تاریخ انتشار : ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۲:۰۶  ، 
کد خبر : ۳۰۲۱۲۶

افزايش قدرت چانه‌زني بين‌المللي ايران پس از حماسه 29 ارديبهشت

اشاره: مشارکت چشمگير مردم در انتخابات رياست جمهوري جدا از اينکه گواهي بر مشروعيت و مردمي بودن جمهوري اسلامي ايران بود، از تمايل مردم براي تداوم رويکرد دولت يازدهم حکايت داشت. به گزارش گروه پژوهش و تحليل خبري ايرنا، دوازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري ايران با مشارکت چشمگير مردم بيست ونهم ارديبهشت ماه برگزار شد و دکتر «حسن روحاني» رييس دولت يازدهم بار ديگر با راي مستقيم مردم، سکان اداره امور اجرايي کشور را به دست گرفت. اين دور از انتخابات حاوي پيام روشني مبني بر حمايت اکثريت مردم از تداوم رويکرد دولت تدبير و اميد در چهار سال پيش رو است؛ رويکردي که در سال‌هاي گذشته در سطح داخلي و مناسبات خارجي گشايش‌هايي را رقم زد و انتظار مي رود در سال‌هاي آينده نيز ادامه يابد. در ارتباط با چرايي حضور باشکوه مردم در انتخابات 96، انتظارات آنان از دولت و وعده‌هاي قابل تحقق دولت دوازدهم، ايرنا با «ميرقاسم مومني» مدرس دانشگاه و مدير موسسه پژوهشي چشم انداز ابرار نوين گفت‌وگويي انجام داد. مشروح گفت وگوي ايرنا با ميرقاسم مومني به شرح زير است؛

(روزنامه اطلاعات – 1396/03/06 – شماره 26729 – صفحه 12)

* انتخابات امسال با مشارکت حداکثري مردم رقم خورد به گونه اي که برخي منابع از مشارکت بيش از 70 درصد جامعه خبر مي دهند. به نظر شما چه دلايلي باعث خلق اين رويداد بي سابقه و تاريخي شد؟

** اين موضوع يک اتفاق بسيار مهم و مبارکي است که ايرانيان توانستند بيش از 40 ميليون راي را در صندوق‌ها بياندازند که اين امر نشان دهنده اهميت انتخابات و آگاهي مردم است. جامعه با درک وضعيت فعلي کشور در عرصه‌هاي مختلف و همچنين با توجه به احساس نياز خود پا به عرصه گذاشتند. نکته ديگر اينکه دو نوع سياست‌هاي داخلي و خارجي براي مردم بسيار حائز اهميت بود. سياست‌هاي داخلي دولت در حوزه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي و در بخش سياست خارجي نيز موضوع تنش زدايي و گسترش ديپلماسي دولت يازدهم مطرح بود. نامزدهاي رياست جمهوري در مناظره‌ها برنامه‌هاي خود را برپايه چيدماني که براي دولت آينده داشتند در اين باره ارائه کردند. اين مردم بودند که ديدگاه‌ها را بررسي و راي خود را اعلام کردند. از اين رو به جرات مي توان گفت که اين انتخابات نشان دهنده هوشياري ايرانيان و ارزشي است که مردم به انتخابات دادند. اين رويداد تاريخي حماسه اي بود که حتي در کشورهاي اروپايي و پيشرفته اين نوع مشارکت به ندرت مشاهده مي شود.

* تصور کنيد در چهار سال دوم چه تغييراتي در انتظارات و توقعات مردم ايجاد شود؟

** با توجه به برنامه‌هايي که رييس‌جمهوري منتخب اعلام کرد، به همان ميزان انتظارات نسبت به عملکرد وي بالا خواهد رفت چرا که مردم به اين برنامه‌ها راي دادند. از اين‌رو وي بايد پاسخگوي اعتماد مردمي باشد و مطالبات مردم را پاسخ گويد.

* مشارکت اتباع ايران در خارج از کشور نيز همانند مشارکت داخلي بالا بود به نظر شما مهمترين اولويت و دغدغه اين افراد شامل چه مواردي است؟

** اتباع ايراني خارج از کشور را نبايد جداي از مردم داخل کشور دانست چرا که آنان بخشي از مردم ايران هستند که بنا به دلايل مختلف نظير کار، تحصيل و... در ايران حضور ندارند اما اين افراد نيز ايراني بودن را براي خود افتخار مي دانند. متاسفانه برخي ديدگاه‌ها در کشور اين افراد را ايراني نمي‌دانند و بر اين باورند که آنان جزيي از فرهنگ کشوري که در آن زندگي مي کنند، شده‌اند؛ اين عقيده بسيار اشتباه است چرا که آنان نيز بايد در انتخابات حضور داشته باشند.

* منظور من اين بود که سياست خارجي دولت يازدهم و رويکرد دولتمردان در چهار سال گذشته چقدر بر حضور و مشارکت ايرانيان خارج از کشور اثرگذار بوده است؟

** با توجه به سياست خارجي که هر يک از نامزدهاي انتخاباتي بيان کردند، ايرانيان بيرون مرزهاي کشور نيز چه به صورت مستقيم و چه از طريق شبکه‌هاي مجازي به بررسي آنان پرداختند. آنان اگر به رييس‌جمهوري فعلي راي دادند نشان دهنده اين است که ادامه روند سياست‌هاي گذشته را مد نظر قرارداده اند و اين روش را به صلاح کشور مي دادند. اين رويداد حاکي از آن است که سياست داخلي و خارجي دولت براي ايرانيان بيرون از مرزها اهميت دارد چرا که هرگونه تنش زدايي يا حتي ايجاد تنش در روابط خارجي به نوعي در زندگي اين افراد تاثيرگذار خواهد بود. بسياري از مشکلات ايرانيان خارج از کشور که در زمان پيش از اجراي برجام وجود داشت پس از توافق هسته‌اي برطرف شد که اين امر تاثير زيادي در انتخاب آنان داشت. دولت دوازدهم که ادامه دهنده راه دولت يازدهم است مي‌تواند قدرتمند تر از دولت گذشته در زمينه سياست‌هاي داخلي، خارجي و ارتباطات با مجامع بين المللي به فعاليت بپردازد.

* حجت الاسلام روحاني و مسئولان همواره اعلام کرده‌اند که ايجاد تغييرات ملموس در عرصه داخلي به واسطه توافق هسته اي، پروسه اي زمانبر خواهد بود، به نظر شما در اين چهارسال پيش‌رو امکان تحقق وعده‌ها و بهبود معيشت مردم وجود دارد؟

** واقعيت اين است که هميشه ساختن و آباد کردن بسيار دشوار تر از خراب کردن است. در دوران پيش از برجام، قطعنامه‌هايي عليه ايران صادر شد که رفع آن زمانبر خواهد بود. به عنوان نمونه قطعنامه‌هايي که تا سال 2003 ميلادي عليه عراق و صدام حسين وضع شده بود هنوز هم بسياري از آنان لغو نشده و اجرا مي شوند و آن قطعنامه‌هايي که لغو شده‌اند نيز در پروسه‌اي 10 يا 15ساله بي اثر شده‌اند. موضوع مورد بحث ايران تنش‌زدايي است؛ موضوعي که مدير کل آژانس بين المللي انرژي اتمي نيز اعلام کرد که ايران پايبند به قواعد و اصول قطعنامه 2231 و همچنين برجام بوده است. گروه 1+5 نيز به اين امر اذعان کرده اند که اين امر نشانگر موفقيت ايران در موضوع تنش‌زدايي در حوزه هسته‌اي است. البته بايد به اين امر توجه کرد که ايران در حوزه سياست خارجي با مشکلات بسياري مواجه است که مسائل هسته‌اي، تروريسم، حقوق بشر و ... از جمله اين موارد به شمار مي رود. بنابراين حل وفصل هر يک از اين موضوع‌ها نيازمند تنش زدايي جداگانه اي است که اموري زمانبر خواهد بود. دنيا به انتخابات ايران و نتيجه آن چشم دوخته است و به طور قطع با توجه به مشارکت گسترده مردمي و پيروزي حجت‌الاسلام روحاني، کشورهاي اروپايي و آمريکا بسيار محتاطانه عمل خواهند کرد و تلاش مي کنند که با ايران بيش از پيش تعامل داشته باشند چون پشتيباني مردم از دولت موضوعي است که مي تواند پشت ميز مذاکرات به نفع دولت تمام شود.

* رييس جمهوري چند روز پيش وعده داد که در صورت پيروزي، تحريم‌هاي غير هسته اي را نيز خواهد برداشت؛ به نظر شما چقدر امکان اين وجود دارد که ايران بتواند چهار سال آينده در ديگر مسائل مورد تنش با غرب به توافق برسد؟

** ايران در حوزه سياست خارجي از اصولي تبعيت مي کند که اين اصول تبيين شده هستند. از طرفي روش‌هاي مورد استفاده در سياست‌هاي خارجي بر اساس زمان و مکان تغيير مي کنند با توجه به مسايل مطرح شده از جانب غرب عليه ايران، شاهد هستيم که اين روش‌ها تا کنون خوب تبيين نشده بودند و جواب قانع کننده اي به سازمان‌هاي بين‌المللي ارايه نشده بود. به نظر مي رسد حسن روحاني به دنبال بازنگري و تجديد نظر درباره روش‌ها است. بسياري از کشورهاي منطقه اي، مسائل حقوق بشري بسيار مهمي دارند اما مشاهده مي شود که همچنان در حال گسترش روابط خود با جامعه بين المللي هستند. اين در حالي است که ايران در مقايسه با کشورهايي همچون عربستان سعودي، مهد دموکراسي به شمار مي رود. اين موضوع نشان مي دهد که ايران نتوانسته از حق خود به درستي دفاع کند. در دولت دوازدهم تنش زدايي در عرصه سياست خارجي و گسترش تعامل با جهان جزو اولويت‌هاي رييس جمهوري در چهارسال آينده خواهد بود.

* مشارکت حداکثري مردم در انتخابات چه پيامي براي کشورهاي منطقه‌اي و فرا‌منطقه‌اي دارد و آيا نگاه و رويکرد آنها را نسبت به ايران دچار تغيير خواهد کرد؟

** يکي از سوژه‌هاي تبليغاتي کشورهاي منطقه و دشمنان ايران موضوع تفکيک دولت و ملت از يکديگر بود به نوعي که مشروعيت دولت را به بهانه‌هاي مختلف زير سوال مي‌بردند و آن را غير مشروع مي دانستند. مشارکت بالاي 41 ميليون نفري اما گواه بر مشروعيت و مردمي بودن جمهوري اسلامي ايران است که پشتوانه بسيار محکمي براي نظام خواهد بود. نتيجه اين انتخابات، ابزار تبليغاتي را از دشمنان ايران گرفت و نشان داد دولت فعلي با قدرت چانه زني بالا از حق مردم در جامعه بين المللي دفاع خواهد کرد و مطمئنا اين موضوع تاثير بسزايي در پيشبرد روند تنش زدايي خواهد داشت.

در همين حال، دياکو حسيني کارشناس ارشد مرکز بررسي‌هاي استراتژيک رياست‌جمهوري در مورد سياست خارجي آينده دولت گفت: ستون فقرات سياست خارجي ما در دولت دوازدهم بر اساس تعامل سازنده با جهان همچنان ادامه خواهد داشت. يکي از موضوعات مهم مطرح شده در حوزه سياست خارجي در دولت دوازدهم نحوه تعامل دولت با بازيگران بين‌المللي و مخصوصا بازيگران منطقه اي و همسايگان است. کارشناسان اين سوال را مورد بررسي قرار مي دهند که چه روشهايي در جهت کاهش تنش و دور کردن سايه جنگ در منطقه بايد مورد استفاده قرار داد تا سياست خارجي دولت به بهترين شکل منافع ملي حداکثري را جذب کند. دياکو حسيني کارشناس ارشد مرکز بررسي‌هاي استراتژيک رياست جمهوري در گفتگو با خبرگزاري خبرآنلاين، در مورد اين موضوع به دو سوال پاسخ داد. دکتر حسيني اعتقاد دارد حرکت کردن بر مدار صلح جويي و آرامش طلبي به ويژه در دوراني که تندروها در ايالات متحده، عربستان سعودي و اسرائيل در جستجوي بحران‌هاي تازه براي سرپوش گذاشتن بر ناکامي‌هايشان هستند، ضروري است .

* نگاهتان در مورد سياست خارجي آينده جمهوري اسلامي ايران چيست؟ به نظرتان با پيروزي حسن روحاني سياستهاي گذشته پيگيري خواهد شد يا رهيافت‌هاي ديگري در اين زمينه مورد نظر خواهد بود؟

** ستون فقرات سياست خارجي ما در دولت دوازدهم بر اساس تعامل سازنده با جهان همچنان ادامه خواهد داشت. هرچند انتظار داريم که شاهد دو تغيير تکاملي جديد باشيم:

اول توجه بيشتر بر ديپلماسي اقتصادي و تجميع امکانات و ابزارهاي سياست خارجي در خدمت جذب سرمايه گذاري خارجي و گسترش همکاري‌هاي اقتصادي با همه کشورها و دوم، اولويت دادن به منطقه و همسايگان به منظور برداشتن قدم‌هايي موثر در راه حمايت از موازنه عمومي قدرت، پايان دادن به جنگ‌هاي جاري و حل گام به گام اختلافات با کشورهاي همسايه. در فراسوي اين انتظارات، حرکت کردن بر مدار صلح‌جويي و آرامش طلبي به ويژه در دوراني که تندروها در ايالات متحده، عربستان سعودي و اسرائيل در جستجوي بحران‌هاي تازه براي سرپوش گذاشتن بر ناکامي‌هايشان هستند، ضروري است. تداوم "چندجانبه گرايي استراتژيک" يعني شکلي از چندجانبه گرايي که تصادفي و موقتي نيست و نشان دهنده يک استراتژي بلندمدت از جانب جمهوري اسلامي ايران است، يکي از مهمترين الزامات دستيابي به اين هدف است .سياست خارجي دولت دوازدهم از يک جهان بيني مبتني بر پاسداشت موازنه‌هاي ژئواستراتژيک جهاني و در نتيجه تعقيب سياست خارجي متوازن ميان غرب و شرق ريشه خواهد گرفت. تنها در اين بستر است که مي توانيم بهره گيري از فرصت‌هاي جغرافيايي منحصر به فرد ايران را در گذرگاه غرب به شرق، شمال به جنوب يا در يک تعبير ژئوپوليتيکي ديگر، در گذرگاه خشکي‌هاي اوراسيا به آب‌هاي اقيانوس هند به حداکثر برسانيم .

* به نظرتان پيروزي حسن روحاني چه تاثيري بر سياست خارجي آينده ايران خواهد داشت؟ اين موضوع چه تاثيري بر روابط ايران با همسايگان و ديگر بازيگران بين المللي خواهد گذاشت؟

** پيروزي دکتر روحاني، پيام روشني به منطقه و جهان ارسال کرد. در وهله اول نه تنها نشان دهنده استمرار خط مشي اعتدال در سياست خارجي ايران بود بلکه نشان داد که اين خط مشي از حمايت اکثريت ملت ايران نيز برخوردار است.با اين تجديدقوا علاوه بر اينکه دولت با اطمينان از حمايت رأي دهندگان به مسير اعتدال ادامه خواهد داد بلکه ساير کشورها نيز اطمينان يافتند که سياست خارجي ايران مورد تاييد ملت ايران هم هست. اين واقعيت‌ها، مسير جمهوري اسلامي ايران در مبارزه با تروريسم، خشونت و افراطي گري و همزمان تلاش براي دستيابي به راه حلي مرضي الطرفين در منطقه پيرامون موضوعات مورد اختلاف را تسهيل خواهد کرد. ايرانيان با تاييد دوباره حسن روحاني بر برجام و در کنه پيام به شيوه گفتگو براي حل و فصل اختلافات هم مهر تاييد زدند و اين مي تواند بدان معنا باشد که ايرانيان، مکانيزم گفتگو را براي رفع ساير اختلافات بر نزاع و تنش ترجيح مي‌دهند. اين در واقع اعلام آمادگي دموکراتيک ملت ايران به منظور برداشتن گام‌هاي جديد در سياست خارجي ماست.

http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2017\05\05-26\19-57-31.htm&storytitle=%C7%DD%D2%C7%ED%D4%20%DE%CF%D1%CA%20%8D%C7%E4%E5%20%D2%E4%ED%20%C8%ED%E4%20%C7%E1%E3%E1%E1%ED%20%C7%ED%D1%C7%E4%20%81%D3%20%C7%D2%20%CD%E3%C7%D3%E5%2029%20%C7%D1%CF%ED%C8%E5%D4%CA

ش.د9600704

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات