استيضاح در تعليق

«تعويق» آخرين خبري است که درباره استيضاح محمد جواد ظريف وزير امور خارجه دولت اعتدال منتشر شده است، اما ماجراي از کجا شروع شد و چرا گذشت پس از چندين روز همچنان همچنان سرنوشت استيضاح در هاله اي از ابهام قرار دارد! اگرچه پيش از اين نيز نمايندگان منتقد به عملکرد دولت حسن روحاني در حوزه ديپلماسي براي به صدا در آمدن زنگ جلسه استيضاح وزير خارجه تلاش کرده بودند، اما هيچگاه امضاهاي پاي برگه درخواست استيضاح محمد جواد ظريف به حد نصاب نرسيد تا اينکه در روزهايي که موضوع CFT و مسئله قانون مبارزه با پولشويي در صدر اخبار قرار داشت به نا گاه وزير امور خارجه در اظهارات دور از انتظار در گفت و گويي ويدئويي با وب سايت خبرآنلاين اظهار داشت: «خيلي ها از پولشويي منفعت مي‌برند و آنجاهايي که هزاران ميليارد پولشويي انجام مي دهند حتما آنقدر توان مالي دارند که ده ها يا صدها ميليارد هزينه تبليغات و فضاسازي در کشور" عليه قوانين ضدپولشويي ايجاد کنند. فضايي درست کردند کساني که يک قلم معامله شان ممکن است ۳۰ هزار ميلياد تومان در آن منفعت جا به جا شود. کل بودجه وزارت خارجه را هزينه يک قلم تبليغات و فضاسازي شان مي کنند»

طراحان استيضاح

همين اظهارات کافي بود تا اين بار رئيس تيم مذاکره کننده هسته‌اي ايران در آستانه استيضاح قرار بگيرد! و طرح استيضاح با 24 امضا تقديم هيئت رئيسه مجلس بشود، 24 امضايي که نام چهره‌هايي چون، حاجي دليگاني، احمدسالک، محسن کوهکن و جواد کريمي قدوسي در ميان آنها ديده مي‌شود. اين درخواست 11 محور نيز دارد که عبارت است از؛ اظهارات و اتخاذ مواضع ناصواب از جمله اتهام پولشويي به جمهوري اسلامي، بي‌توجهي به اقتصاد در ديپلماسي کشور و عدم اجراي برنامه‌هاي اعلامي به مجلس شوراي اسلامي جهت اخذ راي اعتماد، عدم توجه کافي به توسعه و فعال کردن روابط با عموم کشورها در قاره آسيا، آفريقا و آمريکاي لاتين، استفاده از برخي سفيران ناکارآمد که ارزيابي عملکرد آنها در توسعه روابط با کشورهاي مقصد قابل ارائه نمي‌باشد از باب نمونه سفير ايران در استراليا، فرصت‌سوزي و عدم انتخاب سفير براي برخي کشورهاي دوست که ارتباط خوبي داريم ولي تا مدتها در آن کشورها سفير نداشتيم. مانند چين و هند. دستگيري ديپلمات‌هاي ايراني در کشورهاي اروپايي به بهانه‌هاي واهي و عدم مقابله به مثل و تحرکات کافي در دفاع از ديپلمات‌ها، عدم استفاده از فرصت‌هايي که مقاومت در منطقه فراهم نمود؛ موضع منفعلانه دستگاه ديپلماسي در خصوص کشتار حجاج در منا و عدم احقاق حقوق ملت ايران و خانواده‌هاي آنها، به کارگيري افراد نامطمئن در مذاکرات حساس و مهم، تهديد بنيه دفاعي کشور و از بين رفتن توانايي آن، عدم تامين منافع ملت ايران در قراردادهاي منعقد شده! موضوعي که همانگونه که قابل پيش بيني هم بود موجي از انتقاد و بحث را با خود به همراه آورد.

مخالفين استيضاح

در مقابل منطق استيضاح کنندگان که سخنان ظريف را آنهم در شرايط ويژه کشور و فشار غرب براي تحميل FATF به کشور يک گرا به خارج مرز ها مي‌دانستند، مخالفان استيضاح ظريف ابتدا تلاش کردند ماجرا را کاملا سياسي جلوه دهند و جداي از منافع ملي بدانند، چنانچه، محمود صادقي نماينده تهران، طرح استيضاح ظريف را «انتقام گيري» از دولت و برجام دانست. عده‌اي از جمله الهه کولايي و عزت‌الله يوسفيان ملا اين کار را سنگ‌اندازي مقابل تصويب لوايح مرتبط با FATF که در تضاد با منافع استيضاح کنندگان است، دانستند و حتي محسن غرويان، روحاني اصلاح طلبي که به اتخاذ مواضع عجيب شهره شده است با انتشار يادداشتي در روزنامه اعتماد پا را از اين نيز فراتر گذاشته و مي‌نويسد: «آقاي ظريف يكي از موفق‌ترين چهره‌هايي است كه توانسته از راه ديپلماسي، بسياري از بحران‌هاي سياسي و اقتصادي كشور را حل كند، همان‌طور كه برخي تحليلگران سياسي هم گفته‌اند او در بين وزراي امور خارجه بعد از انقلاب اسلامي از لحاظ درك مسائل جهاني و حل مشكلات، كم‌نظير بوده است. اين استيضاح بهانه است تا دولت و وزير امورخارجه را تضعيف كنند ... آنها نگاهي نيز به سال 1400 دارند، چون معتقدند احتمال رأي آوردن ظريف به ‌عنوان رييس‌جمهور آينده بسيار بالاست، پس حمله‌ها را آغاز كرده‌اند تا وي را از الان تضعيف كنند» اظهاراتي که البته کمکي به منصرف کردن استيضاح کنندگان نداشت

تا اينکه علي لاريجاني، رئيس مجلس در اينباره گفت: «مساله استيضاح جزء حقوق نمايندگان است. ممکن است مجلس امري را مصلحت نداند اما نمي‌تواند آن را به اقليتي تحميل کند. آنها مي‌توانند از اين ابزار استفاده کنند، لذا چيزي خارج از روال نيست. به طور طبيعي استيضاح در دستور کميسيون مطرح شده و ممکن است متقاضيان قانع شود اين که مصلحت تشخيص مي‌دهند يا خير بر عهده مجلس است.»

افول موج استيضاح

پس از اين برخي از چهره هاي اصولگراي مجلس نيز با تاکيد به شرايط کشور و موضوع برجام و تحريم ها مخالفت‌هاي ضمني را درباره استيضاح مطرح کردند چنانچه محمد دهقاني نايب‌رئيس فراکسيون نمايندگان ولايي در مجلس گفت: «ما انتقاداتي راجع به برخي از مواضع آقاي ظريف و هزينه‌هايي که ايشان براي کشور درست کرد، داريم؛ اما استيضاح ايشان را به صلاح کشور نمي‌دانيم و هرگونه‌ دوقطبي‌ سياسي را براي کشور بي‌فايده تلقي مي‌کنيم.» جملاتي که با اعلام «محمد جواد ابطحي» درباره اينکه مجتبي ذوالنوري رييس کميته هسته‌اي و عضو فراکسيون نمايندگان ولايي مجلس در حال رايزني براي پس گرفتن امضاي استيضاح کنندگان وزير امور خارجه است. همزمان با انتشار خبر انصراف 6 نفر از نمايندگان خواستار استيضاح، موجب شد تا اينکه محمدجواد ظريف را که براي ارائه توضيحات به نمايندگان منتقد به کميسيون آمده بود تا با اقناع آنان مانع از کشيده شدن کار به صحن علني و استيضاح شود، با خيالي آسوده ساختمان مجلس را ترک کند.