بحران مسجد الاقصي؛ چشم‌انداز تيره صلح خاورميانه (بخش دوم و پاياني)

(روزنامه اطلاعات ـ 1396/05/26 ـ شماره 26795 ـ صفحه 12)

ارزيابي حساسيت اعراب در قبال قدس

تجاوز رژیم صهیونیستی به مسجد الاقصی نشانگر ضعف مواضع و اقدامات اعراب در قبال این رژیم است و باید همایشی با حضور علمای جهان اسلام و همچنین سران جنبش عدم تعهد در حمایت از فلسطین برگزار شود.در عملیات شهادت طلبانه جوانان فلسطینی در صبح روز جمعه (23 تیرماه) در قبله نخست مسلمانان یعنی مسجد الاقصی، سه جوان فلسطینی شهید شدند و دو نظامی صهیونیست به هلاکت رسیدند و یک نظامی دیگر هم زخمی شد. پس از این عملیات، مقامات اسرائیل اقدام به محاصره و بستن درب‌های مسجدالاقصی به روی نمازگزاران کردند که واکنش‌های بسیاری را در میان فلسطینی‌ها برانگیخت. گروه‌های مقاومت فلسطین «روز خشم» و تظاهرات سراسری برای دفاع از مسجدالاقصی اعلام کرده و خواستار موضع گیری علمای جهان اسلام در دفاع از قبله نخست مسلمانان شدند. در تظاهرات فلسطینی‌ها در روز خشم چهار نفر بر اثر تیراندازی صهیونیست‌ها به شهادت رسیدند.همچنین نظامیان اسرائیلی با تیراندازی به سوی فلسطینیان معترض به بستن مسجدالاقصی و نصب گیت‌های امنیتی در ورودی‌های آن، صدها نفر دیگر را نیز زخمی کردند. بر همین اساس و با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری در عدم فراموشی مسأله فلسطین، خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم با شیخ «خالد‌الملا» رئیس جماعت علمای عراق گفت‌وگو کرده و دیدگاه وی را در این زمینه جویا شده است.

شیخ خالد الملا در خصوص پیامدهای محاصره مسجدالاقصی توسط رژیم صهیونیستی و نقشه‌های اشغالگران برای یهودی‌سازی این مکان مقدس بیان داشت: در وهله نخست باید تاکید کنم که ما به عنوان جماعت علمای عراق هر نوع تجاوزات صهیونیست‌ها علیه مسجدالاقصی را شدید محکوم می کنیم. تداوم این اقدامات صهیونیست‌ها نشان می‌دهد که اولا مواضع عربی در قبال مسجدالاقصی ضعیف بوده است و ثانیا اشغالگران با این اقدامات در صدد سنجیدن اعراب و مسلمانان و میزان حساسیت آنها نسبت به قدس هستند. زیرا اسرائیل به خوبی از هوشیاری مردم مطلع است؛ همین چندی قبل بود که تعداد زیادی از مردم در روز جهانی قدس در کشورهای مختلف منطقه و اروپا و آمریکا در حمایت از فلسطین و در محکومیت صهیونیست‌ها راهپیمایی کردند.

وی در همین زمینه اضافه کرد: در حال حاضر ما بر روی تلاش علما تاکید داریم و از طریق همین رسانه درخواست می کنم که همایشی با حضور علمای دینی جهان اسلام در بغداد یا تهران یا هر مکان دیگری برگزار شود تا بدین صورت علما، دیدگاه‌های خود را در قبال این تجاوزات صهیونیست‌ها اعلام کنند. همچنین جنبش غیرمتعهدها نیز با برگزاری همایشی در این خصوص باید در قبال مسجدالاقصی موضع‌گیری کند. زیرا سکوت در این موقیعت عیب است. برگزاری این گونه همایش‌ها موجب حساس شدن جوامع و امت اسلامی و از بین رفتن غفلت مردم خواهد شد. نبرد حقیقی ما در برهه کنونی با رژیم اشغالگر قدس است اما متاسفانه به دلیل فعالیت‌های تشیع انگلیسی و اهل سنت آمریکایی، برخی در دام جنگ‌های داخلی افتاده اند. این موضوع تشیع انگلیسی و اهل سنت آمریکایی را آیت الله خامنه ای (مدظله) نیز بارها مورد اشاره قرار داده‌اند. ما خواهان اسلام محمدی هستیم که شیعه و سُنی را در مقابله با چالش‌های این چنینی یعنی تجاوز به مسجد الاقصی متحد کند و گردهم آورد.رئیس جماعت علمای عراق در ادامه به پروژه صهیونیست‌ها علیه اسلام و مسلمانان پرداخت و گفت: رژیم صهیونیستی از ده‌ها سال قبل تاکنون اقدامات جنایاتکارانه را علیه مسجدالاقصی در دستور کار خود داشته و تلاش می کند تا تمام مقدسات مسلمانان را برای فتنه افکنی و جنگ افروزی میان آنها مورد تهاجم قرار دهد. همچنین تمامی جنگ‌های کنونی در منطقه از جمله سوریه و عراق هم توسط رژیم صهیونیستی ایجاد شده تا مسلمانان با مشغول شدن به آتش این جنگ‌ها از مسأله اصلی که همان فلسطین است، غافل شوند.

مسأله فلسطین و قدس برای مسلمانان و امت اسلامی مسأله محوری و مرکزی است نه حکام کشورهای منطقه. وی همچنین به سازش برخی از حکام عرب با دشمن اسرائیلی اشاره کرد و بیان داشت: ما بر روی سیاست حکام کشورهای منطقه حساب نمی‌کنیم. زیرا آنها خودشان بخشی از پروژه تخریب منطقه هستند. اخیرا نیز ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای دیدار با سعودی‌ها به ریاض رفته بود و پس از آن نیز مستقیم به اراضی اشغالی سفر کرد؛ این موضوع نشان می دهد که توافقاتی قوی میان طرفین حاصل شده که طبق آن حکام عرب باید در قبال تجاوزات به فلسطین سکوت کنند.ما به عنوان علما بر روی سیاست‌های حکام حساب باز نمی کنیم بلکه روی بیداری و آگاهی و هوشیاری امت اسلامی و ملت‌ها تکیه می‌کنیم. در برخی از کشورهای عربی سفارتخانه‌های اسرائیل وجود دارد اما حکام عرب حتی خود را تا این حد هم به زحمت نمی اندازند که سفیر اسرائیل را احضار کرده و دستکم اعتراض خود را به وی اعلام کنند.

شیخ خالدالملا عملیات شهادت‌طلبانه فلسطینی‌ها علیه نظامیان اشغالگر قدس به ویژه عملیات اخیر در داخل مسجد الاقصی را نشانگر تداوم انتفاضه و تاکید بر مقاومت دانست و اضافه کرد: پیش از این رهبران و علمای جبهه مقاومت از جمله آیت الله خامنه ای و سید حسن نصرالله بارها تاکید کرده‌اند که مسأله فلسطین فقط با مقاومت حل می شود نه با مذاکره و صهیونیست‌ها فقط زبان سلاح را می فهمند. عملیات شهادت طلبانه خانواده جبارین در مسجد الاقصی بیانگر این است که هیچ گزینه ای غیر از مقاومت وجود ندارد و در همین راستا نیز گروه‌های مقاومت به رژیم صهیونیستی هشدار داده اند که با ضربات و حملات دردناک به اقدامات اسرائیل پاسخ خواهند داد. من نیز معتقدم که راه حل اصلی همین حملات و ضربات دردناک است. زیرا صهیونیست‌ها زبان گفتگو را نمی‌فهمند. وی در پایان افزود: دین اسلام به دیگر ادیان اسلامی از جمله یهود احترام می گذارد اما ما با رژیم صهیونیستی مخالف هستیم و حضور این رژیم را نمی پذیریم. برخی به نام اهل تسنن اظهاراتی را مطرح می کنند اما اکنون که اهل سنت در فلسطین مورد هجمه است، ساکتند ؛کدام یک از علما در این رابطه همایشی برگزار کرده است؟ بنابراین باید مراقب بود که به نام اهل سنت بهره‌برداری‌های سیاسی نشود. من از تمام علما می خواهم که با تقریب و وحدت، یک صدای واحد را به گوش رژیم صهیونیستی برسانند و از مقدسات دفاع کنند.

در این حال،«نافذ عزام» با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره در سطوح گوناگون از فلسطین حمایت کرده است، تأکید کرد: سیاستهای دونالد ترامپ نمی‌تواند واقعیت‌های مسأله فلسطین را دستخوش تغییر قرار دهد.به گزارش سایت ندا، مدتهاست که مسأله انتقال سفارت ایالات متحده آمریکا از تل‌آویو به قدس اشغالی مطرح است. هرچند که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا به صورت موقت پیاده‌سازی چنین سیاستی را به تعویق انداخته است، اما اجرای آن هیچگاه به صورت کامل ملغی نشده است؛ این بدان معناست که آمریکایی‌ها تنها در شرایط کنونی تن به این خواسته صهیونیستها نداده‌اند و در آینده ممکن است رویکرد دیگری را مدنظر قرار دهند.از سوی دیگر، جنبش مقاومت مردمی حماس چندی پیش سند سیاسی جدید خود را منتشر کرد؛ سندی که محتوای آن موجب شد تا برخی تصور کنند این جنبش به دنبال دست کشیدن از گزینه مقاومت است.در همین ارتباط و همچنین در خصوص مسائل دیگر مرتبط با مسأله فلسطین، خبرنگار مهر گفتگویی را با «نافذ عزام» عضو ارشد جنبش مقاومت مردمی «جهاد اسلامی» انجام داده است که مشروح آن از نظر می گذرد:

* اخیرا «صائب عریقات» از مقامات ارشد تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرده است که این تشکیلات، جنبش حماس را یک جنبش تروریستی نمی داند. به نظر شما آیا چنین اظهاراتی می تواند نقش مؤثری در تحقق آشتی ملی فلسطین ایفا کند؟

** تا بدین لحظه به نظر نمی‌رسد که اتفاق خاصی در عرصه پرونده آشتی ملی فلسطین رخ داده باشد. متأسفانه اختلافات میان گروه‌ها، احزاب و جریان‌های فلسطینی در خصوص مسائلی که آشتی ملی را با تأخیر مواجه کرده است، همچنان ادامه دارد.این اختلافات از ۱۰سال گذشته وجود داشته اند و امروز نیز گروه‌های فلسطینی درگیر آن هستند. در این میان، تنها این ملت فلسطین است که تاوان اختلافات داخلی میان احزاب و جریان‌های سیاسی را می پردازند. به نظر من حداقل در آینده نزدیک، در سایه تداوم اختلافات میان گروه‌های مختلف نمی‌توان انتظار تحقق آشتی ملی در فلسطین را داشت.

* زمزمه‌های زیادی مبنی بر تصمیم آمریکا برای انتقال سفارت ایالات متحده از تل آویو به قدس اشغالی شنیده می شود. هرچند که ترامپ این مسأله را به تعویق انداخته است، اما آیا به نظر شما در آینده ممکن است چنین طرحی عملیاتی شود؟ در صورت عملیاتی شدن این طرح، پیامدهای آن چه خواهد بود؟

** استراتژیهای دولت آمریکا به هیچ وجه نمی تواند واقعیت‌های مربوط به مسأله فلسطین را دستخوش تغییر قرار دهد.سیاست‌ها و استراتژی‌های دولت جدید ایالات متحده آمریکا به ریاست دونالد ترامپ به هیچ وجه نمی تواند واقعیت‌های مربوط به مسأله فلسطین را دستخوش تغییر قرار دهد. دولت‌های پی در پی در آمریکا همواره سیاست‌های خودشان را داشته‌اند. دولت اوباما نیز برخی سیاست‌های خاص خود را در قبال فلسطین داشت و در نهایت همه دیدیم که او هیچگاه نتوانست تأثیری بر سیاستهای اسرائیل در قبال فلسطین داشته باشد.درحال حاضر، یک دولت افراطی در ایالات متحده آمریکا زمام امور را به دست گرفته است. با این حال، دولت آمریکا و سیاست‌های آن واقعیت‌های سرزمین‌های اشغالی را نمی تواند تغییر دهد. ملت فلسطین تسلیم زورگویی نمی شود و در مقابل کار انجام شده قرار نخواهد گرفت.

* اخیرا جنبش حماس، سند سیاسی جدید خود را منتشر کرده است. برخی براین باورند که جنبش مقاومت اسلامی حماس با سندی که منتشر کرده است، عملا به نوعی از گزینه مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی عقب نشسته است. این مسأله را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا روابط میان دو جنبش مقاومت اسلامی جهاد اسلامی و حماس پس از انتشار این سند، دستخوش تغییر قرار گرفته است؟

** ما همواره تلاش کرده ایم تا روابط بهتری با گروه‌ها و جریان‌های مختلف فلسطین داشته باشیم. شاید در مواردی با یکدیگر اختلاف نظر داشته باشیم، اما تمام تلاش خود را به کار گرفته و می گیریم که روابط خود با جنبش مقاومت اسلامی حماس را تقویت کنیم. به تلاش می کنیم تا اگر اختلافاتی هم وجود دارد، کمتر از آن سخن بگوییم و بر تقویت نقاط مشترک تمرکز کنیم.

* نقش جمهوری اسلامی ایران در حمایت از مسأله فلسطین و پشتیبانی از فلسطینیان در برابر جنایت‌های رژیم صهیونیستی در طول دهه‌های اخیر را چگونه ارزیابی می کنید؟

** پر واضح است که جمهوری اسلامی ایران در طول دهه‌ها گذشته حمایت‌های زیادی از ملت فلسطین به عمل آورده است. ایران همواره در سطوح مختلف از مردم فلسطین و مسأله فلسطین حمایت کرده است. در عرصه‌ها بین المللی هم شاهد حمایت‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران از مسأله فلسطین بوده‌ایم. اکنون نیز همچون گذشته ایران به دنبال احقاق تمامی حقوق سلب شده ملت فلسطین است. ما به ایران می گوییم: متشکریم.

* اخیرا بحرانی میان قطر و کشورهای عربی ازجمله عربستان سعودی، مصر، امارات و بحرین ایجاد شده است. دیدگاه شما در خصوص این بحران که البته پس از مخالفت دوحه با شروط کشورهای عربی وارد فاز جدیدی نیز شده است، چیست؟

** ما مدت‌هاست که تلاش می‌کنیم وارد بحران‌هایی که اتفاق می‌افتد، نشویم و در آنها مداخله نکنیم. از آنجایی که مسأله فلسطین و حمایت از آن می تواند کشورهای دیگر را به سمت یک هدف مشترک سوق دهد، این شایسته نیست که در قبال بحران‌های کنونی میان کشورهای عربی موضعی اتخاذ کنیم. با تمام این‌ها، ما امیدواریم که کشورهای عربی و اسلامی همواره از صلح و ثبات برخوردار باشند. امیدواریم مشکلات میان اعراب حل و فصل شود، چراکه حل و فصل مشکلات میان کشورهای عربی و اسلامی، بیشترین سود را به مسأله فلسطین می‌رساند. ما از وجود اختلافات و تنش‌ها میان قطر و اعراب، خوشحال نیستیم. تنها دشمنان امت اسلامی هستند که از وجود چنین تنش‌هایی سود می برند.

از طرفی،«محمد مصالحه» تحلیلگر فلسطینی تاکید کرد : حرف و حدیث‌ها در رسانه‌های اسرائیلی درباره تحکیم روابط بین تل آویو و ریاض یک اتفاق گذرا نیست و در مرحله اخیر سفرهای محرمانه متعددی برای تقویت روابط فیمابین انجام گرفته است.وی گفت: «انور عشقی» ژنرال سعودی که روابط نزدیکی نیز با خاندان آل سعود دارد چند بار به فلسطین اشغالی سفر کرد و ایده‌هایی که درباره عادی سازی روابط با اسرائیل و روند مصالحه و سازش مطرح می‌شود، نتیجه رایزنی‌هایی است که با محوریت افرادی همچون او بین ریاض و تل آویو انجام گرفته است.

مصالحه با اشاره به سخنان اخیر«اسحاق هرتزوگ» رئیس سابق حزب کارگر که خبر از دیدارهای محرمانه «بنیامین نتانیاهو» با برخی از رهبران عرب داده بود گفت: این افشاگری هرتزوگ اثبات می کند که در حال حاضر تکاپوی زیادی برای رسیدن به نزدیکی کامل و حتی ائتلاف بین عربستان و اسرائیل در جریان است.این تحلیلگر فلسطینی افزود: پیگیری‌های انجام شده و اطلاعات درز کرده نشان از سفر کوتاه (طرف‌های اسرائیلی) به ریاض دارد و هدف از آن این بوده که پیشنهادهایی درباره خدمات امنیتی به سعودی‌ها داده شود؛ به ویژه در رابطه با حفاظت از خاندان سلطنتی آل سعود و در ادامه فعالیت‌های جاسوسی هوایی و دریایی و زمینی و از طریق تنگه تیران و سواحل عربستان و کشورهای خلیج فارس برای مقابله با آنچه «خطر ایران علیه عربستان و متحدان آن از جمله اسرائیل» می نامند. مصالحه خاطرنشان کرد: اسرائیل در نظر دارد با احداث کانال آبی به سمت دریای مدیترانه در موازات کانال سوئز، مسیر کشورهای منطقه و جهان به دریای سرخ و دریای مدیترانه را هموارتر سازد. وی تاکید کرد که رژیم صهیونیستی امیدوار است در بلندمدت ائتلافی با عربستان بر اساس منافع مشترک تشکیل دهد که قوی تر از ائتلاف این رژیم با مصر خواهد بود.

http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2017\08\08-16\20-35-07.htm&storytitle=%C7%D1%D2%ED%C7%C8%ED%20%CD%D3%C7%D3%ED%CA%20%C7%DA%D1%C7%C8%20%CF%D1%20%DE%C8%C7%E1%20%DE%CF%D3

ش.د9603369