شکست مذاکرات کویت و چشم‌انداز بحران یمن

شکست مذاکرات یمن پس از 99 روز از برگزاری در کویت با نظارت اسماعیل ولد الشیخ احمد امری غافلگیر‌کننده نبود چراکه دو طرف مذاکره‌کننده برای دستیابی به راه حل مسالمت آمیز توافقی دائمی که به جنگ پایان دهد، در این مذاکرات شرکت نکردند بلکه برای خریدن وقت و تلاشی برای تحقق آنچه که با عملیات نظامی تحقق آن ممکن نشد، در مذاکرات حضور یافتند و این مذاکرات روندی بود که در آن نیات‌ واقعی طرف‌های مذاکره‌کننده مشخص نبود.

به گزارش ایسنا، به نقل از روزنامه مستقل رای الیوم، عبدالباری عطوان، تحلیل نویس مشهور عرب با این مقدمه نوشت، مذاکرات میان دو طرفی در جریان بود؛ طرف نخست بیشتر بر زمین به ویژه شمال و خاصه صنعاء، پایتخت تسلط داشت و طرف دیگر بر حریم هوایی، پول، سلاح و حمایت عربستان و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و تبانی غربی و عربی نیز وجود دارد که از سر تعارف با عربستان به عنوان رهبر ائتلاف و برای طمع‌ورزی در اموالش صورت می‌گیرد.

ولد الشیخ احمد، فرستاده سازمان ملل به یمن که رسما روز شنبه شکست مذاکرات را با واژه‌ها و اصطلاحات دیپلماتیک بررسی شده اعلام کرد، این کلمات را با دقت انتخاب کرد تا عملا به شکست اذعان نکند. او تمام تلاش ممکن را صرف کرد تا در منصبش بماند و به نقش خود به عنوان فرستاده بین‌المللی از طریق سخنان مطبوعاتی در کنفرانس خبری‌ طولانی و چه بسا اخیرش ادامه دهد. او از "تعلیق" مذاکرات و احتمال بازگشت به مذاکرات پس از یک ماه در "جایی دیگر" خبر داد و تاکید کرد که درخواستی را برای برگزاری مذاکرات در کویت ارائه نداده است و این امر الهام‌گر این است که دیگر از برگزاری مذاکرات در کویت استقبال نمی‌شود.

تنها دستاوردی که مذاکرات محقق ساخت این بود که تمامی کسانی را که در بحران یمن دست دارند بر سر یک میز جمع کرد و این به هیچ وجه یک دستاورد نیست. چرا که این طرف‌ها پیش از آن نیز در ژنو دیدار کرده بودند و نتایج دیدار مشابه بود یعنی هیچ پیشرفتی حاصل نشد.

مذاکرات کویت به این دلیل برگزار شد که عملیات "طوفان قاطعیت" به سرکردگی عربستان پس از 16 ماه از آغازش در مجبور کردن ائتلاف انصارالله و نیروهای علی عبدالله صالح برای تسلیم شدن و بازگرداندن عبدربه منصور هادی، رئیس‌جمهور مستعفی یمن به کاخ ریاست جمهوری در صنعا و همچنین مجبور کردن ائتلاف انصارالله و علی عبدالله صالح برای تحویل دادن سلاح‌های سنگین‌شان و عقب‌نشینی از شهرها شکست خورد و نیز پس از اینکه جنگنده‌های 16F که یکی از جدیدترین نسل در زرادخانه نظامی آمریکا هستند نتوانستند این اهداف را محقق کنند. آیا منطقی است که مذاکرات کویت این اهداف را محقق سازد؟

بحران یمن پس از فروپاشی مذاکرات کویت به خانه اول خود بازمی‌گردد و احتمال متوسل شدن به تشدید اوضاع نظامی به ویژه از طرف عربستان احتمال بیشتری دارد و باید پیش‌بینی کرد که "احمد عسیری" سخنگوی طوفان قاطعیت مجددا و پس از غیبت طولانی مدتش هر روز در شبکه‌های تلویزیون عربستان و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس ظاهر شود.

عبدالملک المخلافی، رئیس هیات دولت مستعفی در مذاکرات کویت در مصاحبه‌ای با شبکه اسکای نیوز مدعی شد که هیاتش هر چیزی را در مسیر صلح ارائه داد اما راه حل نظامی یکی از گزینه‌های مطرح است چرا که کودتاچیان صلح را نمی‌پذیرند و در نتیجه با قدرت با آنها برخورد خواهد شد تا به صلح تن دهند ائتلاف انصارالله و علی عبدالله صالح به صورت عملی برای شکست مذاکرات کویت آماده شده بود چرا که از تشکیل "شورای عالی سیاسی" خبر داد و اعضای این شورا را با حضور علی عبدالله صالح رئیس‌جمهور سابق یمن و همچنین دبیرکل گروه انصارالله در صنعا معرفی کرد و همچنین حملات و نفوذ در مرزهای جنوبی عربستان (جیزان، نجران و عسیر) شدت یافته و شلیک موشک‌های بالستیک نیز از سر گرفته شده است. عنصر جدید و مهمی که در دو صحنه سیاسی و نظامی بحران یمن حاصل شده است تحول گسترده در موضع روسیه و انتقال از مرحله امتناع از رای دادن در شورای امنیت در مورد قطعنامه‌ها پیرامون یمن به مرحله مخالفت با این قطعنامه‌ها و تلاش برای ناکام گذاشتن قطعنامه‌ها تغییر یافته است.

همانند آنچه که روز چهارشنبه گذشته رخ داد و ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل علیه پیش‌نویس بیانیه‌ای الزام آور که انصارالله و علی عبدالله صالح را به همکاری با ولد الشیخ ملزم می‌کرد و پیش‌نویس توافق سازمان ملل برای راه حلی که بر عقب نشینی ائتلاف انصارالله و نیروهای علی عبدالله صالح از صنعا، تعز و الحدیده تاکید دارد، رای داد.

این ورود روسیه به خط بحران یمن یک دگرگونی را به وجود می‌آورد که به سیطره کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و پرونده یمن پایان می‌دهد و طرح اتهام علیه "ولد الشیخ" فرستاده سازمان ملل مبنی بر جانبداری طرف عربستانی و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و حمایت از دیدگاه آنها را ثابت کند.

ائتلاف انصارالله و نیروهای علی عبدالله صالح به گونه‌ای از رقابت‌ها و نبرد با رقیب سعودی خود به صورت شکست نخورده خارج شد و تلاش کرد تا نشان دهد که ائتلاف سعودی کودکان را می‌کشد و زیرساخت‌ها را منهدم می‌سازد. مسئولان عربستانی خواسته‌اند که دور مذاکرات کویت یه سرپوش دیپلماتیک برای توافق صلح باشد که تسلیم کردن ائتلاف انصارالله و علی عبدالله صالح در قبال شروط اساسی خود را قانونی جلوه دهد که این توافق در ریاض و مکه امضا شده و این گونه در مقابل مردم عربستان نمایش داده می‌شود که گویی یک پیروزی بزرگ است اما زیرکی یمنی‌ها بیشتر از این است که این تلاش برای دور زدن را بپذیرند.

روزهای آتی یمن یقینا دشوار خواهد بود و نبرد استخوان شکن در صنعا و مناطق اطرافش آغاز شده است، اما روزهای مسئولان عربستانی دشوارتر از این خواهد بود و عبدالعزیز بن عبدالله آل شیخ مفتی عربستان دو روز قبل از شهروندان عربستانی خواست تا از ارتش که در جنوب کشور می‌جنگند حمایت مالی کنند که این امر واقعیت در تنگنا قرار گرفتن عربستان را نشان می‌دهد چرا که این دعوت بسیار خطرناک است و الهام گر مسائل بسیار زیادی است.

http://jomhourieslami.net/?newsid=101618

ش.د9502987