يهوديان غارتگر

موضوع مهمي كه در فهم ريشه‌هاي شكل‌گيري استعمار نمي‌توان از آن غفلت كرد، تأثيرگذاري يهوديان در تشويق و ترغيب استعمارگران و بسط و گسترش استعمار است.

«ورنرسومبارت»، جامعه‌شناس و اقتصاددان آلماني، در اثر گران‌سنگ خود با عنوان «يهوديان و حيات اقتصادي مدرن» كه به فارسي نيز ترجمه شده است، به تأثيرگذاري يهود در شكل‌گيري استعمار مي‌پردازد. از نگاه او بسيار طبيعي بود كه يهوديان در زمره‌ ساكنان مشتاق سرزمين‌هاي استعماري قرار داشته باشند؛ زيرا مي‌ديدند اين مناطق و كشورها بهتر از اروپاي پردردسر و عبوس مي‌تواند براي آنها سرچشمه‌ شادماني و آرامش خاطر باشد؛ به ويژه آنكه آخرين سرزمين پذيراي آنها (اسپانيا) نيز ديگر مأواي بي‌دردسري براي آنها نبود و يهوديان را از خود مي‌راند. اين امر در مورد تمام سرزمين‌هاي تحت استعمار مصداق داشت خواه در شرق، غرب يا جنوب كره‌ زمين.

براساس باور «سومبارت» كشتي‌هاي پرتغالي و هلندي، خيل عظيمي از يهوديان آماده‌ سكونت را در مناطق تحت اشغال خود پياده كردند. در نگاه وي تشكيل كشور آمريكا، به نحو خارق‌العاده‌اي با يهوديان ارتباط دارد. چنين به نظر مي‌رسد دنياي جديد به كمك آنها و فقط براي آنها، در افق ديد استعمارگران قرار گرفت و گويي كريستف كلمب و ديگران، در عمل مديران اجرايي قوم يهود بودند تا آنها را به اين سرزمين‌هايي كه تازه وارد آن شده بودند، برسانند. بر همين اساس يهوديان، مغرور از گذشته‌ خود‌ نكته‌هاي يافته شده در مورد ورود به قاره‌ آمريكا را كه محصول تازه‌ترين تحقيقات و بررسي‌هاست، مطرح مي‌كنند. اين تحقيقات جديد نشان مي‌دهد براساس دانش علمي پژوهشگران يهودي هنر دريانوردي و تعيين مسير كشتي‌ها به چنان دقت و كمالي رسيد كه در عمل سفرهاي طولاني دريايي روي اقيانوس‌ها ممكن شد.

«آبراهام زاكوتو»، استاد رياضيات و نجوم در دانشگاه «سالامانكا»، در سال 1473 جدول‌ها و نمودارهاي نجومي خود را كامل كرد. دو يهودي ديگر به نام‌هاي «خوزه» و «كوهو» كه منجم و پزشك دربار «جان دوم» پادشاه پرتغال بودند، همچنين «موزس» رياضي‌دان، با همكاري دو دانشمند مسيحي «اسطرلاب دريايي» را اختراع كردند كه با آن اندازه‌گيري فاصله‌ كشتي تا خط استوا براساس ارتفاع خورشيد صورت مي‌گرفت. خوزه، بعدها جدول‌ها و نمودارهاي نجومي استاد خود را به زبان‌هاي لاتيني و اسپانيايي ترجمه كرد.

به اين ترتيب، حقايقي علمي‌ كه راه را براي سفر دريايي كريستف كلمب آماده كرده بود، از سوي يهوديان تأمين شده بود. بودجه‌اي هم كه براي اين سفر لازم بود، از همين منابع فراهم شده و دست كم بودجه‌ دو سفر اول از منابع يهودي تأمين شد. كريستف كلمب براي سفر اول خود از «لوييس دو سانتانخل»، از مشاوران پادشاه وام گرفت. دو نامه‌ اولي كه كريستف كلمب در مورد سفر دريايي خود نوشت، خطاب به «سانتانخل»، تأمين‌كننده بودجه‌ سفر و «گابريل سانيهگ»، از يهوديان مهاجر اسپانيا و خزانه‌دار آراگون بوده است. سفر دريايي دوم هم با پول يهوديان امكان‌پذير شد؛‌ البته اين بار تأمين هزينه به صورت داوطلبانه صورت نپذيرفت. يهوديان اسپانيا هنگام اخراج از اين كشور ناگزير بودند بخش زيادي از دارايي‌هاي خود را آنجا باقي بگذارند و جان خود را نجات دهند. اين اموال و دارايي‌ها را فرديناند براي خزانه‌ حكومتي ضبط كرد و بخشي از آن براي تأمين مخارج سفر دريايي كريستف كلمب اختصاص يافت./ ادامه دارد...