سرکیس نعوم مینویسد: "صنایع تسلیحاتی پاکستان" اخیرا دفتر بازاریابی و فروش خود را در دبی امارات باز کرده است. قطر نیز در حال بررسی کمک گرفتن از نیروهای پاکستانی در جریان جام جهانی فوتبال است که قرار است در سال 2022 (1401) در این کشور برگزار شود.
پاکستان کشوری با اکثریت مسلمان و دموگرافی گسترده است که ارتشی مهم چه از لحاظ تنوع و چه از لحاظ تعداد دارد که چه در داخل پاکستان و چه در منطقه تاثیرگذار است. از مدتها پیش وارد تیم کشورهای صاحب انرژی هستهای شد و از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته شد. البته طرفداران عربستان سعودی سلاح هستهای پاکستان را سلاحی در دست عربستان میدانند برای این که این کشور هزینههای مالی آن را پرداخت و بعدا در تولید آن سهیم شد.همانطور که از تواناییهای نظامیاش برای کمک به متحدان نزدیکش استفاده کرد. اما با این وجود به صورت گسترده از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشد و چندان بازیگری مهم در منطقه آسیاییاش و جهان اسلام به خصوص از سوی کشورهای عربی خلیج فارس محسوب نمیشود.
همان طور که افکار عمومی در جهان و خاورمیانه میدانند دشمنی میان پاکستان با هند وجود دارد که سبب شده است همه همیشه از بابت آن بترسند همچنین دخالتهایش در افغانستان در حمایت از جنبشهای اسلام گرای افراطی در کنار دور ماندنش از هند، همچنین تلاشهایش برای بهرهبرداری از جنبشهای جدایی طلب مسلمان کشمیری در هند سبب شده تا همیشه نسبت به پاکستان با محافظه کاری برخورد شود. با این وجود با پیگیری وضعیت داخلی و سیاسی و نقش منطقهای پاکستان مشخص میشود که این کشور بازیگری مهم در جهان اسلام و آسیا و جهان عرب محسوب میشود. از این زاویه ضرورت دارد که تعمق بیشتری داشته باشیم تا دریابیم که افکار عمومی به ویژه در جهان عرب چه رابطهای با پاکستان دارند و نقش سیاسی و نظامی در آن چگونه است، تا بفهمیم که چه شده است که پاکستان قدرت بزرگ منطقهای شده که بسیاری از آن میترسند. خیلیها تلاش میکنند با آن طرح دوستی بریزند تا حمایت نظامی آن یا حداقل حمایت سیاسی و همکاری آن را داشته باشند.
حالا از این پیگیریها چه فهمیدم؟
به استناد حرفهای پژوهشگر جدی و فعال آسیایی فهمیدم که پاکستان در حال حاضر بازیگر نظامی مهمی در خلیج فارس با وجود مبارزهاش در ایجاد توازنی در رابطه با دو رقیب منطقه ای، عربستان و ایران، محسوب میشود. اگرچه تلاش میشود که تقسیم بندیهای مختلفی در داخل حکومت و نهادهای قانونی و سیاسی و نظامی و امنیتی از سوی این قدرتهای رقیب صورت بگیرد.
همچنین کشف کردم که درگیری نظامی پاکستان در کشورهای عربی خلیج فارس مزمن است و فراتر از درگیر شدن در پیمان نظامی متشکل از 41 کشوری است که عربستان برای مبارزه با تروریسم تاسیس کرده است. البته شبهات بسیار و البته ثابت شدهای وجود دارد که نشان میدهد هدف از تاسیس این پیمان همچنان تلاش برای دستیابی به حمایت نظامی عربستان در یمن و ایجاد اتحادی میان کشورهای سنی دشمن با ایران است.
سومین چیزی که کشف کردم این است که پاکستان در کنار ترکیه و چین میرود که نشان دهد کشوری است که آمادگی دارد به کشورهای منطقه نیازمند به سلاح اسلحه بفروشد. در این رابطه آندریاس کریگ، اسناد مرکز آکادمی دفاع بریتانیا میگوید: «کشورهای عربی خلیج فارس نمیتوانند قراردادهای خیلی گران با شرکتهای غربی منعقد کنند. برای همین دنبال سلاحهای ارزانتر میگردند. این مساله سبب شده تا آنها در حال حاضر به سمت چین و پاکستان و ترکیه بروند.» این اتفاقی خیلی طبیعی است. اما آیا درگیر شدن نظامی به معنای ارسال نیروست یا تنها به معنای نزدیکی بیشتر به عربستان است در حالی که قطر به نظر میرسد که بر همکاری در توسعه نظامی و تسلیحاتی (سنگین؟) و تولید آن متمرکز شده است. کریگ در ادامه میافزاید: «در دو سال اخیر قطریها عملا به غرب پشت کردند و متوجه شرق شدهاند. و این کاری است که همه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس انجام دادهاند.»
چهارمین نکتهای که دریافتم این است که قطر به دنبال ترکیه و پاکستان برای تولید مشترک سامانههای دفاعی جدید از جمله بالگردهای ترکیهای و تجسسی و تهاجمی است. نسل پنجم بالگردهای T-129 و همچنین بالگردهای تهاجمی JF-17 را این دو کشور توسعه دادهاند. خلبانهای پاکستانی سال گذشته در قطر مهارت خود را در پرواز بالگردهای JF-17 نشان دادند. البته "صنایع تسلیحاتی پاکستان" اخیرا دفتر بازاریابی و فروش خود را در دبی امارات نیز باز کرده است. قطر همچنین در حال بررسی کمک گرفتن از نیروهای پاکستانی در جریان جام جهانی فوتبال است که قرار است در سال 1401 در این کشور برگزار شود. سال گذشته ترکیه نیز 3000 نفر از سربازان و افسرهای خود را به همراه واحدهای نظامی دریایی و هوایی و آموزش دهندگان نظامی به همراه نیروهای ویژه در پایگاه نظامی جدیدش در قطر مستقر کرد.
بر اساس این دادهها، پژوهشگر آسیایی میگوید که درگیر شدن پاکستان در خاورمیانه در موقعیت تاریخی مهمی روی میدهد. در سال 1348 پاکستان دو خلبان خود را به عربستان سعودی فرستاد تا هدایت جنگندههای این کشور را برای حمله به یمن که به مرزهای جنوبی این کشور تجاوز کرده بودند، عقب برانند. در سالهای گذشته نیز تلاش کرد که اولین جنگندهها را بسازد و خلبانهای عربستانی را آموزش داد. در سال 1352 خلبانهای پاکستانی در حمایت از مرزهای عربستان به ریاض کمک کردند.
منبع: دیپلماسی ایرانی
http://jomhourieslami.net/?newsid=129220
ش.د9600088