دیپلمات با کلاه در تهران!

عمان با اینکه کشور کوچکی در حاشیه خلیج‌فارس است، از نظر دیپلماسی منطقه‌ای و بین‌المللی جزو معدود کشورهای عربی به شمار می‌رود که همواره تلاش کرده در روابط خارجی خود با کشورهای دیگر جانب بی‌طرفی را در پیش بگیرد و در مواقعی که میان دو یا چند کشور تنش یا بحران وجود داشته، سعی کرده است در نقش «میانجی» ظاهر شود.  سفر اخیر «یوسف بن‌علوی» وزیر خارجه عمان، که سومین سفر وی در هشت ماه گذشته به ایران است، دقیقاً در این راستا قابل ارزیابی است؛ یعنی سفری که ابعاد و اهداف کاملاً سیاسی و دیپلماتیک دارد.

عمده گفت‌وگو این سفر در مورد مسائل مهم منطقه و بین‌الملل از جمله موضوع ابتکار صلح هرمز، مسئله جنگ یمن و همچنین تنش‌های میان تهران و واشنگتن انجام شده است. دیدار و گفت‌وگوی «بن‌علوی» با «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا در سفر به واشنگتن به فاصله یک هفته قبل از سفر به تهران، این گمانه‌زنی را در میان تحلیل‌گران و ناظران مسائل ایران و آمریکا تقویت کرده که ممکن است عمان حاوی پیامی از جانب دولت آمریکا به ایران بوده باشد.

رسانه‌های منطقه‌ای خبر داده‌اند که ابتکار صلح هرمز(HOPE)، مسئله یمن و تنش بین ایران و آمریکا، سه محور اصلی مورد گفت‌وگو در سفر «بن‌علوی» به تهران بوده است.

«بن علوی» در این سفر ضمن تمجید از ابتکار صلح هرمز به مقامات ایرانی تأکید کرده است که حل و فصل اختلافات میان ایران و کشورهای منطقه به ویژه عربستان، مهم‌ترین مؤلفه در پذیرش و پیشبرد ابتکار صلح هرمز است؛ زیرا عمان آمادگی خود را برای میانجی‌گری میان و عربستان اعلام کرده است.

وزیر خارجه عمان در این سفر پیرامون مسئله یمن به ظاهر از تهران درخواست کرده است، مشارکت و ورود جدی در حل بحران یمن داشته و از انصاراللّه بخواهد در مذاکرات مستقیم خود با سعودی‌ها که اکنون در اردن در حال برگزاری است با ملایمت برخورد کنند؛ در حالی که مقامات ایران هیچ پاسخی به بن ‌علوی نداده‌اند؛ زیرا پذیرش شروط سعودی‌ها را شکست انصاراللّه می‌دانند و تأکید دارند راه‌حل بحران یمن مذاکرات یمنی‌ـ یمنی و بدون هیچ دخالت خارجی است.

«بن‌علوی» در مورد مسئله ایران و آمریکا نیز نتایج سفر خود به واشنگتن و گفت وگوهایش با «مایک پمپئو» را به طرف‌های ایرانی ارائه داده و به مسئولان ایرانی گفته دولت ترامپ بر این باور است که فشارهای حداکثری علیه تهران مؤثر بوده است و دیر یا زود ایران و آمریکا بر سر میز مذاکره خواهند نشست.

فارغ از محتوای مذاکرات وزیر خارجه عمان در تهران و اینکه «بن‌علوی» در مورد محورهای سه‌گانه فوق چه گفت وگوهایی در تهران داشته است، یک اصل مسلم است و آن اینکه تمام تلاش‌ها برای حل و فصل اختلافات میان ایران و کشورهای منطقه و بین‌الملل از هر طرف که باشد، باید منوط به حفظ عزت و اعتبار جمهوری اسلامی، همچنین احترام به حقوق و داشته‌های ایران و در بردارنده و تأمین‌کننده منافع درازمدت ایران از جمله احترام به قدرت و توان دفاعی و نظامی و برداشته شدن تحریم‌ها باشد؛ در غیر این صورت و تا زمانی که تحریم، بدعهدی، تهدید، تلاش برای آشوب‌افکنی، ایران‌هراسی و قلدرمآبی  و... وجود دارد، تلاش‌های منطقه‌ای نیز راه به جایی نخواهد برد.