فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن اخیرا طرحی را برای حل بحران این کشور ارائه کرده است که نگاهی اجمالی به آن، این شائبه را به ذهن متبادر می سازد که وی به دنبال جانبداری از سعودیها است.
به گزارش گروه بین الملل بصیرت به نقل از خبرگزاری مهر، با وجود گذشت بیش از یک سال نیم از حملات ددمنشانه رژیم سعودی به مناطق مسکونی و زیرساخت های یمن، سازمان ملل متحد همچنان در جلوگیری از ادامه این حملات، عاجز مانده است. در این میان، رایزنی های «اسماعیل ولد الشیخ» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن نیز تاکنون هیچ نتیجه ای دربر نداشته و سعودیها همزمان با این رایزنی‌ها به ارتکاب جنایت های بیشتر علیه غیرنظامیان به ویژه زنان و کودکان یمنی ادامه می دهند.
تاکنون طرح‌های بسیاری از سوی سازمان ملل متحد برای حل بحران یمن ارائه شده است که این طرح‌ها یا به نفع عربستان سعودی بوده و با مخالفت شدید یمنی‌ها مواجه شده و یا طرح‌هایی عادلانه و بدون جانبداری بوده که با کارشکنی های گسترده رژیم سعودی و ایالات متحده آمریکا مواجه شده است. با این حال، «اسماعیل ولد الشیخ» اخیرا بار دیگر طرحی را به منظور حل بحران یمن ارائه کرده است.
بنابر اعلام منابع آگاه، اگر طرف‌های یمنی بر روی پیشنهاد جدید ولد الشیخ توافق کنند، باید برای «عبدربه منصور هادی» رئیس جمهور مستعفی یمن معاونی جدید انتخاب شوداگر طرف‌های یمنی بر روی پیشنهاد جدید ولد الشیخ توافق کنند، باید برای «عبدربه منصور هادی» رئیس جمهور مستعفی یمن معاونی جدید انتخاب شود و «علی محسن الاحمر» معاون فعلی او ۲۴ ساعت بعد از امضای توافق استعفای خود را ارائه دهد. به گفته این منابع بر اساس این طرح هادی نیز باید همه اختیارات خود را به معاون جدیدش انتقال دهد و معاون جدید که به صورت توافقی انتخاب شده باید دستور تشکیل دولت وحدت ملی را بدهد که اعضای آن به صورت منصفانه از میان حامیان هادی، انصار الله و کنگره مردمی یمن ظرف ۳۰ روز انتخاب می‌شوند.
این طرح بر لزوم ایجاد اصلاحات در قانون اساسی یمن، به رأی گذاشتن آن و سپس برگزاری انتخابات ریاست جمهوری یک سال بعد از امضای توافق تأکید دارد. در زمینه نظامی هم بر اساس این طرح باید از صنعا، تعز و حدیده در طول یک ماه بعد از امضای توافق عقب نشینی صورت بگیرد و کمیته مرکزی نظامی و امنیتی تشکیل شود که کمیته‌های فرعی در همه استان‌های یمن داشته باشد.
اسماعیل ولد الشیخ در حالی طرح اخیر خود برای حل بحران یمن را ارائه کرده است که در آن هیچ سخنی از لزوم توقف هرچه سریعتر حملات ددمنشانه و وحشیانه رژیم سعودی به یمن به میان نیامده است. بدیهی است در کشوری که توپ و گلوله حرف اول و آخر را می زند، تحقق هرگونه راه حل سیاسی برای برون رفت از بحران، منوط به توقف جنگ است. با این حال، شاهد هستیم که سازمان ملل متحد از ظرفیت های بسیار بالایی که در اختیار دارد به عنوان اهرم فشار بر عربستان سعودی برای توقف جنگ به منظور فراهم آوردن زمینه جهت تحقق راهکار سیاسی، بهره‌برداری نمی کند. جای هیچ شکی نیست که تعلل سازمان ملل و انفعال آن در قبال جنایت های هولناکی که سعودیها مرتکب می شوند، از عوامل تشدید بحران یمن و گسترش کشتار مردم این کشور توسط رژیم سعودی است.
به نظر می رسد که فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن در طرحی که برای برون رفت از بحران این کشور ارائه کرده، اولویت ها را نادیده گرفته و دچار اشتباه محاسباتی شده است. بحران یمن نشأت گرفته از حملات رژیم سعودی به مردم این کشور است؛ حال آنکه که فرستاده ویژه آن سطح این بحران را به یک دعوای سیاسی ساده میان احزاب یمنی از و منصور هادی تنزل داده استبحران کنونی یمن نشأت گرفته از حملات متجاوزانه رژیم سعودی به مردم بی دفاع و بی گناه این کشور است؛ این در حالی است که سازمان ملل و فرستاده ویژه آن در یمن، سطح این بحران را به یک دعوای سیاسی ساده میان احزاب و جریان های یمنی از یک سو و «عبد ربه منصور هادی» از سوی دیگر بر سَر تصاحب قدرت، تنزل داده اند. سازمان ملل قصد دارد اینگونه وانمود کند که سعودیها هیچ نقشی در بروز این بحران نداشته اند؛ حال آنکه این بحران ساخته دست سعودیها بوده و به دنبال نقض آشکار تمامی قوانین بین المللی توسط آنها، ظهور و بروز پیدا کرده است.
در طرح جدید «اسماعیل ولد الشیخ» فرستاده ویژه سازمان ملل در یمن بر لزوم عقب نشینی نیروهای نظامی از مناطق مختلف این کشور تأکید شده است. این در حالی است که همانگونه که گفته شد در این طرح سخنی از عربستان سعودی و جنایت های آن علیه مردم بی گناه به میان نیامده است. در حال حاضر در عرصه تحولات میدانی، ارتش و کمیته های مردمی یمن ابتکار عمل در بسیاری از نقاط را به دست گرفته اند و درست به همین دلیل است که سعودیها بیش از پیش خشمگین شده و حملات خود را تشدید کرده اند. در واقع، این بند از طرح سازمان ملل را می توان نوعی حمایت از رژیم سعودی قلمداد کرد؛ سازمان ملل به خوبی می داند که هم اکنون نیروهای یمنی در عرصه میدانی دست برتر را دارند اما با این حال، باز هم سخن از عقب نشینی آنها به میان می آورد.
نکته قابل تأمل در طرح جدید فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن، این است که ولد الشیخ هیچ تضمینی برای توقف حملات رژیم سعودی به مناطق مختلف این کشور در صورت پایبندی گروه‌های یمنی به تعهدات احتمالی، ارائه نکرده است. این در حالی است که نیروهای یمنی هنوز بدعهدی های سعودیها در مراحل مختلف مذاکرات و رایزنی های پیشین را فراموش نکرده اند. به عنوان نمونه می توان به توافقنامه امضا شده میان دو طرف در زمینه مبادله اسراء اشاره کرد که به دنبال آن نیروهای یمنی شمار زیادی از اسرای سعودی را آزاد کردند؛ با این حال، ریاض از عمل به تعهدات خود در آن توافقنامه و آزادی اسرای یمنی هیچ واکنشی سرباز زد.
توافق آتش بس ۳ روزه در یمن که از اواخر هفته گذشته آغاز شد نیز، خود به تنهایی یک آزمایش بزرگ برای رژیم سعودی محسوب می‌شد که این رژیم همچون گذشته سرشکسته از آن بیرون آمداز سوی دیگر، توافق آتش بس موقت ۳ روزه در یمن که از اواخر هفته گذشته آغاز شد نیز، خود به تنهایی یک آزمایش بزرگ برای رژیم سعودی محسوب می‌شُد که این رژیم همچون گذشته سرشکسته از آن بیرون آمد. در طول ۳ روزی که سازمان ملل متحد ـ بر اساس توافق های انجام شده ـ در یمن آتش بس اعلام کرده بود، مناطق مسکونی و زیرساخت های این کشور همچون گذشته هدف حملات ددمنشانه و وحشیانه رژیم سعودی قرار گرفت.
بر اساس آنچه که ذکر شد، در حال حاضر شورای عالی سیاسی یمن (متشکل از أنصارالله، کنگره ملی و دیگر احزاب یمنی) نسبت به سلسله اقدامات «اسماعیل ولد الشیخ» فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور این کشور مشکوک شده و وی را به جانبداری از رژیم سعودی متهم می سازند. درست به همین دلیل است که گروهی از احزاب و جریان های یمنی درخواست ولد الشیخ برای دیدار با آنها در شهر صنعاء را رد کرده و اعلام کردند: «با کسی که از جنایتکاران سعودی جانبداری می کند، دیدار نمی کنیم».
پیشتر نیز حزب کنگره ملی یمن که ریاست آن را «علی عبدالله صالح» برعهده دارد، اعلام کرده بود که «اسماعیل ولد الشیخ» دیگر یک میانجی وابسته به سازمان ملل نیست و بیشتر فرستاده عربستان است تا سازمان ملل. اعتراضات گروه های یمنی نسبت به عملکرد ضعیف آمیخته با جانبداری ولد الشیخ از سعودیها همچنان رو به افزایش است و ارائه طرح اخیر از سوی وی نیز به این اعتراضات بیش از پیش دامن زده است. نیروهای یمنی تأکید می کنند که تحت هیچ شرایطی حاضر نیستند بدون ارائه تضمین رسمی مبنی بر توقف حملات وحشیانه سعودیها علیه مردم بی‌گناه، از دستاوردهای میدانی خود دست کشیده و از مناطق تحت کنترل‌شان عقب نشینی کنند؛ عقب نشینی که امروز «ولد الشیخ» و سعودیها یکصدا با یکدیگر خواستار تحقق آن هستند.
در هر صورت، سازمان ملل متحد تاکنون کارنامه موفقی از خود در زمینه حل و فصل بحران یمن برجای نگذاشته است؛ اوج ناکارآمدی این سازمان در حل و فصل بحران یمن را می‌توان در تصمیم دبیرکل آن در حذف نام رژیم سعودی از لیست سیاه ناقضان حقوق کودکان یمنی جستجو کرد؛ تصمیمی که در ازاء یک مُشت دلار اتخاذ شد.
رامین حسین آبادیان
خبرگزاری مهر
