عقب‌گرد اردوغان

(روزنامه صبح نو – 1396/09/04– شماره 364 – صفحه 5)

ترکیه در کنار عربستان بیشترین نقش را در تشدید بحران و ناآرامی‌های سوریه و تشکیل گروه‌های تروریستی مسلح و آموزش و اعزام آنها به این کشور را برعهده داشت و حمایت‌های گسترده مالی و تسلیحاتی و حتی رسانه‌ای از آنها انجام می‌داد. ترکیه که بارها سیاست‌های متضاد و غیر متوازنی با رویکردهای روسیه و ایران درقبال سوریه داشت، پس از آزاد سازی حلب و پایان داعش، اکنون شاهد رویکردی متفاوت و معتدل‌تر از ترکیه در برابر سوریه هستیم تا آنجا که دولتمردان این کشور از ماندن بشار اسد در قدرت و باز شدن درهای گفتمان روی دو طرف سخن می‌گویند.

رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه که هفته گذشته در نشست سوچی حضور یافت، از گرفتن تصمیمات تاریخی برای سوریه ابراز امیدواری کرد و از باز بودن درهای گفتمان سیاسی برای

گفت وگو با سوریه خبر داد. اردوغان گفت‌وگو با بشار اسد را در آینده بعید ندانست چرا که حمایت بین‌المللی برای کناره‌گیری اسد در حال کمرنگ شدن است.

عقب‌نشینی سیاسی آنکارا

رییس‌جمهور ترکیه در حالی از باز بودن درهای سیاست به سوی دوطرف سخن می‌گوید که پیش از این خواستار برکناری بشار اسد از قدرت بود و مرزهای خود را برای گسیل تروریست‌ها و تجهیزات نظامی به سوریه باز کرده بود و بر سر مسائل سوریه بارها با روسیه و ایران وارد تنش‌های سیاسی شد.

گفت‌وگوهای سه‌جانبه رؤسای‌جمهور ایران، روسیه و ترکیه که هفته گذشته با موضوع سوریه در سوچی برگزارشد، نشان داد روسیه در تلاش است تا در کنار ایران و ترکیه که بیشترین نفوذ و اثرگذاری را بر طرفین سوری دارند، به راهکاری سازنده در بلند مدت دست یابد که با حمایت مردم سوریه همراه شود و این امر با استقبال طرفین و به‌خصوص آنکار که سیاستی متضاد با دمشق داشت، همراه شد.

خروج از بن‌بست اردوغان

پیش از این هم اردوغان برای پیدا کردن راهکاری در خصوص همه‌پرسی کردستان عراق و مسائل سوریه، مهرماه امسال، به تهران آمد تا به نوعی از ایران برای کنترل تبعات این موضوعات یاری بجوید چرا که به قدرت ایران و محور مقاومت در منطقه واقف بود و با این سفر نشان داد که با بن‌بست سیاسی مواجه شده و بر اشتباهات محاسباتی خود پی برده است.

هفت سال زمان برد تا اردوغان به اشتباه بودن استراتژی خود درباره سوریه و منطقه پی ببرد. به همین دلیل آنکارا به دنبال بازگشت به مدار عقلانیت و نزدیک شدن به محور ایران و روسیه در سوریه برآمد.

بازنگری در سیاست‌های اشتباه ترکیه

«مولود چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه در خصوص سیاست دوستانه آنکارا در قبال دمشق، در اظهار نظری گفت: «نه تنها روسیه و ایران، بلکه اکنون آمریکا و حتی عربستان سعودی و فرانسه نیز در قبال اسد منعطف‌تر شده‌اند اما ما نباید احساسی برخورد کنیم و باید بسیار واقع‌بین باشیم. ما باید تمامی گروه‌های مختلف را متحد کنیم و به نظر می‌رسد که بعد از هفت سال جنگ داخلی، متحد کردن تمامی افراد حول اسد، کار چندان ساده‌ای نیست. چرا که حمایت‌های بین‌المللی برای کناره‌گیری اسد از قدرت در حال کم‌رنگ شدن است.»

با این حال به نظر می‌رسد ترکیه در پی بروز تحولات و تغییراتی مجبور به بازنگری در سیاست‌های اشتباه خود به‌ویژه در سال اخیر در قبال سوریه شده است.

کاکایی: این گونه رفتارها در عرصه سیاست دور از انتظار نیست

از این‌رو، آقای «سیامک کاکایی» کارشناس مسائل ترکیه با بیان اینکه شرایط جدیدی در روند سیاسی منطقه فراهم شده است، به روزنامه صبح نو گفت: روند تحولات سوریه نشان می‌دهد که پس از آزاد‌سازی مناطق تحت اشغال گروه‌های تروریستی داعش و پایان دادن آنها در سوریه، گام‌های جدیدی با موضوع سوریه برداشته شود که می‌توان به نشست اخیر سوچی در این‌باره اشاره کرد.

وی با بیان اینکه هر یک از بازیگران منطقه در ارتباط با منافع و سیاست‌های خودشان به آینده سوریه نگاه می‌کنند، افزود: ترکیه در روند تحولات اخیر سوریه دو نقش متفاوت ایجاد کرد یکی اینکه برهم زننده امور داخلی این کشور بود و از گروه‌های النصره و دیگر گروه‌های شورشی حمایت می‌کرد و دیگر اینکه از رفتن بشار اسد از صحنه قدرت سخن می‌گفت؛ اما شرایط کنونی که در سوریه رقم خورده است موجب شده تا ترکیه نگاه و سیاستی معتدل‌تری در خصوص سوریه از خود نشان دهد.

این کارشناس امور ترکیه با اشاره به اینکه آنکارا با سیاست اقلیم‌سازی در سوریه مخالف است، تصریح کرد: نگاهی که ترکیه به آینده سوریه دارد بخشی از آن متمرکز بر مساله کردی است که مخالف اقلیم‌سازی در این کشور است. این نگاه باعث شد تا اختلاف جدی میان آمریکا و ترکیه شکل گیرد.

کاکایی، با بیان اینکه در نشست سوچی از گفت وگوهای احتمالی با سوریه سخن به میان می‌آید، یادآور شد: عرصه سیاست عرصه تبادلات است و این‌گونه رفتارها دور از انتظار نیست. از آنجایی که طرف‌های ترکیه مایل هستند در مسائل سوریه پررنگ باشند، انتظار می‌رود در آینده زمینه برای گفت‌وگوهای ترکیه و سوریه به‌وجود آید.

http://sobhe-no.ir/newspaper/364/5/14271

ش.د9603681