دشمنی که همیشه مترصد است!

پایگاه بصیرت / گروه فرهنگی/فهیمه عشرتی خلیل آباد

از ابتدای خلقت، انسان به دنبال راه یافتن به کمال بوده است. در همین راستا خدای متعال، بعثت رسولان خود و فرو فرستادن کتاب های آسمانی را با چنان هندسه حکیمانه ای طراحی کرد تا برای رسیدن انسان ها به کمال سازگار و شایسته باشد، تا اینکه با رسیدن پیامبر ختمی مرتبت به مقام نبوت، به بهترین و کامل ترین شکل، مسیر سعادت واقعی انسان را بر زبان حضرت محمد (ص) جاری ساخت و این مسیر را در کتابی روشن و نورانی، یعنی قرآن، و با زبانی فصیح بلیغ برای انسان بیان کرد.  چنانکه می توان گفت قرآن جامع ترین کتابی است که برای تحقق فرایند کمال انسان در دسترس او قرار گرفته است و عمیق ترین مسائل خودشناسی، خداشناسی و جهان شناسی که از مهم ترین چالش های انسان معاصر می باشد، در این کتاب الهی بازگو شده است. 

در این باره خداوند در آیه سه سوره مائده می فرماید: « الْیَوْمَ اَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَاَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَهٍ غَیْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ؛ امروز دین شما را کامل و نعمت خویش را بر شما تمام کردم و اسلام را دین برای شما پسندیدم»  از آنجا که سخن خداوند حق است، کافیست برای روشن تر شدن مفهوم کمال در کلام وحی و هدف گذاری تعالیم قرآن در جهت پیشرفت مادی و ارتقای معنوی انسان به منزله دو رکن اساسی در رسیدن به سعادت و حیات طیبه، به برخی از آیات قران رجوع کنیم.

خداوند در سوره رعد آیه 29 وعده می دهد که: «الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَتِ طُوبَى‏ لَهُمْ وَ حُسْنُ مََابٍ؛ آن‏ها كه ايمان آورند و كارهاى شايسته انجام دادند، پاكيزه ‏ترين (زندگى) نصيبشان است و بهترين سرانجام ‏ها.» بنابراین برای آنکه انسان به کمال نائل شود، لازم است هم در زمینه فردی و هم در زمینه سیاسی و اجتماعی به احکام و دستورات کلام وحی عمل کند. و این یعنی در کنار رعایت احکام و دستورات فردی، احکام و دستوراتی؛ مانند نیکی کردن به دیگران، جهاد، زکات، امر به معروف و نهی از منکر، نماز جماعت، و... وجود دارد که تنها در اجتماع تحقق پیدا می کند. و قرآن برای تمام این موارد دستوراتی دارد؛ که می توان در یک تقسیم بندی به دستورات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد. شرح، تفسیر و حتی بیان مستقیم آیات قرآنی در این زمینه بدیهی است که در این مجال ممکن نیست، اما به عنوان نمونه می توان به برخی از آیات قرآن که نگاه همه جانبه آخرین کتاب الهی را به انسان نشان می دهد، داشت:

در عرصه سیاسی، با قرار گرفتن حاکمیت مطلق در اختیار خداوند، جامعه از مسیر انحرافات انسانی حفظ می شود. در قرآن ملک به معنای فرمان روایی بر هستی به مبدأ و پروردگار جهانیان اختصاص داده شده است. « ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ » خدایی که پروردگار شماست ملک برای اوست. از این رو حاکمیت انسان الهی در طول حاکمیت خداوند معنا پیدا می کند و با نفي سلطه و حاکميت ستمگران و کافران و نيز نفي سلطه قانونگذاري توسط انسان ها، راهي جز قبول حاکميت الهي از طريق تشکيل حکومت ديني باقي نمي ماند. از این طریق جامعه به سوی سعادت وحقیقی هدایت می شود. 

درباره امر به معروف و نهی از منکر به عنوان عمل اجتماعی خداوند در سوره آل عمران مى‏فرمايد: «وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُوْلَكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»(49) يعنى بايد از ميان شما، جمعى دعوت به نيكى و امر به معروف و نهى از منكر كنند و آنها همان رستگارانند. از اين آيه مستفاد مى‏شود كه امر به معروف و نهى از منكر به طور مستقل به سعادت انسان منتهى مى‏شود. زيرا اگر مسئله امر به معروف و نهى از منكر در ميان نباشد، عوامل مختلفى كه دشمنِ بقاىِ «وحدت اجتماعى» هستند، جامعه را از هم متلاشى مى ‏سازند. 

از دیگر فرامین اجتماعی قرآن که تأثیر بسزایی در حفظ سلامت جامعه خواهد داشت، اداره خانواده بر اساس هم زیستی مسالمت آمیز و رضایت بخش است. لذا جایگاه هر یک از زن و مرد در خانه را نسبت به یکدیگر هم چون لباس معرفی نموده می فرماید. «هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ اَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ ّ ... آنان برای شما لباسی هستند و شما برای آنان لباسی هستید. بقره/ 187.» این تعبیر، یک استعاره لطیفی به شمار می آید که گویا همسر، مانند پوشاک مسئولیت عورت پوشی و زشتی زدایی را بر عهده می گیرد؛ چراکه هر یک دیگری را از عمل نامشروع حفظ کرده و مانع شیوع آن بین افراد جامعه می شود. 

در عرصه اقتصادی خداوند برای زدودن بسترهای غرور و طمع در جامعه، قناعت پیشگی را با دوری از تفاخر و تکاثر دستور می دهد: « اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ... بدانید که زندگی دنیا بازیچه بیهوده و زینت است نیز افزون طلبی در اموال و اولاد است.. حدید 20.» اما راه حل کلیدی قرآن برای حل مشکلات اقتصادی جامعه عدالت است و و می فرماید: « لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ  ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و کتاب و میزان را با آنها نازل ساختیم تا مردم به عدالت قیام کنند. حدید/ 25»

در عین حال، آنچه شاکله احکام فردی و اجتماعی را در جهت رسیدن انسان به سعادت شکل می دهد این است که تمامی اعمال باید بر محور یاد خداوند و انجام عمل به قصد قربت باشد. و در واقع آنچه سبب تمایز دین اسلام از سایر مکاتب کمال گرا می شود، توجه بر بعد معنوی و تقوا است که مواهب گسترده ای در اصلاح رفتار فردی و اجتماعی انسان در هر نقشی چه در جایگاه شهروندی، علمی، سیاسی و ... ایجاد می کند. از مهم ترین این دستاوردها افزایش بصیرت و اراده است. در سوره اعراف خداوند مي فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذَا مَسهُمْ طئفٌ مِّنَ الشيْطنِ تَذَکرُوا فَإِذَا هُم مُّبْصِرُون َاعراف، ۲۰۱»« وَ إِخْوَنُهُمْ يَمُدُّونهُمْ فى الْغَىِّ ثُمَّ لا يُقْصِرُونَ،اعراف، ۲۰۲»: پرهيزکاران هنگامى که گرفتار وسوسه هاى شيطان شوند به ياد خدا و پاداش و کيفر او مى افتند و در پرتو ياد او راه حق را مى بينند و بينا مى گردند. ولى ناپرهيزکاران برادرانشان يعنى شياطين آنان را پيوسته در گمراهى پيش مى برند و باز نمى ايستند! همچنین خداوند در سوره مجادله آيه 22 مى‏فرمايد: «لَّا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْأَخِرِ يُوَآدُّونَ مَنْ حَآدَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ... أُوْلَئكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَآ إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ .هيچ قومى نخواهى يافت كه ايمان به خدا و روز جزا داشته باشد و در عين حال با كسانى كه با خدا و رسولش دشمنى مى‏كنند دوستى كند، هرچند دشمن خدا و رسول، پدران و يا فرزندان و يا برادرانشان و يا قوم و قبيله‏ شان باشد؛ براى اينكه خداوند در دلهايشان ايمان را نوشته و... ايشان حزب خدايند آگاه باشيد كه حزب خداوند رستگارانند.» از این رو، انسان برای اینکه بتواند معمار تمدن معنوی شود، می بایست از نادانی و ناتوانی به سوی دانایی و اراده حرکت کند و این جز با ایمان و تقوای الهی ممکن نخواهد بود. 

مخالفت با گسترش اسلام و گسترش نظم سکولار

پس از ذکر ذره ای از عظمت قرآن این سوال مطرح می شود که، اگر قرآن حق است و سبب سعادت و کمال انسان می شود، چرا هدف هجمه گسترده قرار گرفته است؟ چنانکه گویا هیچ مسئله مهم و اساسی در دنیای امروز برای مخالفان اسلام، جز زیرسوال بردن قرآن و حقانیت آن وجود ندارد. قابل توجه است که دشمنان مترصدند تا به بهانه های مختلف، نورانیت و وحیانی بودن قرآن را زیر سؤال ببرند و آن را سخنی انسانی تلقی نمایند. آنچه در هفته های قبل شاهد بودیم، نشان دهنده این موضوع است که کلام الله همچنان دشمنان زیادی دارد و دشمن تمام سعی اش این است که از هر پلیدی کوری استفاده کند تا قرآن و رهروانش را زیر سؤال ببرد، حال آنکه این تلاش های مذبوحانه در مقابل نورانیت قرآن، رنگ می بازد و خداوند خود وعده داده است که کتابش را حفظ خواهد کرد: إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ. (سوره الحجر، آیه 9)

اما وظیفه مؤمنین به اسلام و قرآن نیز در مقابل این اقدامات دشمن که در کوره پلیدی می دمد تا دامن قرآن را بیالاید، این است که شناخت خود را بالا ببرند و نگذارند قرآن تحت تبلیغات مسموم دشمن مظلوم واقع شود. سکوت مسلمانان در زمان هایی که دشمن یک پلیدی کور را دستمایه تهاجم به قرآن قرار می دهد، خود ظلم مضاعف به قرآن است و این هفته ها می بایست شاهد اقدامات جدّی تری از سوی جامعه قرانی در مقابل این سوءاستفاده های دشمن علیه قرآن می بودیم.

آنچه مهم است، اولاً لازم است ریشه این نوع جریان ها را به دست آوریم. دریابیم طراحان این مسائل به دنبال چه اهدافی هستند. ثانیاً لازم است به اقداماتی که در این راه انجام داده اند، توجه ویژه ای داشته باشیم. از این طریق روش مواجهه و راه کارهای مناسب برای پاسخ گویی به حملات آنها فراهم می شود. 

اهداف و عملکرد جریان های مخالف 

زیر سوال بردن حقانیت قرآن امروز در دو شکل برون دینی و درون دینی گسترده شده است و معاندان اسلام از هیچ ابزاری در این راه فروگذار نمی کنند. این دشمنی از مدت ها پیش مطرح بوده و امروز در جهت مبارزه با گسترش موج اسلام گرایی در سراسر جهان به ویژه مخالفت با تنها دولت انقلابی و اسلامی، جمهوری اسلامی ایران، به نوعی از شدت و گستردگی خاصی برخوردار شده است. از این رو در سطح درون دینی، حمایت از دگراندیشان مخالف اسلام، جهت دهی به انگیزه و عمل نخبگان دینی و تقویت گرایش های سکولاریستی در ارکان دولت و آحاد مردم در جوامع اسلامی را دنبال می کنند. اما در سطح برون دینی مسائلی مطرح می شود که به نوعی بازسازی و نوسازی اشکالات دیرینه مسیونرها و خاورشناسان بر ضد اسلام است. از این طریق که با تحریف قرآن و ایجاد شبهات به ایجاد تشکیک در کلام وحی می پردازند. از طرف دیگر با تبلیغات منفی بسیار گسترده از طریق شبکه های متعدد تلویزیونی، راه اندازی سایت های متعدد، ساخت آثار سینمایی، چاپ مقالات و کتاب ها و حتی انتشار کاریکاتورهای موهن، سعی در سخیف و سبک کردن مقدسات اسلامی دارند. 

در اين زمينه جالب توجه خواهد بود اگر بدانيم که امروزه 4000 کانال ماهواره‌اي هرزه نگاری به صورت مجاني و شبانه روزي در فضاي ماهواره‌اي کشور ايران فعالند، در حاليکه تقريبا در تمامي کشورهاي غربي اين شبکه ‌ها از نيمه شب به بعد داراي برنامه بوده و تماما به صورت کابلي و در ازاء دريافت هزينه اقدام به پخش برنامه مي ‌کنند. همچنين، نگاهي به برنامه ‌هاي مختلف شبکه ‌هاي ماهواره ‌اي از شبکه ‌هاي خبري همچون بي بي سي فارسي گرفته تا شبکه‌ هاي به اصطلاح اجتماعي و خانوادگي همچون "من و تو"، "فارسي وان"، "جم تري وي" و ... نشان مي ‌دهد که همگي اين شبکه ‌ها در راستاي تخريب کيان خانواده، دين زدايي و القاء تفکرات "سکولار" و "پلوراليستي" به شدت در حال فعالیتند. 

در اين روند آنچه قابل مشاهده است، تلاش دگراندیشانی همچون سروش، اشکوري، کديور، گنجي، مهاجراني و ... در تئوريزه کردن شبهات غیرمنطقی علیه قرآن و اسلام دارند. مخالفان اسلام، با هدف موجه کردن افکار و اندیشه خود، سعی در ارائه آنها از طریق روشنفکران دینی! به صورت نواندیشی دینی، هرمنوتیک و تجربه دینی دارند و آشکارا سعی می کنند شریعت اسلامی را برخاسته از فرهنگ زمان پیامبر می دانند و جاودانگی احکام اسلام را مورد تردید قرار می دهند. شگفت اینکه برخی از به ظاهر طرفداران اسلام، با دغدغه حفظ دمکراسی مورد نظر غرب، حتی هم جنس گرایان را نیز بر حق و دارای حقوق ویژه خود می دانند. نمونه نخ نمای آن نظریات سروش است، او که پیشتر هم عصمت رسول الله(ص) را زیر سوال برده و نتیجه گرفته بود که او هم همانند دیگر انسان ها ممکن است خطا و اشتباه کند. این مقدمه چینی سروش کار را بدان می رساند که پس ممکن است بخش هایی از قرآن خطا و اشتباه باشد که قابل پیروی نیست و...

گستردگی هجمه جهان سکولار به تعالیم قرآن، به قدری گسترده است که، از مباحث مربوط به توحید، مبدأ و معاد گرفته تا وحی و نبوت و مسائل مربوط به حکومت و دیگر مسائل اجتماعی، اخلاقی و حقوقی قرآن را مورد هجوم قرار داده است. در این زمینه یکی از شبهاتی که بسیار بر آن تأکید می شود، عدم تطبیق آیات و احکام قرآن با نیازهای متغیر روز است. از این رو برای درمان این ناکارامدی! توصیه می کنند به جای عمل به احکام قرآن، به اصول پذیرفته شده غربی که هماهنگ با مقتضیات روز است، مراجعه شود. برای مثال نقد احکام قضایی اسلام، چون اعدام، قطع دست، رجم و ... به عنوان احکام بدوی و ضد حقوق بشر خوانده می شود. همچنین دستکاری آیات قران کریم و انتشار هر روزۀ برخی آیات آن (بدون شأن نزول و تفسیر) با هدف برانگیختن نفرت از اسلام است. ظهور كتاب «فرقان الحق» که در واقع قرآن آمریکایی است، ضمن دعوت به شرك به خدا، با آیاتی شیطانی تخریب عقاید مسلمانان هدفگیری شده است. 

راهبردها و راه کارهای مواجهه با قرآن ستیزی

- در مواجهه با این شبهات و اهانت ها، استدلال عقلی و قرآنی مورد توجه است، تمامی نظریات و دیدگاه هایی که مخالفان اسلام، از طریق رسانه های مختلف دیداری، شنیداری و آثار مکتوب منتشر می کنند، فاقد توجیه عقلانی است. به عنوان مثال نظریاتی که سروش به عنوان یک مخالف درون دینی علیه قرآن مطرح می کند، جز تمثیل و یا تأویل های بی مبنا نبوده است. از این رو این نظریات به مرور از بین می روند. چنانکه از یک قرن قبل این نظریات مطرح شده و به دلیل اینکه هیچ کمکی به خردورزی نمی کردند، مورد بی مهری مردم آگاه قرار گرفتند. پس این سرنوشت گریبانگیر سروش و برخی دیگر از مخالفان درون دینی چون ملکیان، محسن کدیور و .... خواهد شد. 

- اگر فطرتی پاک و باوجدان باشد با کمترین انصاف در قرآن نظر کند، می بیند کلام خدا در درستی و عدالت کامل است. هرآنچه برای تکامل انسان از انعقاد نطفه تا مرگ و دنیای پس از مرگ لازم است در قرآن به بهترین و کامل ترین صورت مورد اشاره قرار گرفته است. بنابراین انتقال درست مفاهیم قرآنی به جامعه و نظارت بر اجرای آن توسط دولت را نمی توان نادیده گرفت. جامعه اسلامی در صورتی می توان به حیات طیبه دست یابد که با بصیرت و آگاهی نسبت به تعالیم قرانی و در چارچوب آن حرکت کند. 

- آیا کسی تاکنون از خود پرسیده است که اگر قرآن حق نیست، چرا بسیاری از اندیشمندان غربی و غیرمسلمان پس از آنکه متوجه شدند دستاوردهای آنها 1400 سال پیش در قرآن کریم نتیجه پژوهش آنها را بیان کرده است به اسلام گرویدند؟ اینکه بسیاری از مسلمان از اسلام واقعی دور شدند و تنها راه پیشرفت را گذر از مسیر نادرست غرب می دانند، نتیجه تبلیغات هدف دار غرب است. اما در برابر این همه تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی ما در عرصه بیت المللی چه کرده ایم؟

- لذا آخرین نکته را باید عملکرد دولت های اسلامی و ملت مسلمان اختصاص داد. عملکرد و تجارب دولت های اسلامی جز در برخی موارد معدود، در اندیشه و عمل منزه نبوده است. ما بايد بدانيم که الآن در چه موقعيتي هستيم و تکليف ‌مان چيست؟ متفکران مسلمان به طور گسترده به حوزه اندیشه ورزی جهت مقابله با جریان های انحرافی ورود پیدا نکرده اند. لازم است اندیشه های دینی از عمق بیشتری برخوردار شوند و اگر در این زمینه حضور موفقی داشته باشیم، می توانیم پاسخ گوی این شبهات باشیم.

فرجام سخن

امروز، نادیده گرفتن بعد معنوی وجود انسان، سبب شده که هیچ یک از پیشرفت های بشر در حوزه تجارت و اقتصاد، خدمات، بهداشت و درمان، صنعت، آموزش و ارتباطات نتواند این خلأ را پر کند. به نظر می رسد اکنون که افول نظام سکولار سرمایه داری آغاز شده است، تلاش مذبوحانه غرب برای نابود کردن تمام باورهای دینی و ذوب نمودن آنها در یک فرهگ سکولار تنها با هدف حفظ تسلط خود بر منابع ثروت جهان تشدید شده است. اما حقانیت اسلام ناب محمدی و تعالیم قرآن بر هر انسان روشن ضمیری پوشیده نخواهد ماند، همانطور که تاکنون نمانده و شاهد گسترش اسلام در اقصی نقاط جهان هستیم. و این مهم ترین چالش جهان سکولار است./