- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه اطلاعات – 1396/10/03 – شماره 26897 – صفحه 12)
داعش ابزار سياست خارجي آمريکا
معيارهاي متناقض ايالات متحده موجب شده است گروه‌هاي تروريستي به ويژه «داعش» به عنوان ابزار سياست خارجي مورد استفاده قرار گيرند؛ کاخ سفيد اقدامات گوناگوني را براي ايجاد، حمايت و موفقيت اين گروه‌ها انجام دهد.به گزارش ايرنا، ماجراي طراحي و ايجاد گروه‌هاي افراطي تروريستي در خاورميانه از جمله داعش داستاني پيچيده در سياست خارجي آمريکا است. در واقعيت حمايت‌هاي مستقيم و غيرمستقيم کاخ سفيد از اين گروه‌ها به صورت رسمي، نخستين بار از سوي «دونالد ترامپ» رئيس جمهوري کنوني آمريکا در دوره رقابت‌هاي انتخاباتي فاش شد.
کارزار انتخاباتي وي که با «هيلاري کلينتون» وزير امور خارجه پيشين آمريکا رقابت سختي داشت و ترامپ، کلينتون را متهم کرد که داعش و گروه‌هاي تروريستي ديگر خاورميانه، ساخته و پرداخته سياست خارجي هستند که خانم وزير مجري آن بود. از سوي ديگر کلينتون هم در کتاب خاطرات خود عنوان داشت که در دوره وزارت براي ايجاد اين گروه و جلب حمايت کشورها مجبور به انجام بيش از 100 سفر ديپلماتيک شده بود. جالب اينجاست که حمايت‌هاي مادي و معنوي کاخ سفيد از گروه تروريستي داعش تنها به پيدايش اوليه و بهره برداري از آن محدود نبوده است. سران واشنگتن حتي تا آخرين روزهاي عمر و حضور داعش در سوريه از تلاش براي حفظ آنها فروگذار نکردند و با انواع ترفندها سعي کردند آنها را نجات دهند.
برنامه ارتش آمريکا براي نجات تروريست‌ها
چندي قبل بود که رسانه‌ها به موضوع دردسرآفريني‌هاي واشنگتن در راه صلح در سوريه پرداختند. از آنجاکه آمريکا احساس مي کند از دستاوردهاي مثبت ناشي از پايان جنگ خونين در سوريه بي نصيب مانده است در راه ايجاد صلح مانع آفريني مي کند. مسکو براي مقابله با اين خط مشي کاخ سفيد، تهديد کرد معامله‌هاي مخفيانه آمريکا با داعش را افشا مي کند. تارنماي آسيا تايمز در همين ارتباط نوشت حتي مقام‌هاي روسيه پا را يک قدم فراتر نهادند و عنوان داشتند که اين موضوع را در سازمان ملل متحد مطرح خواهد کرد.
شبکه خبري سي.ان.ان هم چنين خبر داد که وزير دفاع روسيه حدود 10 روز پيش از آزادي شهر بوکمال سوريه اعلام کرد ايالات متحده مانع انجام حملات هوايي مسکو عليه تروريست‌ها در اين شهر مي شود تا راه را براي فرار آنها فراهم کند. خبرگزاري روسي راشا تودي نيز در اين زمينه نوشت: روسيه آمريکا را متهم کرده است که نه تنها از انجام حملات هوايي عليه داعش خودداري مي کند، بلکه ارتش آمريکا براي جنگنده‌هاي روسي هم مشکلاتي را ايجاد مي کند. اين امر در حالي است که روسيه براي هماهنگي اقدامات خود با ارتش آمريکا، از آنها درخواست کرده بود تا برخي مواضع تروريست‌ها را مورد هدف قرار دهند.
اين تقاضا هم از سوي ارتش ايالات متحده رد شد. البته تارنماي شبکه تلويزيوني سي.ان.ان در گزارشي مدعي شد مدارک و شواهد روسيه ساختگي و غيرواقعي هستند. اين گزارش نوشت: مدارکي که وزير دفاع روسيه آنها را غيرقابل انکار مي داند مجموعه‌اي از عکس‌هاي ساختگي هستند . با وجود اين تکذيب، استانداردهاي دوگانه ايالات متحده در زمينه تروريست‌ها به حدي غليظ شده که انتقاد متحدان کاخ سفيد را نيز به همراه داشته است. خبرگزاري «فرانس پرس» نوشت «رجب طيب اردوغان» رئيس جمهوري ترکيه ايالات متحده را متهم کرد که از داعش پشتيباني مالي مي کند و با اين کار به ترکيه خيانت کرده است.
آمريکا به صدها تن از تروريست‌هاي مسلح در رقه سوريه اجازه فرار داد. برخي رانندگان کاميون‌ها در گفتگو با بي.بي.سي عنوان کردند که به آنها هزاران دلار داده شد تا به صورت پنهاني پيکارجويان مسلح را به همراه صدها تن از تسليحات و مهمات را از رقه خارج کنند. اردوغان در اين زمينه گفت: اين مايه ناراحتي عميق ما است که آمريکا از زمان آغاز بحران در سوريه تا حد زيادي به قول‌هاي خود عمل نکرده است. راشا تودي هم نوشت: اين نخستين بار نيست که اردوغان واشنگتن را به حمايت از تروريست‌ها متهم مي کند. در ماه دسامبر گذشته نيز رئيس جمهوري ترکيه مدعي شد که مدارک معتبري در اختيار دارد که نشان مي دهد آمريکا از داعش و کردهاي مخالف دولت ترکيه حمايت مي کند.
کاخ سفيد و ابزار انگاري تروريسم
تحلليگران مسائل بين المللي سياست‌هاي ايالات متحده در قبال گروه‌هاي تروريستي را چندگانه و با معيارهايي متعارض مي دانند. خط مشي‌هاي آمريکا از اين گروه‌ها براي پيشبرد اهداف سياست خارجي خود استفاده مي کند. کاخ سفيد پس از مدتي در صورت رسيدن به اهداف يا از دست رفتن کارآمدي اين گروه‌ها، آنها را نابود مي سازد يا به شکل ديگري از آن استفاده مي‌کند. تارنماي تحليل خبري «گلوبال» ريسرچ اعتقاد دارد: داعش هم تاحدي زيادي همچون گروه القاعده، ساخته دست ايالات متحده است. اين گروه به عنوان ابزار ترور طرحي شد تا کشورهاي نفت خيز خاورميانه را از هم دور سازد و با قدرت روبه رشد ايران در منطقه مقابله کند.
به نوشته اين تحليل، در دوره جنگ سرد توجه آمريکا به مسلمانان جلب شد و از آنها براي مقابله با شوروي به ويژه در افغانستان بهره برداري کرد. ژنرال «ويليام اودوم» مدير آژانس امنيت ملي آمريکا در دوره رونالد ريگان گفته است که ايالات متحده مدت‌ها است که از تروريسم به عنوان ابزار سياست خارجي خود استفاده مي‌کند. اين گزارش رابطه آمريکا و القاعده را عشق و نفرت توصيف کرد و نوشت تازماني که القاعده منافع آمريکا را تامين مي کرد آن دو با يکديگر نزديک بودند؛ در دوره کنوني نيز داعش به عنوان اسلحه کاخ سفيد مورد بهره برداري قرار گرفت. بنا بر اين تحليل سياست خارجي آمريکا در خاورميانه بر پايه دو محور نفت و رژيم صهيونيستي طراحي و اجرا مي شود. داعش قرار بود نه تنها به عنوان ابزار ترور آمريکا در سوريه عمل کند بلکه بايد به عنوان اهرم فشار بر ايران به کار مي رفت.
موسسه انتشاراتيRoutledge هم کتابي را در مورد منازعه و تروريسم با عنوان «چگونه کشورها از پيکارجويان جهادي خارجي بهره‌برداري مي کنند» منتشر کرد و در آن از حمايت برخي متحدان نزديک آمريکا از گروه‌هاي تروريستي در سال 2016 پرده برداشت. اين کشورها درحالي از داعش و القاعده حمايت‌هاي گسترده مالي و تجهيزاتي به عمل آورده اند که در ائتلاف به اصطلاح عليه ترور(war on terror) با آمريکا همکاري نزديک دارند. در بخشي از اين کتاب آمده است: تعدادي از متحدان آمريکا به شهروندان خود اجازه داده‌اند تا پول و نيروي داوطلب را به جبهه‌هاي جنگ در سوريه ارسال کنند و بر پيچيدگي اوضاع بيافزايند.
هنگامي که داعش در سوريه اعلام موجوديت کرد ترکيه که از متحدان آمريکا بود به اميد سرنگوني کومت بشار اسد، ارسال کمک‌هاي لجستيک و نيرو به داخل سوريه را تسهيل کرد. بدون کمک‌هاي آنکارا، داعش بسيار ضعيف تر و شکست آن آسان تر بود. دو سال قبل هم سندي از سوي پنتاگون از حالت محرمانه خارج شد که نشان مي داد از سال 2012 واشنگتن از خط مشي‌هاي متحدان خود در قبال اين گروه‌هاي تندرو آگاهي داشت. اين سند حتي اثبات مي کند که آمريکا راهبرد آنها براي پايه گذاري و تقويت داعش را مورد تاييد قرار داده بود.
تحليلي بر پايان داعش و آينده تروريست‌ها
هرچند سيطره داعش بر شهرهاي عراق و سوريه از بين رفته است اما اين به معناي خاموشي اعضاي داعش نخواهد بود. چرا که احتمال دارد کشورهاي غربي و عربي به نحو ديگري از اعضاي باقيمانده داعش در راستاي منافع خود بهره برداري کنند.به گزارش فارس،داعش سرانجام پس از پنج سال به پايان کار خود رسيد و با آزادشدن آخرين مناطق در عراق و سوريه سيطره اين گروه تروريستي از دست رفت. در واقع اکنون داعش هيچ شهر و منطقه راهبردي را در اختيار ندارد و به صورت پراکنده در غرب وبخش‌هايي از بيابان‌هاي شرق و جنوب سوريه فعاليت مي‌کند. اما با توجه به ادعاي اين گروه تروريستي مبني بر تلاش براي ايجاد خلافت اسلامي بايد داعش را يک گروه تروريستي پايان يافته دانست. البته اين به معناي پايان فعاليت‌هاي اين گروه نخواهد بود و اعضاي آن به صورت انفرادي اقدام به يک سري فعاليت‌هايي خواهند کرد. در اين مطلب نگاهي به فعاليت و شکست اين گروه تروريستي و همچنين آينده پيش روي آن خواهيم داشت.
شکل‌گيري داعش
داعش به نوعي منبعث از گروه تروريستي القاعده است. القاعده عراق از سال 2006 به بعد با مرگ ابومصعب الزرقاوي سرکرده آن سرکوب شد و لذا قرار گرفتن «ابوبکر بغدادي» بر کرسي امارت دولت اسلامي عراق در سال 2010 در ضعيف‌ترين شرايط اين سازمان صورت گرفت. اما بروز بحران در سوريه در اوايل سال 2011 توجه ابوبکر البغدادي رهبر دولت اسلامي عراق را جلب کرد. «ابوبکر البغدادي» حوزه نفوذ خود را به شام گسترش و خود را «دولت اسلامي عراق و شام» (داعش) ناميد و پس از ناکامي ميانجي‌گري الظواهري در فوريه 2014 از سازمان القاعده خارج و نهايتا پس از تصرف شهر موصل در 29 ژوئن 2014 تشکيل «خلافت اسلامي» را اعلام کرد. اين گروه تروريستي به سرعت توانست بخش‌هاي شرقي سوريه و غربي عراق را تصرف کند. به صورتي که داعش الرقه در سوريه را مرکز خلافت خود اعلام کرد و از شهر موصل به عنوان پايتخت دولت اسلامي در عراق ياد کرد. اما در نهايت داعش نتوانست به اهداف خود برسد و پايان کار اين گروه تروريستي رقم خورد.
توطئه غربي براي جهان اسلام
کشورهاي غربي با هدف تجزيه جهان اسلام به رشد و قدرت گرفتن داعش کمک زيادي کردند. در واقع اسناد زيادي وجود دارد که نشان‌دهنده اين است که کشورهاي غربي و به ويژه آمريکا داعش را با هدف تجزيه عراق و سوريه ايجاد کردند.در ماه مي سال 2015 جان بولتون [يکي از معماران اصلي جنگ عراق] اعلام کرد: کشورهاي عرب بين سني‌ها و شيعيان تقسيم شده است. من فکر مي کنم عرب‌هاي سني هرگز راضي نمي شوند که در کشوري باشند که تعداد شيعيان نسبت به آنها 3 به 1 باشد. به همين دليل است که داعش قادر به استفاده از اين مسئله است. من فکر مي کنم هدف ما بايد ايجاد يک دولت جديد سني، خارج از بخش غربي عراق، و در بخش شرقي سوريه باشد؛ دولتي که توسط ميانه‌روها يا دست‌کم اقتدارگراياني که اسلامگرايان راديکال نيستند، اداره شود.جان بولتون همچنين در نوامبر 2015 اعلام کرد، واقعيت اين است که عراق و سوريه اي که ما مي شناسيم مرده اند. اگر داعش شکست بخورد به معناي بازگشت قدرت به اسد و دست نشاندگان ايران در عراق است که نتيجه آن مطلوب نيست.
به جاي تلاش براي از نوساختن نقشه پس از جنگ جهاني اول، واشنگتن بايد ژئوپليتيک جديد را به رسميت بشناسد. بهترين جايگزين براي داعش در شمال شرق سوريه و غرب عراق، يک دولت سني مستقل و جديد است.در واقع آمريکا تلاش زيادي کرد تا با استفاده از داعش بتواند ايران و عراق را تجزيه و از محور مقاومت خارج کند.روزنامه مصري الاهرام به نقل از شيخ نعيم قاسم جانشين دبير کل حزب الله لبنان اعلام کرد:اطلاعات ما تاکيد مي کنند عناصر داعش توسط نيروهاي آمريکايي در افغانستان تعليم ديده و براي جنگ به سوريه و عراق اعزام شده اند ودقيقا همان سناريوي القاعده و اسامه بن لادن در مورد داعش وسرکردگانش نيز تکرار مي شود.
پيش از اين هم روزنامه انگليسي تايمز در دسامبر 2013 نوشته بود نيروهاي آمريکايي نقش محوري و اصلي را در شکل گيري داعش و اوج گرفتن نام ابوبکر البغدادي رهبر آن داشتند. همچنين پايگاه اينترنتي "اينترسپت" نيز به نقل ادوارد اسنودن کارمند سابق سازمان اطلاعات آمريکا تاکيد کرد: آژانس امنيت ملي آمريکا به همراه سازمان اطلاعات خارجي انگليس (ام آي 6) وموسسه اطلاعات وعمليات ويژه خارجي اسرائيل (موساد) زمينه شکل‌گيري داعش را فراهم کردند.
پايان داعش
تلاش‌هاي غرب براي پيروزي داعش با ناکامي مواجه شد چرا که داعش به سرعت مواضع راهبردي تصرف شده را از دست داد و به حاشيه مرزها پناه برد. داعش در ابتدا به سرعت موفق شد در سوريه شهرهاي مهمي مانند ديرالزور و رقه را تصرف کند و حتي به مناطق پايتخت سوريه نيز نزديک شد. اما ارتش سوريه به همراه حزب‌الله لبنان و کمک‌هاي مستشاري ايران موفق شد تا از سال 2016 روند پيشروي‌هاي داعش را قطع و عقب نشيني اين گروه را کليد بزند. داعش در عراق نيز پس از تصرف استان‌هاي نينوا و الانبار به نزديکي‌هاي بغداد رسيد اما با فتواي آيت الله الظعمي سيستاني مرجع عاليقدر شيعيان عراق بسيج مردمي عراق با عنوان حشد الشعبي در سال 2014 شکل گرفت و داعش پس از آن نتوانست به پيشروي‌هاي خود ادامه دهد. از دست دادن شهر موصل و الرقه براي داعش همانند مرگ اين گروه تروريستي بود.
پس از اين دو شکست، ارتش سوريه به کمک نيروهاي حزب الله و همچنين کمک ايران و روسيه موفق به آزادسازي شهر ديرالزور شد. در آن طرف نيز ارتش عراق شهر القائم به عنوان يکي از آخرين شهرهاي در تصرف داعش را آزاد کرد. شهر البوکمال در استان ديرالزور آخرين شهر تحت تصرف داعش بود که در نهايت آزاد شد. اهميت نبرد البوکمال، از اين جهت بود که آخرين مرحله از نبرد با گروه تروريستي داعش به شمار مي رفت، بنابراين اين نبرد به ام المعارک معروف شد.
البوکمال از موقعيت استراتژيک مهمي برخوردار است و يکي از مهم ترين نقاطي بود که نيروهاي الحشد الشعبي عراق و ارتش سوريه و نيروهاي همپيمان درآنجا به هم پيوستند، اين منطقه از مهم ترين خطوط امدادي ميان دو طرف سوري وعراقي به شمار مي رود، همچنانکه گذرگاهي براي خطوط گاز و نفتي است که از عراق به سوريه واز آن جا به درياي مديترانه عبور مي کند. درشهر البوکمال يعني در شرق سوريه دراستان ديرالزور، خطوط و راه‌هاي ارتباطي مستقيم بين کشورهاي محور مقاومت از ايران گرفته تا عراق و سپس سوريه و ازآنجا تا جنوب لبنان وجود دارد. بنابراين شکست داعش در البوکمال به 5 سال افسانه داعش پايان داد و اکنون در مرحله عملي پسا داعش حضور داريم.
ش.د9604012
