رد صلاحیت سیدحسن خمینی

(روزنامه ايران – 1394/11/24 – شماره 6149 – صفحه 10)

48روز کش و قوس بر سر بررسی صلاحیت سید حسن خمینی و شماری از داوطلبان سرشناس انتخابات مجلس خبرگان رهبری به پایان رسید و شورای نگهبان بار دیگر به «عدم احراز صلاحیت» نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی و تعدادی از روحانیون ارشد رأی داد. فقهای شورای نگهبان علاوه بر سیدحسن خمینی، صلاحیت آیات سید محمد موسوی بجنوردی، سید محمد غروی، محمود امجد،محسن غرویان و حجج اسلام سروش محلاتی، مصطفی پورمحمدی، رسول منتجب نیا و مرتضی آقا تهرانی را تأیید نکردند. هر چند علت عدم احراز صلاحیت داوطلبان شهیر خبرگان پنجم از سوی شورای نگهبان اعلام نشد، اما یکی از نزدیکان بیت امام(ره) در کانال سید حسن خمینی در تلگرام نوشت که صلاحیت نوه بنیانگذار انقلاب به استناد بند ب ماده 3 قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری رد شده است.

بندی که یکی از الزامات ایجابی نامزدهای خبرگان را داشتن «اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعضی مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولی فقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد» بر شمرده و به اعتقاد فقهای شورای نگهبان، سید حسن خمینی حائز این شرط نبوده است.شرطی که در هر دوره از انتخابات مجلس خبرگان به نحوی احراز می‌شد و آن گونه که سخنگو و اعضای شورای نگهبان گفته‌اند، این نهاد امسال بنا را بر تشخیص «اجتهاد» از راه آزمون کتبی و شفاهی گذاشته بود.

چند روز بعد از اتمام نام نویسی داوطلبان خبرگان بود که شورای نگهبان با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد همه متقاضیان این انتخابات به غیر از اعضای فعلی و داوطلبانی که پیشتر آزمون داده‌اند، باید در امتحان کتبی «اجتهاد» که از سوی فقهای شورای نگهبان برگزار می‌شود، شرکت کنند. همزمان با این اطلاعیه، نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد از داوطلبان مشمول این اطلاعیه با پیامک برای حضور در جلسه امتحان دعوت به عمل آمده است. در واکنش به این اظهارات بود که برادر سید حسن خمینی به صراحت اعلام کرد از نوه بنیانگذار انقلاب برای حضور در جلسه امتحان دعوت نشده است.

همزمان «جماران» سایت نزدیک به بیت امام(ره) اطلاعیه شورای نگهبان را دارای نقص حقوقی خواند و در گزارشی با اشاره به امتحان ندادن هیچ کدام از اعضای سرشناس خبرگان از جمله آیات محمد و مصباح یزدى، احمد جنتى، مومن، هاشمی شاهرودى، مشکینى، هاشمى رفسنجانی، منتظرى، امینى، موسوى اردبیلى، جوادى آملی، فاضل لنکرانى، سید احمد خمینى، راستى کاشانى، ملکوتى، صانعى، موسوى خوینى، رى شهری و... همچنین به استناد سخنان آیت‌الله مومن خواستار بررسی «اجتهاد »داوطلبان نام آشنا به سیره متعارف و معمول گذشته شد.

آیت‌الله مومن یکی از فقهای شورای نگهبان و از ممتحنان آزمون خبرگان در اظهار نظری تأکید کرده بود: «کسی که... در حوزه تدریس می‌کند؛ نوارهای جلسات درس او نیز موجود است؛ خوب هم درس می‌دهد؛ ملا است و در مسائل سیاسی هم اظهارنظر کرده و مواضعش روشن است؛ این فرد هم نیازی به امتحان اجتهاد ندارد.» هواداران سید حسن خمینی با اشاره به شیوه شورای نگهبان در ادوار گذشته، سخنان ممتحن آزمون «اجتهاد» و همچنین تأیید صلاحیت علمی و فقهی نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی از سوی آیات عظام وحید خراسانی، جوادی آملی، موسوی بجنوردی، محقق داماد، موسوی اردبیلی و... یادآور شدند که می‌توان از «قاعده» متداول شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت نوه بنیانگذار انقلاب استفاده کرد.

با این همه شورای نگهبان در اعلام نظر ابتدایی خود اعلام کرد که صلاحیت سید حسن خمینی و شماری از داوطلبان شناخته شده‌ای که در آزمون اجتهاد شرکت نکرده‌اند را احراز نکرده است. تصمیمی که باعث شد همه داوطلبان تأیید صلاحیت نشده به تصمیم شورای نگهبان اعتراض کنند.نوه بنیانگذار انقلاب هم اعلام کرد با اینکه امیدی به تجدید نظر شورای نگهبان ندارد اما در اجابت خواسته بزرگان و مردم به تصمیم این نهاد اعتراض می‌کند. آن گونه که سیامک ره پیک عضو حقوقدان شورای نگهبان و سخنگوی هیأت نظارت بر انتخابات گفته است 220 نفر از جمله داوطلبانی که در آزمون شرکت نداشتند در مهلت مقرر و قانونی مراتب اعتراض خود را در این نهاد مطرح می‌کنند،اما در نهایت تنها 3 داوطلبی که رد صلاحیت شده بودند، تأیید صلاحیت می‌شوند.با این همه شمار تأیید صلاحیت شدگان بعد از اعتراض کاهش می‌یابد؛ چرا که به گفته ره پیک شورای نگهبان صلاحیت 8 کاندیدایی که پیش از اعتراض‌ها تأیید شده بود را رد می‌کند و در نهایت از 801 داوطلبی که برای انتخابات خبرگان ثبت نام کرده بودند،161 نفر باقی می‌مانند.

میزان رد صلاحیت در این دوره به میزانی بود که در چهار استان هرمزگان، خراسان شمالی، بوشهر و سمنان تنها یک داوطلب تأیید صلاحیت شدند و در دو استان اردبیل و آذربایجان غربی تعداد داوطلبان با تعداد کرسی‌ها برابر است. آماری که نشان می‌دهد در شش استان عملاً امکان برگزاری انتخابات رقابتی وجود ندارد و نتیجه پیشاپیش معلوم است.همچنین در 6 استان آذربایجان شرقی، خوزستان، قزوین، گلستان، لرستان و سیستان و بلوچستان تنها یک داوطلب بیش از تعداد کرسی‌ها وجود دارد.

داوطلبان در استان‌های خراسان رضوی (10 داوطلب برای 6 کرسی)، فارس (8 داوطلب برای 5 کرسی)، کرمان (5داوطلب برای 3کرسی) و گیلان (7 داوطلب برای 4 کرسی) نیز رقابت آسانی پیش رو دارند.در ایلام،خراسان جنوبی،کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، مازندران و همدان نیز به ازای هر کرسی دو داوطلب رقابت می‌کنند و بر این اساس تنها در ۸ استان البرز،اصفهان، تهران، چهارمحال و بختیاری، زنجان، قم، مرکزی و یزد تعداد نامزدهای اجازه یافته برای حضور در انتخابات مجلس خبرگان رهبری از دو برابر تعداد نمایندگان آن استان در مجلس خبرگان بیشتر است.

هر چند قانون پیش‌بینی کرده است که داوطلبان حوزه‌های پرتراکم می‌توانند به حوزه‌های دیگر منتقل شوند و تأیید صلاحیت شدگان نیز تا دیروز برای تغییر حوزه انتخابیه خود فرصت داشتند، اما میزان تأیید صلاحیت شدگان به نسبت کرسی‌های مجلس(161 نفر برای 88 کرسی) از رقابت دشواری خبر نمی‌دهد.البته به اعتقاد ناظران در این میان حوزه انتخابیه تهران استثنا خواهد بود.اگر چه تعداد داوطلبان این حوزه نیز نزدیک به دو برابر کرسی هاست، اما رقابت دو فهرست با یکدیگر تأثیر آرای مردم در این منطقه را بیش از سایر حوزه‌ها می‌کند.فهرست نخست از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم منتشر شده است. فهرستی که آیات مصباح یزدی،موحدی کرمانی، محمد یزدی و احمد جنتی در رأس آن قرار دارند.

بنا به پوستری که از سوی جامعه مدرسین منتشر شده است آیات امامی کاشانی، مدرسی، باقری کنی، مومن، دری نجف آبادی، قمی، امینی، ری شهری، میر محمدی، مصباحی مقدم و اعرافی تحت حمایت این نهاد هستند که عنوان «یاران امام» را برای خود انتخاب کرده‌اند.نام حسن روحانی نیز در این فهرست دیده می‌شود؛ فهرستی که 4 عضو شورای نگهبان در آن حضور دارند.

به اعتقاد ناظران رقیب این فهرست،احتمالا لیستی است که از سوی آیت الله هاشمی رفسنجانی منتشر خواهد شد.یکی از سرشناس ترین داوطلبان انتخابات مجلس خبرگان رهبری که دیروز بعد از ظهر نخستین سخنرانی تبلیغاتی اش از شبکه تهران پخش شد.کانال تلگرامی انتخاب شامگاه گذشته اعلام کرد فهرست 10 نفره شامل آیات و حجج اسلام اکبر هاشمی رفسنجانی ، حسن روحانی ، ابراهیم امینی ، محمد امامی کاشانی ، محمود علوی ، محمد علی موحدی کرمانی ، ابوالفضل میرمحمدی ، محمد محمدی نیک( ری شهری)، محسن قمی ، محمدعلی تسخیری ، محمد سجادی عطا آبادی ، قربانعلی دری نجف آبادی ،هاشم بطحایی ،محمدحسن زالی ( فاضل گلپایگانی) ،علی ناصری یزدی و محسن اسماعیلی ، مورد حمایت آیت الله هاشمی رفسنجانی است.فهرستی که 6 عضو مشترک با لیست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم دارد و بر این اساس رقابت اصلی بین 10 عضو غیر مشترک این دو لیست خواهد بود.

http://www.iran-newspaper.com/Newspaper/Page/6149/Polotic/21/0

ش.د9506117