پشت پرده امضای بزرگترین کمک نظامی آمریکا به رژیم اسرائیل

امضای بزرگترین بسته کمک نظامی آمریکا به رژیم اسرائیل، دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، در حالی سال جاری به پایان می‌رسد که به عقیده برخی ناظران، طی این دوره روابط آمریکا و رژیم اسرائیل روند پرتنشی را پشت سر گذاشته است. با این حال، هفته گذشته اعلام شد که دولت آمریکا بزرگترین بسته کمک نظامی تاریخ خود را در اختیار رژیم اسرائیل قرار خواهد داد؛ امری که می‌تواند هم از دلایل و ملاحظات داخلی و هم خارجی ناشی شده باشد.

بنابراین گزارش، رسانه‌های آمریکا خبر داده‌اند که دولت اوباما به عنوان بخشی از بزرگترین بسته کمک نظامی در تاریخ آمریکا، میزان کمک خود به رژیم اسرائیل را افزایش خواهد داد. بر اساس بسته جدید، تل آویو ظرف مدت 10 سال، حدود 38 میلیارد دلار کمک نظامی از آمریکا دریافت خواهد کرد. این در حالی است که مبلغ کمک‌های ده ساله قبلی که سال 1397 به پایان می‌رسد، 30 میلیارد دلار بود.

تفاهم نامه مربوط به این کمک نظامی، هفته گذشته در کاخ سفید به امضا رسید. این در حالی است که مذاکرات مربوط به این جریان، از ماه‌ها قبل پشت درهای بسته جریان داشت؛ یعنی درست در زمانی که در عرصه علنی، بیان می‌شد که باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل با یکدیگر دچار اختلاف هستند.

در همین راستا، دیوید ماکوفسکی، مدیر پروژه صلح خاورمیانه در موسسه مطالعات خاور نزدیک واشنگتن می‌گوید: «اعضای توافق جدید یک پیام مهم برای منطقه است مبنی بر اینکه هیچ کس نمی‌بایست درباره اختلافات آمریکا و اسرائیل درباره ایران و یا فلسطین، دچار سوءبرداشت شود. در محور این جریان، آمریکا به شدت به امنیت بلندمدت اسرائیل متعهد باقی می‌ماند».

«سی ان ان» در گزارش خود، موضوع توافق جدید میان واشنگتن و تل آویو را مستقیماً به ایران مرتبط دانسته و می‌نویسد این دیدگاه رژیم اسرائیل که برداشته شدن تحریم‌های ایران در نتیجه توافق هسته‌ای به این کشور اجازه خواهد داد فضای مانور خود را در منطقه بیشتر کند، سبب شد تل آویو استدلال کند که بسته کمک نظامی جدید باید گسترده‌تر از قبلی باشد. بی‌ثباتی‌های موجود در عراق و سوریه، از دیگر موارد مورد استناد اسرائیلی‌ها بوده است.

نیتا لووی، ارشدترین عضو دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا، در بیانیه‌ای اعلام کرد این بسته جدید، رژیم اسرائیل را «در موقعیت بهتری برای پرداختن به موضوع آشوب و بی‌ثباتی در منطقه قرار داده و در نتیجه، آن را قادر می‌سازد که بهتراز شهروندان و مرزهای خود محافظت کند».

در این میان، برخی منابع می‌گویند که درخواست اولیه نتانیاهو از دولت آمریکا، یک بسته کمک نظامی 45 میلیون دلاری بوده است که در نهایت، دو طرف به مبلغ فعلی (38 میلیارد دلار) رضایت داده‌اند.

انگیزه‌های سیاسی و اقتصادی

همان گونه که هرکسی می‌تواند حدس بزند، همچون موارد مشابه در روابط آمریکا و رژیم اسرائیل، این توافق جدید نیز بیش از انگیزه‌های عملی و عینی، با انگیزه‌های سیاسی انجام می‌پذیرد. انگیزه‌هایی که هم در طرف آمریکایی و هم در طرف اسرائیلی وجود دارد.

در واشنگتن، قرارداد اخیر را بیش از همه می‌توان در راستای اهداف انتخاباتی برشمرد؛ زیرا اکنون و در فاصله دو ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری، اوباما می‌تواند چنین بیان کند که دموکرات‌ها تاکنون بیش از هر کس دیگری در راستای محافظت از «متحد دیرینه» خود اقدام کرده‌اند. هیلاری کلینتون به عنوان وزیر خارجه سابق اوباما، می‌تواند بخشی از این موضوع را میراث خود بخواند و با وعده ادامه این سیاست، نسبت به گردآوری آرا اقدام کند.

در طرف مقابل و برای نتانیاهو، این توافق می‌تواند هرگونه ابهامی را نسبت به سیاست‌هایی که ممکن است رئیس‌جمهور بعدی آمریکا در پیش بگیرد، برطرف کرده و خیال نتانیاهو را راحت کند. نهایی شدن این توافق درست یک هفته پیش از سفر نتانیاهو به آمریکا برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل و دیدار با اوباما، خود از همین جنبه دارای اهمیت است.

نکته دیگر اینجاست که هرچند رقم توافق جدید بسیار بالاتر از موارد قبلی است، اما در دل خود، منفعتی اقتصادی برای آمریکا نیز به همراه دارد. در بسته کمک نظامی پیشین، این امکان وجود داشت که تا سقف 26 درصد از میزان کمک، صرف خریداری تجهیزات از صنایع نظامی اسرائیل شود؛ اما در توافق جدید، کل مبلغ می‌بایست فقط در راستای خرید تسلیحات از شرکت‌هایی آمریکا صرف شود.

از سوی دیگر، در مقابل تعهد آمریکا به تامین مالی پروژه‌های موشکی رژیم اسرائیل به مدت یک دهه، این رژیم متعهد شده که دیگر برای دریافت مبلغ اضافه بابت این پروژه‌ها در کنگره لابی نکند. در گذشته، کمک به برنامه موشکی، از مسیری جدا از بسته کمک نظامی جریان پیدا می‌کرد و هر ساله می‌بایست به تصویب کنگره می‌رسید. به این ترتیب، بسته جدید را می‌تواند دربردارنده مجموعه‌ای از امتیازات سیاسی و اقتصادی برای هر دو طرف دانست.

http://jomhourieslami.net/?newsid=106620

ش.د9502012