«سنا» حروف اختصاری سامانه نظارت بر ارز است. این سامانه درگاهی است که صرافیها باید معاملات روزانه ارزیشان را در آن ثبت
کنند.
سامانه سنا با هدف گردآوری نظاممند دادههای معاملاتی بازار ارز و نقل و انتقالات ارزی در سطح صرافیهای سراسر کشور طراحی و راهاندازی شده است و کلیه صرافیهای دارای مجوز از بانک مرکزی موظف به ثبت همه معاملات ارزیشان در سنا یا سامانه نظارت ارز شدهاند و چنانچه تخلفی از آنها سر بزند یا بخواهند از ثبت معاملاتشان امتناع کنند، بانک مرکزی با آنها برخورد
خواهد کرد.
مزایای سامانه سنا، خرید و فروش اینترنتی ارز، حسابداری، خزانهداری، دسترسی برخط به حساب بانکی و امکان گرفتن قیمت تمامشده است.
با فعال شدن همه بخشهای سامانه نظارت بر ارز، صرافی میتواند افزون بر گرفتن قیمت تمامشده و تعریف سود و زیان معاملههایش، با اتصال به بانکی که در آنجا صاحب حساب است، عملیات برداشت و واریز وجه را انجام دهد.
یکی از جذابترین بخشهای این سامانه «خرید و فروش اینترنتی ارز» است و یکی از شلوغترین و پرمراجعهترین قسمتها نیز شاید همین بخش باشد؛ چرا که همیشه مسافرانی وجود دارند که برای خرید ارز به صرافی مراجعه میکنند.
در این روش، مشتری یکی دو روز پیش از سفر میتواند درخواستش را ارائه دهد و اطلاعات شخصی خود، از قبیل مقدار ارز مورد نیازش را وارد سامانه کند. سامانه هم درخواست مشتری را به بانک مرکزی اعلام میکند و بانک مرکزی پس از بررسی درخواستها و همچنین طی کردن فرایند راستیآزمایی با سازمان ثبت احوال، از طریق کد رهگیری که سیستم به مشتری داده، به او گفته میشود که از کدام صرافی میتواند ارز خود را تحویل بگیرد.
از سوی دیگر، به صرافی هم اعلام میشود ارائه ارز به این فرد بلامانع است. در این مرحله، مشتری با در دست داشتن مدارکش با مراجعه به صرافی با پرداخت هزینه ارز خود را دریافت کند.
اینکه چرا با وجود سفارش اینترنتی ارز، مشتری بار دیگر باید به صرافی مراجعه کند، به این دلیل است که مدارک ارائه شده از سوی مشتری باید برابر اصل شود. از سوی دیگر، میتوان فرایند راستیآزمایی را با دقت بیشتری انجام داد.
برخی مشتریان در مواجهه با این سامانه و الزامی که برای وارد کردن اطلاعات شخصیشان به وجود آمده، اطلاعاتشان را ارائه نمیدهند. این افراد از به خطر افتادن امنیت اطلاعاتشان واهمه دارند و از خرید ارز منصرف میشوند و ترجیح میدهند به جای خرید ارز دولتی و معامله با صراف، از بازار سیاه، ارز مورد نیازشان را تهیه کنند. این در حالی است که باید بدانیم طبق قانون و دستورالعملهای مبارزه با پولشویی باید مبدأ و مقصد خرید و فروش ارز، یعنی فروشنده و خریدار مشخص باشد.
گفتنی است، یک قسمت از سامانه نظارت ارز به بانک مرکزی و قسمت دیگر آن نیز به صرافیها متصل است و بانکها هم هیچ دخالتی در آن ندارند. صرافیهای بانکهای عامل هم مانند صرافیهای شخصی موظفند همه تراکنشهایشان را وارد سامانه سنا کنند. بانک مرکزی نیز در این سامانه همه تراکنشهای روزانه صرافیها را به صورت لحظهای رصد میکند.