اقتدار نظامی، موشکی و دریایی ایران بدلیل مدیریت هوشمندانه فرمانده معظم کل قواست

جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ملت ایران واقعه‌‌ای بود که با رهبری امریکا و همراهی و پشتیبانی نظام غرب و شرق و برای حفظ وضعیت تعریف شده بین‌المللی شکل گرفت. نظام استکباری و ایادی منطقه‌ای او که طی دهه‌ها و قرن‌های گذشته توانسته بودند بر مبنای منافع خود، نظم و ساختار ثابت و لایتغیری در منطقه و جهان شکل دهند، با وقوع انقلاب اسلامی متوجه ظرفیت بالای ایدئولوژی برآمده از انقلاب اسلامی شدند که قادر است ایدئولوژی حاکم را به چالش بکشد. از این رو شیوه مقابله ابتدائی با این ایدئولوژی با ایجاد وضعیت خود درگیری در درون کشور ایران با ایجاد کلنل‌ها و مناطق درگیر مثل گنبد و بخش‌هایی از کردستان و خوزستان و تحرکات گروهک‌های منافقین شکل گرفت و چون این شیوه مقابله به حاصل نرسید، اقدام بعدی، تحمیل جنگ هشت ساله با تمامی ظرفیت‌های قدرت‌ها و کشورهای متخاصم با جمهوری اسلامی ایران بود.

به استناد اسناد موجود جنگ تحمیلی، در جنگ 8 ساله بر علیه ایران عملاً بیش از 50 کشور جهان دخیل بودند. هدایت‌گری‌های پیامبر گونه رهبر انقلاب و همت، عقیده اسلامی و وحدت ملت ایران، اهداف حاصل از این جنگ را برای دشمنان ناکام گذاشت و در عوض موجب تبدیل دفاع مقدس به یک ظرفیت استراتژیکی با ارزش و مهم برای جمهوری اسلامی ایران شد. به طوری که بعد از آن و تا کنون بسیاری از شاخص‌های امنیت ملی ایران گره خورده و ممزوج شده با این ظرفیت استراتژیک است. سایت بصیرت در گفتگو با دکتر یدالله جوانی، کارشناس حوزه امنیت ملی و مشاور سیاسی نماینده ولی فقیه در سپاه به بررسی بیشتر این موضوع پرداخته است. در ادامه متن کامل این گفتگو آمده است.

آقای دکتر لطفاً بفرمایید، دستاوردهای دفاع مقدس در حووزه امنیت ملی چه مواردی بود؟

ما اگر به دهه اول انقلاب نگاه کنیم، می‌بینیم که بعد از فروریختن رژیم طاغوتی پهلوی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، تمرکز اصلی دشمنان روی بر هم زدن امنیت ملی و امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران بوده است، به گونه‌ای که به شکل‌های مختلف از طریق غائله‌های تجزیه‌طلبی در برخی از مناطق قومیتی یا اقدامات تروریستی و بمب‌گذاری و یا جنگ تحمیلی این هدف دنبال می‌شد. برآورد دشمنان از راه‌اندازی جنگ تحمیلی این بود که با تهاجمی که علیه ایران صورت می‌گرفت حیات جمهوری اسلامی پایان می‌یافت، اما ملت ایران موفق شد با الهام از آموزه‌های دینی و بکارگیری نبرد عاشورایی، جنگ تحمیلی را به دفاع مقدس تبدیل بکند. به تعبیر حضرت امام (ره) این جنگ گر چه خساراتی برای ملت ایران داشت اما برکاتی نیز برای ملت ایران فراهم آورد. یکی از مهم‌ترین برکات دفاع مقدس در حوزه امنیت ملی بود.

امروز با گذشت بیش از سه دهه از پایان جنگ، شاهد هستیم که در منطقه‌ای کاملاً ناآرام و متلاطم حاصل از دخالت‌های دولت‌های فرامنطقه‌ای، کشورهای حاشیه‌ای ایران درگیر آشوب و جنگ داخلی هستند، ولی جمهوری اسلامی تنها کشور برخوردار از امنیت پایدار و آرامش و ثبات سیاسی و امنیتی مثال زدنی است.

شاخصه‌های وجود امنیت ملی در ایران، آرامش اجتماعی، امنیت روانی و نظامی و ثبات سیاسی است. سرمایه‌گذاری در داخل، تجارت، جابه‌جایی شهروندان و مسافرت‌های انبوه در داخل کشور نشان از احساس امنیت گسترده در بین مردم است. امروزه آسمان ایران برای خطوط هوایی کالا و مسافر، جزو امن‌ترین خطوط مسافری و ترانزیتی به شمار می‌رود. در واقع زمین، آسمان و آب‌های دریایی ایران از یک امنیت سراسری برخوردار است و اگر سرمایه‌گذاری خارجی در ایران رونق ندارد، این به نبود امنیت سرمایه‌گذای و روانی در ایران بازگشت نمی‌کند بلکه به سیاست‌های خصمانه ایالات متحده و تحریم های اعمال شده بر جمهوری اسلامی برمی‌گردد.

آن چیزی که در حوزه امنیت ملی مهم است، بحث قدرت دفاعی به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی امنیت ملی است. به هر حال ایران در شرایط تهدید قرار دارد. امریکایی‌ها طی این سال‌ها مرتب جمهوری اسلامی را تهدید کرده‌اند. صهیونیست‌ها مرتب جمهوری اسلامی را تهدید کرده‌اند. سرمایه‌گذاری‌هایی که آن‌ها برای بر هم زدن ثبات و امنیت جمهوری اسلامی در منطقه انجام داده‌اند، سرمایه گذاری‌های بسیار کلانی بوده است. آن‌ها گروه‌های تروریستی منطقه‌ای را برای نابودی نظام جمهوری اسلامی ایجاد، تجهیز و تقویت کردند که برخی از این گروه‌ها طی سال‌های گذشته در مرزهای ایران شرارت هایی داشته‌اند، اما علت اصلی عدم توفیق این گروه‌ها و اشرار توانمندی نیروهای نظامی ایران بوده است. ایران امروزه از یک نیروی زمینی فوق‌العاده توانمند برخوردار است، به گونه‌ای که امنیت بسیار خوبی در مرزهای آن حاکم است و اگر گهگاهی هم اتفاقاتی در مرزهای کشور رخ می‌دهد منشأ آن به ناامنی خارج از مرزها و به کشورهای پیرامون و وضعیت حاکم بر آن‌ها برمی‌گردد. امروز در داخل کشور حاکمیت ملی مستقر است و در سرزمین ایران هیچ نقطه‌ای را نمی‌توان پیدا کرد که خارج از حاکمیت و اقتدار ملی تعریف شود و در اختیار جریان‌ها و گروه‌های شرور و تروریستی باشد. پشتوانه امنیت ملی ایران، قدرت دفاعی در مقابله با هر نوع تهدید خارجی است. امروزه جمهوری اسلامی از قدرت بازدارندگی دفاعی و نظامی برخوردار است و این را دشمنان ایران نیز اعتراف می‌کنند. زمانی که جمهوری اسلامی پاسخ محکم به تهدیدات امنیتی دشمنانش می‌دهد، این دشمنان و کارشناسان برجسته بین‌المللی، تهدیدات ایران را معتبر ارزیابی می‌کنند چون این پاسخ‌ها از پشتوانه قوی عملیاتی و اجرایی برخوردار است.

سیستم فرماندهی در کشور ایران یکی از مؤلفه‌های اصلی امنیت ملی است. رهبری انقلاب به عنوان فرمانده معظم کل قوا با اقتدار و صلابت، هوشمندانه مجموعه امور نیروهای مسلح را مدیریت و هدایت می‌کنند و همین عامل تأثیرگذار در تأمین امنیت ملی است. اگر امروز جمهوری اسلامی از اقتدار نظامی، موشکی و دریایی برخوردار است و در سراسر مرزهای آن امنیت برقرار است، بدلیل مدیریت هوشمندانه فرمانده معظم کل قوا است که در طی سال‌های بعد از دفاع مقدس و با بهره‌گیری از تجارب دفاع مقدس توانسته‌اند این‌گونه انسجام را در نیروهای مسلح کشور به وجود بیاورند. امروزه ایران، نیروهای مسلح با انگیزه، قوی، منسجم و کارآمدی دارد که هم مجهز به دانش‌ و هم سلاح و جنگ ‌افزارهای روز و متناسب با نیاز کشور برای دفاع همه جانبه و خنثی کردن هر نوع تهدید امنیتی هستند.

یکی دیگر از مؤلفه‌های اصلی تأمین امنیت ملی طی سال‌های اخیر، مواجه شدن با دشمن در سرزمین‌های دور دست است. وقتی که جنگ نیابتی شکل گرفت و بحران در سوریه پدید آمد، جمهوری اسلامی این تهدید را در مرزهای امنیتی خودش تعریف کرد و حضور مدافعان حرم در سرزمین‌هایی چون عراق و سوریه با هدف متوقف کردن و شکست دادن دشمن در مناطق دور دست شکل گرفت. اگر این تدبیر در آن مقطع انجام نمی‌شد، امروز کشور در شرایط امنیتی مناسبی قرار نداشت. همه این موارد به نوعی تجارب ملت ایران از دوران دفاع مقدس و دستاورد ارزشمند آن دوره است.

زمانی که جنگ بر ایران تحمیل شد آمادگی صد در صدی برای پیش‌بینی حادثه و مقابله با دشمن وجود نداشت. با توجه به تجارب کسب شده در دوره جنگ و بعد از آن و پیشرفت‌هایی که به وجود آمده، به نظر جنابعالی تهدیدات امنیتی پیش روی نظام جمهوری اسلامی در آینده چه مواردی می‌تواند باشد و چه اقداماتی برای پیشگیری از آن ها باید انجام گیرد؟

مقوله امنیت ملی یک مقوله پیچیده‌ای است و تهدیدات امنیت ملی صرفاً در حوزه نظامی و دفاعی خلاصه نمی‌شود. ایران امروز از حیث خنثی سازی تهدیدات نظامی به توانمندی لازم رسیده است و دشمن قادر به مخدوش کردن امنیت ملی ایران از این ناحیه نیست، گرچه ضرورت دارد این بنیه دفاعی روز به روز تقویت شود و آمادگی‌های نیروهای مسلح حفظ شود.

یکی از مؤلفه‌های قدرت ملی ایران قدرت فرهنگی، اعتقادی و ایمانی است که این امر خصوصاً در نیروهای مسلح باید تقویت شود. باید گفت امروز نبرد علیه جمهوری اسلامی، یک نبرد همه جانبه است. می‌بایست همانطور که با بهره گیری از تجارب دوران دفاع مقدس قدرت دفاعی بالایی در مقابله با تهدیدات نظامی عاید کشور شده است، باید رسیدن به اقتدار فرهنگی، سیاسی و اقتصادی نیز در کشور دنبال شود. اقتدار فرهنگی امنیت فرهنگی ایجاد می‌کند و امنیت فرهنگی تأثیر مستقیمی در تأمین امنیت ملی دارد. همچنین اقتدار اقتصادی و ... نیز بدنبال خود امنیت ملی را افزایش می‌دهد.

به هر حال امروزه معضلات اقتصادی جامعه و لشکر بیکاران تهدیداتی هست که می‌تواند در نهایت امنیت ملی را با مخاطره مواجه بکند. وقتی که کشور اقتدار اقتصادی پیدا کند از امنیت اقتصادی برخوردار می‌شود و این امنیت اقتصادی در استحکام ساخت درونی قدرت بسیار مؤثر خواهد بود.

مقام معظم رهبری همواره بر استحکام ساخت درونی قدرت تأکید دارند. برای این منظور، بایستی همه حوزه‌های کشور اعم از اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی، علمی و مدیریتی مورد توجه قرار بگیرد. اگر برای پیشرفت کشور در تمامی این حوزه‌ها برنامه‌ریزی و تدبیر صورت نگیرد قطعاً در آینده دچار مشکل خواهیم شد. برای تأمین حداکثری امنیت ملی، باید آن مسیری که تا کنون در حوزه نظامی و رسیدن به اقتدار نظامی طی شده، در سایر حوزه‌ها نیز با قوت دنبال شود./

از دکتر جوانی بابت قبول دعوت سایت بصیرت تشکر می‌کنیم.

مصاحبه: اکبر کریمی