ناکامی عربستان برای تشکیل «اتحادیه عربی»

سی و هفتمین اجلاس دو روزه سران کشورهای عرب حوزه خلیج فارس درحالی در منامه پایتخت بحرین به کارخود خاتمه داد که سعودی‌ها بویژه در زمینه طرح «تشکیل اتحادیه» به نتیجه دلخواه دست نیافتند و این طرح آنها با بی‌اعتنایی 5 کشورعربی دیگر حاضر دراین اجلاس (کویت، بحرین، عمان، قطر و امارات) مواجه شد.

به گزارش ایرنا به نقل از روزنامه لبنانی الاخبار، عبداللطیف الزیانی، دبیرکل شورای همکاری‌های خلیج فارس بیانیه پایانی اجلاس منامه موسوم به «بیانیه الصخیر» (اشاره به قصر الصخیر بحرین) را قرائت کرد اما هیچ مطلب جدیدی در آن نبود و تنها یک کپی از مواضع و توصیه‌های سیاسی مندرج در بیانیه سال گذشته ریاض بود.

این در حالی است که چند روز مانده به اجلاس، سعودی‌ها حجم بالایی از مقالات روزنامه‌ها، گزارش‌های تلویزیونی و شبکه‌های ارتباط جمعی خود را صرف تبلیغ این اجلاس کرده و گفته بودند، قرار است تشکیل اتحادیه اعضای شورای همکاری خلیج فارس در آن اعلام شود.

محمد بن سلمان، ولیعهد دوم سعودی نیز دراین اجلاس با اطمینان کامل اعلام کرد: «کشورهای عرب حوزه خلیج فارس می‌توانند ششمین اقتصاد جهانی شوند. بنابراین در دورانی که تحولات اقتصادی زیادی در حال رخ دادن است و در دوران اتحادها ما نیز باید یک اتحادیه تشکیل دهیم.»

تمایل ریاض به تبدیل «همکاری» کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به «اتحادیه» تنها به حوزه اقتصاد محدود نمی‌شود زیرا در نشست دوره‌ای وزیران دفاع کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز که چندی پیش برگزار شد، بن سلمان، وزیر جنگ سعودی در جمع همتایان خود درباره خطرهایی که همه آنها را تهدید می‌کند، هشدار داد و گفت، برای مقابله با این تهدیدها باید متحد شوند و یک اتحادیه تشکیل دهند.

با وجود این، تشویق‌ها درحوزه اقتصادی و هراس افکنی‌ها در حوزه نظامی و امنیتی نتوانست سران کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را قانع کند تا بر اساس خواست سعودی‌ها رفتار کنند.

اسناد منتشر شده توسط سایت افشاگر ویکی لیکس در تابستان سال گذشته میلادی، نمونه‌ای از بحث و جدل‌ها در محافل دیپلماتیک کشورهای عرب حوزه خلیج فارس پس از دعوت ملک عبدالله، شاه سابق سعودی در اجلاس 2011 ریاض برای تأسیس «اتحادیه» این کشورها را بخوبی نشان می‌دهد.

براساس این اسناد، در فوریه سال 2012 سفیر ریاض در کویت پیامی برای سعود الفیصل فرستاد که حاوی اظهارات «احمد السعدون»، رئیس وقت پارلمان کویت درباره طرح «اتحادیه» بود. وی گفته بود: «اگر بگوییم می‌توانیم به آن (اتحادیه) دست پیدا کنیم خود را گول زده‌ایم. کشورهایی که انتخابات و حقوق بشر تا حدی در آنها مراعات می‌شود چطور می‌توانند با کشورهایی که ناقض همه جانبه حقوق بشر هستند و زندان هایشان پر از زندانی است، اتحاد برقرار کنند؟»

به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، اکنون ریاض با طرح مجدد موضوع «اتحادیه» از یک سو، قصد دارد از موضع رسمی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در خصوص قانون امریکایی جاستا و حمایت آنها از عربستان بهره‌ برداری کند وهمسایگان خود را درباره رویکرد دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جدید امریکا و جمهوریخواهان در خصوص روابط با آنها دچار ترس و وحشت سازد.

از سوی دیگر، این طرح در شرایطی مجدداً مطرح شده است که بحران اقتصادی ناشی از تداوم افت قیمت نفت همه کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را درگیر کرده اما سعودی‌ها بیش از دیگران خسارت دیده‌اند و برای پوشاندن ناتوانی‌های اقتصادی خود می‌خواهد به همسایگان متوسل شده و از درآمدهای کشورهایی مانند امارات و کویت بهره‌ برداری کند.

http://www.iran-newspaper.com/newspaper/page/6378/20/161849/0

ش.د9502742