي نژاد اين توانايي را دارد و از ديد من فرد توانمندي است و مانند همه انسان‌هاي ديگر نقاط مثبت و منفي دارد، اما اصول‌گرايان کسي مانند احمدي‌نژاد را ندارند و اگر به آن نقطه مشترک رسيدند و کسي را مانند ضرغامي، فتاح و باهنر، پيدا کردندکه مورد نظر احمدي‌نژاد باشد، آن وقت مي‌توانند از آمدن احمدي‌نژاد استفاده کنند، تا 48 ساعت مانده به انتخابات احمدي‌نژاد کل مجموعه را به سمت آن فرد جهت دهد.»

حشمت الله فلاحت پيشه از نمايندگان نزديک به دولت از منظري ديگر معتقد است که روحاني بيشترين تهديد را از ناحية کساني مانند آقاي احمدي‌نژاد مي‌داند. ايشان نگران است که آقاي احمدي‌نژاد رقيبش شود به ويژه اينکه اگر شرايط اقتصادي به همين منوال ادامه يابد. به هر حال حتماً کساني در دولت به آقاي روحاني توصيه مي‌کنند که کارت آقاي احمدي‌نژاد را با استفاده نهادي از جناح راست خنثي کند.

مواضع متفاوت ابراهيم اصغرزاده نيز شنيدني است. وي در گفتگو با روزنامه اعتماد (16/5/95) مي‌گويد: «تاکتيک مناسب در انتخابات پيش‌رو براي اصلاح‌طلبان رخنه و شکاف انداختن در اردوگاه اصولگراهاست. اصولگراها در بازگشت به پوپوليسم احمدي‌نژادي دچار تفرقه مي‌شوند. اصولگراها ناتوان از معرفي محافظه‌کاري بروکرات يا حتي يک تکنوکرات سنتي هستند، گروهي از آنها به ناچار خواهند رفت سراغ يک چهره نظامي. از اين رو بايد کمک کرد تا احمدي‌نژاد به ميدان سياست برگردد. در ميان اصولگرايان حتي نزديک‌ترين حاميان احمدي‌نژاد هم بازگشت به آن دوران را يک کابوس براي خود مي‌دانند. حذف احمدي‌نژاد از عرصه رقابت مي‌تواند اصولگرايان را به سوي چهره‌اي نظامي سوق دهد که منجر به تقديس و تقويت گفتمان نظامي و نظامي‌گري و تشديد تنش‌هاي منطقه‌اي شود.»

در پايان بايد به نظاره نشست و منتظر تکميل پازل صحنه انتخابات رياست جمهوري دوازدهم بود که چه اتفاقي در نهايت به وقع مي‌پيوندد چرا که بسياري معتقدند شوک دقيقه 90 تعيين کننده بسياري از انتخابات‌ها است.