از این گفتوگو میتوان برداشت کرد که دولت باید نقشه راه مورد اجماعی را مبتنی بر سیاست کلان اقتصاد مقاومتی، برای اقتصاد ایران تدوین کند و یک همکاری و اجماع محکمی میان مدیران و مسئولان اقتصادی کشور جهت حل مشکلات ایجاد شود. طبق آنچه استاد اقتصاد دانشگاه علامه می گوید، کشور نیازمند مدیریت واحد و البته مقتدر اقتصادی است تا بتوان بر مشکلات غلبه کرد.
مشکلات اقتصادی یکی از اصلیترین دغدغههای مردم در چند سال اخیر بوده و است؛ با وجود وعدههای دولت تدبیر و امید مبنی بر مبارزه با رکود و در مقابل ایجاد اشتغال، این دولت هم هنوز نتوانسته قفل اقتصاد را باز کند.
کارشناسان نبود برنامه و فقدان فرماندهی مناسب در اقتصاد را بزرگترین مشکل گروه اقتصادی دولت روحانی میدانند و معتقدند در حال حاضر اقتصاد ایران مدیریت واحدی ندارد که همین موضوع باعث مشکلات موجود شده است.
یکی از این کارشناسان که نقدی جدّی به نبود برنامهریزی دقیق در دولت یازدهم و دوازدهم دارد، ابوالقاسم حکیمیپور استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و دانشآموخته دانشگاه کالیفرنیا در رشته توسعه است.
حکیمیپور در پاسخ به این سوال خبرنگار گروه اقتصادی بصیرت که مشکل اصلی اقتصاد ایران را چه میدانید؟ گفت: اقتصاد ایران فرمانده ندارد و همین بزرگترین مشکل است، باید کسی که تسلط کامل بر علم اقتصاد دارد، زمام امور را در دست بگیرد و نگذارد هرکس در هر جایگاهی، اقتصاد را به مسیری که خود میخواهد بکشاند.
وی افزود: کسانی که تصمیمگیر اقتصاد ایران هستند در یک خط مشخص حرکت نمیکنند. در حال حاضر مشخص نیست وظیفه بخشهای مختلف اقتصادی دولت مانند آقایان نهاوندیان، نیلی و یا کرباسیان چیست؟ آیا قرار است وزارت اقتصاد اجرا کننده سیاستهای افراد دیگر باشد و یا قرار است خود سیاستگذار باشد؟ اینها سوالهایی است که تا پاسخ داده نشود به جایی نمیرسیم و هرچه درباره اقتصاد ایران بگوییم به در بسته میخورد.
*مدیران در کشورهای توسعه یافته بر مبنای شایستهسالاری انتخاب میشوند
این استاد دانشگاه با نگاهی تطبیقی بر شیوه انتخاب مسئولین اقتصادی در ایران و کشورهای توسعه یافته، گفت: در ایران پستهای مدیریتی، سیاسی تقسیم میشوند این موضوع در اقتصاد هم هست، اما در کشورهای دیگر علل الخصوص کشورهای توسعه یافته به دلیل اهمیت موضوعات اقتصادی افراد برای تصدی پستهای این حوزه بر اساس شایسته سالاری انتخاب میشوند. از اقتصاد کلان گذر میکنم اما در حال حاضر کسانی که مدیر عامل بانکها هستند با کارمند هیچ فرقی ندارند، یعنی ما در کوچکترین واحدهای اقتصادی کشورمان هم شاهد سیاسی بازی هستیم؛ در کشورهای دیگر این چنین نیست و افراد نخبه را برای مدیریت بانکها انتخاب میشوند.
این دانشآموخته دانشگاه کالیفرنیا افزود: اگر حسابرسی درستی از سیستم بانکی ایران صورت گیرد متوجه خواهند شد که سیستم بانکی کشورمان به طور کامل ورشکسته است که این ریشه در بیتدبیری مسئولین این امر دارد.
وی تصریح کرد: بانکهای دولتی در صف اول ورشکستها هستند، بانکی مانند سپه با آن همه قدمت میخواهد با بانک نظامی دیگر ادغام شود، این فاجعه است زیرا بانک مرکزی از این موضوع خبر داشته و اقدامی انجام نداده است، چرا کسی بررسی نمیکند. عملکرد مدیر بانک مرکزی در این سالها چه بوده است؟ آقای سیف کنترلی روی سیستم بانکی کشور ندارد و همین موضوع باعث شده هر روز شاهد بحرانهای پی در پی در اقتصاد کشور باشیم.
*منبع آمار در کشورهای توسعهیافته دولت نیست!
حکیمیپور با سیاسی خواندن آمارهای اقتصادی دولت، گفت: به دلیل اینکه منبع اعلام آمار در اقتصاد ایران دولت است، قبول این موضوع که مسائل سیاسی روی آن تاثیر نمیگذارد، کمی دور از ذهن است. برای مثال همین آماری که آقای جهانگیری درباره اشتغال میدهند و یا اینکه ایشان قبلا هم گفته بودند در دولت احمدی نژاد 800 میلیارد دلار واردات داشتیم، خوب این آمار را دانشجوی ترم یک اقتصاد هم بشنود خندهاش میگیرد، ولی این آقایان چنین آمارهایی میدهند و بدتر اینکه مرکز آمار بعد چند روز این آمارها را تایید میکند.
وی با اشاره به آمار اشتغالی که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور اعلام کرده است مبنی بر این که دولت حدود یک و نیم میلیون شغل ایجاد کرده است، تصریح کرد: آقای جهانگیری بیاید توضیح بدهد در شرایطی که 65 درصد اقتصاد کاراییاش زیر یک سوم است؛ وقتی کشور در رکود مطلق به سر میبرد؛ وقتی محصولات پتروشیمی یک سوم سال گذشته تولید شده است، چگونه چنین آمار اشتغالی میدهد؟
این کارشناس اقتصادی افزود: مرکز آمار در ایران جزئی از دولت است و هیچگاه نمیتواند آماری به ضرر دولت اعلام کند، اما در کشورهای دیگر این طور نیست، نهادهایی غیر دولتی و یا فراتر از دولت آمارهای اقتصادی را اعلام میکنند.
این استاد دانشگاه با مثال زدن آمارهای متناقض و غیر شفاف در تجارت ایران ادامه داد: در کشور حجم بالایی قاچاق وجو دارد شاید با قدرت باید گفت رقمی نزدیک به 25 میلیارد دلار قاچاق داریم که آمارهای رسمی نصف این رقم است و باید بررسی کنیم تا کدام رقم صحیح است.
وی اظهار داشت: بدتر از قاچاق که معلوم نیست چقدر است و کدام آمار درست است موضوع اجناسی هستند که وارد کشور میشوند و مالیات نمیدهند. طبق آماری که خود گمرک داده است تنها در سال گذشته 20 میلیارد دلار کالا بدون پرداخت مالیات وارد کشور شدهاند اینها نشانههایی از نبود آگاهی و آمار در اقتصاد ایران است.
به گزارش بصیرت از این گفتوگو میتوان برداشت کرد که دولت باید نقشه راه مورد اجماعی را مبتنی بر سیاست کلان اقتصاد مقاومتی، برای اقتصاد ایران تدوین کند و یک همکاری و اجماع محکمی میان مدیران و مسئولان اقتصادی کشور جهت حل مشکلات ایجاد شود. طبق آنچه استاد اقتصاد دانشگاه علامه می گوید، کشور نیازمند مدیریت واحد و البته مقتدر اقتصادی است تا بتوان بر مشکلات غلبه کرد. اقدامات جزیره ای و رویکردهای سلیقه ای نمی تواند کشور را از مشکل برهاند و بسیار ضروری است که اقدامات اقتصادی با یکدیگر همپوشانی داشته باشد و این در صورت وجود مدیریت متمرکز و واحد اقتصادی حاصل می شود و البته این مدیریت متمرکز به هیچ وجه به معنای دفاع از اقتصاد دولتی نیست، بلکه مدیریت متمرکز هماهنگ کننده بین بخش های مختلف اقتصادی از دولتی تا خصوصی مد نظر است./
گفتوگو از: صادق محمدی