گزارش تصویری از بیمارستان قلب جماران

پایگاه بصیرت / عکاس: حامد گودرزی

* لطفاً تاریخچه مختصری از بیمارستان قلب جماران بیان کنید.

موضوعیت بیمارستان قلب جماران در زمان حیات حضرت امام خمینی(ره) بود. ایشان به دلیل بیماری قلبی از قم به تهران منتقل شدند و به واسطه آب و هوای منطقه جماران در اینجا مستقر شدند و می‌دانید که ایشان پس از استقرار در جماران به هیچ وجه از اینجا خارج نشدند؛ لذا لازم بود با توجه به سن ایشان و بیماری قلبی که داشتند یک فضای درمانی با امکانات لازم فراهم شود که نزدیک به منزل ایشان باشد تا در کمترین زمان بتواند اقدامات درمانی را روی ایشان انجام دهد. یک بیمارستان بسیار کوچک که فقط یک اتاق عمل داشت و ظرفیت دو تخت سی‌سی‌یو در حد امکانات همان 35 سال پیش که با همت بچه‌های سپاه و با هماهنگی مسئولان حفاظت بیت امام دایر شد. این فضا سال 62 دایر شد و حضرت امام تا سال 65 که مشکل قلبی پیدا کردند از این فضا اطلاع نداشتند. ایشان وقتی دیدند بلافاصله پس از مشکل قلبی با چند قدم به بیمارستان رسیدند متوجه چنین فضایی شدند و ظاهراً هم از این قضیه ناراحت شدند و تنها به این شرط که عموم مردم از بیمارستان استفاده کنند، وجود چنین فضایی را پذیرفتند که البته این منش و رفتار علوی است که در زندگی امام راحل و امروز در سیره رهبر معظم انقلاب ساری و جاری است. امروز نزدیک به 26 سال است که دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج) و بیمارستان بقیه‌الله(عج) تأسیس شده، اما بیمارستان قلب جماران سابقه‌ای بیش از این دارد. من هم از ابتدا عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه‌الله(عج) هستم. به هر حال با توجه به نظر حضرت امام راحل(ره) تصمیم گرفته می‌شود که با در نظر گرفتن وضع امنیتی منطقه کار درمانی روی مردم هم در این مجموعه انجام شود؛ لذا مردمی که برای دیدار امام می‌آمدند و به کارهای تشخیصی و درمانی نیاز داشتند از پیش شناسایی شده و در این مجموعه با همان تجهیزات ابتدایی کارهای درمانی و تشخیصی لازم روی‌شان انجام می‌شد. تجهیزات هم افزوده شد تا سال 68 و زمان ارتحال امام که فیلم‌های آن را دیده‌اید. الآن آن فضا به عنوان موزه در قلب بیمارستان قلب نگه داشته شده و اتاق سی‌سی‌یو حضرت امام دست نخورده باقی مانده و هر ساله امکان بازدید از آن در ایام ارتحال ایشان فراهم می‌شود و میزبان میهمانان داخلی و خارجی و خبرنگاران هستیم. 

پس از ارتحال امام مجموعه سپاه تصمیم گرفت این فضا حفظ شود و به خدمات درمانی ادامه دهد. به همین منظور به مرور برخی از منازل اطراف آن خریداری و به فضای بیمارستان افزوده شد و یک سری امکانات هم تهیه شد. اکنون در میانه راه 64 تخت ظرفیت داریم و بیمارستان به شکل تخصصی در حوزه قلب و عروق وارد شده و ارتقا یافته است و به عنوان یک بیمارستان فوق تخصصی در تمامی زمینه‌های تشخیصی و درمانی قلب و عروق فعالیت می‌کند. پوشش درمانی این بیمارستان با اولویت خانواده نیروهای مسلح و سپس دیگر اقشار است.

* در درجه‌بندی‌هایی که در وزارت بهداشت مرسوم است، رتبه این بیمارستان چند است؟

این بیمارستان تقریباً در طول عمر فعالیت تخصصی‌اش همیشه درجه یک بوده، آخرین پروانه‌ای که سال 96 به ما داده‌اند هم درجه یک اعلام شده است. با توجه به اینکه بیمارستان‌های تک تخصصی نمی‌توانند درجه یک عالی داشته باشند؛ لذا این درجه بالاترین درجه‌ای است که این بیمارستان می‌تواند دریافت کند. امروز به جرئت می‌توان گفت که اگر کسی بخواهد بیمارستان‌های تخصصی قلب کشور را به لحاظ برند، رتبه‌بندی کند، قطعاً این بیمارستان جزو سه بیمارستان اول خواهد بود. در حالی که مرکز تخصصی قلب تهران و بیمارستان قلب شهید رجایی با امکاناتی شاید چندین برابر هم در این رتبه قرار می‌گیرند و این یک امتیاز برای سپاه و نیروهای مسلح است. البته بیمارستان بقیه‌الله(عج) در حوزه قلب و عروق امکانات بسیار خوبی دارد و من هم در آنجا حضور داشتم، اما بیمارستان جماران یک برند تخصصی قلب است.

 

* کادر درمانی شما چه کیفیتی دارد؟

در مجموعه کادر درمانی ما پزشکان حاذق تحصیلکرده ایرانی حضور دارند و عموماً هم از پزشکان بنام سپاه و اعضا هیئت علمی دانشگاه بقیه‌الله(عج) هستند. پزشکانی هم از دیگر دانشگاه‌ها و مراکز به عنوان میهمان داریم و با مجموعه‌های خارجی هم با در نظر گرفتن تهدیدات و فرصت‌ها، تبادلات علمی انجام می‌دهیم. مقالاتی هم از نیروها و پزشکان مجموعه در مجلات علمی معتبر جهان چاپ شده است. حدود یک ماه پیش نیز چند نفر از پزشکان متخصص ما در نشست علمی در کشور ایتالیا شرکت داشتند. هیئت‌های بهداری نیروهای مسلح عمان و آذربایجان هم بازدید و مذاکراتی در این مجموعه داشتند. افزون بر بازدید از قلب معنوی بیمارستان، یعنی سی‌سی‌یو حضرت امام(ره)، توافقاتی در چارچوب درمانی سپاه و نیروهای مسلح با آنها داشته‌ایم.

* طرح انطباق در این بیمارستان اجرا می‌شود؟

ما یک بیمارستان اخلاق‌محوریم و تاکنون توانسته‌ایم در طرح انطباق درصد بالایی را اجرایی کنیم. الآن جز موارد اورژانسی که باید با حضور محارم باشد، محیط درمانی و کادر درمانی زن و مرد تفکیک شده‌اند.

* لطفاً از ظرفیت‌های بیمارستان بگویید.

الآن بیمارستان بخش‌های خوب تشخیصی دارد، بخش آنژیوگرافی عروق قلبی و محیطی قوی داریم. بخش الکتروفیزیولوژی، آزمایشگاه قوی با تمام امکانات تشخیصی آزمایشگاهی روز، رادیولوژی، سونوگرافی، اکوکاردیگرافی، گاپلر دو و سه بعدی و... داریم. اما به واسطه اینکه فضای ما محدود است، بخش‌های دیگری مانند اسکن هسته‌ای که فضای زیادی را اشغال می‌کند، نداریم.

امروز در بیمارستان سه اتاق عمل کاملاً مجهز داریم که قابلیت انجام همزمان سه عمل جراحی سنگین قلب را دارد. اورژانس را ارتقا دادیم و الآن با ظرفیت پنج تخت کار می‌کند. مجموعه درمانگاه هم در تمام ساعات فعال شبانه‌روز خدمات ارائه می‌دهد. بخش دندانپزشکی را نیز فعال کردیم و بیماران قلبی که به درمان در حوزه دندانپزشکی نیاز دارند، پذیرش می‌کنیم. 

توافقنامه‌ای با مجموعه آزمایشگاه ژنتیک دانشگاه بقیه‌الله(عج) داشتیم که مبتنی بر آن بررسی‌های ژنتیک برای مادران باردار و آزمایش غربالگری مادر و جنین را هم انجام می‌دهیم که با حداقل هزینه ممکن انجام می‌شود. 9 تخت آی‌سی‌یو و یک تخت ایزوله واقعی داریم. بخش سی‌سی‌یو جدید را هم امسال با 9 تخت افتتاح کردیم. بخش زنان هم با استعداد 18 تخت امسال افتتاح شد. 75 درصد ظرفیت‌ها تخت‌ها را نوسازی، استانداردسازی و به روز کردیم. 22 تخت در بخش مردان داریم. با این ظرفیت کم خدماتی که ارائه می‌دهیم به اندازه یک‌پنجم بزرگ‌ترین بیمارستان قلب ایران است.

* آیا برنامه‌ای برای توسعه فیزیکی دارید؟

بیمارستان الآن در یک بن‌بست فیزیکی قرار دارد. بررسی‌های ما به اینجا رسیده که اگر بتوانیم چند متر از زمین‌های شمال بیمارستان را در اختیار بگیریم، به خیابان اصلی متصل می‌شویم و به راحتی آمبولانس‌ها به خیابان اصلی دسترسی پیدا می‌کنند که برای این موضوع رایزنی‌هایی با نهادهای مربوطه انجام داده‌ایم، اما کار خیلی کند پیش می‌رود. از سویی زمین‌هایی هم در اطراف بیمارستان تملک شده که کار توسعه بیمارستان با تخصیص بودجه لازم انجام خواهد شد و ان‌شاءالله به ظرفیت 112 تخت می‌رسیم. موضوع مسائل درمانی مردم منطقه هم برعهده ماست و لذا لازم است به ارتقای فیزیکی و کیفی بیمارستان توجه کنیم.

* در پایان اگر نکته‌ای هست، بفرمایید.

نکته پایانی اینکه ما برای اینکه این مسیر توسعه‌ای که طی این دو سال شروع کرده‌ایم را به سر منزل مقصود برسانیم، به توجه ویژه فرماندهان سپاه نیاز داریم. مسئولان دانشگاه همکاری خوبی داشته‌اند، اما در وضعیت اقتصادی موجود و بالا رفتن قیمت‌ها خرید دستگاه‌های جدید و نیز توسعه فضای بیمارستان سخت شده و نیاز است در رده‌های بالای فرماندهی توجه ویژه‌ای به این موضوع شود؛ چرا که ما به هر حال یک قطعه‌ای از پازل دانشگاه هستیم و دانشگاه یک قطعه از پازل بزرگ سپاه است.