منطقه امن؛ بهانه غرب برای تکرار سناریوی لیبی در سوریه

(روزنامه جمهوري اسلامي – 1395/11/25 – شماره 10809 – صفحه 6)

"شاید بسیاری از اینکه موضوع ایجاد منطقه امن در سوریه بعد از شش سال از آغاز بحران مجددا بر سر زبان‌ها افتاده، تعجب می‌کنند. صحبت‌ها درباره ایجاد منطقه امن اکنون در سایه تحولات زیادی صورت گرفته که از جمله آن کاهش تعداد آوارگان سوری، پیشروی ارتش سوریه در مناطق مختلف، خروج جبهه النصره از وادی بردی و تشدید درگیری‌ها میان احرار الشام و گروه تازه تاسیس"هیئت آزادی شام" در ادلب است."

به گزارش ایسنا، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه مستقل رای الیوم در گزارشی درباره ایجاد منطقه امن در شمال سوریه نوشت: صحبت درباره ایجاد منطقه امن در سوریه مسئله جدیدی نیست اما مسئله جدید این است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید آمریکا در گفتگوی تلفنی با ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان از نو این بحث‌ها را بر سر زبان‌ها انداخت. دو طرف در این گفتگوی تلفنی با ایجاد مناطق امن در سوریه و یمن توافق کردند.

مقامات سعودی توقف "مداخله" ایران در امور کشورشان و دیگر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را شرط عادی سازی روابط میان دو کشور می‌دانند اما شاید برخی موافقت ریاض با ایجاد مناطق امن در سوریه و یمن را نقض این مساله بدانند. ایجاد مناطق امن، ممنوعیت پرواز و مستقر کردن نیروهای نظامی زیاد با تجهیزات پیشرفته را می‌طلبد.

ولید معلم، وزیر خارجه سوریه در دیدارش با فیلیپو گراندی، کمیسیونر امور پناهندگان سازمان ملل تاکید کرد که هرگونه تلاشی برای ایجاد منطقه امن در سوریه بدون هماهنگی دمشق نقض حاکمیت سوریه محسوب می‌شود و عواقب خطرناکی دارد. وی از تمامی آوارگان سوری خواست به کشورشان بازگردند.

در این میان مسئله حائز اهمیت صحبت‌های سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه است. وی گفت که مسکو آماده بررسی طرح دونالد ترامپ برای ایجاد مناطق امن به شرط موافقت دمشق است. کاملا طبیعی است که دمشق با ایجاد چنین مناطقی موافقت نمی‌کند؛ چراکه از اهداف پشت پرده آمریکا خبر دارد.

دمشق نگران تکرار سناریوی لیبی است؛ زمانی که ناتو به فرماندهی آمریکا و با نقشه مشترک فرانسه و انگلیس از ایجاد مناطق امن در شهر بنغازی به بهانه محافظت از غیرنظامیان برای به راه انداختن کشتار و سرنگونی نظام معمر قذافی، دیکتاتور سابق لیبی و غرق کردن این کشور در تنشی خونین استفاده کرد. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز همین اظهارات را تکرار کرد. وی گفت که نیروهای "سپر فرات" ترکیه بعد از آزادی شهر الباب و ایجاد مناطق امن در آن برای سرنگونی نظام سوریه در دمشق گام برخواهند داشت. اما ترکیه بعد از فشارهای روسیه اظهاراتش را پس گرفت.

بسیاری معتقدند که ایجاد مناطق امن مقدمه‌ای برای تقسیم سوریه به دولت‌ها و مناطق خودگردان براساس اصول طایفه‌ای و نژادی خواهد بود. پیش‌نویس قانون اساسی که روسیه در بین شرکت کنندگان در نشست آستانه توزیع کرده بود شک و تردیدها و نگرانی مقامات سوریه را بیشتر کرد به ویژه اینکه برخی از بندهای آن هویت عربی را از سوریه می‌گیرد.

بعید است که مطرح شدن موضوع ایجاد مناطق امن در سوریه این روزها از سوی ترامپ و استقبال عربستان و ترکیه از آن و آمادگی مسکو برای بررسی این موضوع و همزمان با اخبار رسانه‌ها درباره سکته مغزی بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه تصادفی باشد.

مناطق امن در بنغازی به بهانه محافظت از جان ساکنانش و باقی ماندن مردم لیبی در داخل مرزهای این کشور ایجاد شد اما آنچه که اتفاق افتاد این بود که نیمی از مردم این کشور آواره شدند یا در مصر یا در تونس و در شرایط اجتماعی و اقتصادی بسیار سختی زندگی می‌کنند. اما مردم بزرگواری که کشورشان دارای منابع نفتی فراوان است ما معتقد نیستیم که هیچ عاقلی بخواهد چنین سرنوشتی داشته باشد.

http://jomhourieslami.net/?newsid=124692

ش.د9504075