نخستین گام برای شروع هر فعالیت تولیدی، شناخت کافی از نیاز بازار به محصول نهایی و شناسایی بازار فروش آن است. در واقع اهمیت این موضوع در موفقیت یا شکست کارآفرین به مراتب بیشتر از دلایل دیگری مانند سرمایه اولیه، سرمایه در گردش، نوسانات اقتصادی و... است. در گزارش این شماره سراغ یکی از فعالان اقتصادی استان آذربایجان غربی رفته‌ایم که با شناخت به موقع نیاز جامعه توانسته است به موفقیت‌های درخشانی دست یابد و با برندسازی مناسب امروزه به یکی از تولیدکنندگان برتر کشور تبدیل شود.
«علی‌اصغر موسی‌زاده» در فاصله سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۲ کارگاه کوچک تراشکاری داشت که در آن قطعات ماشین‌آلات کشاورزی تولید می‌کرد. وی با درک نیاز آن زمان مدارس کشور به تجهیزات آموزشی از قبیل میز و نیمکت، در سال ۱۳۷۲ اقدام به راه‌اندازی کارگاه تولید این تجهیزات کرد.
او این فعالیت جدید را با وسایل موجود در کارگاهش شروع کرد و به تدریج چرخه دستگاه‌های مورد نیاز را در کارگاهش تکمیل کرد؛ به طوری که امروزه محصولاتی به روز و متناسب با ذائقه مشتری تولید می‌کند.
وی که ابتدای کار خود را با تولید لوازم ساده‌تر مانند میز و نیمکت‌های ویژه مدارس شروع کرده بود، در حال حاضر انواع میز‌های تحریر آموزشی و اداری، کمد‌ها و فایل‌های فلزی و اداری، تخت خواب‌های ویژه مراکز آموزشی شبانه‌روزی و خوابگاه‌های سربازی، اداری و...، انواع نیمکت و صندلی‌های امتحانی را تولید می‌کند و در حال حاضر شمار کالا‌های تولیدی این کارآفرین به بیش از ۱۰۰ نوع محصول می‌رسد.
واحد تولیدی «تجهیز غرب چوفا» بیش از ۲۰ نیروی کار در فاز ۱ شهرک صنعتی ارومیه دارد و محصولات آن با نام تجاری «بکتاش» روانه بازار می‌شود.
«موسی‌زاده» می‌گوید: «طی بیش از ۲۵ سال فعالیت این شرکت، به جرئت می‌توانم بگویم نمونه تولیدات ما به اقصی‌نقاط کشور و به تمامی استان‌ها ارسال شده است.»
مشکلات و موانع
با وجود همه موفقیت‌های کاری موسی‌زاده، واحد تولیدی وی نیز مانند بسیاری از واحد‌های تولیدی کوچک، در شرایط فعلی اقتصاد کشور با مشکلات و موانع گوناگونی مواجه است. موسی‌زاده یکی از مشکلات کاری خود را تولید و عرضه محصولات مشابه با کیفیت پایین در بازار داخلی عنوان می‌کند. این محصولات با قیمتی پایین‌تر عرضه می‌شوند و به دلیل آگاه نبودن مشتری از میزان مرغوبیت کالا، همچنین مؤثر نبودن نشان‌های کیفیت محصول مانند علامت استاندارد ملی و کالا‌های باکیفیت را به حاشیه می‌راند، روندی که تداوم آن به تعطیلی واحد‌های تولیدی برتر خواهد انجامید.
مشکل دیگر این واحد تولیدی نبود سرمایه در گردش است که موجب می‌شود امکان پذیرش سفارش‌های کلان سازمان‌ها یا خرید یکجای مواد اولیه مورد نیاز‌ـ که به کاهش هزینه‌های تولید کمک می‌کند‌ـ از این شرکت سلب شود.
مشکل دیگر، نبود زمینه‌های بازاریابی کم‌هزینه برای محصولات واحد‌های کوچک تولیدی در کشور است. معرفی محصولاتی از این قبیل نیازمند وجود نمایشگاه دائمی در محل‌های پرتردد شهری یا شرکت در نمایشگاه‌های گوناگون محلی، استانی و کشوری است که به دلیل هزینه‌های سنگین آن، بسیاری از تولیدی‌های کوچک قادر به انجام آن نیستند. این کارآفرین نیز با وجود تولید محصولات باکیفیتی که نشان استاندارد ملی را نیز داراست، به دلیل نداشتن سرمایه کافی نتوانسته است تاکنون بازاریابی مناسبی در سطح کشور و حتی در کشور‌های همسایه متقاضی به این محصولات مانند کشور‌های افغانستان و عراق داشته باشد و حوزه کاری خود را گسترش دهد؛ البته در صورت فراهم شدن این بازار‌های جدید، گسترش فعالیت نیز نیازمند سرمایه کافی است که پای صنایع خرده‌پایی از جمله شرکت تجهیز غرب چوفا نیز در این موضوع لنگ می‌زند.
اگر بخواهیم کاهش ارزش پول ملی طی یک سال گذشته و افزایش سرسام آور قیمت مواد اولیه را نیز به کمبود سرمایه در گردش اضافه کنیم، علت تعطیلی یا کاهش توان کاری بسیاری از تولیدی‌های کشور قابل فهم می‌شود. موسی‌زاده در همین زمینه می‌گوید: «در ۲۵ سال فعالیتمان در این حرفه، سابقه نداشت که بیکار باشیم و معمولاً به صورت دو شیفته نیز کار می‌کردیم؛ ولی اواخر سال گذشته و اوایل امسال حدود ۵ ماه کارگاه ما تعطیل بود و به دلیل نوسان شدید قیمتی، در این دوره سفارشی نداشتیم.»
پیشنهادی برای تأمین سرمایه
موسی‌زاده پیشنهادی برای تأمین سرمایه در گردش تولیدی خود دارد که می‌توان از آن برای واحد‌های تولیدی دیگر نیز بهره برد که عبارت است؛ جذب سرمایه‌های اندک مردمی در این تولیدی‌ها و در مقابل، مشارکت دادن سرمایه‌گذاران در منافع توسعه این واحد‌های تولیدی و منافع فروش. این کار علاوه بر هدایت نقدینگی سرگردان موجود در جامعه به بخش تولید، موجب اشتغال‌زایی و رونق کسب و کار در کشور نیز می‌شود؛ برای نمونه پدری که دارایی ۵۰ میلیونی در بانک و در کنار آن جوانی بیکار در خانه دارد، با سرمایه‌گذاری در یک کارگاه کوچک تولیدی، هم می‌تواند در سهام و سود آن شرکت شریک شود و هم با توسعه آن زمینه اشتغال فرزند خویش را فراهم کند. تجربه بیش از دو ساله تهیه گزارش‌هایی از این جنس نشان می‌دهد این پیشنهاد از سوی قریب به اتفاق تولیدی‌های کوچک کشور با استقبال مواجه خواهد شد.
