برداشت غلط از دین، عامل خشونت

همایش بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی با حضور عالمان و محققان علوم اسلامی‌و سایر ادیان الهی، اساتید و پژوهشگران دانشگاهی از ایران و جهان، همچنین شخصیت‌ها و فعالان حوزه حقوق بشردوستانه، طی دو روز ۱۷ و ۱۸ آذر ماه در شهر قم برگزار شد.

به گزارش شفقنا، این کنفرانس به ابتکار و همت مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشردوستانه و با حمایت جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی‌ایران و دفتر نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در ایران، همچنین مشارکت علمی‌نهادهای حوزوی و دانشگاهی در محل سالن همایشهای غدیر دفتر تبلیغات اسلامی‌برگزار گردید.

منافع شخصی ما در احترام به قوانین بشردوستانه بین‌المللی است

این مرجع تقلید در پیام خود آورده است: قبل از هر چیز می‌خواهم تشکیل این همایش را که درباره اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی است و برای دومین بار تشکیل می‌شود، به همه شما عزیزان و بنیانگذاران آن تبریک گویم.

ضرورت این همایش هنگامی ‌آشکارتر می‌شود که می‌بینیم تمام حقوق انسان‌ها در بسیاری از مناطق دنیا زیر پا گذاشته شده است، البته در دنیای امروز قوانین خوبی برای حفظ حرمت انسان، صلح و آرامش و سعادت او داریم اما متاسفانه زمانی که این قوانین برای منافع شخصی گروهی از دولت‌ها و سیاستمداران دنیا مزاحم می‌شود، همه آنها را به فراموشی می‌سپارند. در حالی که منافع شخصی ما در این است که به این قوانین احترام بگذاریم، جنگ جهانی اول و دوم چه بلایی بر سر دنیا آورد؟ چه ویرانی‌ها، کشتارها و ناقص العضوها برجای گذاشت و چه ثروت‌های عظیمی‌در این راه برباد رفت که اگر صرف عمران و آبادانی دنیا می‌شد، دنیای دیگری داشتیم. اکنون هم همین ماجرا در کشورهای متعددی جریان دارد وجز ویرانی، ناتوانی و از دست دادن عزیزان نتیجه‌ای نداشته است، ویرانه‌هایی که شاید پنجاه سال برای جبران آن طول بکشد.

قرآن مجید با صراحت در آیه ۱۵ و ۱۶ سوره مائده می‌فرمایند: خداوند قرآنی بر شما فرستاده که همگان را به راه صلح و صفا دعوت می‌کند و از ظلمت اختلاف به نور وحدت فرامی‌خواند و راه مستقیم زندگی را به آنها نشان می‌دهد. درجای دیگر به صراحت می‌فرماید: صلح بهترین گزینه برای بشر است و حتی دستور می‌دهد که اگر بین برادران دینی اختلافی واقع شد باید بقیه ساکت نباشند و برخیزند و آنها را به صلح و آشتی دعوت کنند و در جای دیگر می‌فرماید تا زمانی که به شما حمله نکنند هرگز دست به اسلحه نبرید. حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه در عهدنامه مالک اشتر هنگامی‌که به فرمانروایی مصر فرستاده می‌شود، می‌گوید: به تمام مردم مصر محبت کن، چرا که آنها دو گروه هستند یا برادر دینی تو هستند و یا هم نوع تو و به این ترتیب نسبت به مسلمانان و غیرمسلمانان یکسان توصیه می‌کنند.

اهتمام اسلام نسبت به حقوق بشر دوستانه تا آنجاست که در روایات اسلامی‌می‌خوانیم هر زمان مسلمانان گرفتار دشمنان مسلحی می‌شدند پیش از آنکه لشکریان به میدان جنگ بروند پیامبر اسلام آنها را فرامی‌خواند و می‌فرمود شما هرگز شروع به جنگ نکنید و اگر دشمنی حمله کرد در مقام دفاع برآیید.

پیامبر خطاب به لشکریانش می‌فرمود: درختان را قطع نکنید، حیوانات را آزار ندهید، زنان و مردان پیر و کودکان را آزار نرسانید و کسانی که از میدان جنگ برکنارند، مزاحم آنها نشوید، به مجروحان لشکر دشمن کمک کنید و آنها را به قتل نرسانید. بدیهی است وقتی اسلام اجازه کشتن حیوانات و ازبین بردن درختان را در اطراف میدان جنگ نمی‌دهد به یقین سلاح کشتار جمعی را که بی‌گناه و باگناه را از بین می‌برد هرگز اجازه نخواهد داد.

در دروان زندگی پیامبر اسلام (ص) بیش از ۸۰ جنگ از سوی دشمنان به آن حضرت تحمیل شد ولی چون مسلمانان از کشتن دیگران پرهیز داشتند، در تمام آنها بیش از هزار نفر به قتل نرسید، اینها تعالیمی‌است که ۱۴۰۰ سال قبل از سوی پیامبر اسلام داده شده و بعد از۱۴ قرن باید دنیا در یک سطح بسیار بالایی از صلح طلبی قرار داشته باشد. به اعتقاد اینجانب مشکل اصلی، فرهنگی است که گروه‌هایی گمان می‌کنند منافع شخصی آنها در جنگ است، اگر تفهیم شود که جنگ به نفع هیچ کس نیست به دنبال آن نمی‌روند.

دامنه حقوق بشر دوستانه در اسلام علاوه بر انسان‌ها شامل محیط زیست هم می‌شود و اسلام هرگز اجازه نمی‌دهد کسانی محیط زیست را ویران می‌کنند و نباید کسانی چنین کنند که حتی نسل‌های آینده هم زیان ببینند. امید است صدای شما عزیزان به گوش همه مردم دنیا برسد و در آن بیندیشند و راه صلح و صفا را بهترین راه برای زندگی خود بدانند.

حوزه علمیه قم آماده همگرایی بین‌الادیانی

حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی عصر چهارشنبه در مراسم افتتاحیه دومین کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی با اشاره به اهمیت پرداختن به مباحث حقوق بشردوستانه اظهار داشت: انسان و زمین، دو خط قرمز دین هستند که جنگ به دلیل داشتن طبیعت مهار ناگسیخته بدترین، گسترده ترین و پرتکرارترین عبور از این دو خط قرمز را به انجام رسانده، و می‌رساند.

او ادامه داد: انسان از آن جهت که «ولقد کرمنا بنی آدم» و از آن جهت که «من قَتَلَ نَفْسَا بِغَیرِ نَفْسٍ أوفَسادٍ فِی الأَرضِ فَکانَّما قَتَلَ النَّاسَ جمیعاً» و از آن جهت که «خلیفه خداوند در روی زمین است» خط قرمز می‌باشد.

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم یادآورشد: کره زمین نیز از آن جهت خط قرمز است که «والارض وضعها للانام» و از آن جهت که «محل زیستن انسان است» و از آن جهت که «انسان باید زمین را آباد کند نه ویران، جنگ زمین را ویران می‌کند نه عمران »

دبیر علمی ‌کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی گفت: آسیب رساندن به کره خاکی از رهگذر سلاح‌های جنگی و ایجاد اختلال در آن به عنوان محیط زیست بشر، خط قرمز اسلام و ادیان الهی است؛ «والارض وضعها للانام» زمین را برای مردمان قرار داده است.

او افزود: پر‌واضح است هنگامی‌که دین نسبت به جنگ‌های سنتی در گذشته حساسیت حقوق بشردوستانه و نگاه کنترل‌کننده داشته است، به طریق اولی و به صورت موکدتر نسبت به جنگ‌های به شدت بی‌رحم کنونی که زمین را تخریب و نسل‌ها را بی‌محابا می‌کشد، حساسیت بیشتر و محوری‌تری نشان می‌دهد.

مبلغی شناخته شدن پاره‌ای از درون نهفته‌های حقوق بشردوستانه فقه اسلامی«را از دستاوردهای اولین کنفرانس اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی دانست و گفت: تا قبل از کنفرانس اول، نگاه عمیق و تفصیل یافته فقه اسلامی‌به مقوله چگونگی رفتار در جنگ اگر چه کمابیش مطرح بود، ولی فاقد وضوحی علمی، منسجم و منتظم بود.

او ادامه داد: اثبات این ایده که دین می‌تواند در زمینه حقوق بشردوستانه، کارکردی نیرومند و بی بدیل داشته باشد نیز از دیگر دستاوردهای کنفرانس قبلی بود، به برکت تلاش‌های علمی‌که در این ده سال رخ داد، به دست آمد که دین در زمینه حقوق بشردوستانه، در موضعی فراتر و بالادست تر اندیشه‌ها، قواعد و احکامی‌را در حوزه حقوق بشردوستانه عرضه کرده است.

دبیر علمی‌کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی یادآورشد: برای بسیاری امروزه آشکار شده است که دین به صورت تعهدآورتر، موج آفرین تر و کیفی تری می‌تواند در جهت کنترل جنگ ایفای نقش کند، حوزه علمیه، این توفیق حاصل آمده برای دین را ارج می‌نهد.

او ادامه داد: توفیقی که به موجب آن، دین در یکی از عرصه‌های ملموس بشری یعنی حقوق بشردوستانه، حضوری متعالی پیدا کرده، و نوعی از اعجاب و تامل را در برخی از محافل حقوق بشردوستانه در جهان نسبت به آموزه‌های خود برانگیخته است.

مبلغی «اثبات رسیدن پیوند دین و فطرت» را از دیگر نتایج کنفرانس قبلی دانست وگفت: ایده ارتباط فطرت و دین امروز با چهره موفق‌تر، درخشان‌تر و اثبات‌شده‌تری خود‌نمایی می‌کند و طرح مباحث حقوق بشردوستانه بر پایه دین به مثابه شاهدی شفاف در این زمینه عمل کرده است.

دبیر علمی‌کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه تقویت همگرایی بین ادیانی در زمینه حقوق بشر دوستانه؛ ورود مصداقی‌تر فقه اسلامی‌به حوزه حقوق بشر دوستانه و گشودن نگاهی آینده نگرانه نسبت به دامنه‌های نگران کننده جنگ در آینده را از اهداف این کنفرانس دانست.

او اظهار داشت: حوزه علمیه قم به شدت خواهان چنین همگرایی است و از آن استقبال می‌کند، وقتی قرآن در سطحی کلان و با نگاه به مجموعه کره زمین ( نه صرفا نگاهی متمرکز بر شهر محل سکونت که اسلامی‌است). به آن نگاه می‌کند.

در اسلام جنگ برپایه احقاق حق استوار است

آیت‌الله علیرضا اعرافی با اشاره به صدها گزاره محدودیت زای جنگ در اسلام، بخش اول از عناصر محدودیت‌زا را پرهیزدادن بشر از رفتن به سمت جنگ و مخاصمات دانست و افزود: بخش دوم عناصر و مولفه‌هایی است که برفرض وجود جنگ، انسان را از تعدی به حقوق دیگران و تجاوزهای ناعادلانه باز می‌دارد.

اعرافی با بیان اینکه محدودیت‌های در جنگ نیازمند تحقیق و پژوهش بیشتری از نظر کلامی، فلسفی، اخلاقی و فقهی و حقوقی اسلام است، بیان داشت: با مراجعه به منابع فقهی شاهد گزاره‌های فراوان در خصوص حقوق جنگ هستیم اما همچنان این مقوله می‌تواند مورد کاوش بیشتر قرار گیرد و امیدواریم حوزه قم و فضلا و مدرسان در تعمیق این مبحث گام‌های جدی‌تری بردارند.

او به موارد و عناصر محدودیت زای در جنگ در ۱۰ بند اشاره کرد و ادامه داد: مورد اول محدودیت‌هایی است که در حوزه جنگاوران وجود دارد و این محدودیت در فقه و حقوق اسلامی‌مورد توجه قرار گرفته است به این معنا که چه کسانی در حیطه جنگاوری می‌توانند وارد شوند؟

مدیر حوزه‌های علمیه ایران ابراز داشت: دومین بند، مربوط به محدودیت‌هایی است که در حوزه انگیزه‌های جنگ وجود دارد، اصولا در منطق اسلام جنگ و دفاعی ارزش دارد که از انگیزه پاک انسانی برخیزد و برای نجات انسانها باشد.

او محدودیت سوم در جنگ از منظر فقه اسلامی‌را مربوط به طرف مقابل دانست و ادامه داد: محدودیت‌های متعددی در نظام فقهی ما در خصوص دشمنانی که در مقابل ما هستند وجود دارد و این نشان می‌دهد که اسلام برای دشمن هم کرامت و حریم قائل است.

اعرافی به محدودیت‌های فقه اسلامی‌در زمینه جنگ در بخش غیرنظامیان اشاره کرد و افزود: این محدودیت‌ها درباره انسانهایی است که طرف جنگ نیستند مانند غیرنظامیان، کودکان و زنان که اسلام برای آنها هم مرزهای بسیارجدی و کرامتهای جدی قائل است.

او بیان داشت: یکی دیگر از محدودیت‌هایی که در فقه ما به چشم می‌خورد مربوط به محیط طبیعی و زیست انسانی است؛ آبها و درختان و منابع عمومی‌مسائل جدی هستند که در فقه ما مورد توجه قرار گرفته و برای آنها حریم قائل شده است.

مدیر حوزه‌های علمیه گفت: ششمین نوع محدودیت‌ها، حریمهایی است که در جنگ برای فضاها و محیطهای فرهنگی و مذهبی قائل شده است مانند کتابخانه‌ها، ابنیه‌ها و مراکز فرهنگی.

او زمان جنگ و ابزار و وسایل را از دیگر محدودیت‌های جنگ برشمرد و افزود: برای جنگ، ماههای حرام و زمان معینی وجود دارد و برای آغاز و انجام آن آدابی وجود دارد که اینها در اسلام مورد توجه است.

اعرافی تصریح کرد: جامعه‌ای که وارد جنگ یا دفاع می‌شود آزاد نیست از هر ابزار و آلاتی در جنگ استفاده کند.

او شیوه‌ها و روش‌های جنگ و نیز نقشه دفاعی و جنگی را از دیگر موارد و مولفه‌های محدودیت زای جنگ در اسلام برشمرد و ادامه داد: اگر ما نظام جامع نگاه اسلام به جنگ را استخراج کنیم بخش بزرگی از آن، حوزه حقوق بشردوستانه، رعایت حرمتها و کرامتهای محیط طبیعی، زیستی، فرهنگی و انسانهای درگیر در جنگ می‌شود.

مدیر حوزه‌های علمیه ادامه داد: مجموعه این قوانین و قواعد نشان دهنده چنداصل بسیار مهم در اسلام است، یکی اینکه در اسلام اصل بر صلح است و جنگ برغم ضرورت باید یک استثنا به شمار آید؛ دوم آنکه جنگ نباید بر پایه انتقام جویی و تعدی استوار شود بلکه باید برپایه احقاق حق استوار گردد.

او خاطرنشان ساخت: اصل دیگر در اسلام این است که جنگ هر وسیله ای را توجیه نمی‌کند، مخاصمه با دیگران مجوز دست زدن به هر ابزار و شیوه و تاکتیک نیست؛ همچنین در جنگ کرامت انسانی چه برای دشمن و چه انسانهای خارج از میدان جنگ و چه حیوانات و محیط زیست قانونی است که باید رعایت شود.

تسلیحات کشتار جمعی تهدید جدی علیه صلح بین‌المللی

سردار کلانتری معاون وزیر دفاع و عضو کمیته ملی حقوق بشردوستانه نیز در این همایش گفت: وظیفه ترویج حقوق بشردوستانه برعهده کمیته ملی حقوق بشردوستانه است که متشکل از چندین نهاد دولتی از جمله وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که مسئولیت تصمیم گیری نسبت به سیاستها و راهبردها، فعالیت‌ها و اقدامات را دارد.

او افزود: وزارت دفاع به نیابت از نیروهای مسلح بخشی از وظایف خود را در قبال ترویج و تشویق این حقوق در سطوح ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی ایفا می‌کند.

معاون وزیر دفاع با اشاره به فتوای رهبری ایران در مورد تحریم سلاحهای کشتارجمعی گفت: این وزارتخانه موافقت خود را با کنوانسیون‌های موجود در حوزه سلاح کشتار جمعی را اعلام کرده است و از این رو جمهوری اسلامی ‌ایران عضویت کنوانسیون‌های همچون عدم اشاعه هسته ای، کنوانسیون منع توسعه و ذخیره جنگ افزارهای زیست تکسینی و انهدام جنگ افزارهای مذکور و کنوانسیون منع توسعه و تولید و انباشت و به کارگیری سلاح‌های شیمیایی و انهدام آن‌ها را پذیرفته و همواره بعنوان عضو فعال، اجرا و پیگیری تحقق اهداف این معاهدات را در دستور کار خود قرار داده است.

او با تاکید بر اینکه ایران به دنبال جهانی عاری از خشونت و افراطی گری برمبنای احترام به اصول حقوق بین‌الملل است، ادامه داد: در شرایط کنونی وجود تسلیحات کشتار جمعی تهدید جدی علیه صلح بین‌المللی است زیرا تسلیحات موجود توانایی نابودی چندباره این کره خاکی را دارد.

قدرتمندان متون اسلامی ‌را تحریف می‌کنند

سیدعلی فضل‌الله فرزند علامه فضل‌الله گفت: اسلام توسط عده ای خدشه‌دار شده است و این همایش می‌تواند چهره صحیح اسلام را به جهانیان نشان دهد و اثبات کند که اسلام کلید رحمت است.

او تصریح کرد: اسلام نفی کننده ادیان پیشین نیست بلکه پیامبر اسلام تصدیق کننده تورات و انجیل است.

فرزند علامه فضل‌الله ادامه داد: دین پایبندی به ارزشهای اخلاقی و انسانی را نزدیکی به خداوند می‌شمارد بنابراین هیچ نزدیکی به خدا ارزش ندارد مگر آنکه به مردم خدمت شود.

رئیس حوزه علمیه بیروت ابراز داشت: اسلام جنگ را مشروع نمی‌داند مگر آنکه شرایط آن فراهم شود. کسی که با شما وارد جنگ نمی‌شود با او وارد جنگ نشو و با او به خوبی رفتار کنید و این آیات قرآنی است چون قرآن کریم خواستار رحمت است و می‌خواهد بندگان در صلح زندگی کنند.

او تصریح کرد: اسلام، کشتن غیرنظامیان، جانوران، تجاوز به منابع آبی و محیط زیست را حرام شمرده شده است و نیز مثله کردن اجساد را هم تحریم کرده است.

فضل‌الله ادامه داد: بنی‌آدم باید دارای کرامت باشد به همین دلیل، پیامبر(ص) اصحاب خود را از مثله کردن اجساد برحذر می‌داشت و نیز اینکه به مجروحان نباید آسیب وارد شود. به کشتزارها و باغات هم نباید تجاوز شود و سلاح‌های شیمیایی و کشتار جمعی در اسلام حرام است و این مساله بیش از آنکه مساله سیاسی باشد، مساله دینی است.

او با بیان اینکه جنگها در اسلام دارای یک سلسله ضوابط است که از یکسری توافقنامه و کنوانسیون‌ها پیشی گرفته است؛ گفت: قدرتمندان از سیاست یک بام و دوهوا استفاده می‌کنند و متون اسلامی‌را برای تامین منافع خود تحریف می‌کنند.

قواعد و اصول حقوق بشر در اسلام به جهانیان عرضه شود

علامه سید علاء موسوی رئیس وقف شیعی عراق در دومین کنگره بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی در سالن غدیر با بیان اینکه شریعت خداوند با همه با عدالت رفتار کرده است، اظهار داشت: شرع خداوند چه در صلح و چه در جنگ با همه با عدالت رفتار می‌کند.

او افزود: در فقه اسلامی‌ ده‌ها و صدها حکم فقهی داریم که حقوق بشر را در منازعات تبیین و توضیح می‌کند و این اعم از منازعات فرقه‌ای و غیرآن است.

رئیس وقف شیعی عراق ابراز کرد: بشریت پس از آنکه در تاریخ خلقت، جنگهای ویرانگر زیادی را دیده به سطحی از رشد رسیده که سبب شد توافق نامه ژنو را بنویسد و لذا دید باید محدودیت‌هایی در جنگ برای حفظ حقوق مردم وجود داشته باشد.

وی افزود: بسیاری از موارد توافقنامه ژنو در مبانی فقه اسلامی ‌وجود دارد و بندهای این توافقنامه را ۱۴ قرن پیش از اسلام می‌توانستند به دست آورند بنابراین آنچه امروز دست ماست ضامن تدوین اکثریت بندهایی است که به حقوق بشر توجه دارد.

موسوی با بیان اینکه مهم، اجرای این فرامین، مسائل اجرایی آن و وضعیت فعلی آن است؛ عنوان داشت: کسی که امروز سر می‌برد قبل از سربریدن تکبیر می‌گوید، کسی که کلیساها را می‌خواهد ویران کند لا اله الا الله می‌گوید و این چالش بزرگی را برای ما به وجود می‌آورد بنابراین وظیفه داریم به بشر بگوئیم اسلام در برگیرنده حقوق ریز و درشت بشر است.

وضعیت کنونی خاورمیانه بی‌سابقه است

ضیائی رئیس جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی‌نیز در همایش گفت: دنیای امروز آکنده از بحرانها و مخاطراتی شده است که مایه رنجش وجدانهای بیدار شده است؛ قساوتهای در میدان نبرد حاکی از آن است که حقوق بین‌الملل و کرامت‌های انسانی توسط کشورهای ظالم زیر پا گذاشته می‌شود.

او تاکید کرد: منطقه کهن خاورمیانه که محل ظهور ادیان برجسته بوده امروز درگیر جنگهای مسلحانه خونینی شده است که قلب هر فردی را به درد می‌آورد.

رئیس جمعیت هلال احمر ابراز داشت: وضعیت کنونی خاورمیانه در طول تاریخ بی‌سابقه بوده است و رخدادهای عراق و سوریه با هیچ منطقی سازگار نیست و باعث به فراموشی سپردن زخمهای کهنه مسلمانان به ویژه آواره شدن فلسطینی‌ها شده است.

صیانت از مناسک مذهبی از اصول کلیدی حقوق بشردوستانه

رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ با اشاره به جنگها و درگیری‌های امروز جهان اسلام و تبعات آن برای بشریت اظهار داشت: در کشورهای طرف درگیر همچون سوریه، عراق و یمن، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی و خانه‌ها یکی پس از دیگری و ویران شدند.

او با بیان اینکه پرستاران و پزشکان و نیروهای صلیب سرخ سالهاست که به عینه در این درگیریها حضور دارند، افزود: چندین سال است که کارکنان صلیب سرخ هرروز ترس و واهمه را تجربه می‌کنند.

رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تاکید کرد: کرامت انسان باید مورد احترام بیشتری قرارگیرد چون مساله بنیادین برای همه بشریت است و حفاظت از این کرامت اساس حقوق بشردوستانه بین‌المللی است.

وی گفت: حقوق بین‌المللی بشردوستانه در کنوانسیون ژنو تجلی یافته که هنجارها و فرهنگهای مختلف را در خود دارد و حمایت از مجروحان و بیماران و سایر اشخاصی که در جنگ حضور ندارند را شامل می‌شود.

مائورر، ادامه داد: صیانت از مناسک مذهبی و افراد تحت حمایت از اصول کلیدی حقوق بشردوستانه است و لذا دین می‌تواند نقش کلیدی در مقابله با افراط‌گری‌ها ایفا کند همچنین رهبران مذهبی نقش کلیدی در حفظ ارزشهای انسانی و ترویج آن دارند.

اهتمام به حقوق بشر، زمینه‌ساز همزیستی مسالمت‌آمیز انسانی

آیت‌الله محمد‌علی تسخیری با اشاره به اینکه هر تعریفی از تمدن ارائه شود، باید نماینگر ابعاد انسانی باشد، اظهار داشت: نمی‌توان حرکتی را متمدنانه دانست اگر انسانی نباشد.

مشاور رهبری در امور جهان اسلام با اشاره به اینکه انسان به عنوان مخلوق الهی در سرشت خود مجموعه‌ای از بدیهیات، قدرت‌های عقلی، فکری و عملی را دارد، اظهار داشت: اگر ایمان به فطرت انسانی نداشته باشیم، بسیاری از مقولات مشترک انسانی بی‌مفهوم می‌شود.

آیت‌الله تسخیری با بیان اینکه مهم ترین مشکل تاریخ بشریت تضاد میان منافع فردی و جمعی بوده است، گفت: منافع فردی زمینه‌ساز انحصار است، اما منافع اجتماعی موجب گسترش روحیه انفاق و ایثارگری می‌شود.

او تصریح کرد: دین، انسان را به تفکر درباره جهان آخرت سوق می‌دهد و اورا ملزم به رعایت حقوق موجودات می‌کند. حرکت در مسیر منافع اجتماعی، در گام نخست خدمت به خود افراد است.

آیت‌الله تسخیری با اشاره به اینکه احترام متقابل یک ارزش مطلق است، اظهار داشت: این مبانی در قرآن به شیوه‌ای زیبا و مستدل بیان شده است.

او با بیان اینکه حقوق اساسی، کرامت انسانی، آزادی و عدالت پایه همزیستی مسالمت‌آمیز انسان‌ها هستند، گفت: مسئله محکومیت تروریسم، نژاد‌پرستی و استبداد در راستای اهتمام به حقوق بشر است.

قوانین حمایتی اسلام همه هستی را در بر می‌گیرد

آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست گفت: اسلام در زمینه دفاع و حمایت از غیرنظامیان و نیز عدم تعرض به افراد و مناطق صدها سال پیشتاز است.

او با مقایسه اسناد و معاهدات بین‌المللی و معارف عالی اسلام گفت: در معاهده منع گسترش زمانی روح سوداگرانه حاکم بود یعنی کشورهای NPT امتیازی گرفته و امتیازی می‌دادند؛ هنوز بشر به این مسئله نرسیده که واقعاً بدون سوداگری گسترش سلاح‌های کشتار جمعی منع شود و اصل تفکیک در مورد سلاح‌های غیرمتعارف معنا ندارد.

علیدوست با اشاره به فتاوای مراجع عظام تقلید و نیز رهبر انقلاب مبنی بر تحریم و حرام بودن استفاده از سلاحهای کشتار جمعی گفت: این حکم شرعی برخاسته از قرآن و سنت است و برای ما اعتبار دارد به عبارت دیگر ما از امتیاز NPT امتیاز بگیریم یا نگیریم نمی‌توانیم به انباشت و تولید سلاح‌های کشتار جمعی بپردازیم. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه قوانین حمایتی اسلام همه هستی را در بر می‌گیرد، خاطرنشان کرد: انسان نمی‌تواند به بهانه دفاع، جنگ، پیشرفت دانش و تکنولوژی با هستی برخورد کند.

تعرض به زندگی غیرنظامیان مذموم است

احمد الداوودی روز پنجشنبه در دومین روز از کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی در قم با بیان اینکه مثله کردن اجساد در اسلام به شدت منع شده است، خاطرنشان کرد: اسلام نه تنها برای انسانها در دوران حیات بلکه برای اجساد انها هم کرامت قائل است و دستور داده که حتی اجساد دشمنان هم باید دفن شود و نباید آنها را هتک نمود.

او با بیان اینکه سرقت اموال جنگی و نیز سرقت اموال کشته شدگان در جنگها و اسرا را به شدت تحریم کرده است گفت: اسلام زندگی و حرمت غیرنظامیان و کسانی که در جنگ دخیل نیستند را محترم شمرده و تعرض به آنها را حرام کرده است.

احمد الداوودی با اشاره به ضرورت اصل وفای به عهد در اسلام گفت: طبق قوانین اسلامی، مسلمانان باید وفای به عهد داشته باشند واین با فریب و نیرنگ در جنگ تفاوت دارد.

او گفت: طبق فقه اسلامی‌امدادگران و کادرهای درمانی نباید مورد تجاوز و هدف قرار گیرند و باید مورد حمایت باشند. متاسفانه برخی از احکام اسلامی ‌سوء‌استفاده کرده و به غیرنظامیان نیز تعرض می‌کنند که استفاده از سلاحهای کشتار جمعی یک نمونه آن است.

مسائل روحانیت بشر را به قوانین بین‌المللی بشردوستانه بازگردانیم

معاون رئیس موسسه بین‌المللی حقوق بشردوستانه دانشگاه سان رمو ایتالیا گفت: در هر سنتی می‌توان قواعدی پیدا کرد که در زمان جنگ، وظایفی را برای محدودکردن خشونت نسبت به قربانیان وضع می‌کند.هدف تمام این قواعد، پرهیز از زیاده روی در درگیری‌هاست.

او بخش دوم سخنان خود را به موضوع سهم مذاهب در خصوص حقوق بشردوستانه بین‌المللی اختصاص داد و گفت: مفهوم حقوق بشردوستانه دارای قدمت ۳۰۰۰ ساله است و ریشه آن در چین، مسیحیت، اسلام و سنتهای آفریقایی است؛ این پیش‌زمینه چندفرهنگی باعث تدوین قواعد بین‌المللی شده است.

ووتی، استفاده از ابزار و آلات را یکی از محدودیت‌های موجود در این فرهنگها برشمرد و افزود: لازم است ریشه این ارزشها را در تمدنهای مختلف بررسی کرد تا ورای این قواعد حقوقی برویم که به شکل ضعیفی اعمال می‌شود.

وی ادامه داد: ما نیاز به لنگرگاههایی داریم که مدنیت تعلق داشته باشد و به اهداف مشترک برای حیات بشر احترام گذاشته شود.

این استاد دانشگاه ایتالیایی از مذهب به عنوان عامل نجاتی برای قانون بشردوستانه بین‌المللی نام برد و گفت: مذاهب در بسیاری از قسمتهای مختلف دنیا، الهام بخش و مرجعی برای حمایت از قربانیان جنگ هستند.

ووتی ادامه داد: اگر قانون مشکلی داشته باشد و بازیگران دولتی به آن عمل نکنند، مذهب می‌تواند مشکلات حقوق بشردوستانه بین‌المللی را حل کند مانند قوانین منع شکسته و مهاجرت.

وی تصریح کرد: ما شاهد رنسانس و بازگشتی به نقش مذاهب و دین در حمایت از افراد و اماکن فرهنگی و مذهبی و محیط زیست و نقش آنها در حل مشکلات و عدالت هستیم.

ووتی، در عین حال گفت: آزادی مذهبی که بوسیله قانون تعیین شده به روابط متقابل توسعه می‌دهد بدون آنکه نقشهای خود را فراموش کند و به جای درگیری، ارزشهای جهانی حاکم می‌شود.

قرآن بر استفاده صحیح از آب تاکید می‌کند

واوسیمی‌عبدالحافظ هم گفت: ما نیازمند حفظ محیط زیست هستیم و کشتن حیوانات و از بین بردن محصولات زراعی از جمله مواردی است که به شدت قرآن نهی کرده است. او تصریح کرد: حیات حیوانات و محصولات به آب بستگی دارد، اگر آب را حفظ نکنیم حیوانات و محصولات و حتی حیات انسانی را نمی‌توانیم حفظ کنیم.

عبدالحافظ خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین دستورات پیامبر به لشکریان خود عدم تعدی به منابع آبی بود.رویکرد فقه اسلامی‌هم به انسانها اهمیت آب را گوشزد می‌کند و در این رابطه آیات فراوانی در قرآن کریم وجود دارد.

وی ادامه داد: آب اولین موجود خلقت بود و همه موجودات هستی اعم از انسان، حیوان و گیاهان و نباتانت همه ریشه در آب دارند لذا قرآن کریم توجه را به این موضوع جلب می‌کند که آب با نیت و به مقدار خاصی از طرف خداوند به وجود آمد.

با سرنوشت مفقودان در جنگ نباید بازی کرد

پروفسور ساسونی در دومین روز از دومین کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی که در سالن غدیر برگزار شد، احترام و تعیین هویت جانباختگان، دسترسی بستگان و خانواده‌ها به قبر افراد فوت کرده، عدم بازی کردن با سرنوشت جانباختگان و جایگزینی شجاعت سیاسی به جای تنفر را از اصول اساسی حقوق بشردوستانه برشمرد.

وی با اشاره به مشکلات خانواده‌های مفقودان در جنگها گفت: متاسفانه گاهی برخی با سرنوشت افراد مفقود بازی و اطلاعات واقعی را در اختیار خانواده‌های آنها قرار نمی‌دهند، این اقدام بسیار زشت و در تضاد با حقوق بشر است.

استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه ژنو ضمن تاکید بر احترام به اجساد قربانیان بیان داشت: نباید اجساد کشته شدگان بلافاصله دفن شود بلکه باید با خویشتن داری، ابتدا هویت افراد به صورت دقیق مشخص و به خانواده‌های آنان اعلام شود تا آنها نسبت به خاکسپاری عزیزان خود اقدام کنند.

او بااشاره به منش ایرانیان و رعایت حقوق جنگ در زمان جنگ با عراق گفت: اینکه خلبانان ایرانی در جنگ ایران و عراق روی مردم بغداد بمب نریختد و بلکه تنها اطلاعیه دادند، بسیار برای من عجیب بود و این اقدامات حرکت‌های اخلاقی باید در سطح جهان توسعه پیدا کند.

رعایت حقوق بشردوستانه منوط به آموزش نیروهای نظامی‌

دیوید تاک گفت: در جنگ‌ها و درگیری‌های مسلحانه اسرا، افراد غیرنظامی، زنان، خبرنگاران و کسانی که در سرزمین‌های اشغالی زندگی می‌کنند، حقوقی دارند که متاسفانه نقض می‌شود.

تاک با بیان اینکه باید بین افراد نظامی‌و غیرنظامی‌تفاوت قائل شد، برخورداری از مواد غذایی کافی، لوازم و تجهیزات پزشکی و دسترسی به آب را از جمله حقوق افراد در جنگ برشمرد و گفت: براساس قواعد بین‌المللی حساب افراد سیاسی، پلیس و مسئولان محلی را باید از نظامیان جدا کرد و در جنگ نباید آنها را مورد هدف قرار دهیم همچنین کسانی که تا دیروز جنگجو بوده ولی امروز سلاح خود را زمین گذاشته اند، جز افراد حفاظت شده محسوب می‌شوند.

مشاور حقوقی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ جهانی با بیان اینکه امروزه در خاورمیانه برخی کارخانه‌ها برای ادامه جنگ و مخاصمه، پول تولید می‌کنند، خاطرنشان کرد: باید ارتباط نزدیکی بین نحوه استفاده از شی و توان عملیاتی دشمن وجود داشته باشد و اگر کارخانه در خدمت جنگ افروزی دشمن نباشد تعریف آن تفاوت دارد.

او با اشاره به کمک‌های مستقیم و غیرمستقیم برخی کشورها به گروهها و افراد درگیر جنگ ابراز داشت: براساس قواعد بین‌المللی مراکز دینی و مذهبی و اماکن مقدس نباید مورد حمله واقع شوند و برای افزایش توان جنگی طرف مقابل هم نباید از این مکان‌ها استفاده شود.

تاک خاطرنشان کرد: ما باید دسترسی مستقیم به کسانی که از جنگ متضرر شده و قربانیان مخاصمات مسلحانه هستند، داشته باشیم و فعالیت‌های انسان دوستانه را به نفع قربانیان انجام دهیم.

حقوق بشردوستانه نیازمند نگاهی نو به منابع دینی

حجت الاسلام والمسلمین رحمانی، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم در دومین روز از دومین همایش بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی که در سالن همایش‌های غدیر برگزار شد، به جایگاه آب در فقه شیعه اشاره کرد و بیان داشت: اهمیت آب از منظر فقه شیعه تا جایی است که برخی فقهای ما از جمله شیخ طوسی وقتی مالکیت آب را مطرح می‌کنند ادله ای اقامه می‌کنند مبنی بر اینکه کسی نمی‌تواند مالک آب شود حتی اگر کسی در زمین ملکی خود چاهی حفر کند به آب برسد مالک آن آب نیست و تنها حق اولویت نسبت به این آب را دارد و همین مبنا را برخی فقهای معاصر از جمله شهید صدر نسبت به مالکیت زمین ارائه می‌کنند.

او افزود: در رابطه با آب و مالکیت آن و نیز محیط زیست و حقوق بشردوستانه،باید قرآن را از نو تفسیر کنیم، روایات را مطالعه کنیم، منابع دینی از جمله نهج‌البلاغه و سیره ائمه معصومین را مورد دقت قرار دهیم و این جایگاه و ظرفیت بسیار بالا را بشناسیم، آن را احیا کنیم و به دنیا عرضه نماییم. استاد حوزه علمیه قم با اشاره به استقبال یک مسأله فقهی از سوی انسان دوستان و حقوق دانان عنوان کرد: اگر نگاه جدید به منابع دینی داشته باشیم خواهیم دید که موارد موجود در این منابع بسیار بیشتر است از جمله مواردی که در روایت فریقین داریم نهی شدید پیامبر از فاسد و آلوده کردن آب در همه محیط‌ها از جمله محیط جنگی است.

رحمانی تصریح کرد: پیامبر اکرم (ص) حتی آتش زدن مزارع را به شدت نهی کرده است و این مسأله حاکی از وجود حقوق بشردوستانه در اسلام است و یا در جای دیگر داریم که پیامبر اکرم (ص) دستور داده‌اند اگر در منطقه جنگی بر آب مسلط شدید نباید آن را به روی دشمن ببندید.

نتایج فاجعه‌بار عدم پایبندی به حقوق بین‌الملل انسان‌دوستانه

فیلیپ اشپوئری گفت: در این کنفرانس در رابطه با کشمکش‌های برون‌مرزی و اتفاقات مربوط به قتل، بمباران، محاصره و آوارگی تعداد زیادی از مردم، ویرانگری شهرها و جنگ دسته‌بندی‌های سیاسی و فرقه‌ای در خاورمیانه صحبت به میان آمد.

ناظر دائمی‌و رئیس هیئت نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در سازمان ملل تأکید کرد: این نتایج فاجعه بار انسانی به دلیل عدم پایبندی به حقوق بین‌الملل انسان دوستانه است. او با بیان اینکه دنیا بسیار دگرگون شده است، اظهار داشت: از زمان برگزاری اولین کنفرانس در ۱۰ سال پیش تاکنون تحولات زیادی میان انسان دوستان و دانشمندان مختلف رخ داده است به گونه‌ای که در بسیاری از کشورهای اسلامی‌رخدادهای مهمی‌به وقوع پیوسته است. اشپوئری با اشاره به برگزاری همایشی راجع به حقوق انسان‌دوستانه در پرتو شریعت اسلامی ‌و تضمین اجرای آنها و چالش‌ها و راهکارهای آن در دانشگاه غزه در سال گذشته بیان داشت: بسیاری از دانشمندان در این کنفرانس شرکت کردند. او در ادامه عنوان کرد: تلاش‌های مهمی‌صورت گرفته و مورد توجه ماست با این همه چالش‌های فراوانی برای قانون بین‌المللی انسان دوستانه وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به آدم ربایی اشاره کرد.

اعمال خشونت‌آمیز ناشی از برداشت غلط از دین

معاون سیاسی وزیر کشور گفت: مخاصمات مسلحانه طی نیم قرن گذشته به نحو فوق العاده ای رشد داشته و خطوط متمایز کننده اهداف نظامی‌و غیر نظامی ‌به نحو فزاینده ای کمرنگ شده اند، افزود: کشتار غیرنظامیان، به اسارت گرفتن زنان و کودکان و … که هم‌اکنون به نام دین و دستور الهی صورت می‌گیرد؛ برداشت غلط و کج‌فهمی‌ آگاهانه یا ناآگاهانه از دین است که ضروری است با برگزاری چنین کنفرانس‌هایی در این خصوص روشنگری شود.

او افزود: برگزاری چنین کنفرانس‌هایی گامی‌بلند برای دستیابی به اجماع دیدگاه‌ها مبنی بر اشتراک ارزش‌ها و باورهای دینی و انسانی در جامعه بشری و نقش سازنده آن در رعایت کرامت انسانی به ویژه در صحنه‌های نبرد است.

علی‌اصغر احمدی مباحث مطرح شده در این کنفرانس را بسیار مفید و راهگشا دانست و خاطرنشان کرد: بی‌شک مباحث مطروحه در این کنفرانس در آینده در تعامل میان تعالیم دینی و حقوق بشردوستانه بسیار مفید خواهد بود. او با اشاره به اینکه ارزش‌ها از بنیادی‌ترین عوامل در تبیین اندیشه افراد و جهت دهنده رفتار آنان در هر جامعه‌ای به شمار می‌آیند، افزود: ارزش، نسبت عاطفی آدمی ‌با امور و سایر انسان‌ها است و هر امری که بتواند عواطف انسان‌ها را به گونه‌ای و با هر درجه‌ای از شدت و ضعف برانگیزد، نشان از قرار داشتن آن در حیطه ارزشی دارد. دبیر کمیته ملی حقوق بشردوستانه تصریح کرد: ارزش‌ها که خود در نظام آرمانی قرار دارند، باورهای اعتقادی و دینی را دربر می‌گیرند؛ این نظام ارزشی در ادیان مختلف از مولفه‌های بسیار نزدیک به هم برخوردار هستند.

حقوق بشردوستانه در همه ادیان ابراهیمی ‌ریشه دارد

حجت‌الاسلام والمسلمین معزی گفت: حقوق بشردوستانه در اسلام ریشه در سه زمینه اعتقادات، احکام و اخلاق اسلامی‌ دارد. او افزود: حقوق بشردوستانه نه تنها در دیانت اسلام بلکه در همه ادیان ابراهیمی ‌ریشه دارد. قرآن می‌فرماید «هیچ پیامبری حق ندارد اسیرانی از دشمن بگیرد تا کاملا بر آنها پیروز گردد و جای پای خود را در زمین محکم کند. شما متاع ناپایدار دنیا را می‌خواهید و مایلید اسیران بیشتری بگیرید و در برابر گرفتن فدیه آزاد کنید. ولی خداوند سرای دیگر را برای شما می‌خواهد» در این آیه خدای بزرگ درباره همه پیامبران به طور عام سخن می‌گوید که در باب اسیر گرفتن حکم واحدی دارند و به طور خاص درباره حضرت موسی (ع) در سوره مائده آیه ۳۲ می‌فرماید: «من اجل ذلک کتبنا علی بنی اسرائیل انه من قتل نفسا بغیر نفس أو فساد فی‌الارض فکانما قتل الناس جمیعا و من احیاها فکانما احیا الناس جمیعا». بنابراین نگاه بشردوستانه به حقوق انسانی از ویژگی‌های همه ادیان ابراهیمی ‌است که البته در دین اسلام به کامل‌ترین نحو بیان شده است.

نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال احمر ابراز داشت: با وجود توصیه همه ادیان ابراهیمی ‌و به ویژه اسلام درباره رعایت حقوق انسان‌ها و حقوق بشردوستانه، اگر به جهان پیرامون خود نگاهی بیندازیم با این مسأله روبرو می‌شویم که علی‌رغم تأکید ادیان الهی در سه زمینه اعتقادات، احکام و اخلاق بر رعایت حقوق بشردوستانه، چرا با افراد و گروه‌هایی مواجهیم که خود را مسلمان و مسیحی و یهودی می‌نامند اما به انحای مختلف حقوق بشردوستانه را زیر پا می‌گذارند. خود را یهودی می‌نامند و خانه‌ها را بر زنان و کودکان ساکن آنها خراب می‌کنند. خود را مسیحی می‌نامند و مجلس عروسی را بمباران می‌کنند و آن را به مجلس عزا تبدیل می‌کنند. خود را مسلمان می‌نامند و با عملیات انتحاری مردم بی‌گناه کوچه و بازار و هم کیش خود را به خاک و خون می‌کشند. او افزود: مسأله این است با شرایطی مواجهم که گروهی از معتقدین به ادیان الهی و از آن جمله اسلام، دقیقا برخلاف آموزه‌های اعتقادی و اخلاقی دین خود رفتار می‌کنند و احکام آن را زیر پا می‌گذارند.

مطالعه ظرفیت‌های منابع دینی در زمینه حقوق بشردوستانه

حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی با بیان اینکه رهبران دینی از حقوق بین‌المللی برداشت‌های متفاوتی دارند، اظهار کرد: برای جلوگیری از برداشت‌های شخصی باید به صورت قدرتمندانه حرکتی را در جهان ایجاد کنیم که بتواند در مقابل قانون‌شکنی‌ها ایستادگی کند.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی‌مجلس شورای اسلامی‌تاکید کرد: بسیاری از قواعد زندگی و شرعی دربردارنده حقوق بشردوستانه است، اکنون جوامع مختلف بشری بسیاری از این قانون‌ها را نشناخته و بسیاری را مهمل گذاشته‌اند. او در جمع‌بندی مطالب مطرح شده در این همایش دو روزه عنوان کرد: به نظر می‌رسد که باید در سه زمینه تلاش و کوشش نمود، اولین زمینه تلاش در جهت اجرایی ساختن تضمین‌های حقوق بشردوستانه است به این معنا که فعالیت‌های حقوقی بیشتری را برای اجرای اصول بشردوستانه مورد مطالعه قرار داده و تلاش و کوشش بیشتری را برای به اجرا رساندن این تضمین‌ها آغاز کنیم و هر مقدار که گامی‌به جلوتر برداشته می‌شود قابل تقدیر و دارای اهمیت است.

بیانیه پایانی همایش بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی

دومین کنفرانس بین‌المللی اسلام و حقوق بشردوستانه با حضور عالمان و محققان علوم اسلامی‌و سایر ادیان الهی، اساتید و پژوهشگران دانشگاهی از جمهوری اسلامی‌ایران و کشورهای مختلف دیگر، همچنین شخصیت‌ها و فعالان حوزه حقوق بشردوستانه از جمله جمعیت‌های ملی هلال احمر از کشورهای مختلف و رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، طی دو روز در تاریخ ۱۷ و ۱۸ آذر ماه ۱۳۹۵ برابر با ۷ و ۸ دسامبر ۲۰۱۶ در شهر مقدس قم برگزار شد. به گزارش شفقنا، این کنفرانس به ابتکار و همت مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشردوستانه و با حمایت جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی‌ایران و دفتر نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در ایران، همچنین مشارکت علمی‌نهادهای حوزوی و دانشگاهی در ایران برگزار گردید.

نکات زیر مورد اهتمام و تاکید سخنرانان و حاضران در جلسات و پنل‌های این کنفرانس قرار گرفت:

۱- از دیدگاه شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، در اسلام و سایر ادیان توحیدی، اصالت و تقدم صلح بر جنگ مورد تاکید است و تلاش برای پیشگیری از بروز مخاصمات مسلحانه و کاهش آثار زیانبار این مخاصمات بر انسانها و محیط زیست انسانی وظیفه‌ای دینی و مقدس است.

۲- شریعت اسلام، در قالب قرآن، سنت و میراث فقهی مبتنی بر این دو منبع، اهتمام جدی به پیشگیری و محدود سازی جنگ دارد. احکام فقه اسلامی‌ناظر به آداب جنگ، نحوه برخورد با غیر‌نظامیان و گروه‌هایی که از جنگ بازمانده اند، حکایت از مشترکات بین اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی دارد. از این رو هر نوع ترویج و نشر این بخش از فرهنگ اسلامی، تقویت حقوق بشردوستانه و فرهنگ صلح در جهان است.

۳- کاهش آلام قربانیان جنگ بویژه کمک رسانی به آسیب دیدگاه جنگی، آوارگان ناشی از مخاصمات مسلحانه و نهضت امداد‌رسانی به این گروه‌ها از ارزش‌های مشترک مورد تاکید اسلام و حقوق بین‌الملل بشردوستانه است و شرکت‌کنندگان بر امداد رسانی و ارسال کمک‌های بشردوستانه به آسیب‌دیدگان مخاصمات مسلحانه را بدون هرگونه تبعیض قومی، نژادی و مذهبی وظیفه دینی و انسانی می‌داند.

۴- شرکت‌کنندگان در کنفرانس، احترام به اجساد کشته شدگان در جنگ‌ها، ممنوعیت هرگونه توهین و قطع اعضای آنها، حق خانواده‌ها بر اطلاع یافتن از سرنوشت مفقودان جنگ را از قواعد حقوق بشردوستانه می‌دانند که در بالاترین سطح خود مورد سفارش و تاکید معارف اسلامی‌است.

۵- سخنرانان در پنل تخصصی حمایت از محیط زیست و آب، اهمیت و جایگاه آب را در مخاصمات مسلحانه از جنبه‌های مختلف بررسی و تبیین نمودند. در این چارچوب، منع تخریب ذخایر و تاسیسات آبرسانی، منع آلوده‌سازی آبها، تسهیل و فراهم‌سازی آبرسانی به آسیب‌دیدگان جنگ‌ها و ممنوعیت محروم کردن مردم غیرنظامی ‌از دسترسی به آب و منابع آبی از جمله محورهای مورد تاکید در این کنفرانس بود.

۶- از دیدگاه شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، ترویج و نشر حقوق بشردوستانه بویژه با رویکرد اسلامی‌از طریق آموزش همگانی و تخصصی در مراکز آموزشی، چاپ کتاب و منشورات آموزشی، برگزاری همایش‌ها و نشست‌ها علمی‌در دانشگاه‌ها و مراکز حوزوی وظیفه‌ای اخلاقی و دینی است. در این راستا، از برگزار کنندگان این کنفرانس، شخصیت‌ها و نهادهای علمی‌شرکت کننده و سازمان‌های حامی‌از جمله جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی‌ ایران و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تشکر و قدردانی می‌شود.

۷- شرکت‌کنندگان به طور ویژه مراتب قدردانی خود را برای پیام الهام‌بخش و روشنگرانه مرجع عالیقدر حضرت آیت‌الله العظمی ‌مکارم شیرازی به این کنفرانس اعلام می‌دارند.

http://www.mardomsalari.com/4201/page/8/3422

ش.د9502731