نشریه اخبار و تحلیل‌ها سه‌شنبه 13 آذر

پایگاه بصیرت

بهای سنگین نجات بن‌سلمان!
از اولین روزهای پس از کشته شدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد حکومت سعودی مشخص شد این ماجرا به عرصه‌ای برای بهره‌برداری‌های سیاسی تبدیل شده که یکی از طرف‌های فعال در آن ایالات متحده آمریکا است؛ محمدبن‌سلمان که از او به عنوان آمر قتل خاشقجی نام برده می‌شود، در وضعیت سختی قرار گرفت و باید برای نجات خود و رویای رسیدن به تخت پادشاهی عربستان امتیازهایی می‌داد. امتیازهایی که در همان روزهای اولیه مطرح شدن موضوع قتل خاشقجی، در پرداخت یکصد میلیارد دلاری عربستان به آمریکا خود را نشان داد.
این در حالی بود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، با وجود حمایت‌هایی که از بن‌سلمان می‌کرد، تحت فشار برخی از اعضای کنگره نیز قرار داشت؛ از همین رو بن‌سلمان خود را نیازمند حمایت لابی قدرتمند و پرنفوذ رژیم صهیونیستی در آمریکا می‌دید.
به هر حال، با وجود همه این روابط آشکاری که در زمینه‌های گوناگون بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی وجود دارد، کشته شدن جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول، محمدبن‌سلمان را در وضعیتی سخت و بغرنجی گرفتار کرد که نیازمند حمایت بیش از پیش هم‌پیمانان خود بود؛ در همین راستا و برای خروج از این تنگنا ولی‌عهد جوان سعودی هفته گذشته سفر منطقه‌ای به چندین کشور انجام داد و سپس برای شرکت‌ در اجلاس سران گروه 20 به آرژانتین رفت.
واقعیت این است که بن‌سلمان با هدف همراه کردن کشورهای عربی با پروژه سعودی‌ها در زمینه عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی به این سفر دست زد تا خود را از وضعیتی که در آن گرفتار شده نجات دهد. افزون بر این، او برای تحقق این خواسته و نیز برای رسیدن به هدف غایی خود که همان تخت پادشاهی سعودی است، حاضر است آرمان ملت فلسطین و مطالبات اصلی فلسطینیان را فدا کرده و امتیازی مهم به رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا بدهد. از سوی دیگر، طرح سازش موسوم به «معامله قرن» که ترامپ دنبال می‌کند و هدف آن هم از بین بردن مبانی است که فلسطینیان برای سازش دنبال می‌کردند، هدف اصلی سران رژیم صهیونیستی و آمریکا در وضعیت کنونی است و امتیازدهی بن‌سلمان در این زمینه مشخص می‌کند ماجرای خاشقجی چه پایانی خواهد داشت.

تفاوت معنادار!
جلیقه‌زردها با وجود برخوردهای خشن پلیس فرانسه هنوز خیابان شانزلیزه را ترک نکرده‌اند و پایتخت فرانسه همچنان شاهد تقابل میان نیروهای امنیتی و معترضانی است که حالا فراتر از مطالبه لغو مصوبه افزایش نرخ مالیات سوخت، خواستار کناره‌گیری مکرون هستند! اما فارغ از آنکه سرنوشت این اعتراضات چه خواهد شد و در ادامه این تقابل چه رخ خواهد داد، نکته جالب توجه مقایسه واکنش کشورهای غربی و مجامع به اصطلاح بین‌المللی به اعتراضات در یکی از مهم‌ترین خیابان‌های اروپا با واکنش آنها نسبت به آشوب‌هایی است که در کشور ما رخ می‌دهد، آشوب‌هایی که برخلاف آنچه در پاریس در حال رخ دادن است، جریان‌ها و گروهک‌هایی، مانند منافقین در پس آن قرار دارند!
اکنون که بخش قابل توجهی از مردم فرانسه در اعتراض به خیابان آمده‌اند و دولت این کشور سرکوب اعتراضات را در دستور کار خود قرار داده است؛ نه نشست ویژه‌ای در شورای امنیت برگزار می‌شود، نه سازمان‌های مدعی حقوق بشر از برخورد خشن حرفی به میان می‌آورند، نه ترامپ در حمایت از معترضان توئیتی می‌زند، نه شبکه‌هایی، مانند بی‌بی‌سی از سرکوب معترضان سخن به میان می‌آورند و نه وزرای خارجه اروپایی احساس نگرانی می‌کنند! از همه اینها عجیب‌تر اینکه حتی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران نیز سکوت کامل در پیش گرفته و حتی از اشاره جزئی به این حوادث هم خودداری می‌کند؛ در حالی که دی ماه سال 96 در روزهایی که برخی جریان‌های ضد انقلاب و پیاده‌نظام گروهک‌های تروریستی با سوءاستفاده از مطالبات مردم دست به آشوب و اغتشاش در کشور زده بودند، «لودریان» وزیر خارجه فرانسه به نشانه اعتراض نسبت به برخورد نیروهای انتظامی ایران با معترضان، سفر خود به تهران را به تعویق انداخت و نماینده فرانسه در نشست شورای امنیت که با موضوع اعتراضات داخلی ایران تشکیل شده بود، گفت: «ما از اتفاقات روزهای اخیر در ایران نگرانیم»!

سفر ضد ایرانی نتانیاهو برای دیدار پمپئو!
نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برای جلسه‌ای فوری و از پیش اعلام نشده، با هدف ملاقات با وزیر خارجه آمریکا بر سر مسئله ایران راهی بلژیک شد. «اورشلیم‌پست» نوشت: بنیامین نتانیاهو ملاقات پیش روی خود با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا را مهم خواند و پیش از سوار شدن به هواپیمای شخصی خود برای پرواز به سوی بروکسل، مدعی شد: «ما ارتباط مداومی با دوستان آمریکایی‌مان داریم. من با مایک پمپئو فهرستی از پیشرفت‌ها در منطقه‌مان را به بحث می‌گذارم. ما با یکدیگر، ستیزه‌جویی‌های ایران و نمایندگانش در شمال را متوقف می‌کنیم و درباره مسائل دیگری نیز بحث و گفت‌وگو خواهیم کرد.» به نظر می‌رسد، شکست‌های پی‌در‌پی رژیم صهیونیستی از جریان مقاومت، سران این رژیم را آشفته و دستپاچه کرده است و آنها در تلاشند با لابی‌گری‌های خود با آمریکا تضمینی برای امنیت خود بیابند.

جلوگیری از خروج محموله بزرگ شکر از کشور
برابر خبر رسیده، چندی پیش تعداد 177 دستگاه کامیون و تریلی با محموله شکر از مرز لطف‌آباد درگز قصد خروج از کشور را داشتند که با هماهنگی انجام شده با مسئولان ذی‌ربط در گمرک به داخل کشور باز گردانده شدند. بنا بر این گزارش، خودروهای ترانزیتی محموله‌ای بالغ بر 4500 تن شکر را بارگیری کرده و در تیر پارک لطف‌آباد مستقر شده بودند. گفتنی است، شکر از جمله کالاهای یارانه‌ای و استراتژیک کشور قلمداد می‌شود و صادرات آن به خارج از کشور ممنوع است.

▼ اخبار
1ـ تکرار تاکتیک خروج از حاکمیت!
سعید حجاریان در گفت‌وگو با تارنمای «مشق نو» گفته است: «انتخابات، به معنای کنونی آن، مصداق گدایی قدرت است. اصلاحات، صدقه‌بگیر نیست و اگر مکنت دارد، باید با اتکا بر آن به بازار سیاست برود. اگر پول بازار سیاست را نداشتیم، باید بکوشیم آن را کسب کنیم نه آنکه به هر بُنجُلی تن دهیم.» پرواضح است که اظهارات اخیر حجاریان بیش از آنکه نشانه عبور اصلاحات از انتخابات در کشور است، نشانه ناامیدی کم‌سابقه از شکست در انتخابات آینده است. این در حالی است که امثال همین حجاریان در انتخابات گذشته حتی در صورت نداشتن کاندیدای اصلاح‌طلب در انتخابات ریاست‌جمهوری یا گزینه‌های حداقلی برای مجلس بر حضور و مشارکت در انتخابات تأکید ویژه‌ای داشته‌اند. گفتنی است اسماعیل گرامی‌مقدم، سخنگوی حزب اعتماد ملی درباره اظهارات اخیر حجاریان گفته است، برای من باورکردنی نیست که حجاریان دوباره و پس از هزینه‌های هنگفت جریان اصلاحات از خروج از حاکمیت حرف می‌زند!

2ـ نگرانی از قدرت فزاینده نیروی دریایی ایران!
پایگاه آمریکایی «تسک اند پِرپس» درباره ناوشکن سهند گزارشی منتشر کرد و نوشت: «طبق گزارش رویترز، نیروی دریایی ایران یک ناوشکن جدید و بومی رادارگریز را به ناوگان خود اضافه کرد. این ناوشکن قابلیت حمل بالگرد را دارد و در آن پرتابگرهای اژدرها، انواع توپ‌های ضد هوایی و ضد سطحی، سامانه‌های موشکی سطح به سطح و سطح به هوا، سامانه دفاعی نقطه‌ای، سامانه ضد زیردریایی، افزایش برد عملیاتی، قابلیت مانورپذیری بالا و همچنین سامانه‌های الکترونیکی وجود دارد که پیوستن آن به بقیه نیروی دریایی متعارف این کشور در دهانه تنگه از نظر استراتژیکی حساس هرمز، چالشی دیگر برای نیروی دریایی آمریکا است.» در ادامه این گزارش آمده است: «رونمایی از این ناوشکن، رونمایی از تازه‌ترین چالش تکنولوژیکی برای کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا در منطقه است و نتیجه آن شرمساری بیشتر برای نیروی دریایی آمریکا در منطقه و تضعیف قدرت آن خواهد بود.»

3ـ جفای بزرگ اصلاح‌طلبان به رئیس‌جمهور!
محمد عطریانفر اظهار داشت: اگر در سال 92 اصلاح‌طلبان با احتياط از آقای روحانی حمایت کردند، در سال 96 به دلیل عملکرد قابل قبول آقای روحانی در دولت یازدهم هیچ تردیدی در این زمینه نداشتند و همه سرمایه خود را در اختیار آقای روحانی قرار دادند. نباید به دلیل اینکه مثلاً آقای روحانی فلان فرد را در دولت به کار نگرفته، علیه دولت و‌ی هجمه و تضعيف راه بيفتد. به نظر من، این بزرگ‌ترین جفایی است که در حق دولت آقای روحانی وارد می‌شود. اصلاح‌طلبان بیش از آنکه به توقعات خود توجه و تأكيد کنند، باید به نتیجه و عملکرد خود نگاه کنند. اگر در سال96 آقای روحانی خدمت رئیس دولت اصلاحات می‌رسید و با مشورت ایشان ولو همه اعضای کابینه را انتخاب می‌کرد، باز هم اقتضائات فعلی به همین شکل بود. چه بسا از شرایط امروز نیز بدتر بود.

4ـ قیمت کالاها در ماه‌های آینده کاهش می‌یابد
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس چسبندگی قیمت‌ها در اقتصاد ایران را دلیل اصلی کاهش نیافتن قیمت برخی کالاها با وجود افت قیمت دلار عنوان کرد و گفت: نوسان نرخ دلار قیمت برخی کالاها را به سرعت تغییر می‌دهد که نمونه آن سکه و طلا است؛ اما برخی دیگر از کالاها به دلیل چسبندگی قیمت‌ها در اقتصاد ایران، در مدت زمان طولانی‌تری از خود واکنش نشان می‌دهد. رئیس کمیسیون اقتصادی بیان داشت: در صورت استمرار کاهش قیمت ارز، به نظر می‌رسد طی دو تا سه ماه آینده حتماً شاهد کاهش قیمت‌ها باشیم. البته در این زمینه نظارت دولت و سازمان‌های مربوطه، از قبیل سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان و همچنین تعزیرات لازم است.

▼ اخبار کوتاه
◄ بنا بر گزارش بانک مرکزی طی شش ماهه ابتدای سال جاری، ۳۲ هزار پروانه ساختمانی در کل کشور و ۳۰۰۰ پروانه در شهر تهران صادر شده که نسبت به ماه مشابه سال گذشته به ترتیب رشد 7/5 و ۳۴ درصدی را نشان می‌دهد؛ اما تورم مصالح ساختمانی و افت ۵۴ درصدی معاملات احتمالاً اثر منفی در ساخت‌وساز مسکن خواهد داشت. عدم توان طرف تقاضا در شرایطی به رکود معاملاتی منجر شده که با توجه به حدود ۷۰۰ هزار ازدواج سالیانه در کشور، تقاضای مطلق در حال انباشته شدن است.
◄ عباس عبدی، فعال اصلاح‌طلب طی توئیتی درباره اظهارات اخیر پیروز حناچی، شهردار جدید تهران درباره ارتباط خانواده‌اش با منافقین، نوشت: «آقای حناچی در پاسخ به خبرنگاری که پرسید، آیا عضویت برخی نزدیکانش در گروه معاند نظام صحت دارد، گفت: «کسی را در قبر کسی دیگر نمی‌خوابانند. شما هم بروید برای آخرت‌تان کار کنید!» که به نظر پاسخ درستی نیست. اگر قرار باشد از ابتدا عصبانی شود، مشکل ایجاد خواهد شد. بهتر بود یا پاسخ نمی‌داد یا یک کلمه می‌گفت: بله.»
◄ «لی شون چن» رئیس اتحادیه بین‌المللی تعاون آسیا و اقیانوسیه گفت: ایران نقش پررنگی را در منطقه ایفا می‌کند و ظرفیت بالایی برای همکاری با کشورهای گوناگون در منطقه آسیا و اقیانوسیه دارد که بر هیچ کس پوشیده نیست. وی تأکید کرد: ما تلاش می‌کنیم در زمان تحریم‌های یکجانبه که ایران با آن درگیر شده است، در کنار این کشور بمانیم و در کمک به ایران برای تجارت با جهان کوتاهی نخواهیم کرد.
◄ بهزاد نبوی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و از محکومان فتنه ۸۸ در گفت‌وگو با روزنامه «سازندگی» از خطر تکرار انتخابات سال ۸۴ گفته و هشدار داده است: «همه میانه‌روهای اصلاح‌طلب و اصولگرا باید متحد شوند؛ والا مجلس ۹۸ و ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ را به تندروها می‌بازیم که برای کشور، ملت و اصل نظام نگران‌کننده است!»
◄ محمدمهدی زاهدی، عضو کمیسیون آموزش مجلس گفت: با توجه به اینکه برای طرح استیضاح وزیر به امضای حداقل ۱۰ نفر از نمایندگان نیاز است؛ لذا مطمئناً از این فهرست امضاکنندگان ۱۰ نفر باقی خواهند ماند؛ بنابراین، طرح استیضاح وزیر علوم حتمی است.
◄ علی لاریجانی، درباره حوادث سال ۸۸ اظهار داشت: درباره مسائل به جامانده از سال ۸۸، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و آقای شمخانی در حال پیگیری هستند و در وضعیت پیچیده فعلی هر گامی در جهت وحدت ملی ضروری است.