حرف روز/ اما و اگرهای مناسبات اروپایی!

پایگاه بصیرت / فتح‌الله پریشان

یادداشت: امروز تهران شاهد ترافیک سفرها و اقدامات دیپلماتیک اروپایی‌ها به ایران یا درباره ایران است. سفر وزیر امور خارجه انگلیس به تهران، برگزاری همایش اروپایی‌ها با محوریت کاهش اثرات تحریم‌های آمریکایی و تشکیل جلسه‌ای در وین با حضور خانم هلگا اشمیت، معاون مسئول سیاست خارجی اروپا با مقامات سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان برای بررسی سازوکارهای ویژه مالی برجام(spv) بخشی از فرایندهای دیپلماتیک با محوریت ایران است.
ایجاد چالش سیاسی در مناسبات اروپایی‌ـ آمریکایی با خروج یک‌طرفه ترامپ از برجام و پیمان‌های بین‌المللی و خارج شدن از زیر فشار تعلل در تمهید بسته حمایتی از ایران که پس از خروج عهدشکنانه واشنگتن از برجام به خواست اروپایی با وجود سپری شدن بیش از شش ماه هنوز در برجام مانده، تصویری است که رسانه‌های غربی و برخی از رسانه‌های جریانی در داخل تلاش می‌کنند به عنوان بخشی از دلایل روند صعودی تحرکات اروپایی‌ها مرتبط با جمهوری اسلامی ایران تحلیل کنند.
واقعیت آن است که نباید روی این تنش موقت میان اروپا و ایالات متحده آمریکا خیلی حساب ویژه باز کرد. اروپا در پرتو برخی اقدامات هزینه‌ساز ترامپ برای قاره سبز ممکن است به این نتیجه رسیده باشد که کاخ سفید در دوران دونالد ترامپ دیگر دوست و حامی اتحادیه اروپا نیست؛ اما آنها تقابل با آمریکا را به جایی نمی‌رسانند که به تنش کشیده شود. تلاش‌های واگرایانه از قبیل ایجاد سازوکارهای ویژه مالی به اسم سوئیفت اروپایی و حتی پیشنهاد ارتش واحد نیز با هدف سر عقل آوردن ترامپ انجام می‌شود؛ زیرا هم اروپایی‌ها و هم آمریکایی‌ها می‌دانند چشم آبی‌ها قادر به عملی‌سازی نقشی بیشتر از این نیستند. این در حالی است که دستگاه دیپلماسی ما نتوانسته است پس از شش ماه وقت‌کشی اروپایی‌ها در قبال ایران به این نکته پی ببرد و هنوز به شکاف بنیادین بین اروپا و آمریکا و بهره‌گیری از آن به نفع منافع ایران امیدوار است و فرصت‌های خود را از دست می‌دهد. اروپایی‌ها با مدیریت شرایط سعی دارند با دادن امتیازات آب نباتی تهران را در مسیر دلخواه خود نگه دارند که همان حفظ برجام است. تصمیم‌گیری عقلایی، قاطعانه و انقلابی در دستگاه دیپلماسی و کاربست عزت، حکمت و مصلحت می‌تواند راه را به ما نشان دهد.