- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه اطلاعات – 1395/11/23 – شماره 26655 – صفحه 12)
نتایج نظرسنجی موسسه ایپسوس نشان داد، میزان جلب نظر و آرای مردم فرانسه نسبت به لوپن و سیاست‌هایش 29 درصد بوده که حتی نیکولا سارکوزی، رئیس جمهوری پیشین فرانسه که نامزد حزب جمهوری خواهان بود، ۸درصد کمتر از او است.زمانی که در سال ۱۹۵۶ژان ماری لوپن، سیاستمدار راست افراطی، یک کرسی در مجلس ملی فرانسه به دست آورد، آن هم نه در دورانی که اصلا حزب جبهه پیشرو ملی وجود نداشت، بلکه به عنوان یک عضو جوان فعال پارلمان برای یک جنبش پوپولیستی سابق، یعنی پوژادیست‌ها؛ دو چیز را هرگز تصور نمی کرد، اول این که روزی فرا برسد که از یک گروه کوچک روستایی که به مخالفت با ساختار نظام حاکمیتی، به واسطه شعارهایی نظیر نگاه به فراموش شدگان فرانسه یا حمایت از تحقیرشدگان فرانسه، صاحب 52 کرسی پارلمانی شود و در نهایت هم حزب جبهه پیشرو ملی خود را تاسیس کند.
جبهه پیشرو ملی که هنوز هم با شعارهای دهه 50 میلادیش، خود را به یکی از مهمترین احزاب پوپولیست کنونی در اروپا بدل کرده در انتخابات منطقه ای 2016 فرانسه حدود 28 درصد آرای مردمی را به کیسه خود ریخت. لوپن در انتخابات درون حزبی خود از دختر خودش شکست خورد، این مهم که در 2011 اتفاق افتاد، سبب شد تا در حال حاضر دخترش مارین سکان دار حبهه ملی شود. کسی که منتقدانش او را فاشیست می دانند. اما چه وی فاشیست باشد چه نباشد، نمی توان قدرت پوپولیستیش را که حالا پشتیبانانی محکم بین جوانان، همجنسگرایان، زنان و... به واسطه اندیشه‌هانی شوونیستیی و ضداسلام گرایانه اش که اتفاقا هم روبه فزونی است، نادیده گرفت. ایپسوس نشانه این افزایش قدرت را در اعلام نظری کارشناسی شده بیان کرد. بر اساس نتایج نظرسنجی موسسه ایپسوس، میزان جلب نظر و آرای مردم فرانسه نسبت به لوپن و سیاست‌هایش 29 درصد بوده که حتی نیکولا سارکوزی، رئیس‌جمهور پیشین فرانسه که نامزد حزب جمهوری خواهان بود، ۸درصد کمتر از او است. این آمار آغاز هشداری بود که سرانجامش به شکست در انتخابات درون حزبی سارکوزی از فیون و ژوپه رسید و باعث شد که او برای همیشه از دنیای سیاست خداحافظی کند.
سارکوزی که در زمان قدرت گیری خود معتقد بود دوران پوپولیستی گولیسم (شارل دوگل) به سرآمده و به جای آن پوپولیسم سارکوزیستی را به عرصه سیاسی وارد کرد، جریانی که بر جذب فرانسوی‌ها در کانون خوانشی فرانسوی‌های مدرن، متمدن یا مترقی می گشت و با گرد آوردن تمام نیروهای راست، هواداران جبهه پیشرو ملی و لوپن، سوسیال لیبرال‌ها، احزاب مستقل و حتی جناح میانه رو، به قدرت رسید اما در ادامه این راه از رسیدن به قدرت از طریق انتخابات سال 2017 بازماند. شاید پوپولیسم او امروز دیگر جواب نمی دهد و باید به دنبال ورژن جدید آن گشت، ورژنی که دیگر در سیاست‌های نه تنها سارکوزی که حتی اولاند هم یافت نمی شود و شاید که نگرانی اش درگفتگوی 16دسامبر 2106 با فرانس 24 از نفوذ موج پوپولیستی، بعد از جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا و انتخاب ترامپ در آمریکا به داخل خاک فرانسه نشانه بارز همین امر باشد. وی در ادامه همان مصاحبه اذعان کرد که انتخابات 2017 فرانسه رنگ و بویی به شدت پوپولیستی به خود گرفته است و آن را یک تهدید دانست.
اما این پوپولیسم به قدری در رسیدن افراد و احزاب به قدرت در خوانش امروز عرصه و صحنه سیاسی تاثیرگذار عمل می کند که هر دو حزب اصلی فرانسه یعنی سوسیالیست‌ها و جمهوریخواهان هم با شدت بیشتری پیگیر آن در کارزارهای انتخاباتیشان هستند. در همین راستا چیزی که درباره رقابت ابتدایی راست میانه ماه گذشته جالب توجه می نمود این بود که این میانه گرایان نبودند که پیروز شدند بلکه این تبلیغات انتخاباتی فرانسوا فیون بود که کارساز افتاد چرا که پوپولیسم او به شدت بر مسایل اجتماعی، مهاجرت و هویت فرانسوی، در کنار طرح‌های سخت گیرانه برای اصلاح اقتصاد فرانسه تمرکز داشته و در رقابت اولیه با آلن ژوپه که شعارهای میانه روتر، لیبرال تر و فراگیرتری را برای رأی دهنده‌ها ارائه می کرد، رأی قابل توجه ۶۶درصدی را برایش به ارمغان آورد.
از سوی دیگر بنوا آمونی هم که با پیروزی بر مانوئل والس اکنون نامزد رسمی سوسیالیست‌های فرانسوی برای تصدی پست ریاست جمهوری شده هم به این بیماری مبتلاست، چراکه او هم در برنامه‌های انتخاباتی میان حزبی و همچنین برنامه اصلی برای کارزار دو دور بعدی خود، حول شعار تغییرات اساسی با طعم پوپولیستی می چرخد.اگر چه سوسیالیست‌ها بخت خود را برای زمامداری کمرنگ می بینند اما آنها هم برای جمع کردن رای بیشتر، پیشه کردن پوپولیسم را فراموش نکرده‌اند. البته علاوه بر خوانش پوپولیستی جبهه پیشرو ملی و دو حزب اصلی، بازیگر چهارمی هم این خوانش را در پیش گرفته؛ امانوئل ماکرون، وزیر سابق اقتصاد ۳۸ساله که پیشتر در سال جاری دولت سوسیالیست را ترک کرد تا به عنوان یک نامزد مستقل از جناح چپ و راست در انتخابات شرکت کند و به همین واسطه خود را به عنوان یک چهره تازه معرفی کرده است. او هم وقتی که نامزدی خود را اعلام می کرد با جملاتی از رنگ و بوی پوپولیسم ساختار حاکمیتی را زیر سوال برد و ادعای پوچی آن را داشت.اما درگیرودار این افزایش رضایت مردمی از موج پوپولیسم نباید دلایل و ریشه‌های این گرایش امروز مردمی در سطح جهان و همچنین به کارگیری سیاستمداران از این راهکار را نادیده گرفت. رکود و سکون اقتصادی مابعد 2008 که هنوز هم آثارش در جامعه جهانی باقی است و ترس از این سکون مردم را به این باور رسانده که شاید احزاب قدیمی دیگر کارکرد و کارایی لازم را نداشته باشند.
همچنین بازگشت به اندیشه‌های ناسیونالیستی آن هم در به قولی، متمدن ترین جای دنیا، یعنی قاره سبز را نباید از نظر دور داشت. این مساله اکنون برای خود کلونی اتحادیه اروپا هم به بحرانی جدی بدل شده و موجودیت آن را زیر سوال برده است، از اختلافات هلندی زبانان و فرانسوی زبانان بلژیک تا احتمال جدایی اسکاتلند، ایرلند و ولز از بریتانیا، مسایل قومی و نژادی مخصوص کشورهای حوزه بالکان، طرح جدایی شمال ایتالیا از جنوب آن و سیاست‌های پوپولیستی برلوسکنی در این موازات حتی با توجه به این که قدرت حاکمیتی را دیگر در دست ندارد، از آن طرف مسئله اتا، باسک، بارسلونا و کاتالونیا در اسپانیا واندیشه‌های عوامانه خوزه ماریا آزنار، نخست وزیر این کشور همگی شاهدی بر این بحرانند. چنان که در آمریکا هم ترامپ با همین شعارهای قومی و نژادی بخشی از آراء را کسب کرد و به قدرت رسید یا انگلیسی‌ها هم که با تمرکز بر هویت ناسیونالیستیشان توانستند از اتحادیه اروپا جدا شوند.
پس اگر امروز موج پوپولیسم فرانسوی روی پاشنه کلاسیکش می چرخد جای تعجب نیست؛ پوپولیسم امروز فرانسه بحث بیکاری، چالش‌های معیشتی و اقتصادی ناشی از ضعف ساختاری و ماسائلی مانند مهاجرت را به بحث تداخل هویتی، نابودی و کم رنگی فرهنگی، از میان رفتن ارزش‌های فرانسوی و بحث‌های امنیتی گره زده است و امروز در پس این محورها، شعار فرانسه برای فرانسوی‌ها را سرلوحه برنامه‌ها قرار داده است. پوپولیست‌ها می گویند اگر فرانسه،فرانسوی بماند می تواند قدرت سابق را باز یابد یا اینکه این فرانسوی‌ها هستند که باید تصمیم بگیرند آیا قدرت را به احزابی بسپارند که هویتشان را نادیده گرفته یا کسانی که به دنبال زنده کردن بحث هویت ملی و حفظ آن هستند؟ بنابراین دعوا بر سر این است که چه کسی فرانسوی است و چه کسی فرانسوی نیست؟ چه کسی را فرانسوی بدانیم و چه کسی را فرانسوی ندانیم؟ اتفاقا مارین لوپن بر همین نکات یعنی بحث‌های ضدجهانی شدن، جدایی فرانسه از اتحادیه اروپا، مخالفت با حضور و ورود مهاجرین و محورهایی از این دست به شدت تاکید می ورزد و نه تنها لوپن که فیون، ژوپه، ماکرون، بنوا آمون و ... هم رسیدن به قدرت را از گذر این محمل می بینند .
در نهایت باید گفت که امروزه این شیوه قدیمی، پوسیده و نخ نما که سالهاست کپک زده اکنون دوباره مورد توجه قرار گرفته و سیاستمداران هم با کنار زدن کپک‌هایش سعی در مدرن جلو دادن این شیوه عملکردی دارند. بله پوپولیسم یک شیوه است نه یک چارچوب مدون و منظم فکری یا یک ایدئولوژی، و به واسطه همین خوانش ماکیاولیستی اش، پوپولیسم می تواند به راحتی با هر نوع ساختار حزبی – جناحی و هر نوع تفکر سیاسی – اجتماعی خود را وفق و انطباق دهد. حال می خواهد این جناح و تفکر چپ سوسیالیستی، راست میانه، راست افراطی، حزب مستقل یا هر تفکر دیگری باشد، چرا که هدف کسب قدرت است نه برقراری دموکراسی و بالا بردن شعور و فهم دموکراتیک جامعه. در پایان باید پرسید که امسال (2017) با برگزاری ده انتخابات در کل جهان در پس این شیوه عملکردی که متاسفانه به همه جا سرایت یافته، چه سیاستمدارانی چه سیاستی چه ایدئولوژی و تفکری نه تنها در فرانسه که بر دنیای امروز حاکم خواهد شد؟
این در حالی است که،«ماریانو راخوی» نخست وزیر اسپانیا ضمن ابراز اطمینان از پیروزی احزاب سنتی در انتخابات امسال فرانسه و آلمان هشدار داد اگر گزینه‌های راستگرای افراطی پیروز شوند به معنی نابودی اروپا خواهد بود.راخوی در یک مصاحبه با کانال رادیویی «اوندا ثرو» اسپانیا، اشاره کرد که نمی خواهد حتی تصور آن را بکند که «مارین لوپن» در فرانسه یا حزب آلترناتیو برای آلمان در این کشورها پیروز شوند زیرا این امر یک فاجعه خواهد بود.در این راستا ، راخوی یاد آور شد که لوپن قصد خود در فراخوانی یک همه پرسی برای اینکه فرانسه از اتحادیه اروپا خارج شود را اعلام نمود ، اما ابراز اطمینان کرد که رهبر راستگرای فرانسوی به پیروزی دست نخواهد یافت .وی افزود :من مطمئن هستم که در آلمان ، کارها در انتخابات سپتامبر خوب پیش خواهند رفت و یقین تقریبا مطلقی به فرانسه دارم که در این کشور احتمالا «فیون» یا سوسیالیست‌ها که اکنون مشکل دارند ، پیروز انتخابات خواهند شد.نخست وزیر اسپانیا در این رابطه تاکید ورزید که برای آینده اروپا حیاتی است که انتخابات در آلمان و در فرانسه ، خوب در بیایند .در مورد اعلام «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در ساخت دیوار مرزی با مکزیک ، راخوی تاکید کرد که او به عنوان رئیس دولت اسپانیا، باید سعی کند بهترین روابط ممکن را با همه کشورها داشته باشد و قضاوت‌های ارزشی در مورد تصمیمات دیگر روسای جمهوری یا نخست وزیران نکند. با این حال ، وی اشاره کرد که طرفدار سیاست مهاجرتی با اقدامات در مبدا است و این همان کاری است که اسپانیا و اتحادیه اروپا انجام می‌‌دهند. راخوی ادامه داد : ترامپ از مهاجرت‌های قانونی دفاع می کند افزون بر اینکه معتقد است که باز کردن همه مرزها هیچ معنی ندارد .
از طرفی،اصلی ترین مدعی ورود به کاخ ریاست جمهوری فرانسه از حزب راست میانه می گوید اگر تحقیق پیرامون اتهام فساد مالی وی شکل رسمی به خود بگیرد، میدان را برای یکه تازی رهبر حزب راست افراطی خالی می کند.به گزارش مهر، مجله فرانسوی «لو کانارد آنشِنه» ، «فرانسوا فیون» نامزد حزب راست میانه «جمهوریخواهان» در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۷فرانسه را به پرداخت ۹۰۰هزار یورو به «پنه لوپه» همسرش، در ازای شغلی که ظاهرا وجود خارجی ندارد، متهم کرد.این اتهام، برای نخستین بار از سوی هفته نامه لو کانارد مطرح شد حال آنکه این بار مبلغ مورد اختلاس دو برابر میزان قبلی اعلام می شود.فیون که تا یک هفته پیش، در مقایسه با نامزدهای دیگر احزاب سیاسی فرانسه، بخت اول پیروزی در رقابت ریاست جمهوری به شمار می رفت؛ همچنین متهم به استخدام دو فرزند از مجموع پنج فرزند خود به عنوان دستیار در دوره ای است که عضو مجلس سنا بوده است.البته مطابق با قانون فرانسه، منعی وجود ندارد که یکی از اعضای پارلمان، افراد خانواده خود را استخدام کند مشروط بر اینکه آنها واقعا کاری برای انجام دادن داشته باشند.
فیون از سال ۲۰۰۷تا ۲۰۱۲، نخست وزیر فرانسه بوده است و از آن پس نیز به عنوان یکی از اعضای پارلمان به فعالیت سیاسی خود ادامه داد.در حال حاضر، دادستانی بخش مالی فرانسه تحقیقات اولیه پیرامون اتهام اختلاس علیه خانواده فیون را با تفتیش دفاتر پارلمانی حزب جمهوریخواهان آغاز کرده است حال آنکه خود فیون علیرغم حمایت همه جانبه اعضای حزب، می گوید اگر تحقیقات شکل رسمی به خود بگیرد از ادامه رقابت ریاست جمهوری فرانسه، امتناع خواهد داد.تا این جای امر، نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که فیون که دوستدار روسیه است و رویکردی غیر خصمانه نسبت به ایران دارد، رفته رفته جای خود را به «مارین لوپن» نامزد حزب افراطی «جبهه ملی» می دهد- زنی که از یک سال پیش به مدد شعارهای پوپولیستی که در مهاجر ستیزی، اسلام هراسی و انحصار طلبی بی شباهت به سیاست‌های «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا نیست، از حمایتی در خورد توجه نزد افکار عمومی فرانسه برخوردار شده است.
در این میان، «امانوئل ماکرون» که تا چندی پیش سِمت وزیر اقتصاد دولت سوسیالیستی «فرانسوا اولاند» را بر عهده داشت، حالا در مقام یک نامزد مستقل به گود رقابت آمده و در جایگاه سوم بعد از دو رقیب خود (لوپن و فیون) قرار گرفته است؛ حال آنکه با کنار رفتن «مانوئل والس» نخست وزیر سابق فرانسه از دور رقابت‌های انتخاباتی و نهایی شدن نام «بنوا آمون» به عنوان نامزد سوسیالیست‌ها در انتخابات پیش رو، انتظار می رود که طرفداران والس نیز به صف حامیان ماکرون بپیوندند.با این حساب، اگر تا چندی پیش همه نظرسنجی‌ها از پیروزی فیون و لوپن در رقابت مقدماتی ماه آوریل و نهایتا توفیق فیون در رقابت نهایی ماه می خبر می دادند، حالا با شرایطی که پیش آمده است، باید در گود انتخاباتی فرانسه شاهد همان وقایعی باشیم که آمریکایی‌ها در رقابت ریاست جمهوری ۲۰۱۶تجربه کردند- یعنی بلاتکلیفی محض در میدانی که شانس، شایعه و البته عوام فریبی، نقشی تعیین کننده در معرفی کلید دار بعدی کاخ الیزه دارند.
ش.د9503815
