- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه آسمان آبي – 1396/10/12 – شماره 149 – صفحه 11)
کنار گذاشتن ذهنیت دوران جنگ سرد
به باور غالب سیاستمداران آمریکایی، با این‌که چین می‌تواند به‌رغم اختلاف‌های زیاد در حوزه تجاری و بازرگانی، شراکتی استراتژیک با آمریکا داشته باشد، اما رشد عجیب اقتصادی چین و جاه‌طلبی‌های فناوریک، نظامی و سیاسی چین زمینه مناسبی برای رقابت این کشور با آمریکا فراهم می‌کند و نمی‌توان پکن را یک شریک برای واشنگتن به شمار آورد. تحولات سال‌های اخیر و تنش فزاینده میان دو کشور نیز بر این دیدگاه صحه می‌گذارد. از سوی دیگر هم جمعیت زیاد، سرزمین پهناور و خاک حاصلخیز، چین را در موقعیت مناسبی برای رشد و توسعه قرار داده است.
بر این اساس تخمین زده می‌شود طی سه یا چهار دهه آینده چین در تمام زمینه‌ها گوی سبقت را از ایالات متحده برباید. آمریکا برای جلوگیری از تحقق این پیش‌بینی دست به اقدامات مختلفی زده که یکی از مهم‌ترین آنها تقویت رابطه خود با هند است. هند دهه‌هاست تنش مرزی و جغرافیایی با چین دارد. این دو کشور در مناطق کوهستانی شمال هند و جنوب غربی چین بارها دچار تنش شده‌اند و تقویت رابطه واشنگتن و دهلی می‌تواند پکن را به دردسر بیندازد.
از سوی دیگر پاکستان پس از بروز تنش با ایالات متحده، خود را به چین نزدیک‌تر کرده و پروژه جاده ابریشم چین و سرمایه‌گذاری‌های گسترده این کشور در پاکستان هم سبب تقویت رابطه این دو کشور شده است. با وجود این، در شرایط فعلی هند در موقعیت مناسب‌تری قرار دارد. دولت هند نه تنها در حال بهبود مناسبات خود با آمریکاست، بلکه می‌کوشد روابط خود با ژاپن-دیگر رقیب منطقه‌ای چین- را نیز تقویت کند. از طرف دیگر هند در حال تشکیل اتحادی سه‌گانه با ژاپن و استرالیاست و در این زمینه حمایت آمریکا را نیز همراه خود دارد. در افغانستان نیز هند با اصرار آمریکا در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های گسترده نظامی، اقتصادی و امنیتی انجام داده و این اقدام نارضایتی فزاینده پاکستان از ایالات متحده را در پی داشته است.
مجموع این اقدامات باعث شده پاکستان و چین بیش از گذشته تحت فشار قرار گیرند و درگیری‌های منطقه‌ای آنها افزایش یابد. در این میان چین برای جلوگیری از افزایش نفوذ هند و آمریکا در حال مذاکره با مقام‌های افغانستان است تا این کشور را نیز در پروژه راه ابریشم مشارکت دهد. مذاکرات مقدماتی نیز در نشست اخیر وزرای امور خارجه چین، پاکستان و افغانستان انجام شده است. در میان رهبران هند نیز این ذهنیت سنتی همچنان وجود دارد که نباید درگیر کشاکش و تقابل میان قدرت‌های بین‌المللی شوند.
این دیدگاه از دوران جنگ سرد در هند شکل گرفت، اما اکنون مناسبات تغییر کرده است و رهبران هند نیز اگر قصد دارند نقش مؤثرتری در جامعه بین‌الملل ایفا کنند باید این ذهنیت دوران جنگ سرد را کنار بگذارند. دهلی قصد دارد کرسی دائمی شورای امنیت را کسب کند و برای دستیابی به این جایگاه باید توانایی خود در رقابت با قدرت‌های بین‌المللی را نشان دهد. این موقعیت تأثیرگذار تنها در صورتی نصیب هند خواهد شد که رابطه خود با ایالات متحده، ژاپن و دیگر قدرت‌های اروپایی را تقویت کند.
به نظر می‌رسد دولت نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، به دنبال کنار گذاشتن همین دیدگاه و افزایش نقش هند در تحولات بین‌المللی و فراتر رفتن از جنبش عدم تعهد و نزدیک‌تر شدن به غرب باشد. بر همین اساس نه‌تنها انتخاب نهایی آمریکا در جنوب آسیا، هند است؛ بلکه هند نیز در مسیر توسعه روابط خود با ایالات متحده و متحدانش قرار دارد. از سویی نیز هند قصد متشنج کردن رابطه خود با روسیه و چین را ندارد. این کشور در مسیر عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل به روسیه و چین به‌عنوان دو کشور دارای حق وتو در این شورا نیاز دارد.
https://asemandaily.ir/post/10996
ش.د9604404
