جدال بر سر قدرت اقتصادی

خروج آمریکا از برجام و قرار گرفتن این توافق‌نامه بین‌المللی در مسیری ابهام‌انگیز که مشخص نیست نتیجه و آخرالامر آن به کجا خواهد رسید و همچنین همراهی و همکاری نکردن کشورهای راهبردی اروپا از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان با ایران در معادلات اقتصاد جهانی و زیرپا گذاشتن تعهدات امضاشده خودشان در بندهای متعدد برجام، سبب شده است مردم ایران نسبت به حسن‎نیت کشورهای اروپایی و آمریکا مبنی بر کمک به توسعه و پیشرفت کشورشان بیش از هر زمان دیگری سوءظن داشته باشند.
اقتصاد کشورهای اروپایی به شدت به اقتصاد آمریکا وابسته است و تصور اینکه آنها بخواهند روزی برای تجارت و فعالیت‌های بازرگانی بین ایران و آمریکا، کشورمان را انتخاب کنند، تصوری دور از انتظار و نابجاست.
اما غرب دیگر قطب دنیای اقتصاد نیست و رقبای بزرگ اقتصادی‌ای در مقابل آن قد علم کرده‌اند، تا جایی که می‌توان قدرت‌های بزرگ اقتصادی شرق را به‌ منزله راهبران قطار اقتصاد جهان در دهه‌های آینده دانست.
رهبر معظم انقلاب در تاریخ 25 مهر 1397 و در دیدار با جمعی از نخبگان و استعدادهای برتر علمی با تأکید بر ضرورت ارتباط علمی با کشورهایی که در مسیر رشد جهشی قرار دارند، اظهار داشتند: «این‌گونه کشورها عمدتاً در آسیا هستند، بنابراین باید نگاه‌مان به شرق باشد نه به غرب، ضمن اینکه نگاه به غرب و اروپا جز معطل ماندن، منت کشیدن و کوچک شدن فایده‌ای ندارد.»
از کشورهای تأثیرگذاری که در شرق وجود دارند، می‌توان از هند، چین، روسیه، پاکستان، ترکیه، اندونزی و... نام برد که توانایی و ظرفیت بسیار گسترده و بزرگی را در حوزه سرمایه انسانی، اقتصادی و فرهنگی دارند و می‌توانند سد محکمی را در برابر یکجانبه‌گرایی و تک‌قطبی شدن جهان از سوی غرب بنا نهند که اینچنین هم شده است.
صندوق بین‌المللی پول طبق آخرین آمار خود، رشد اقتصادی در کشورهای منطقه نام برده شده را در بین سال‌های 2014 تا 2017 حدود 7 درصد اعلام کرده است که در بین تمام مناطق جهان با کشورهای موجود بیشترین نرخ رشد اقتصادی محسوب می‌شود.
کشورهای این منطقه با تقسیم کاری که در حوزه تولید کالاها و خدمات انجام می‌دهند، می‌توانند ارزش‌افزوده خود را افزایش دهند و موجبات هر چه کمتر شدن هزینه‌ها را فراهم کنند. با انجام این فرایند و گذشت آن کشورها به‌ صورت بهتری می‌توانند جایگاه خود را در اقتصاد منطقه و حتی اقتصاد جهان درک کنند.
جمعیتی که در آسیا وجود دارد، شامل 4/5 میلیارد انسان می‌شود که در مقابل جمعیت حدود 1/5 میلیاردی اروپا و آمریکا ظرفیت بزرگی را ایجاد کرده است. این ظرفیت بازار بزرگ اقتصادی و جذابی را برای هر فرد و بنگاه اقتصادی متصور می‌کند تا نهایت استفاده را از آن ببرد. در این میان، اصلی‌ترین راه ارتباطی برای مبادلات اقتصادی در بین کشورها مسائل بانکی و پولی است و متأسفانه بیشترین حوزه‌ای که در آن غرب توانسته است به کشورهای مخالف و ناهمسوی خود فشار و تحریم ظالمانه روا دارد، دلار و یورو است. بیشتر کشورهای اروپایی از یورو برای مبادلات خود استفاده می‌کنند؛ اما مزیت شرق در حوزه تنوع پول‌های ملی کشورهای آن است که می‌توان از این ظرفیت در راه دورزدن تحریم‌ها و رسیدن به اهداف مدنظر استفاده کرد.