تاریخ انتشار : ۲۹ مرداد ۱۳۹۶ - ۰۸:۰۳  ، 
کد خبر : ۳۰۳۹۵۳
مسكو جاي پاي خود را محكم كرد

تثبيت حضور ٥٠ ساله روسيه در سوريه

پایگاه بصیرت / يسرا بخاخ

(روزنامه اعتماد ـ 1396/05/07 ـ شماره 3865 ـ صفحه 12)

ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه سندي را امضا كرد كه بر اساس آن مسكو تا ٤٩ سال ديگر حضور نظامي خود را در سوريه تمديد خواهد كرد. بر اساس اسنادي كه از سوي دولت روسيه منتشر شده مسكو شرايط حمايت هوايي و امنيت داخلي سوريه و حفظ امنيت و قانون در مناطق نزديك به پايگاه‌هاي ارتش روسيه در خاك سوريه را برعهده خواهد داشت و نيروهاي روسيه به مدت ٤٩ سال در سوريه حضور خواهند داشت و اين مدت تا ٢٥ سال قابل تمديد خواهد بود. توافق اصلي در ماه ژانويه گذشته ميان دمشق و مسكو امضا شده بود كه بر اساس آن شرايط استفاده روسيه از پايگاه نظامي حميميم در لاذقيه سوريه براي هدف قرار دادن مخالفان دولت بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه شرح داده شده بود. اين پروتكل جديد كه روز چهارشنبه گذشته امضا شده پيش‌تر به وسيله مجلس دوماي روسيه تاييد شده بود. ولاديمير شامانوف، رييس كميته دفاعي در مجلس دوماي روسيه اعلام كرده بود تصويب پروتكل توافق دفاعي روسيه و سوريه و استقرار نيروهاي هوايي ارتش روسيه در سوريه به حفظ ثبات در خاورميانه كمك خواهد كرد. وي تاكيد كرده بود كه وجود پايگاه‌هاي نظامي روسيه در اين منطقه به بهبود روابط با امريكا و تقويت عوامل ثبات در خاورميانه كمك خواهد كرد. رييس كميته دفاعي مجلس دوماي روسيه اعلام كرد كه حضور نظاميان اين كشور در خاك سوريه از ميزان هرج و مرجي كه در اين كشور وجود داشته كاسته و اجازه نخواهد داد آتش بحران سوريه به ديگر مناطق سرايت كند. پايگاه هوايي حميميم، مركز استقرار نيروهاي روسي در خاك سوريه از سپتامبر ٢٠١٥ تاكنون بوده است و باعث شده كفه جنگ در سوريه به سود ارتش سوريه و متحدانش تغيير كند. بدون شك حضور نظامي روسيه در سوريه براي دست‌كم نيم قرن آتي، قدرت و نقش مسكو در معادلات سياسي سوريه را تثبيت خواهد كرد و باتوجه به اهميت راهبردي سوريه براي خاورميانه، حضور روسيه اثرگذاري بيشتري براي مسكو در ديگر پرونده‌هاي منطقه به ارمغان خواهد آورد.

به پايگاه حميميم خوش آمديد

پايگاه هوايي حميميم در غرب سوريه و در منطقه ساحلي لاذقيه درست در مقابل پايگاه نظامي امريكايي رميلان كه در حسكه و در شرق سوريه واقع شده، قرار گرفته است. ارتش سوريه از اين پايگاه براي نشستن و برخاستن هواپيماهاي كوچك و بالگردهاي غيرنظامي استفاده مي‌كرد اما بر اساس توافقي كه با روسيه در سال ٢٠١٥ امضا شد اين پايگاه به نيروهاي روسيه واگذار و باند فرود ١٠٠ متري آن به ٤٦٠٠ متر رسيد تا هواپيماهاي غول‌پيكر آنتونوف ٢٢٥ روسيه كه قابليت حمل تانك و تجهيزات نظامي دارند و سوخو ٣٥ در آن امكان فرود داشته باشند. در كنار حميميم فرودگاه باسل‌الاسد قرار دارد كه دو فرودگاه تعدادي باند فرود مشترك دارند و با وجود استقرار بالگردهاي ارتش سوريه در پايگاه حميميم اما اين پايگاه نظامي به طور كامل تحت اختيار ارتش روسيه است و همه كاركنان حاضر در آن از روسيه هستند و فرماندهي آن هم بر عهده ژنرال‌هاي نيروي هوايي روسيه است. روسيه همچنين در اين پايگاه سامانه موشكي دارد كه مي‌تواند هر هواپيمايي را در فاصله ٢٠٠ كيلومتري هدف قرار دهد و همين مساله نگراني‌هاي زيادي براي اسراييل ايجاد كرده بود و بر همين اساس خواسته بود تا موشك‌هاي روسيه در كنترل نيروهاي ارتش روسيه باقي بماند و ارتش سوريه امكان استفاده از آنها را نداشته باشد.

خالد العزي، كارشناس امور روسيه در گفت‌وگو با پايگاه تحليلي جنوبيه اعلام كرد كه روسيه در كنار طرحي كه با مشاركت امريكا تحت عنوان مناطق كاهش تنش در سوريه اجرا مي‌كند مي‌خواهد محدوده نفوذ و استقرار خود را در خاك سوريه نيز مشخص كرده باشد و به اين ترتيب نشان مي‌دهد كه سواحل غربي سوريه تحت اختيار و كنترل اين كشور خواهد بود. به گفته العزي روسيه همچنين مي‌خواهد امريكا به وجود نظامي روسيه در خاك سوريه در جريان گفت‌وگوهايي كه ميان دو كشور در خصوص اين پرونده جريان دارد اعتراف كند و با قانوني كردن پايگاه‌هاي روسي در خاك سوريه هرگونه اقدام نظامي بايد با هماهنگي اين پايگاه‌ها صورت بگيرد. اين تحليلگر مسائل روسيه تاكيد مي‌كند كه در سوريه به تقسيم نقش‌ها رسيده‌ايم و در وضعيتي قرار داريم كه با حضور پايگاه‌هاي نظامي امريكا در خاك سوريه، مسكو هم مي‌خواهد نقش خود را در اين معادله نظامي روشن كند.

بايد به اين نكته توجه داشت كه حضور نظامي روسيه در خاك سوريه با حضور نظامي امريكا و متحدانش در بيش از ٧ پايگاه نظامي در طول خط مرزي سوريه و تركيه متفاوت است، حضور روسيه بنا بر درخواست دولت سوريه و با مشروعيت از يك دولت قانوني در اين كشور است در حالي كه حضور نظامي امريكا و متحدانش آن هم با تقويت گروه‌هاي معارض سوري يا جريان‌هاي كُرد وابسته به آنها حاكي از تلاش براي پيش بردن سوريه به سوي تجزيه و چند پاره كردن اراضي آن است. العزي اما در خصوص اينكه آيا تصميم پوتين براي تثبيت حضور نظامي‌اش در سوريه پاسخي به تحريم‌هاي امريكايي اعمال شده عليه اين كشور است، گفت: روسيه از تحريم‌هايي جديدي كه كنگره عليه مسكو اعمال كرد شوكه شده و معتقد است رسيدن به تفاهم با طرف امريكايي كار ساده‌اي نيست و دور از انتظار است. روسيه انتظار داشت كه با دونالد به توافق‌هايي در سطح بين‌المللي دست پيدا كند كما اينكه يك ديدار در هامبورگ ميان روساي جمهور امريكا و روسيه به توافقي براي آتش‌بس در جنوب شرق سوريه منجر شد.

تصميم روسيه براي تعيين تكليف حضور نظامي خود در خاك سوريه در شرايطي اعلام شد كه امريكا متحدان خود را در خاك سوريه از دست مي‌دهد. ريان ديلون، سخنگوي ائتلاف امريكايي ضد داعش اخيرا اعلام كرد كه ائتلاف فقط از گروه‌هايي در ميان معارضان سوري حمايت مي‌كند كه به مبارزه با داعش متعهد باشند. يك مسوول امريكايي ديگر به سي‌ان‌ان گفته بود كه امريكا با دولت سوريه در جنگ نيست و قرار نيست اهداف متعددي در سوريه داشته باشيم. ما مي‌خواهيم بر مساله مبارزه با داعش تمركز داشته باشيم. بعد از تصميم امريكا براي توقف برنامه حمايت تسليحاتي و آموزشي از معارضان سوري اين مساله با استقبال گروه‌هاي معارض مسلح سوري مواجه نشده است و مسوولاني در پنتاگون اعلام كردند كه گروه مسلح «شهداء القريتين» تصميم گرفته از پايگاه نظامي التنف خارج شده و به صورت مستقل عليه دولت سوريه اقدامات نظامي خود را پيش بگيرد و شمار ديگري از گروه‌هاي مسلحي كه دولت سوريه آن را تروريستي مي‌دانند در حال بررسي گزينه‌هاي خود براي خروج احتمالي از ائتلاف امريكايي ضد داعش هستند. روزنامه الحيات در اين راستا به نقل از منابع آگاه گزارش داد كه اختلاف‌هايي اخيرا ميان گروهك جيش مغاوير الثوره يكي از گردان‌هاي معارضان مسلح سوري موسوم به ارتش آزاد با امريكا در گرفته، زيرا امريكا از جيش مغاوير خواسته بود نيروهاي خود را از پايگاه التنف به پايگاه الشدادي انتقال دهد و تلاش‌هاي خود را بر نبرد آتي ائتلاف براي مقابله با داعش در ديرالزور متمركز كنند كه با مخالفت اين گروه مسلح معارض سوري مواجه شده بود. سردرگمي در برنامه و راهبرد امريكا در سوريه به جايي رسيده است كه دريك هاروي، مدير بخش خاورميانه در شوراي امنيت ملي امريكا كه از مخالفان سرسخت تهران است و خواستار مقابله با ايران در سوريه و عراق است به دليل اختلاف‌هاي متعدد با هربرت مك‌مستر، مشاور امنيت ملي امريكا و پنتاگون در پرونده سوريه از سمت خود بركنار شده است.

زياده‌خواهي آمريكايي

در خصوص حضور نظامي امريكا و روسيه در خاك سوريه پيش‌تر سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه در پاسخ به اظهارات مايك پمپئو، رييس سازمان سيا كه گفته بود اهداف روسيه و امريكا در سوريه در يك جهت قرار ندارد، گفته بود: شنيدم كه آقاي پمپئو گفته‌ است مسكو و واشنگتن به دنبال اهداف مشتركي در سوريه نيستند؛ تا جايي كه من اطلاع دارم امريكا ١٠ پايگاه نظامي در سوريه دارد اين به اين معني است كه ما و امريكايي‌ها در سوريه به دنبال يك چيز مشترك هستيم با اين تفاوت كه امريكا مي‌خواهد سهم بيشتري داشته باشد. لاوروف اضافه كرد كه مسكو دو پايگاه نظامي در سوريه دارد كه وجود اين دو پايگاه بر كسي پوشيده نيست و اين دو پايگاه بر اساس توافق‌هايي كه با دولت سوريه امضا شده، ايجاد شده است و هدف آن مبارزه با تروريست‌هايي است كه به صورت گسترده در سوريه حضور دارند. وي ادامه داد: بر اساس كنجكاوي اظهارات پمپئو را با دقت بررسي كرده‌ام؛ اگر ايشان نماينده كشوري هستند كه ١٠ پايگاه نظامي غيرقانوني در خاك سوريه دارد و از وجود دو پايگاه نظامي ما كه به صورت قانوني و بر اساس توافق با دولتي كه يكي از اعضاي سازمان ملل است ايجاد شده احساس نگراني مي‌كند، مشكل در سياست يك بام و دو هواي ايالات متحده نهفته است. اين در حالي است كه ما به صدها پايگاه نظامي امريكا كه در سراسر دنيا مستقر شده و بخشي از آن در خط مرزي روسيه است، اشاره‌اي نكرده‌ايم.

لاوروف گفته بود كه مسكو با حضور نظامي امريكا در سوريه مخالف نيست اما به شرطي كه اين كشور پايگاه‌هاي غيرقانوني خود در سوريه را برچيند زيرا آنها بدون دعوت به خاك سوريه آمده‌اند و همين مساله وجه تمايز روسيه با آنهاست. او درباره آينده حضور نظامي روسيه در سوريه گفت كه بعد از شكست گروه‌هاي تروريستي در سوريه توافقي كه با همه گروه‌ها و جريان‌هاي سياسي و مذهبي و قوميتي سوريه هماهنگ باشد ايجاد خواهد شد و تاكيد كرد كه دمشق تنها طرف قانوني است كه مي‌تواند در خصوص قانوني بودن حضور نظامي كشورهاي ديگر در خاك خود تصميم‌گيري كند. ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه هم روز پنجشنبه گفته بود كه اولويت روسيه در خاك سوريه توقف خونريزي در خاك سوريه و اجرايي كردن راهكاري سياسي براي حل بحران اين كشور است. وي در نشست خبري مشترك با همتاي فنلاندي خود گفته بود كه بعد از ايجاد صلح در خاك سوريه اين مردم سوريه هستند كه سرنوشت وطن خود را مشخص خواهند كرد.

http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=81681

ش.د9601537

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات