- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه اطلاعات - 1396/07/06 - شماره 26830 - صفحه 12)
همنوايي اروپا با ايران در برجام
روزنامه‌هاي «الاخبار» لبنان، «الشرق الاوسط» سعودي، «العربي الجديد» چاپ لندن و تارنماي شبکه خبري «المنار» لبنان با اشاره به اظهارات ضدبرجامي ترامپ از تريبون سازمان ملل، به موضع کشورهاي اروپايي در قبال توافق هسته اي پرداختند.
به نوشته روزنامه الاخبار، هنوز تهديدهاي ترامپ درباره توافق هسته اي از تريبون سازمان ملل پايان نيافته بود که «امانوئل مکرون» همتاي فرانسوي وي واکنش نشان داد. او به ترامپ در خصوص ناديده گرفتن توافق هسته اي هشدار داد و گفت اين اقدام، اشتباه بزرگي است.در گزارش اين روزنامه لبناني مي خوانيم: بايد منتظر تصميم‌هاي بعدي آمريکا و واکنش کشورهاي اروپايي بود.
ترامپ و مکرون درباره توافق هسته‌اي در مجمع عمومي سازمان ملل به نخستين نبرد تن داده‌اند. اين در شرايطي است که مشخص شده کشورهاي اروپايي در برابر چالش‌‌آفريني و سنگ‌اندازي‌هاي ترامپ در مسير توافق هسته‌اي به اين توافق پايبندند. مکرون نه تنها در برابر ترامپ واکنش نشان داد بلکه او به شدت از توافق هسته‌اي دفاع کرد. او گفت کساني که به توافق هسته‌اي احترام نمي گذارند، احساس مسئوليت نمي‌کنند.
الاخبار افزود: توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5، آمريکا را با همپيمانان اروپايي خود رو در رو کرده است. در شرايطي که ترامپ براي ناديده گرفتن اين توافق تلاش مي کند همپيمانان او با اين رويکرد ترامپ مخالفند. آنها معتقدند ايران به توافق هسته‌اي و تعهدهاي خود پايبند بوده و در اين زمينه اخلالي به وجود نياورده است. به نوشته روزنامه الشرق‌الاوسط، توافق هسته‌اي اين هفته در سازمان ملل با امتحان سختي روبرو است. اروپايي‌ها تلاش مي‌کنند دولت ترامپ را که درباره تداوم توافق هسته‌اي ترديدهايي وارد مي‌کند، قانع سازند. اين در حالي است رژيم اسرائيل براي اعمال فشار‌بر دشمن خود در منطقه تلاش مي‌کند. به نوشته روزنامه العربي‌الجديد، سخنراني ترامپ درباره ايران در مجمع عمومي سازمان ملل چيز تازه‌اي در برنداشت. واکنش‌هاي اوليه نشان مي دهد بسياري از ديپلمات‌هاي اروپايي از سخنراني او ناخشنودند زيرا آنها ادامه اجراي توافق هسته‌اي را بهترين راه حل مي‌دانند. کشورهاي بسياري از جمله اعضاي دايم شوراي امنيت براي رسيدن به اين توافق تلاش کردند. بدون ترديد اظهارات ترامپ درباره ايران به سازمان ملل براي همگرايي ديدگاه‌ها کمکي نخواهد کرد.
روزنامه العربي الجديد در گزارشي ديگر آورد: بسياري از محافل آمريکا سرگرداني و نگراني خود را از دو پهلو بودن موضع‌گيري‌هاي دولت آمريکا به ويژه درباره پرونده هسته‌اي ايران مخفي نمي کنند. ترامپ درحالي براي شانه خالي کردن از توافق تلاش مي‌کند که آژانس بين المللي انرژي اتمي در گزارش‌هاي خود نشان داده ايران به اين توافق پايبند بوده است. اين در شرايطي است که دولت آمريکا به ويژه وزارت امور خارجه اين کشور اميدوار است شرايطي فراهم شود که با کره شمالي درباره موضوع هسته‌اي و آزمايش موشکي به مذاکره پردازد. آمريکا از يک سو براي برهم زدن توافق به دست آمده تلاش مي کند و از سوي ديگر مي‌خواهد توافقي مشابه شکل گيرد.
به نوشته تارنماي خبرگزاري المنار، «ميخائيل اوليانوف» مدير اداره امور منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي و نظارت بر اين سلاح‌ها در وزارت امور خارجه روسيه گفت:پيشنهادهايي که اخيرا براي بازنگري در توافق هسته‌اي ايران مطرح شده، اين سند را تهديد مي‌کند. اين توافق بسيار پيچيده است و بازنگري احتمالي آن را تهديد مي کند. اين تلاش با خطرات و زيان‌هايي همراه است. «سرگئي لاوروف» وزير امور خارجه روسيه هم در پايان گفت‌وگو با «محمدجواد ظريف» وزير امور خارجه جمهوري اسلامي گفت: ايران به همه تعهدهاي خود در توافق هسته اي عمل کرده و مدير کل آژانس بين المللي انرژي اتمي نيز بارها اين موضوع را مورد تاکيد قرار داده است.
تقويت روابط ايران و کشورهاي اروپايي در پسابرجام
روزنامه «صوت العراق» نيز با تنش آفرين توصيف کردن اظهارات و اقدامات ضدبرجامي ترامپ، رضايت کشورهاي اروپايي از توافق هسته اي و توسعه روابط با ايران را مورد توجه قرار داد. به نوشته روزنامه صوت العراق، سخنراني ترامپ در هفتاد و دومين نشست سازمان ملل تنش آفرين بود. او به جاي اينکه براي برقراري روابط با همه کشورهاي جهان تلاش کند و در سياست‌هاي تنش برانگيز وارد نشود از بازنگري در توافق هسته‌اي با ايران سخن به ميان آورد. او با سوال‌هاي بسياري روبرو خواهد شد زيرا براي ايالات متحده آمريکا دشوار است که به طور يکجانبه توافق هسته اي را ناديده بگيريد. اين توافق بيانگر موضع واحدي از سوي اتحاديه اروپا، روسيه و چين است.
اتحاديه اروپا، روسيه و چين منافع مشترکي دارند و بسيار به ايران نزديک شده اند. به نوشته اين روزنامه عراقي، ترامپ تاکنون نتوانسته بيش از تحريم‌هاي غيرهسته اي عليه ايران اقدامي انجام دهد. بيشتر اين تحريم‌ها جنبه نمادين دارند و حالت عملياتي به خود نگرفته اند. احتمال رخ دادن جنگ و پيش بيني رفتارهاي ترامپ سخت است. جهانيان حتي همپيمانان آمريکا در اتحاديه اروپا که موافق جنگ‌هاي آمريکا در منطقه بودند در شرايط کنوني سياست‌هاي ترامپ را تاييد نمي کنند. کشورهاي اتحاديه اروپا براي برقراري روابط اقتصادي و بازرگاني با ايران شتاب مي کنند و از انعقاد توافق با ايران سود مي برند.
در ادامه مي خوانيم: تجارب گذشته و تحريم‌هايي که از زمان پيروزي انقلاب اسلامي عليه ايران اعمال شد نشان داد موضع ثابت ايران تغيير نخواهدکرد. مردم ايران در هر شرايطي از توافق هسته اي حمايت و براي برقراري روابط با جهان تلاش خواهند کرد. اين موضوع در دوره اخير نيز آشکار شد و مسئولان کشورهاي مختلف به ايران سفر کردند و با ايران قراردادهاي تجاري بسياري امضا کردند و روابط اين کشورها با ايران تقويت شده است. اين کشورها از پايبندي ايران به توافق هسته اي احساس رضايت مي کنند.
هياهو براي هيچ
رئيس جمهوري آمريکا ماه‌ها است از کنارگذاشتن توافق هسته‌اي سخن مي گويد و اين روزها حملات وي به ايران و برجام شدت يافته است تا جايي که برخي خروج واشنگتن از اين توافق در روزهاي آينده را محتمل مي دانند. در مقابل، نشانه‌هايي وجود دارد که مويد فاصله بسيار بين حرف و عمل ترامپ در اين زمينه است.در روزهاي برگزاري هفتاد و دومين مجمع عمومي سازمان ملل متحد، سرنوشت برجام و پايبندي آمريکا به توافق هسته اي به يکي از مهمترين مسائل سياست خارجي و مرکز توجهات بين الملل تبديل شد و براي بسياري اين پرسش مطرح شد که آيا «دونالد ترامپ» رئيس‌جمهوري جنجالي آمريکا به وعده خود براي خروج از توافق هسته‌اي يا دست کم دگرگوني آن عمل خواهد کرد؟
ترامپ در سخنراني خود با تندترين لحن ممکن عليه جمهوري اسلامي ايران و به شکلي بي سابقه، نامتعارف و توهين آميز در مجمع عمومي سخن گفت و پيش و پس از آن بارها ضرورت برخورد با سياست‌هاي تهران در سطح منطقه و بازنگري در توافق هسته اي را تکرار کرد.برجام توافقي است که ترامپ دو روز پيش آن را «يکجانبه» و «شرم‌آور» خواند و در جمع خبرنگاران با لحني تهديدآميز گفت:خواهيد ديد با برجام چه خواهم کرد.
رئيس جمهوري آمريکا اعلام کرده تصميم خود را در زمينه توافق هسته اي گرفته است اما به گفته وزير امور خارجه اين کشور حاضر نشده نتيجه اين تصميم را با نخست وزير انگليس به عنوان نزديک ترين شريک اروپايي واشنگتن در ميان بگذارد. از ديد برخي ناظران، ترامپ به رغم مخالفت‌هاي بين المللي در اواسط مردادماه رسما درخواست خروج از پيمان اقليمي پاريس را به سازمان ملل متحد ارايه داد و ضمن اتخاذ برخي مواضع تند در عرصه بين‌المللي از جمله بحران کره، در داخل آمريکا نيز سياست اوبامازدايي را براي تحقق شعارهايش دنبال مي‌کند. از اين منظر، ترامپ به خروج از برجام به چشم موضوعي حيثيتي نگريسته و براي جلب نظر متحدان خاورميانه‌اي خود به ويژه رژيم صهيونيستي، افزايش التهاب و در پي آن مسابقه تسليحاتي و کسب منافع اقتصادي توافق هسته اي را به سوي نابودي سوق خواهد داد.
در همين ارتباط بود که «رکس تيلرسون» پس از نشست وزيران امور خارجه ايران و کشورهاي 1+5 از مشکلات عديده آمريکا با برجام سخن گفت. وزير امور خارجه آمريکا که گفته مي شود خود از مخالفان مواضع تند ترامپ عليه برجام است چند روز پيش از اين اعلام داشته بود در صورت پابرجايي توافق هسته‌اي به شکل کنوني و اصلاح نشدن آن آمريکا از برجام خارج خواهد شد. با وجود اين موضع گيري‌هاي ضدبرجامي، اظهارات بشدت خصمانه ترامپ و اصرار وي بر تحريم‌هاي مکرر جمهوري اسلامي ايران، برخي براين باورند با توجه به منش محاسبه گري رييس جمهوري آمريکا، مخالفت نخبگان سياسي اين کشور، ناهمراهي شرکاي غربي و نتايج نامعلوم خروج از توافق هسته‌اي، ترامپ خطر آن را نخواهد پذيرفت.
چندي پيش رسانه‌ها از تدوين طرحي در آمريکا براي تعيين راهبرد جديد واشنگتن در قبال توافق هسته‌اي ايران و 1+5 خبر دادند که ناظر بر بررسي دقيق پايبندي تهران به توافق، پرکردن خلاء‌هاي توافق از طريق تحريم‌هاي تکميلي خارج از چارچوب برجام و نيز برنامه ريزي براي دوره انقضاي محدوديت‌هاي ايران (از سال 2025) است؛ محور سوم البته موضوعي است که رهبران پاريس نيز بر آن انگشت گذاشته و دليل آن را تقويت و ايجاد بسترهاي پابرجايي توافق هسته‌اي عنوان مي‌کنند.
در مقابلِ تحليل‌هايي که خروج آمريکا از برجام را محتمل مي شمرند، ديدگاهي وجود دارد که مي‌گويد اين تصميم در عمل هيچ فايده‌اي را نصيب ترامپ نخواهد ساخت و وي در رقابت‌هاي انتخاباتي 2020 بايد به اين پرسش رقيب دموکرات خود پاسخ دهد که برهم زدن توافق هسته‌اي چه دستاوردي براي آمريکا داشته است. آنچه مشخص است اينکه نابودي برجام حيثيت دولت آمريکا را به عنوان ناقض حقوق بين‌الملل، پيمان‌هاي جهاني و توافقات ديپلماتيک با خدشه‌اي جبران ناپذير روبرو خواهد ساخت، بر اختلافات دو سوي آتلانتيک بين آمريکا و اروپا دامن زده و ترامپ را در جايگاه مسبب بازگشت ايران به سياست‌هاي هسته‌اي پيشين، حرکت دولت‌هاي خاورميانه به سوي هسته‌اي شدن، تشديد تعارضات و درگيري‌ها احتمالي خواهد نشاند ضمن آنکه در وضعيت کنوني راديکال شدن مواضع کره شمالي به واسطه تحريکات ترامپ براي آمريکا و جامعه بين‌المللي دردسرساز و نگران‌کننده شده است.
بر اساس برخي تحليل‌ها، کمرنگ شدن موضع گيري‌هاي ضدبرجامي سعودي‌ها و حتي صهيونيست‌ها که از لغو به بازنگري در برجام تقليل يافته ناشي از همين نگراني‌ها و نقش موثر برجام در مهار تعارضات منطقه اي است.از سويي ديگر برخي معتقدند کاخ سفيد نيز در عمل، برهم زدن توافق هسته‌اي را بهانه اي ساخته تا امتيازات بيشتري را از ايران به ويژه در دوره انقضاي برخي محدوديت‌هاي مندرج در برجام به دست آورد تا از اين طريق هم از پيامدهاي نامعلوم خروج از توافق هسته اي رهايي يابد و هم يکي از شعارهاي انتخاباتي ترامپ به تحقق نزديک شود .
بنا بر اعلان شبکه خبري «ان‌بي‌سي» آمريکا به نقل از مقامات آگاه، ترامپ تصميم خروج يا ماندن آمريکا در برجام را بر عهده کنگره خواهد گذاشت. در صورت اتخاذ چنين تصميمي وي از زير بار فشار تاييد حضور آمريکا در توافق هسته‌اي يا بازنگري در آن تا حدي خارج خواهد شد و به مانند اعلان راهبرد تازه آمريکا در افغانستان خواهد توانست سياست‌هايي ناهمخوان با وعده‌هاي انتخاباتي خود در پيش گيرد. ادامه دارد...
ش.د9603247
