جنگ نرم ایران و عربستان؛ کدام یک پیش هستند؟!

(روزنامه آفتاب يزد ـ 1395/06/31 ـ شماره 4715 ـ صفحه 2)

جنگ نرم را می توان در میان اظهارات مقامات دو کشور جستجو کرد. در یک سوی این جنگ ظریف وزیر امور خارجه ایران قرار دارد و در آن سو عادل الجبیر وزیر امور خارجه جوان و خام عربستان قرار می‌گیرد. این دو به میزان اثرگذاری رسانه‌ها در دنیای مدرن امروز پی‌برده‌اند، ظریف در این جنگ بسیار هوشمندانه و با استراتژی از پیش تعیین شده و به دور از هرگونه تصمیم احساسی عمل می‌کند ولی در آن طرف عادل الجبیری قرار دارد که سعی در ایجاد هیاهو و تشویش اذهان عمومی بر ضدایران را دارد. در این جبهه معمولا حمله اول از سوی رقیب عربستانی ظریف صورت می‌گیرد و در آن طرف معمولا ظریف خودش را درگیر مسائل نمی‌کند و کار را به سخنگوی وزارت امور خارجه، بهرام قاسمی واگذار می‌کند، او نیز به نحو احسن حملات کوچک عادل الجبیر را دفع می کند و آنها را بی پاسخ نمی گذارد. اما این بار ظریف حمله اول را به عربستان از طریق روزنامه‌ای آمریکایی انجام داده است. او با انتشار یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز آمریکا از حاکمین سعودی خواسته بود تا تبلیغات مبتنی بر اتهام و هراس را رها کنند و با سایر اعضای جامعه جهانی در از بین بردن آفت تروریسم و خشونت که همه ما را تهدید می‌کند، همکاری کنند.

این یادداشت ظریف که درآن عربستان به عنوان کشوری حامی تروریسم مطرح شده است برای عربستانی‌ها خیلی گران آمد و باعث واکنش روزنامه عکاظ شد. این روزنامه چاپ عربستان درباره مقاله‌ ظریف چنین نوشت: «... ادعایی دور از حقیقت است به ویژه این‌که وی به زعم خود گفته است که سعودی، میلیارد‌ها دلار طی سه دهه برای صدور وهابیت به جهان هزینه کرده است و مدعی شده که سعودی، اسلام را با پول خود تغییر داده و همپیمانانش را فریب داده به این‌که دشمن، همان ایران است.» اما واکنش‌ها بدین جا ختم نشد. این مقاله آنقدر اهمیت داشت که باعث مقابله به مثل عادل الجبیر شد. او در یادداشتی که در روزنامه وال استریت ژورنال منتشر شده است، با بیان این ادعا که عربستان سعودی از روابط بهتر با تهران استقبال می‌کند، نوشت: «شرط برقراری این روابط این است که ایران دست از حمایت از تروریسم بردارد. وزیر امور خارجه ایران در مورد مبارزه با افراط‌گرایی بیانیه صادر کرد، در حالی که واقعیات نشان می‌دهد که اظهارات او تنها جنبه پروپاگاندا و کنایی داشته است.»

علی خرم کارشناس مسائل بین‌الملل در این باره به آفتاب یزد می‌گوید: «عربستان کاری را انجام می دهد و ایران هم از روی اجبار جواب می‌دهد ولی این کا ر اصولا درست نیست یعنی دوقدرت منطقه‌ای در منطقه‌ای پرآشوب همچون خاورمیانه وقتی که علیه یکدیگر وارد جنگ تبلیغاتی - سیاسی می شوند هر دو ضرر می‌کنند و به نفع هیچ کدام نیست. در حالی که به جای آن باید نشست و برخاستی که در آن اختلافات پشت‌سر گذاشته شود انجام شود. ایران کشوری با تمدن دیرینه است و تمدن ما هرگز بر این منوال نبوده که با هرکس و هرکشوری دائما درگیر شود. ما همواره توانستیم با فرهنگ غنی‌مان دیگران را در خود مجذوب کنیم. امیدواریم الان هم بتوان این راه را تصحیح کرد و به راه درست بازگردیم.»

وی در ادامه گفت: «تا زمانی که ایران به صورت یک قدرت منطقه‌ای ظاهر می‌شود، از سوی عربستان واکنش منفی نشان داده می‌شود. قطعا مقاله آقای ظریف مفید است اما این راه راه درستی نیست که ما به جنگ تبلیغاتی علیه یکدیگر برویم.»

پایان جنگ بی‌حاصل؟

تا بدین جا جنگ نرم ایران و عربستان مساوی به نفع دو طرف در جریان است. در این بین اما محمد جواد ظریف با استفاده از مهم‌ترین و به روزترین رسانه‌های دنیا به نوعی ایران را در این جنگ جلو انداخته است. باید منتظر ماند و دید که سرانجام این جنگ تبلیغاتی به کجا خواهد رسید و آیا می‌توان شاهد پایانی بر این جنگ بی‌حاصل بود یا آنکه این جنگ شدیدتر از گذشته که آل سعود دنبال آن است و به طبل خشونت می‌کوبد ادامه خواهد یافت؟

http://aftabeyazd.ir/?newsid=50231

ش.د9501893