تبيين بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي‌

در ادامه سلسله يادداشت‌هاي تحليلي در مورد بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي، كه از چند شماره پيش بر حوزه عدالت‌خواهي و كاركرد عدالت در انقلاب اسلامي متمركز است، در اين شماره موضوع تبليغات رسانه‌اي در حوزه كاركردهاي جمهوري اسلامي ايران در حوزه عدالت بررسي شده است. مسئله عدالت‌خواهي و تلاش‌هاي صورت گرفته در اين زمينه علاوه بر اينكه نيازمند نقد و بررسي است، بايد در حوزه تبليغات رسانه‌اي نيز به آن توجه شود. در اين چهار دهه از انقلاب اسلامي مانند بسياري از دستاوردهاي انقلاب اسلامي، دستاوردهاي عدالت‌طلبي نيز با كم‌توجهي در حوزه رسانه‌اي روبه‌رو بوده است. رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالي) در بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي در مورد اين وظيفه حوزه رسانه براي بيان دستاوردهاي عدالت‌خواهي پس از ذكر آمارهاي موجود كشور مي‌فرمايند: «بي‌شك اين‌ همه نه در تبليغات نارساي مسئولان انعكاس يافته و نه زبان بدخواهان خارجي و داخلي به آن اعتراف كرده است». بيان اين واقعيت تلخ از سوي عالي‌ترين مقام معنوي و سياسي كشور نشان‌دهنده درك اين حقيقت است كه رسانه داخلي از ظرفيت‌هاي موجود براي ترويج توانمندي‌هاي نظام در حوزه عدالت استفاده نكرده است.

با توجه به حقيقت ذكر شده در بيان معظم‌له، به نظر نگارنده پردازش رسانه‌اي به حوزه عدالت در جمهوري اسلامي ايران و دستاوردهاي صورت گرفته در اين زمينه، بيش از آنكه جنبه ايجابي داشته باشد، جنبه سلبي يافته است. در واقع حوزه رسانه به‌جاي توليد مستندات و تجزيه‌ و تحليل اقدامات مثبت در اين عرصه، وقت و انرژي خود را بر پاسخ به تبليغات دشمن متمركز كرده است.

در زمينه رويكرد ايجابي رسانه‌هاي داخلي براي ارائه دستاوردهاي عدالت‌خواهانه انقلاب اسلامي، قوه قضائيه مهم‌ترين بخشي است كه در اين زمينه فعاليت دارد و مردم انتظار دارند عدالت از سوي آن پيگيري شود. رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالي) به منظور تحقق اين فعاليت تبليغي در قوه قضائيه خطاب به مسئولان اين قوه مي‌فرمايند: «يك تيم قوي رسانه‌اي هنرمند را به كار بگيريد، بنشينند طراحي كنند‌ـ نه براي يك روز و دو روز و يك ماه؛ به ‌طور مستمر‌ـ تا بتوانند همين‌كه شما گفتيد كه ما فلان تعداد قاضي را اين‌جوري كنار گذاشتيم، يا فلان حركت اصلاحي را انجام داديم، يا فلان تنقيح قانوني را يا فلان پيش‌بيني بلندمدت را انجام داديم، اين را بتواند به مردم تفهيم كند درست كه مردم آن را مشاهده كنند و ببينند. خب، اين كار، كار مهمي است؛ ما اين كار را خيلي دست‌كم گرفته‌ايم. خيلي از دستگاه‌هاي ما مبتلا به همين قضيه هستند؛ فقط دستگاه قضائي نيست؛ اما دستگاه قضائي خيلي احتياج دارد به اينكه بتواند اعتماد مردم و خوش‌بيني مردم را جلب كند. يكي از دو كاري كه براي جلب اعتماد مردم لازم است، تبليغ درست فني هنري است كه اين كار يك مجموعه‌ كارآمد اهل تبليغ و وارد در فن ارتباط‌گيري تبليغي است؛ اين كار بايد انجام بگيرد. يكي اين است.»(بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه 6/4/1397).

ضروري است رسانه‌هاي داخلي به ويژه صداوسيما، در كنار توجه به رويكرد سلبي در زمينه پاسخ به تبليغات دشمن، با دستگاه‌هاي اجرايي، به ويژه قوه قضائيه همراه شوند تا بتوانند دو موضوع مهم در تأمين عدالت در كشور را پيگيري كنند. رسانه وظيفه دارد از يك‌سو نقص‌هاي موجود را به شكل واقع‌بينانه و منصفانه‌اي پيش از اينكه دستاويز تبليغات دشمنان قرار بگيرد آشكار كند تا متخلفان حوزه عدالت مجبور به پاسخگويي شوند. از سوي ديگر وظيفه مهم‌تر اين نهاد اين است كه اقدامات صورت گرفته در زمينه تحقق عدالت را مانند ديگر حوزه‌هاي دستاوردي خيلي سريع، دقيق و بدون حاشيه در قالب اخبار، مستند، تحليل و حتي فيلم و سريال اطلاع‌رساني كند.

براي نمونه يكي از اندك فعاليت‌هاي مهم صداوسيما در سال‌هاي اخير پخش سريال گاندوست. كه با پتانسيل داخلي، استفاده از ظرفيت‌هاي داخلي و بهره‌مندي از بازيگران جوان و متعهد دستاوردهاي مهمي براي مردم و انقلاب اسلامي داشت؛ بدين صورت كه هم نقشه‌هاي دشمنان را افشا كرده و هم نفوذي‌ها و كم‌كاري‌ها را در داخل كشور برملا كرد. در كنار اين موارد شاهد عدالت‌خواهي قوه قضائيه حتي در مقابل جاسوسان و نفوذي‌هاي دشمن هستيم.

اين‌گونه سريال‌هاي جذاب و گيرا كه مخاطب را مجذوب خود مي‌كند، بايد در حوزه‌هاي عدالت و برخورد با بي‌عدالتي‌ها نيز توليد و پخش شود؛ اينكه تصميم‌گيري‌هاي قضايي در مورد محكومان امنيتي و مفسدان اقتصادي به شكل‌هاي هنري، ديداري و شنيداري در معرض ديد و قضاوت مردم قرار بگيرد، اميد به نهادها و سازمان‌هاي اجرايي كشور را مضاعف مي‌كند و مردم اين حس اعتماد برآمده از عدالت‌خواهي در كشور را بيشتر درك مي‌كنند.

در نهايت بايد گفت در چهل سال گذشته اقدامات بسياري در حوزه‌هاي مبارزه با بي‌عدالتي صورت گرفته كه بسياري از آنها در گمنامي تمام به فراموشي سپرده ‌شده است؛ مانند فعاليت‌هاي مهم جهاد سازندگي در حوزه محروميت‌زدايي و كاهش شكاف فقير و غني در كشور و اقدامات قضايي، سياسي و امنيتي كه فضاي بسيار مهمي را در اختيار رسانه قرار داده است؛ به شرطي كه همت، اراده و انگيزه كافي وجود داشته باشد.