در حالی که آمریکا با انتشار فیلمی از یک قایق مدعی شده که ایران پشت حادثه روز پنجشنبه برای دو نفتکش در دریای عمان بوده اما کارشناسان مستقل با زیرسوال بردن این فیلم، عواملی را که امکان دارد این حمله را انجام دادهاند بیان کردهاند.
نشریه نیوزویک آمریکا در گزارش روز شنبه خود درباره این حادثه نوشت: آمریکا فیلم سیاه و سفید غیرواضحی را منتشر کرده و بنا بر ادعای مقامات آمریکایی این فیلم نشان میدهد که یک قایق گشتی ایرانی در حال حرکت در طول نفتکش «Kokuka Courageous» یکی از دو نفتکشی است که روز پنجشنبه دچار حادثه شده بوده است. بنا بر ادعای مقامات آمریکایی، سرنشینان این قایق یکی از مینهای دریایی که عمل نکرده را خارج میکنند تا شواهد دست داشتن آنها در این انفجارها را مخفی کنند.
این ویدیو تنها چند ساعت پس از این حادثه منتشر شد و «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا در بیانیهای گفت که برآورد دولت آمریکا این است که ایران مسئول حملاتی است که در دریای عمان روی داده است.
پامپئو مدعی شد که این ارزیابی بر اساس «اطلاعات، سلاح مورد استفاده و سطح تخصصی که برای انجام این عملیات مورد نیاز است» انجام شده است.
اما کارشناسان اطلاعاتی مستقل گفتهاند که این ویدئو هیچ دلیلی برای مسئول دانستن ایران در این حملات ندارد. این کارشناسان گفتهاند که بازیگران متعدد دیگری در منطقه وجود دارند که برای انجام این حملات انگیزه دارند.
«آنتونی کوردزمن»، تحلیلگر استراتژیک در مرکز استراتژیک مطالعات بینالملل به نیوزویک گفت: باید این سوال پرسیده شود که اگر ایران عامل این حمله نیست پس چه کسی میتواند آن را انجام داده باشد؟ میتوان این احتمال را داد که گروه داعش این حملات را انجام داده تا جنگ میان دو دشمن-ایران و آمریکا- را علیه یکدیگر شعلهور کند. یا اینکه عربستان سعودی یا امارات متحده عربی چنین حادثهای را ایجاد کردهاند تا از آن بتوانند برای افزایش فشار بر ایران استفاده کنند.
«ایهم کامل» رئیس گروه اوراسیا برای تحلیل خاورمیانه گفت که حملات اخیر توسط گروه حوثیهای تحت حمایت ایران به تاسیسات نفتی سعودی در حال تهدید هسته نگرانیهای امنیتی پادشاهی است.
کامل افزود: سعودیها در حالت هشدار قرار دارند و واکنش آنها با هدف فشار به آمریکا برای انجام یک اقدام است.
برخی نیز اشاره کردهاند که احتمالا حملات روز پنجشنبه و حملات ماه پیش به 4 تانکر نفتی در بندر فجیره امارات عملیات «پرچم غلط» باشد که توسط اسرائیل که یکی دیگر از دشمان ایران بوده انجام شده است تا ایران مسئول این حمله قلمداد شود.
برخی ناظران گفتهاند که این حملات ممکن است از سوی برخی از اعضای افراطی دولت ترامپ باشد تا بهانهای برای انجام عملیات نظامی علیه ایران پیدا کنند.
موریس که سالها به عنوان افسر اطلاعاتی آمریکا در خاورمیانه و شرق آفریقا فعالیت میکرده، گفت که ویدیویی که توسط آمریکا منتشر شده مشخص نمیکند که کدام یک از دو تانکر هدف قرار داده شده را نشان میدهد.
موریس افزود که هنوز واضح نیست که آیا مینهای دریایی باعث این انفجارها باشند. مینهای دریایی معمولا توسط غواصان به کشتیها و در خط آبی کشتی الصاق میشوند. از سوی دیگر برخی سرنشینان نفتکش گفتهاند که شاهد اجسام پرنده و احتمالا پهپاد در اطراف نفتکش بودهاند.